Երևույթներն ուշ ընկալելու պատճառով հաճախ դասընկերներս ինձ մի օտար բառով էին կոչում, որի հայերեն համարժեքը «ուշահասն» է: Ամանորին հաշված օրեր են մնացել, իսկ ես ուշահասի պես նոր եմ «քնից» արթնանում:

Այս Նոր տարին, ավելի քան երբևէ, պետք է նոր լինի: Բոլորս պետք է սկսենք նոր կյանք: Ամանորին հնչող բարեմաղթանքներն անպայման կիրականանան, որովհետև այլևս շքեղ սեղանները չեն խամրեցնի բառերի արժեքը:  Փուչիկներով չեմ ուզում զարդարել տունը: Դրանք մի տեսակ «փուչ» են: Ազնվությամբ եմ զարդարելու տունը, որովհետև այն, ի տարբերություն փուչիկի, չի կարող պայթել կամ թսկել:

Տոնածառի լույսերը փոխարինելու եմ բարությամբ, որովհետև բարությունը չի մարում երբեք:

Խաղաղությունն էլ թող փոխարինի հրավառություններին, որ հետո երկինքը «կարկատելու» կարիք չլինի:

Միայն մի բան եմ ուզում նույնը մնա: Ուզում եմ շատ կոնֆետներ լինեն սեղանին, որ բոլորիս նոր կյանքը քաղցրությամբ սկսվի ու նաև… Ուզում եմ դիտենք «Տանը մենակ» ֆիլմը, որն Ամանորի լավագույն խորհրդանիշն է, ու վերըմբռնենք, որ ընտանիքը պետք է սիրել. հայրենիքը սկսվում է հենց ընտանիքից…

Ես սովորել եմ Բյուրեղավան քաղաքի Ս. Վարդանյանի անվան ավագ դպրոցում: Տասներկու տարի նույն պատերի ներսում եմ սովորել և բնականաբար շատ եմ կապվել այնտեղ եղած ամեն ինչին: Ի սկզբանե մեր դպրոցը միջնակարգ էր, և երբ ես արդեն չորրորդ դասարանում էի, այն դարձավ ավագ դպրոց: Դե իհարկե, մեզ չվռնդեցին դպրոցից, և ես մինչև վերջ սովորեցի այնտեղ:

Սովորելու տարիներին ուսուցիչների խոսքերը կամ արարքները, ինչպիսին էլ, որ դրանք լինեին, եղել են ամենատպավորիչը ինձ համար: Այսօրվա պես հիշում եմ, երբ մաթեմատիկայի ուսուցչուհին տեսնում էր, որ ինչ-որ աշակերտ դասի ժամանակ ձեռքը դրել է գլխի տակ, ասում էր.

-Ձեռքդ հանի՛ր գլխիդ տակից, թող այդ դատարկ գլուխդ ընկնի, ջարդվի:

Ինձ մինչ օրս էլ ծիծաղելի են թվում այդ բառերը, որովհետև ես վախից նրա դասաժամին այդպես չէի անում, ու «պատիվ չունեցա» լսելու այդ խոսքերը:

Պատմության ուսուցիչս մինչև մեզ դաս հարցնելը միշտ դասը պատմում էր, ու երբ պատմելիս ձեռք էինք բարձրացնում, որ հարց տանք, ասում էր.

-Մի՛ ընդհատեք ինձ, հարցը թղթի վրա գրե՛ք, որ չմոռանաք, երբ ավարտեմ, կհարցնեք:

Աշխարհագրության ուսուցչուհիս դաս պատմելիս գրեթե միշտ ասում էր․

-Դուք գիտե՞ք, որ…

Ամենազավեշտալին այն է, որ մենք ոչինչ էլ չգիտեինք. չէ՞ որ դա լրիվ նոր դաս էր և եթե որոշ բաների էլ ծանոթ էինք եղել նախկինում, մեկ է, չէինք հիշում:

Անգլերենի ուսուցչուհիս մեկ-մեկ նուրբ հումորներ էր անում: Օրինակ՝ մեզ զվարճացնելու համար գրատախտակի մոտ կանչելիս ասում էր.

-«Մույսը» դու կգաս:

Վերջում էլ ուզում եմ պատմել դպրոցը ավարտելուց առաջ վերջին ծիծաղելի դեպքը: Իմ շատ բկլիկ դասընկերուհին սոված էր, և ինչպես ասում են՝ գրեթե հանգչում էր սովից: Ես իմ մեկ ուրիշ դասընկերուհու հետ գնացի բուֆետ, որ նրա համար ուտելիք գնեմ, մինչ նա գրադարանում դասի պատրաստվի: Մենք գնեցինք կարտոֆիլով կարկանդակ: Մինչ բուֆետից հեռանալը, իմ ընկերուհին որոշեց սեղանին դրված աղամանը վերցնել ու մի քիչ աղ լցնել կարկանդակների վրա, որ մեր սոված ընկերուհին ավելի ախորժակով ճաշակի այն: Երբ աղամանը վերցրեց ու սկսեց աղ լցնել, աղամանի կափարիչը դուրս եկավ, և աղը լցվեց կարկանդակի վրա, մի մասն էլ թափվեց գետնին: Մինչ մենք խուճապի մեջ էինք, վաճառողուհին ճչում էր մեզ վրա.

-Վայ, մի քիչ զգո՛ւյշ եղեք, ամբողջը թափեցիք:

Նա սկսեց ավլել գետնին թափվածը` շարունակելով բողոքել: Ես վերցրի աղամանը և սեղանին դնելիս այս անգամ էլ այն իմ ձեռքից սայթաքեց, ու աղը թափվեց սեղանին: Կինը վերջնականապես պոռթկաց.

-Մեծ աղջիկներ եք, զգո՛ւյշ եղեք, էլի… գոնե սեղանին թափվեր…

-Հա, բայց այս անգամ սեղանին թափվեց,- չէր նահանջում ընկերուհիս:

-Պատահական ստացվեց, կներեք,- ես ինձ շատ վատ էի զգում:

Ինչևէ, երբ հեռացանք ու այդ աղոտ կարկանդակները տվեցինք իր տիրուհուն, նա առանց դժգոհելու հաճույքով սկսեց ուտել, իսկ ընկերուհիս պատմում էր.

-Թագուհին հազար անգամ ներողություն ասելով՝ մեջքանց դուրս եկավ բուֆետից…

Շատերը գիտեն, որ հայրենիք բառի արմատը հայրն է, բայց ըստ իս՝ արմատը հայն է: Հայն է ոչ թե նրա համար, որ ես եմ հայ, այլ որովետև հայրենիքը աշխարհում հայի պես սիրող չկա: Էլ ո՞ր ազգն ունի այդքան մատյաններ իր հայրենիքի մասին գրված: Էլ ո՞ր ազգի տղաներն են ինքնակամ բարձրանում սահման՝ գիտակցելով, որ կարող են մահվանն անձնատուր լինել, միայն թե հայրենիքը պաշտպանված լինի: Էլ ո՞ր ազգի մայրերն են արցունքներն այդքան հմտորեն թաքցնում ու ամենաթանկ զավակին ուղարկում բանակ և երկու տարի անքուն մնում, զօրուգիշեր աղոթում: Էլ ո՞ր ազգն է, որ հայի չափ ցավ է տեսել հանուն հայրենիքի, բայց միևնույնն է, չի հանձնվել, չի փոխել իր կրոնը, լեզուն, չի լքել իր հողը:

Հայ լինելուս համար հպարտությունն ինձ ուղղակի խեղդում է:

Ես ուսուցիչ եմ ուզում դառնալ հանուն հայրենիքիս վաղվա սերնդի, հանուն նրա, որ վաղվա հերոսները դեռ դպրոցական աթոռից պաշտեն իրենց հայրենիքը:

Իմ հայրն ու մայրը Տավուշի սահմանամերձ Այգեձոր գյուղում են ծնվել ու մեծացել, և ես, ամեն անգամ այնտեղ գնալով, ավելի շատ եմ սկսում սիրել մեր ազգը, որ այդքան անվախ է ու կրակոցի ձայնը անգամ չի վախեցնում նրան:

Հայրենիքը սուրբ է: Հայրենիքից ենք սերվել ես, դու, իմ ու քո ծնողները, մեր ընկերներն ու բարեկամները և բոլոր բոլորս: Հայրենիքը պետք է պինդ պահել ու երբեք-երբեք չուրանալ հայ լինելը, գոնե մեր եղբայրների համար, որ հիմա Հայաստան աշխարհն են պաշտպանում թուրք ու ադրբեջանցի «լավ հարևաններից»: Եվ հիշի՛ր.

