Ժամանակը վավերագրելու համար էր, որ մարդիկ ստեղծեցին ֆոտոապարատը։ Ամենասկզբում այն ոչ մի կապ չուներ մեր սերնդի ֆոտոապարատների հետ, իսկ ոչ վաղ անցյալում՝ 80-ական թվականներին, լուսանկարներն արվում էին շատերիս անծանոթ ժապավենների միջոցով, անցնում քիմիական մշակում, ու ստացվում էին կամ՝ ոչ։

Լուսանկարիչ Գագիկ Գասպարյանի առաջին անհատական ցուցահանդեսն իրենով ժապավենային հիշողությունների շարք էր՝ վավերագրած լուսանկարչի կյանքն ու աշխատանքը 1980-ական թվականներին։ Ասում է, թե որևէ ժանրային սահմանափակում չի տվել ցուցադրված լուսանկարներին, ընտրել է իրարից տարբերվող լուսանկարներ, աշխատել է համապատասխանեցնել դրանք խորագրին՝ «Հիշողության ձեղնահարկ»:

Ցուցահանդեսն առիթ էր՝ ծանոթանալու լուսանկարչի շուրջ 30 տարվա աշխատանքային գործունեությանը։

Ճանապարհի սկիզբը․․․

Ծնվել եմ 1958 թվականին Երևանում։ Լուսանկարել սկսել եմ երևի 12-13 տարեկանից, երբ իմ ցանկությամբ ծնողներս ֆոտոապարատ նվիրեցին։

Տեխնիկումում և Մանկավարժական համալսարանում կամավոր լուսանկարում էի անցկացվող միջոցառումները։ Ստեղծել էի սեփական սարք՝ լուսանկարներս քիմիական մշակման ենթարկելու համար։ Համալսարանում քիմիա էի սովորում, ինչն ինձ շատ էր օգնում։ Այսօր այդպես չէ, բայց մի ժամանակ լուսանկարչությունն ու քիմիան իրար հետ սերտ կապի մեջ էին։

Ավարտելուց հետո անմիջապես աշխատանքի անցա որպես լուսանկարիչ։ Հեռուստատեսություն, մամուլ․․․ Արտահաստիքային լուսանկարիչ էի աշխատում մի քանի թերթերում։

Ռեպորտաժների նկարահանումների ժամանակ օգտվում էի առիթից ու լուսանկարներ անում անձնական արխիվիս համար։

Այդ արխիվից ցուցադրության էին դրված Ֆրունզիկի, Ազատ Գասպարյանի և ուրիշ հայտնիների լուսանկարներ՝ նկարահանման հրապարակից։

Կյանքը՝ լուսանկարներում․

Միշտ փորձել եմ նկարել այն ամենը, ինչ հետաքրքիր է, գեղեցիկ։ Չեմ առանձնացրել որևէ ուղղվածություն ու չեմ սահմանափակել ինձ։

Մինչ օրս հիշում եմ այն կադրերը, որ կորցրել եմ կամ չեմ հասցրել նկարել։ Դեպքեր են եղել, երբ ժամերով սպասել եմ, որ լույսը լինի այնպիսին, ինչպիսին ես եմ ուզում։ Այսօր մարդիկ ամեն ինչ հեշտացրել են, այնինչ տեսախցիկի հետ ճիշտ է պետք աշխատել, տեսնել այն վերջնարդյունքը, որ ուզում ես ստանալ, որոշել դիրքը, լույսը։ Այսօր մարդիկ ամեն ինչ տեխնիկային են թողել։ Այսպես ճիշտ չէ։

Ցուցասրահում ներկայացված նկարներից մեկին նայելիս Գագիկ Գասպարյանը մի պահ նորից իր հիշողության ձեղնահարկ բարձրացավ․

-Իրականում արտառոց ոչինչ չկա լուսանկարում, սովորական կրկեսային ներկայացում է, բայց ես հազիվ փրկվեցի լուսանից, որն ինձ վրա հարձակվեց լուսանկարելու պահին։ Մեզ մի բարակ ցանց էր բաժանում ու, կողքիս կանգնածները հազիվ հրեցին ինձ։

Նման մի դեպք էլ եղավ ավտոմրցարշավ նկարելու ժամանակ։ Մի կին վարորդի խնդրեցի շրջանաձև պտույտ կատարել։ Կատարեց։ Մեկ կադրով ստացա լուսանկարն այնպես, ինչպես ուզում էի․ էմոցիաները, շարժումը , ամեն ինչ լավ էր։ Միայն դրանից հետո հասկացա, որ նման ցանկություններ այլևս չեն առաջանա․ երբ տեսախցիկը մոտեցնում էի աչքիս, տեսա, որ մեծ արագությամբ մեքենան պտույտ է գործելու այնտեղ, որտեղ ես էի կանգնած։ Արագ լուսանկարեցի ու հեռացա։ Մի վայրկյանից մեքենան կանգնեց իմ տեղում։

Լուսանկարչի աշխատանքները հիմնականում սև ու սպիտակ են։ Ըստ նրա ՝ գույների հետ աշխատելը հեշտ է։ Գույներով ամեն ինչ էլ գեղեցիկ կլինի։

-Սև ու սպիտակն արդեն իսկ տրամադրություն է։ Անհրաժեշտ է ճիշտ աշխատել լույսի ու ստվերի հետ, որ այդ տրամադրությունն ամբողջական ու հասանելի լինի։

 Անհատական ցուցահանդես բացելու նպատակ վաղուց ուներ։ Ասում է՝ ամեն անգամ ինչ-որ պատճառով չէր ստացվում։ «Վերջին անգամ երկու- երեք տարի առաջ սկսեցինք աշխատել այս ուղղությամբ։ Նորից հետաձգվեց․․․․ Որոշել էի հրաժարվել, չեղարկել ամեն ինչ։ Բայց չարեցի»։

Այսօր «Հիշողության ձեղնահարկ»-ը նվիրված է լուսանկարչի որդու՝ օպերատոր Մուշ Գասպարյանի և բոլոր լուսանկարիչների ու օպերատորների հիշատակին, ովքեր կյանքից վաղ են հեռացել։

Որդու մասին խոսելիս լուսանկարչի ձայնը դողաց, աչքերն էլ ավելի թախծոտ դարձան։ Ժամանակն էր նրան իր հուշերի ձեղնահարկում մենակ թողնելու։

-Տղաս իմ առաջին ու ամենաիսկական աշակերտն էր։ Երաժշտությամբ էր զբաղվել, բայց իրենը լուսանկարչությունն էր։ Սիրով ու հետաքրքրությամբ լսում էր այն, ինչ սովորեցնում էի։ Հետևում էր աշխատանքիս։ Ես էի նրա համար այս ճանապարհը բացել, բայց ինքն ընտրեց այն, ինչ ցանկանում էր անել։