SOna zakaryan

Հայկական «ուրույն» մտածելակերպ

Հայերը հաճախ են խոսում գենի, ավանդույթների, կրոնի և այլ հարցերի մասին: Սիրում են քննադատել դիմացինին, առանց իրենց սխալները տեսնելու ու ընդունելու: Հայերից շատերի մտածելակերպը «ավանդական» է, ինչպես իրենք են սիրում ասել և եթե ինչ-որ կարծիք են լսում, որն իրենց մտածելակերպին չի համապատասխանում, սկսում են քարկոծել այլ մտածելակերպ ու գաղափարներ ունեցող մարդկանց: Ձեզ եմ ուզում ներկայացնել հայերի շրջանում տարածված մի շարք կարծիքներ վերոնշյալ թեմաների վերաբերյալ:

1. Երբ հայը ամուսանում է օտարերկրացու հետ, սկսվում են քննադատությունները, բամբասում են տվյալ մարդու մասին, սկսում խառնվել նրա անձնականին` ասելով, որ հային վայել չէ օտարերկրացու հետ ամուսնանալը, հայը պետք է պահպանի «հայու գենը», թե չէ Հայաստանը կկործանվի:

2. Եթե աղջկա զգեստը շատ հայերի ասելով «կարճ է», (կարճն էլ հարաբերական է, նայած, թե ով, որն է համարում կարճ) Հայաստանում հակված են մտածել, որ նա լավ աղջիկ չէ, որովհետև իսկական հայուհուն և «հայու գենը» պահողին վայել չէ կարճ հագնվելը:

3. Որոշ հայեր ավանդույթ են համարում տանը կնոջ վրա ձեռք բարձրացնելը: Ինչքան էլ դժվար է հավատալ, որ գոյություն ունեն այդպիսի մարդիկ, ովքեր բռնությունը ավանդույթ են համարում, ցավոք, Հայաստանում շատ մարդիկ հենց այդպես էլ մտածում են:

4.Գենդերային անհավասարության շատ մեծ խնդիր ունենք Հայաստանում: Եվ այս գենդերային անհավասարությունը սկսվում է դեռ չծնված երեխայի սեռը իմանալիս: Մեծ ցավով եմ նշում, որ շատ ընտանիքներում ազատվում են երեխայից, միայն նրա համար, որ նա աղջիկ է ծնվելու:

5. Շատ հայեր մտածում են, որ այլ կրոնին դավանողները կամ առհասարակ աթեիստները հայ կոչվելու իրավունք չունեն ու առաջ են բերում մեր դարավոր «քրիստոնեական հավատը»: Ու ցավալին այն է, որ այդպիսի մարդկանցից շատ շատերը կարծում են, որ կնքված լինելը, տարին մեկ անգամ եկեղեցի այցելելն ու մոմ վառելը իրենց դարձնում է քրիստոնյա, մինչդեռ անգամ Աստվածաշունչ չեն կարդացել ու պատվիրանները չգիտեն:

6. Հայաստանում խոսում են օրենքից ու Սահմանադրությունից: Բայց ցավոք հայերի մեծ մասը դիմացինի իրավունքները հարգել չգիտի: Ամենավառ օրինակն այն է, որ եթե ԼԳԲՏ համայնքի ներկայացուցիչ են տեսնում միանգամից վառելու, քարկոծելու ու սպանելու ցանկություն է առաջանում: Բա ո ՞ւր մնաց օրենքը հարգող ու օրինապաշտ քաղաքացին: Ցանկացած մարդ կարող է ինչ-որ գաղափար չընդունել ու դեմ լինել, բայց ուրիշի իրավունքները ոչ մի դեպքում խախտել չի կարելի: Եվ հետո, ո՞վ է ասել, որ պետք է խառնվել ուրիշի անձնական կյանքին, ու դա քննարկման առարկա դարձնել: Յուրաքանչյուրը պետք է ապրի իր համար ու առաջին հերթին իր սխալներին ուշադրություն դարձնի:

7. Հայրենասեր ձևանալը  «մոդա» է դարձել: Սեղանի շուրջ մեր հերոսների կենացը խմելը  որոշ մարդիկ համարում են հայրենասիրություն կամ վերոնշյալ «ազգային արժեքների» պահպանումն է որակվում որպես հայրենասիրություն: Բայց օրինակ, աղբը գետնին նետելը նորմալ է, կապ չունի հայրենասիրության հետ:

Այսպիսի երևույթների մասին կարելի է անվերջ խոսել: Այսպիսի մտածելակերպը ինձ համար իրոք արատավոր է: Մեր հասարակությունում շատ բաներ պետք է փոխվեն և առաջին հերթին` սխալ մտածելակերպը: Միայն այդ ժամանակ ինչ-որ առաջընթաց նկատելի կլինի:

Իսկ հայերը իրականում շատ դրական ու լավ հատկանիշներ էլ ունեն, ուղղակի աճելու, զարգանալու ու ավելի լավը լինելու բավականին շատ տեղ կա:

Հ. Գ. 8. Մոռացա նշել, որ հայերը սիրում են իրենց գովել. «Ուրիշ ենք, էլի», «Մեզնից լավը չկա» և այլն: Հարգելիներս, եկեք ոչ թե ուղղակի խոսենք, այլ գործով ապացուցենք մեր ուրիշ ու լավը լինելը: