syuzanna kharatyan

Մարդն ափի մեջ

Անցել է 12 տարի այն պահից, երբ ես առաջին անգամ ոտք դրեցի դպրոց։ Ու այդ օրվանից իմ կյանքը բաժանվեց երկու փուլի՝ մինչև դպրոց և դպրոցից հետո։

Մինչ այդ ես գիտեի այլ աշխարհ՝ բոլորովին այլ բարքերով, լեզվով, մտածողությամբ, ընկերներով, հետաքրքրություններով, իսկ այդ օրը ձեռք բերեցի, ավելի ճիշտ՝ ինձ մատուցվեց բոլորովին այլ աշխարհ՝ այլ երկիր, այլ բարքեր, այլ մտածողություն, մշուշված երազանքներ, ու ընկերներ չկան։

Դպրոցը փորձություն էր ոչ միայն գիտելիքների, սովորելու, ճանաչելու, ազգայինս իմը դարձնելու, այլև փորձություն էր կյանք հասկանալու, ներկայանալու, բոլորովին անծանոթ միջավայրում ընկերներ ձեռք բերելու, չէ՞ որ մինչ այդ ես իրենցն էի օտարների մոտ, իսկ հիմա օտար՝ «մերոնց» մոտ։ Ու այդժամ ես հասկացա մի շատ կարևոր ու պարզ ճշմարտություն՝ այն, որ եթե մարդիկ չեն հասկանում քեզ, ուրեմն ժամանակն է հասկացնել տալ նրանց, ժամանակն է ճանաչել տալ նրաց քո էությունը, դուրս գալ պատյանից, որտեղ ճիշտ է՝ ապահով է, բայց կյանքն անցնում է կողքովդ ու աննկատ… Հենց այդ ժամանակ ես քաջություն հավաքեցի լինելու «ես», չթաքցնել, չձևացնել, չվախենալ, պարզապես լինել այնպիսին, ինչպիսին ես կամ։ Եվ ո՜վ զարմանք, ընկերներ ձեռք բերվեցին ինքնըստինքյան, կարծես հենց այդպես էլ պետք է լիներ…

Մարդկային շփման փորձություններից և վերջին արդյունքում անգնահատելի ձեռքբերումներից զատ՝ ես սովորեցի նաև սիրել սովորել։ Ինչ-որ աներևույթ ուժով ինձ սկսեցին հասկանալի դառնալ մտքերն ու գրքերը, հերոսներն ու նրանց վարքագծի շարժումները։ Ես սկսեցի զգալ ու առաջին անգամ փորձեցի վերարտադրել նրանց զգացածը։ Սովորեցի չամաչել ձուլվել թիմին, հարազատորեն սիրել յուրաքանչյուրին մեկ առ մեկ։

Եվ հիմա, երբ հետ եմ նայում այս 12 տարիներին, Աստծուն միայն մի բան է մնում ասելու` շնորհակալություն։ Շնորհակալություն ընկերներիս համար, որ վստահ եմ՝ ընկերներ են ամբողջ կյանքի համար, ուսուցիչներիս, որ յուրաքանչյուրն իր չափով ու իրեն հատուկ ներդրումն է ունեցել իմ կայացման գործում և իհարկե, շնորհակալություն հիշողություններիս համար առաջին վայրկյանից, երբ ոտք դրեցի դպրոց, մինչև այն պահը, երբ հեռանում եմ…