Տեր ունենալու իրավունք

Ես մեծանում եմ մի միջավայրում, որտեղ սպանությունները անպակաս են։ Կապանում հաճախ կարող եք քնից արթնանալ կրակոցի ձայնից, իսկ առավոտյան տեսնել արյան հետքեր։ Ցավալին այն է, որ մարդիկ արդեն դրանից ո՛չ վախենում են, ո՛չ զարմանում։ Ասում են, որ շուն է, էլի։ Այդ շները առանց մահանալու էլ արդեն դժբախտ են. տեր չունեն, կեր հայթայթել չեն կարողանում։ Բակի երեխաների մի մասը վախենում է նրանցից, մյուս մասն էլ կապվում է շների հետ ու նրանց անուն դնում։ Ցավով եմ հիշում մեր բակի Սևուկին, Շարիկին, Թեքսիին։ Նրանք ձգտում էին բարեկամանալ մարդկանց հետ։ Մի քանի օր առաջ ընկերս ասաց, որ հինգից ավել շներ սպանված ընկած են աղբանոցում։ Գնացի բակ, տեսա մենակ Սևուկին։ Տխուր գնացի տուն, որտեղ մայրս խոսում էր հարևանուհու հետ, որին առաջին անգամ էի տեսնում մեր տանը։ Նա մայրիկիս ասում էր.

-Իմ թոռնիկը վախենում է դասի գնալ, վախենում է Սևուկից, բայց նաև ուզում է շփվել Սևուկի հետ։ Գնացի Անդրանիկի մոտ, ասացի, որ շանը տանի այգում պահի։ Հրաժարվեց, ասաց, որ շունը իրենը չէ։ Գնացի քաղաքապետի մոտ, ջերմ ընդունեց։ Խնդրեցի, որ սպանի շանը, ինքն էլ համաձայնվեց։ Հաջորդ օրը տեսա, որ մի քանի շուն ընկած են աղբամանի մոտ, իսկ Սևուկը նույն տեղում էր։ Հիմա էլի կդիմեմ քաղաքապետին։

Ես հասկացա, որ ամեն ինչ այդ կնոջ պատճառով է եղել, հիասթափվեցի, ցանկացա կնոջը դուրս հանել մեր տանից։

Հիմա ես ուզում եմ գնալ քաղաքապետարան և պահանջել, որ չխախտեն կենդանիների իրավունքները։ Կառուցեն շների համար կացարան, որ շներին սպանելու փոխարեն նրանց պահեն այդտեղ, մինչև շները կգտնեն իրենց տերերին։

Ազատամուտ

Ինձ հուզում է իմ ծննդավայրի՝ Ազատամուտի անցյալը, ներկան և ապագան: Ազատամուտը հիմնադրվել է 1970 թվականին «Բետոնիտ» գործարանի աշխատողների համար:  Ազատամուտը  ավան էր, սակայն Սովետական Միության փլուզումից հետո Ազատամուտը դարձավ գյուղ, «Բետոնիտը» փակվեց: Դրանից հետո Ազատամուտի բնակիչները սկսեցին արտագաղթել: Ազատամուտից շատերը հեռացան: Մարդիկ, ովքեր մնացել էին, տուժեցին հայ-ադրբեջանական պատերազմի ժամանակ: Շատ-շատերը թողեցին իրենց ընտանիքները և գնացին պատերազմ: Շենքերի վրա երևում են ռմբակոծության հետքերը: Գյուղն անընդհատ ռմբակոծվում էր: Հրետակոծությունից շատերը զոհվեցին:

Բնակչության մեծ մասը մեկնեց արտագնա աշխատանքի, իսկ մյուս մասը որոշեց զբաղվել ածխագործությամբ: Մինչև օրս էլ նրանք այդ գործով են զբաղվում: Սակայն այդ կերպ նրանք աղտոտում են մեր գյուղով հոսող Աղստև գետը: Երեկոյան գալիս է մի պահ, որ գյուղի օդը պատվում է ծխով: Մոտակա գյուղերից մեր գյուղի շենքերը չեն երևում, քանի որ օդը պատված է ծխով: Ածխագործությամբ զբաղվողներն անտառից ապօրինի փայտ են կտրում: Մարդիկ գետի մոտակայքում տեղադրում են մետաղյա տակառներ, փայտը դրանց մեջ վառում, մի փոքր բոցավառվելուց հետո փայտի վրա ջուր են լցնում, մարում կրակը և այդ կիսաածխացած փայտը տանում, վաճառում: Այդպես են  գոյատևում:

 

 

Քահանայությունը կոչում է

Լուսանկարը՝ Մարիաննա Գրիգորյանի

Լուսանկարը՝ Մարիաննա Գրիգորյանի

Հարցազրույց Ճամբարակի տարածաշրջանի հոգևոր հովիվ Տեր պսակ քահանա Մկրտչյանի հետ

-Ինչո՞ւ դարձաք քահանա:

-Ընդհանրապես քահանա չեն դառնում, քահանայությունը կոչում է: Մարդն իր մեջ զգում է Աստծո կանչը, գիտակցում այդ ծառայության կարևորությունն ու զգում պատրաստակամություն: Հետևաբար, չեն դառնում, այլ կանչվում են քահանայության:

-Ե՞րբ որոշվեց, որ պետք է գաք Ճամբարակ և աշխատեք տեղի եկեղեցում:

-Նախ, որևէ հոգևորական չի որոշում, թե որտեղ պետք է ծառայի, որովհետև դա որոշվում է Ամենայն Հայոց Հայրապետի կողմից: Հոգևորականը զինվորի նման է, որտեղ ուղարկում են, այնտեղ էլ անցնում է ծառայության:

-Դուք ամուսնացած եք, ունեք երեք երեխա: Ինչպե՞ս ձեր կինը ընդունեց ձեր քահանա դառնալու որոշումը:

-Նախքան քահանա դառնալը իմ կինը գիտեր ամեն ինչ, հետևաբար, պատրաստ էր ընդունել նաև իմ՝ քահանա դառնալու որոշումը, և ինձ հետ մեկնելու այնտեղ, ուր ծառայության կկոչվեմ:

-Ինչպե՞ս հարմարվեցիք Ճամբարակի պայմաններին, կենցաղին, մարդկանց:

-Բոլորն էլ հարմարվում են: Եթե մի տեղ քո ծառայությունն է, դու կոչված ես մարդկանց օգնելու, մոտեցնելու Աստծուն, հետևաբար, ամեն դժվարություն հաղթահարում ես Աստծո օգնությամբ:

-Ի՞նչն էր ամենադժվարը, և ինչպե՞ս հաղթահարեցիք:

-Ամենադժվարը էր և կա մարդկային անտարբերությունը: Կարծում եմ, կամաց-կամաց դա էլ քիչ թե շատ հաղթահարվում է: Մարդկանց անտարբերությունը ոչ միայն եկեղեցու և Աստծո, քրիստոնեության հանդեպ, այլև՝ միմյանց:

-Ինչքա՞ն ժամանակով եք եկել Ճամբարակ ծառայելու:

-Ժամանակ չկա: Ծառայում ենք այնքան, որքան պետք է, որքան որ Ամենայն Հայոց Հայրապետն է տնօրինում:

-Ինչո՞ւ է եկեղեցին փակվում երեկոյան:

-Եկեղեցին փակում ենք, որովհետև առանց սպասավորների կարող են մտնել, անհարգալից վարվել, բացի այդ, այնտեղ կա գույք, որը արժեքավոր է, և պետք է ապահով լինի:

-Երիտասարդները այցելո՞ւմ են եկեղեցի:

-Ոչ ակտիվ, բայց որոշակի առաջընթաց կա: Մանավանդ հիմա, երբ Ճամբարակում հոգևոր հովիվն իրենց կողքին է ապրում: Ընդհանրապես բոլորին էլ հետաքրքրում է, թե ինչպես է ապրում հոգևորականը, ինչո՞ւ է ընտրել այդ ճանապարհը, ինչո՞ւ են նրա զգեստները տարբերվում, նաև` քրիստոնեության և մեր եկեղեցու հետ կապված հարցերն են հետաքրքիր:

-Ինչպիսի՞ արարողություններ են կատարվում մեր եկեղեցում:

-Ինչպես բոլոր եկեղեցիներում, Հայ Առաքելական եկեղեցում Ս.Պատարագներ են մատուցվում, ժամերգություններ, ծիսակատարություններ, պսակադրություններ, մկրտություններ ենք կատարում:

-Ո՞վ էր այն բարերարը, ում միջոցներով կառուցվեց եկեղեցին:

-Եկեղեցին կառուցվել է 2006-2007 թվականներին Մելիք Գասպարյանի միջոցներով, ով մի քանի տարի առաջ մահացավ: Բայց նախաձեռնությունը տեղի մի քանի երիտասարդներինն էր, իսկ պատգամավոր Մելիք Գասպարյանը ֆինանսապես կարողացավ աջակցել:

-Ի՞նչ կապ կա Ձեր և համայնքի միջեւ:

-Առանց այդ կապի հնարավոր չէ: Ես նաև բանակային հոգևորական եմ, պարտավոր եմ զորամասում հոգևոր ծառայություն իրականացնել: Իսկ ինչ վերաբերում է տնային այցելություններին, իհարկե, համայնքում բոլորի տներն էլ աշխատում եմ այցելել, ներկա լինել նրանց բոլոր արարողություններին, տնօրհնեքներ կատարել, հոգևոր զրույցներ վարել:

-Ի՞նչ կցանկանայիք մեր ժողովրդին:

-Կցանկանայի ապրեն այնպես, ինչպես իրենց պապերը շատ-շատ տարիներ առաջ: Այսինքն՝ ապրեն հավատով, Աստծով, լինեն բարի, կարողանան օգնել միմյանց և իրենց միջից վերացնեն անտարբերությունը, որ ամենամեծ չարիքն է: