Ասյա Բալասանյանի բոլոր հրապարակումները

Ապագա իրավաբան Էթերան

Էթերա Աբելյանը 21 տարեկան է, սովորում է Թբիլիսիի պետական համալսարանում, իրավաբանության բաժնում։

-Էթերա, ինչո՞ւ Թբիլիսի և ինչո՞ւ հենց այդ մասնագիտությունը։

-Մասնագիտությունը դեռ շատ վաղուց էի ընտրել: Ինչո՞ւ իրավաբան, որովհետև սա միակ ոլորտն էր, որն ինձ համապատասխանում էր ու հոգեհարազատ էր։ Ես ինձ լավ եմ զգում այս ոլորտում, գլուխ եմ հանում, հասկանում եմ, ուզում եմ մտածել և ինքնուրույն լուծումներ գտնել: Իրավաբանությունը որպես մասնագիտություն չեմ ընտրել, ուղղակի, որպես սիրած գործ, ապրելակերպ, որի մեջ ես ոչ թե հոգնում եմ, այլ ընդակառակը, հանգստանում:

Թե ինչո՞ւ Թբիլիսի, կդժվարանամ պատասխանել, քանի որ ես նույնպես չէի պատկերացնում, որ կսովորեմ Վրաստանում: Պարզապես հանգամանքների բերումով ստացվեց այնպես, որ ընտանիքիս անդամների հետ  որոշեցինք, որ այստեղ` Վրաստանում, ավելի հարմար ու հեշտ կլինի սովորելը, ինչը իհարկե, չի համապատասխանում իրականությանը:

-Ինչպիսի՞ն էին ձեր առաջին օրերը համալսարանում, ի՞նչ դժվարությունների հանդիպեցիք և որո՞նք են դրանք։

-Համալսարանում առաջին օրերը ինձ համար շատ վատ էր, ինչի՞ համար էր վատ։ Ես գիտեի, որ Թբիլիսում ապրում են շատ տարբեր ազգեր, համալսարանում նույնպես կլինեն տարբեր ազգի մարդիկ, բայց ինձ համար ամենամեծ անակնկալն այն էր, որ իմ բոլոր համակուրսեցիները ադրբեջանցիներ էին, իսկ ես որպես հայ, չէի պատկերացնում, որ կսովորեմ կամ կընկերանամ  ադրբեջանցու հետ: Չգիտեմ, վատ էր, թե լավ, ես համալսարանում ոչ մի ընկեր կամ ծանոթ չունեի, ու դա իսկապես շատ սթրեսային էր:  Բայց երբ արդեն անցավ մոտ մի տասը օր, ու ես հարմարվեցի միջավայրին, ամեն ինչ հիանալի դարձավ, ձեռք բերեցի շատ լավ ընկերներ թե հայ, թե վրացի և թե ադրբեջանցի:

-Նշեք Ձեր մասնագիտական նպատակները:

-Չէի ցանկանա խոսել դեռ մասնագիտական նպատակներիս մասին, քանի որ շատ-շատ են, և  դրանցից դեռ ոչ մեկը չեմ իրականացրել: Ուզում եմ ձեռք բերել  բավարար հիմնարար գիտելիքներ և փորձ, հետո նոր մտածել մասնագիտացման մասին: Հիմա ուզում եմ ամեն ինչ անել, բայց հետո հասկանում եմ, որ դեռ պատրաստ չեմ սկսած գործս ավարտին հասցնել:

 -Ի՞նչն է Ձեզ առավոտյան ստիպում վեր կենալ անկողնուց:

-Պատասխանատվությունը. ես ամեն  ինչին մոտենում եմ մեծ պատասխանատվությամբ, այն օգնում է ինձ կատարել աշխատանքը լավ: Նա, ով ունի երազանք, անպայման կարողանում է վեր կենալ անկողնուց:

-Ի՞նչը կամ ո՞վ է Ձեզ մոտիվացնում:

