Այն ժամանակ, երբ 21-րդ դարը արդեն չափահաս էր, ես էլ չափահաս դարձա: 18 տարեկան, պարտավորեցնող է, չէ՞: Ես էլ եմ այդպես կարծում: 18 անմոռանալի և մի քիչ էլ մոռացված տարիներ: ճիշտն ասած, այնքան էլ շատ բան չեմ հիշում: Ամենաառաջին հիշողություններիցս մեկն է՝ խաղում էի քրոջս հետ: Նա սկսեց գլուխկոնծի տալ: Ես էլ նոր բան տեսնելով, փորձեցի կրկնել: Շատ ցավոտ էր, երևի դրա համար էլ շատ է տպավորվել: Եվ այդպես էլի ցավոտ, բայց միևնույն ժամանակ, անհոգ մանկություն: Հիշողությանս մեջ մնացել են նաև ամենասիրելի գովազդը, սեղանի տակ պատրաստված տնակը և ամենասիրելի պաղպաղակը, որը մրգի տեսք ուներ:

Առաջին անգամ անձրևի տակ էլ մնացի: Հա, շատ հաճելի էր, մինչև կարկուտի սկսելը: Առաջին ձյունը նույնպես անմոռանալի էր: Այնքան շատ էր, կամ էլ ես էի շատ փոքր:
Հետո արդեն հիշում եմ դպրոցը, ոչ որպես աշակերտ: Տատիկս դպրոցում ուսուցչուհի էր, ես էլ հաճախ էի գնում: Քրոջս հետ էլ գնացի դպրոց: Նա ինձանից մեկ տարի մեծ էր: Հինգ օր գնացի: Հինգ տարեկանում խնդիրներ էի լուծում և մաթեմատիկական հաշվարկներով զարմացնում ուսուցչին: Բայց մայրս չթողեց գնալ դպրոց՝ շատ փոքր էի:
Հաջորդ տարի արդեն ուրախ-ուրախ գնացի դպրոց: Դասարանցիներիցս մեկը չէր ուզում մնալ և լաց եղավ, բայց ես հպարտ նստած էի ինձ շատ ծանոթ վայրում: Մինչև 9-րդ դասարան շատ պարտաճանաչ եմ եղել դպրոցում: Միշտ դասերին պատրաստ: Հետո արդեն պարտաճանաչ Հարութը սկսեց դասերից ուշանալ: Ռեկորդ էլ ունեի, և ամեն անգամ թարմացվում էր: Վերջինը եղավ առաջին ժամից 40 րոպե անց, կամ 2-ից 10 րոպե շուտ դասի ներկայանալը:
Հենց այդ տարիներին էր, շարադրություն անգամ չգրող Հարութը ամենաչսիրած դասին, գրիչ վերցրեց և գրեց առաջին տողերը.
«Տարիներն անցան՝ անդարձ գնացին,
Այդ օրերից լոկ հիշողություններ մնացին:
Փակեցի աչքերս, մեծացավ հոգիս,
Սիրածս շորը էլ չեղավ հագիս»:
Սկսեց լուսանկարներ անել և երևի առաջի անգամ սիրահարվեց: Կյանքում երբեք չեմ մոռանա: Դպրոցի վերջին տարիներ, անմոռանալի օրեր, ժամեր, անգամ րոպեներ և վայրկյաններ: Դպրոցն էլի ավարտելու համար նորից 12 տարի կգնայի: Ավարտեցի…
Ընդունվեցի համալսարան Երևանում և անցում կատարեցի կյանքի մի նոր փուլի, որը անվանում եմ «ճանապարհորդը»: Արդեն մի քանի ամիս է՝ ուսանող եմ, և անընդհատ ճանապարհորդում եմ՝ Երևան-Ամասիա-Երևան ճանապարհով: Չեմ կարողանում կտրվել հայրենիքիցս՝ Ամասիայից, որի հետ կապված են ամենալավ հիշողություններս:
Ահա և վերջ, հիշողություններիս մեջ ճանապարհորդելիս հասանք վերջին կանգառ՝ փետրվարի 12, ժամը 23.48: Մնաց 12 րոպե:

