Մենք ապրում ենք Կապանում

Ինչն է հուզում կապանցի երիտասարդներին

Հայերը շարունակում են իրենց ապագան կապել օտար երկրների հետ։ Հայաստանում բնակչության քանակը գնալով նվազում է։ Արտագաղթի աճի պատճառներից են ցածր աշխատավարձերը և աշխատատեղերի բացակայությունը։ Արտագաղթը խթանող գործոններից են՝ տնտեսական ծանր վիճակը, փոքր ու միջին բիզնեսում մրցակցությունը, աշխատատեղերի սղությունը և որպես դրա հետևանք` զանգվածային գործազրկությունը։ Երկիրը լքում է բնակչության առավել գործունակ մասը, գլխավորապես` երիտասարդությանը։ Արտագաղթողների գերակշիռ մասը տղամարդիկ են, որոնք իրենց օրվա ապրուստը վաստակելու համար մեկնում են Ռուսաստան և այնտեղից գումար ուղարկում իրենց ընտանիքներին։ Տղամարդկանց երկարատև բացակայությունը ընտանիքների քայքայման պատճառ է դառնում։

Համեստ Պողոսյան, 15 տ. գ. Դավիթբեկ

***

Շատ հիմախնդիրներ կան, որոնք ինձ հուզում են։ Ամենաարդիականը, որ ինձ հուզում է, գործազրկությունն է։ Գործազրկությունն իր հետ բերում է նաև շատ ու շատ այլ խնդիրներ՝ արտագաղթ, կոռուպցիա, սոցիալական վատ պայմաններ։ Մարդկանց գործազրկությունը բերում է նաև անտարբերություն մեկը մյուսի նկատմամբ։

Այսօր ես, լինելով տնտեսագետ, չեմ ասում, որ ուզում եմ լինել մեծ ձեռնարկության տնտեսագետ։ Ես ուզում եմ սկսել ամենացածր աստիճանից և հասնել բարձունքի։ Մարդիկ իրենց ուժերը թերագնահատում են կամ գերագնահատում։ Օրինակ՝ մարդիկ, որոնք չունեն համապատասխան գիտելիքներ և չեն տիրապետում տվյալ գործին, ուզում են աշխատել տվյալ ոլորտում։ Սա պատճառ է նաև գործազրկության: Մարդիկ սա սարքել են «դրոշակ», թե գործ չկա, նրանք ուղղակի չեն փնտրում։ Համաձայն եմ, որ թափուր աշխատատեղեր քիչ կան։ Կա նաև մի այլ խնդիր, որ թափուր աշխատատեղի առկայության դեպքում ծանոթի են նշանակում տվյալ աշխատանքին՝ չգիտակցելով, որ տվյալ մարդը այդ գործից ընդհանրապես գլուխ չի հանում։ Կցանկանայի, որ բոլորը մնային իրենց երկրում և պայքարեին այս հիմնախնդրի դեմ։ Արտագաղթելով հարցը չի լուծվում։

Ներսես Պետունց 24 տ.  ք. Կապան

***

Ես շատ եմ սիրում վայրի կենդանիներին: Մեր գյուղում կան վայրի կենդանիներ: Երբ ես անտառի մոտ եմ լինում, տեսնում եմ վազվզող եղնիկների, նապաստակների, աղվեսների և նույնիսկ, մի անգամ արջ եմ տեսել: Սակայն ինձ շատ է մտահոգում, երբ լսում եմ, թե ինչպես են գյուղի որսորդները մտածում կենդանիներին վերացնելու համար թակարդներ պատրաստելու մասին: Ճիշտ է, կենդանիներ կան, որոնք վնաս են հասցնում բնակավայրերից մի քիչ հեռու գտնվող այգիներին: Ամեն դեպքում, ես միշտ դեմ եմ եղել կենդանիներին վնաս հասցնելուն և ոչնչացնելուն:

Սոնա Ջավադյան, 14 տ. գ. Շիկահող

***

Ինձ հուզող հիմնախնդիր է գյուղի աղտոտվածությունը: Երբ դուրս եմ գալիս տնից, հիանում եմ գեղեցիկ օրով, ու հանկարծ հայացքս սևեռում եմ մեր տան մոտ գտնվող աղբանոցին, սկսում եմ մտածել գյուղի աղտոտվածության մասին: Ինչպե՞ս կարելի է վերացնել այս աղբը: Շատերը կասեն, որ հարցի լուծումը շատ պարզ է. պետք չէ աղտոտել: Այո, համաձայն եմ, բայց եթե այդպես է, ինչո՞ւ ենք աղտոտում: Երևի իմ այս հարցը այդպես էլ անպատասխան կմնա, և գյուղի աղտոտվածության խնդիրը չի լուծվի:

Էլեն Ջավադյան, 16 տ. գ. Շիկահող

***

Ես անհանգստանում եմ ապրիլի 5-ին մեր դպրոցում կայանալիք «ինքնակառավարման» օրվա առիթով: Այս տարի մենք պետք է այլ դպրոցի հետ բանավեճ ունենայինք «Էֆթանազիան պետք է օրինականացվի» թեմայով: Մեր ուսուցիչը մեր առջև պայման էր դրել, որ, եթե հաղթենք բանավեճը, «ինքնակառավարման» օրը կկայանա: Մենք հաղթեցինք բանավեճը, իսկ նախապատրաստական աշխատանքները սկսվեցին ուսուցչի խոսքերով.

-Ա՛ խոխեք, շուտ ըրեք, քիչ ժամանակ ա մնացալ:

Մենք արագ կազմեցինք ցուցակներ, տպեցինք անվանաքարտեր և ուսուցիչներին հարցրինք, թե ով պետք է իրենց փոխարինի: Քիմիայի ուսուցիչն ասաց, որ ես դասն անեմ իր փոխարեն, բայց ես հրաժարվեցի, քանի որ չեմ սիրում ուսուցիչ լինել: Ես ցանկացա լինել գործավար: Իսկ հիմա անհանգստանում եմ, թե ինչպես կանցնի այդ օրը:

Էդի Մարտիրոսյան, 15 տ. ք. Կապան

***

Ինձ հուզում է ժամանցային կենտրոնների բացակայությունը, քանի որ դրանք օգնում են մարդկանց զարգանալ թե՛ մտավոր առումով, թե՛ ֆիզիկապես: Ամենակարևորն այն է, որ մենք կկարողանայինք շփվել միմյանց հետ: Հենց ժամանցային կենտրոնների բացակայության պատճառով է, որ ես և իմ ընկերները օրվա մեծ մասը անց ենք կացնում տանը՝ վիրտուալ աշխարհում: Հետո էլ ծնողներն ասում են. «Համակարգիչներն այս դարի չարիքն են»: Բայց չեն փորձում հասկանալ և մեր դրության մեջ մտնել: Շատ կցանկանամ, որ այս խնդիրը իր լուծումը ստանա:

Մարկ Պետրոսյան, 15 տ. ք. Կապան

***

Ինձ հուզում են բնապահպանական խնդիրները՝ ծառերի հատումը, մթնոլորտային աղտոտվածությունը: Այս երևույթները վատ են անդրադառնում ինչպես մեր, այնպես էլ մեր ապագա սերունդների կյանքի վրա: Ինձ շատ է հուզում նաև ջրի համաշխարհային հիմնախնդիրը: Այժմ աշխարհի շատ երկրներում ջրի անբավարարվածության պատճառով հիվանդանում և մահանում են շատ մարդիկ:

Անի Խաչատրյան, 15 տ. գ. Սյունիք

***

Ինձ հուզում է այն հարցը, որ իմ քաղաքում շատ քիչ են լուսացույցները: Այդ պատճառով առաջանում են խցանումներ, երեխաները և ծերերը դժվարությամբ են անցնում փողոցը: Չկան նաև հաշմանդամների համար նախատեսված հարմարություններ: Ունեմ շատ ծանոթ հաշմանդամ երեխաներ, որոնք հարմարությունների բացակայության պատճառով չեն կարողանում տեղաշարժվել քաղաքում: Կարելի է մի քանի փոփոխությունների շնորհիվ ավելի հեշտացնել մեր կյանքը:

Եվա Խաչատրյան, 16 տ. ք. Կապան

***

Ինձ հուզում է Հայաստանի հարցը: Հայաստանը, թվում է, թե հետամնաց երկիր է, իսկ Հայաստանի ժողովուրդը՝ անհամախմբված և ատելությամբ լցված թշնամիների հանդեպ: Հայաստանն ունի շատ թշնամիներ, բայց դա բազում խնդիրներից միայն մեկն է: Հայաստանը չի զարգանում, թեև ՀՀ կառավարությունը փորձում է համագործակցել այլ երկրների հետ: Հայաստանը կարող է դուրս գալ այս վիճակից իր խելացի և աշխատասեր ժողովրդի շնորհիվ: Յուրաքանչյուր հայ պետք է ձգտի վերելքի, չէ՞ որ մեզնից է կախված Հայաստանի ներկան և ապագան, իսկ անցյալը պետք է մեզ ուժ տա և հիշեցնի, թե ինչի միջով է անցել հայ ազգը:

Թամարա Աղայան 14տ. ք. Կապան 

***

Մեր մոլորակի հիմնախնդիրներից է աղտոտվածությունը։ Ամենուր աղբ է, և դա շատ վատ է ազդում մեր և ապագա սերունդների վրա։ Մարդիկ աղտոտում են շրջակա միջավայրը՝ չգիտակցելով, որ վնասում են իրենց։

Նատալյա Գրիգորյան 15 տ. գ. Դավիթբեկ

***

Կարծրատիպերը ձևավորվել են հին ժամանակներից, բայց դրանք իրենց ազդեցությունն ունեն մարդկանց վրա նույնիսկ այսօր։ Իմ կարծիքով շատ սխալ է առաջնորդվել կարծրատիպերով, քանի որ ժամանակները փոխվում են։ Մենք նոր սերունդն ենք և մենք պիտի կոտրենք կարծրատիպերը։ Ապագան կախված է մեզնից. եկե՛ք փոխենք աշխարհը։

Արեն Հայրապետյան 17 տ. ք. Կապան