- Ինձ մոտիվացնում է այն փասը, որ մի օր մեռնելու եմ, իսկ ես չեմ ուզում հեռանալ այս կյանքից ձեռնունայն: Ինձ  մոտիվացնում են իմ մտքերը, փորձում եմ միշտ ունենալ  վառ մտքեր: Երազկոտ եմ շատ, իսկ այդ երազանքները ստիպում են կենտրոնանալ ու ջանք թափել:

-Պատրա՞ստ եք փոխելու ձեր բնակության վայրը աշխատանքի համար 

-Կարծում եմ դա բնական բան է, իհարկե, ցանկացած մարդ, ով հարգում է իր գործը, մասնագիտությունը, չի մտածում, թե որտեղ կլինի աշխատավայրը, կարևորը աշխատանքի բովանդակությունն է:

- Ինչո՞վ եք զբաղվում ազատ ժամանակ:

- Առհասարակ չեմ սիրում ունենալ ազատ ժամանակ: Միշտ գլխիս փորձանքներ եմ բերում: Երբ հասկանում եմ, որ ունենալու եմ ազատ ժամանակ, սկսում եմ սոցհարթակներում գտնել ինձ հարմար ծրագրեր, որպեսզի  մասնակցեմ դրանց կամ դիմում եմ ընկերներիս: Շատ եմ սիրում ընկերներիս հետ ժամանակ անցկացնել, բայց փորձում եմ համատեղել։

Այցեքարտ

Իմ զրուցակիցն է  ջավախքցի 18-ամյա նկարիչ Սերգեյ Գրիգորյանը

 

- Երբվանի՞ց եք սկսել նկարել:

- Նկարել սկսել եմ տասը տարեկանից:

-Նկարչության մեջ ձեր առաջին քայլերի մասին կպատմե՞ք:

-Հիմնականում դպրոցում էի նկարում և ստացվում էր, ու ես սկսեցի սիրել նկարչությունը ու խորանալ նրա մեջ։

-Ովքե՞ր, ո՞վ կամ ի՞նչն է եղել ձեր ոգեշնչման աղբյուրը:

-Իմ ոգեշնչման աղբյուրը եղել է հայ մեծ նկարիչ Այվազովսկին:  Ուսումնասիրելով նրա արվեստը` իմ մեջ արթնացավ արվեստի հանդեպ սերը։

-Ո՞ւմ եք շնորհակալ ձեր հաջողությունների համար։

-Իմ հաջողությունների համար շնորհակալ եմ իմ նկարչության ուսուցիչ Կարապետյանին և իմ ընտանիքին` ինձ քաջալերելու համար։

-Հայտնի նկարիչներից ո՞ւմ գործերն եք հավանում, և ձեր նկարչական  ոճը ու՞մ ոճին է նման։

-Ինչպես նշեցի, հավանում եմ Այվազովսկու գործերը, ինչպես նաև Խանջյանի և Սալվադոր Դալիի գործերը։ Հիմնականում ամեն նկարիչ ունի իր յուրահատուկ ոճը և իր ստեղծագործական գաղափարները, ես իմ աշխատելու ոճը նմանեցնում եմ Խանջյանի ոճին։

-Մասնակցե՞լ եք արդյոք ինչ-որ ցուցահանդեսի, և  ի՞նչ են տվել դրանք ձեզ։

-Այո, մասնակցել եմ ցուցահանդեսների, ինձ վրա մեծ տպավորություն է թողել «Գարուն» ցուցահանդես-վաճառքը, որը փոխեց իմ ընկալումը արվեստի հանդեպ, բացի դրանից այդ ցուցահանդեսը և մյուս բոլորն ինձ ավելի ոգեշնչեցին։

-Ի՞նչ եք ուզում անել ապագայում, ի՞նչ ճանապարհով եք շարունակելու  ուսումն ու մասնագիտությունը:

-Ապագայում ուզում եմ դառնալ դիզայներ և ստեղծել իմ սեփական բրենդը, որպեսզի աշխարհում տարածեմ մեր հայկականը։ Ես ինձ առանց նկարչության չեմ պատկերացնում։

Մանկավարժներ-աշակերտներ. պատնեշնե՞ր, թե՞ կամուրջներ

Եթե մարդկանց տանք այն հարցը, թե ի՞նչն է հուզում իրենց, որոշ մարդիկ կպատասխանեն, որ հուզում է երկրի իրավիճակը, մյուսը կասի իր ընտանեկան խնդիրները, իսկ վերջինն ուղղակի կանտեսի հարցը։

Երբ առավոտյան արթնանում եմ ու մտածում, որ պետք է դպրոց գնամ, մի պահ տխրություն է իջնում, իսկ թե ի՞նչն է պատճառը, երևի ոմանք գուշակեցին, ոմանք  էլ` ոչ։ Հուզող հարցերից մեկը մարդիկ են, այն մարդիկ, ովքեր կրթում են երեխաներ, գրեթե ամեն օր կանգնում երեխաների դիմաց և ինչ-որ բաներ ասում, երեխաներն էլ  երևի խոսքի մեծ մասը չեն հասկանում, կամ ըմբռնում են լրիվ այլ իմաստով։ Ինձ հուզում է այն, որ ոմանք գնում են դպրոց միայն գումար աշխատելու համար և ո՛չ թե երեխաներ կրթելու  ու լավ գործ կատարելու։

Իսկական դպրոցը  միայն այնտեղ  չէ, որտեղ երեխաները գիտելիք են ստանում և կարողություններ ձեռք բերում։ Ուսումը շատ կարևոր է, բայց երեխայի հոգևոր  կյանքի միակ ոլորտը չէ։ Իսկական կոլեկտիվը մանկական կոլեկտիվի բազմակողմանի հոգևոր կյանքն է, կոլեկտիվ, որտեղ դաստիարակին և նրա սաներին միավորում են բազմաթիվ հետաքրքրություններ և հրապուրանքներ։ Նա, ով աշակերտի հետ հանդիպում է ունենում միայն դասի ժամանակ  (ուսուցիչը  սեղանի մի կողմում, աշակերտը` մյուս կողմում), չի ճանաչում մանկական հոգին, իսկ ով չի ճանաչում երեխային, նա չի՛ կարող դաստիարակ լինել։ Այսպիսի մարդուն բոլորովին  անհասկանալի ու անմատչելի են երեխաների մտքերը, զգացմունքները և ձգտումները։

Ցավով նկատում եմ, թե ինչպես նույնիսկ իր առարկան լավ իմացող ուսուցիչների մեջ դաստիարակությունը վերածվում է անողոք պատերազմի այն պատճառով միայն, որ մանկավարժն ու  աշակերտը ոչ մի հոգևոր թելով կապված չեն միմյանց հետ, և երեխայի հոգին ասես նման է բոլոր կոճակները կոճկած վերնաշապիկի։ Այդպիսի ուսուցիչներ կան, ովքեր մտածում են, որ մենք իրենց «հպատակներն» ենք, չենք կարող ունենալ մեր կարծիքը, մեր հետաքրքրությունները, մեր աշխարհայացքը։ Մտնում են դասարան ու սկսում ասել, որ ամեն ինչ մեր համար են անում, մեր լավի համար, բայց իրականում նման բան չկա։ Սկսում են մեզ համեմատել նրանց հետ, ովքեր այլ դասարաններում են սովորում։ Մեր մարդկային արժեքները գնահատում են` ելնելով նրանից, թե մենք ինչքանով  ենք  տիրապետում իրենց առարկային։

Ականավոր լեհ մանկավարժ Յանուշ Կորչակը իր նամակներից մեկում  գրում է, որ անհրաժեշտ է բարձրանալ  թափանցել երեխայի հոգևոր աշխարհը, և ոչ թե իջնել մնալ նրա մոտերքում։ Սա մի շատ նուրբ միտք է, որի էության մեջ նրանք`  մանկավարժները, պետք է խորամուխ  լինեն։

Դաստիարակության գործում չկան  գլխավոր և երկրորդական, ինչպես և չկա գլխավոր ծաղկաթերթ` ծաղկի գեղեցկությունն  ստեղծող բազմաթիվ ծաղկաթերթերի մեջ։

Իսկական մանկավարժ  դառնալու համար երեխաներին պետք է քո սիրտը նվիրես։