Ասեմ ձեզ, ընթերցվող նյութ գրելը ինձ համար բավականին երկար գործընթաց է։ Դրա համար մշակել եմ մի հետաքրքիր «բաղադրատոմս»։ Հիմնական օգտագործվող նյութերն են ՝ թուղթ, գրիչ, ականջակալներով երաժշտություն, նոթբուք և լավ մտածված թեմա:

Նախ, սկսենք թեմայի ընտրությունից: Պետք է ընտրել մի այնպիսի թեմա, որի մասին ուրիշները անգամ չեն մտածել։ Հետաքրքիր մի թեմա, որը կհրապուրի ընթերցողին։

Երկար մտածելուց հետո անցնում եմ գործի: Վերցնում եմ թուղթն ու գրիչը, միացնում եմ «մարմանդ» երաժշտությունը, և այդ երաժշտության տակ սկսում գրել:
Ողջ ընթացքում պետք է ուշադիր լինել, և նրա համար, որ նյութը «հում չմնա», և որ հանկարծ «չայրվի», ամեն ինչ չափի մեջ, մտքերը իրար հետևից շարադրել՝ առանց կաշկանդվելու: Ես օրինակ, գաղտնի բաղադրամաս էլ ունեմ, մի փոքրիկ գաղտնիք, բայց քանի որ որոշել եմ գրել՝ կբացահայտեմ:
Դա սերն է ու հոգին, սերը առ այն, ինչ անում ես, ու մի քիչ հոգի: Շատ չլցնես, հա, թե չէ՝ «կթափվի»: Հենց զգաս, որ պատրաստ է՝ ավարտել: Նյութը համարյա պատրաստ է:

Գրելուց հետո կարդում և ըստ ճաշակի «ավելացնում եմ» թախիծ կամ ուրախություն, որից այն ավելի «ախորժալի» է դառնում։ Իսկ վերջում ուղղակի հավաքում եմ համակարգչով և ուղարկում 17.am-ին։

Ահա և իմ ամբողջ գաղտնիքը։

Ժամանակ, ի՞նչ է այն։ Անընդհատ անցնող ակնթարթների շարան, որոնք դու կարող ես ճիշտ օգտագործել, կամ էլ ուղղակի վատնել անիմաստ բաների վրա։ Այն երբեք ոչ ոքի չի սպասում, երբեք ոչ ոք չի զիջում, կարող է ուղղակի նվիրել պահեր, որոնք հավերժ կհիշվեն։

Կհիշվեն ողջ կյանքում, և մի տեսակ երազկոտ հայացքով կսպասես նրանց վերադարձին, բայց ափսոս…

Կարծես երեկ էր, մանկահասակ վազում էի քրոջս հետ ձների, ցեխերի միջով, իրար հետ խաղում, թավալվում ձների մեջ, թրջվում, մրսում ու հիվանդանում, բայց միևնույն է, շարունակում էի խաղալ: Կարծես հոգիս ազատություն էր ստանում, թռչում, թռչում անհուն երկնքում։ Թռչում հեռու, հեռու….

Բայց անցավ ժամանակը մեր, էլ ինչպե՞ս խաղանք՝ ինչպե՞ս թրջվենք…

Եկա դպրոց։ Մի տեսակ անծանոթ միջավայր, որին շատ շուտ մերվեցի։ Ընկերացա համադասարանցիներիս հետ, կապվեցի նրանց հետ։ Նրանք դարձան իմ ամենալավ ընկերները։

Իսկ հիմա եկել է պահը բաժանման։ 11 տարի իրար հետ սովորելուց հետո մեր ուղիները բաժանվում են։

Անցավ ժամանակը մեր ուրախ մանկության, էլ ինչպե՞ս խաղանք, ինչպե՞ս թրջվենք…

Մեծացել ենք արդեն, դրա ժամանակը էլ չկա։

Ո՞ւր կորար իմ ուրախ մանկություն։

Իմ ջերմագին հուշեր մանկական,
Անցան օրերն ու մնաց անխափան՝
Իմ անհոգ և ուրախ հուշերը մանկության։
Փակեցի աչքերս՝ մեծացավ հոգիս
Սիրածս շորը էլ չեղավ հագիս։

Ուֆ, ջան, էսօր մուսաս էկել է, նստիմ ու գրեմ:

Դե, եթե հանկարծ ժամանակին չհասցնեմ գրել, ապա վերջ, կամ տրամադրությունս կընկնի, կամ ինչ-որ գործեր կանեմ ու կմոռանամ, կամ էլ մուսաս կփախնի:
Ուրիշների համար դա ինչ-որ ոգեշնչանք է կամ նմանատիպ բան, բայց ինձ համար` գրելու ցանկություն:
Գրելու ցանկություն ես փոքր ժամանակ երբեք չեմ ունեցել, անգամ երբ ինձ շարադրություն էին հանձնարարում գրելու, այնքան էլ չէր ստացվում, և ես ստիպված դիմում էի մայրիկիս օգնությանը:
Հետո արդեն, երբ մասնակցեցի Պատանի թղթակիցների ցանցի դասընթացներին, հասկացա, որ կարող եմ հուզել իմ ընթերցողին, սկսեցի գրել: Գրել ամեն ինչի մասին, ինչ-որ մտքովս անցնում էր:
Երբ հանդիսատեսի առաջ խոսում էի, աչքերս վախից փակել էի, ու ինձ թվում էր, թե ոչ ոք չի ուզում լսել, և սկսեցի խոսել, ինքնամոռաց խոսել…
Երբ ավարտել էի ելույթս, բացեցի աչքերս ու տեսա… Տեսա արցունքոտ աչքեր, հուզված մարդկանց, ու միանգամից ես էլ հուզվեցի, քանի որ կարողացել էի ինչ-որ պետք էր տեղ հասցնել:
Խոսելուց ու գրելուց բացի նաև սովորեցի լուսանկարչություն ու սկսեցի ավելի գեղեցիկ ու հետաքրքիր լուսանկարներ անել:
Ամպամած եղանակ էր, նայեցի լուսամուտից դուրս ու տեսա պապիս՝ նստած բակում: Նա հայացքը հառել էր հեռու հորիզոնին: Միանգամից վերցրի հեռախոսս ու նկարեցի: Հետո էլ 17-ի խորհրդով մի պատմություն գրեցի: Սկզբից դժվար թվաց, բայց երբ սկսեցի գրել, ստացվեց մի հուզիչ պատմություն:
Ամեն անգամ ինչ-որ բան գրելուց ինձ պետք է թուղթ, գրիչ, սիրելի երաժշտություն ու մի քիչ էլ մուսա:

Իսկ հիմա մուսաս եկել է…

Սկսենք նրանից, որ 16 տարեկանում հասակս 185-ից ավելի է։ Շատերի երազանքն է լինել բարձրահասակ, իսկ ոմանց համար սովորական բան։ Մի քանի դրական կողմեր ասեմ։ Կարող ես առանց աթոռին բարձրանալու փոխել լուսամփոփի լամպը, բարձր տեղերից վերցնել իրեր, կորցնել մարդկանց ամբոխի մեջ համարյա անհնար է։ Եվ վերջում, «վերևում» օդը «զով» է։

Քանի որ դրականները նշեցի, անհնարին է չխոսել բացասականների մասին։ Ասեմ ձեզ, հաճախ տառապում ես գլխացավով: Կհարցնես` ինչու, ասեմ.

-Էղ անդեր դռների ռամկեկը ըմբես ցածր կսարքեն, օր քիչ մե անուշադիր էղար, վերջ, գլխացավը պատրաստ է։

Հասանք ամենազզվելիին: Ճանճի համար նախատեսված սոսնձոտ ժապավենները, որ Ամասիայում կհանդիպես շատ առաստաղներից կախված, ամեն անգամ տակով անցնելիս մազերիս է կպնում։

Չնայած այս բոլոր բացասական և դրական կողմերին, ես շատ ուրախ եմ, որ բարձրահասակ եմ։ Գնահատեք այն, ինչ ունեք։