Հայրենիքը մոր պես աղոթում է․

Անփորձանք լինես, հայո՛ց զինվոր,

Քո խիզախ անունը մեր սրտում է,

Մերօրյա հերոսն ես փառավոր:

Եթե մի օր ձեռքումդ հայտնվի իմ կյանքի օրագիրը, ու դու ցանկանաս կարդալ և ոգևորությամբ բացես այն, առաջին էջի առաջին նախադասությունը, որ կկարդաս, կլինի ոչ թե «Բարև, իմ անունը Թագուհի է», այլ «ես սիրում եմ գրել»: Այո՛, ես շատ եմ սիրում գրել, և երբ ուրիշները ընկճախտից ազատվելու իրենց մեթոդն են ասում, ես հիշում եմ, որ իմ մեթոդն ամենալավն է. պարզապես վերցրո՛ւ մի գրիչ ու սկսիր «գոռալ» թղթի վրա, գրի՛ր այն ամենի մասին, ինչը զայրացնում է քեզ․ հաստատ կօգնի:

Հա, ճիշտ ես հասկացել, ես թեմայից շեղվելու ակնհայտ տաղանդ ունեմ, այնքան տաղանդավոր եմ, որ մի անգամ ուսուցչուհուս հանձնարարած «Բերքահավաք» վերնագրով շարադրության մեջ մի ամբողջ կյանքի պատմություն էի պատմել և շրջանցել բերքահավաքի սուրբ ծեսը: Ինչևէ, քանի հիշել եմ գրելուս բուն թեման, ուզում եմ կիսվել իմ տպավորություններով 2020 թվականի ընդունելության քննությունների վերաբերյալ: Սկզբում ես շատ վախեցած էի, դե լավ, մի քիչ չափազանցնում եմ. ես նորմալ վախեցած էի: Բայց երբ սկսվեց քննությունը, և ես բացեցի թեստը, պարզապես ուրախությունից ծիծաղում էի (Չարենցավանի թիվ 1 դպրոցում հայոց լեզվի քննություն հանձնողների առաջին խումբ, հուսով եմ՝ չեք նկատել իմ ոչ նորմալ պահվածքը): Հետո այդպես երջանիկ դեմքով ես հանձնեցի քննությունը և (գլուխ գովել չհամարե՛ք) առաջինը դուրս եկա քննական սենյակից: Բոլոր ծնողները ինձ հարցուփորձ էին անում, իսկ ես կյանք տեսած իմաստունի հայացքով պատասխանում էի.

-Շատ հեշտ է: Եթե պարապել են, կընդունվեն:

Այսքանից հետո, սիրելի՛ ընթերցողներ, մի քիչ կհիասթափվեք, որովհետև երևի կմտածեք, որ հաստատ 20 ստացած կլինեմ, բայց չէ, 16 եմ ստացել։ Ամենևին չեմ տխրել, որովետև ես քննությանը մեն-մենակ եմ պատրաստվել, և ոչ մի ուսուցիչ ինձ հավելյալ դասեր չի տվել։ Ես եմ եղել թե՛ աշակերտը, թե՛ ուսուցիչը:

Իսկ հիմա՝ քննությունից հետո, ես ուզում եմ ասել հաջորդ տարվա դիմորդներին իմ թևավոր դարձած խոսքը, որով ես իմ դասընկերներին էի ոգևորում քննությունների ժամանակ․ «Ոչ թե առաջ, այլ վեր»։

Հ. Գ. Ի միջի այլոց, ես սովորելու եմ բանասիրական ֆակուլտետում և կարծում եմ, որ գրելու հանդեպ ունեցած մեծ սերն ինձ ուղղեց այստեղ: