zarine kirakosyan

Քաղաքում, որտեղ գարուն չէր

Այս լուսացույցների ու գովազդների քաղաքում
Մենք սովորել էնք մեզ ազատ կոչել,
Բայց ընդամենը վարժվել ենք մեզ թելադրող փողոցներին,
Ուր մեզ թվում է, թե ընտրություն կա:
Մեկ-մեկ լուսացույցի տակ չեմ ուզում սպասել,
Ուզում եմ երկուշաբթի օրը փակել բանկերը,
Անջատել քաղաքում կապի միջոցները
Ու սպասել մարդկանց՝ իրենց վանդակները հետ պահանջելուն:

Քաղաքում, ուր գարունը սարերից է իջնում,
(Շիրազն ասաց)
Մեկ-մեկ հետը սարերից անհնազանդություն է բերում,
Բայց դե քամու պես չես կարող վազել,
Մենք այստեղ արդեն բարձր շենքեր ենք կառուցել ու երկաթե կարծիքներ,
Գլուխդ կխփես բետոններին կամ
Ավելի կարծր մարդկանց:

Քաղաքում, որտեղ օդ չկար շնչելու,
Մենք շնչում էինք մարդկանց արտաշնչած զգացմունքները,
Ու Գարունը չկարողացավ խցկվել մեր արանքները:

Քաղաքում որտեղ գարունը եկվոր է,
Ես ինձ իրեն ընկեր եմ զգում:
Մենք երկուսս էլ չկանք այս քաղաքի անկանոն ռիթմերի մեջ,
Ուր չես նկատում արևը ոնց ընկավ հորիզոնից,
Ուզում եմ գարնան հետ կորչել սարերի կողմը:

Քաղաքում, որտեղ ես գրում էի էս տողերը
«Տուն» փախչելու մասին,
Մեկը ասաց՝ էդ ի՞նչ ես թփթփացնում մատներդ ստեղնաշարին։
-Գրում եմ, երևի։
-Ծնունդի պիտի՞ գնաս։
Քաղաքում, ուր մենք ազատությունը էինք ման գալիս
Հարցերն էլ էին «պիտի»-ով տալիս:

Քաղաքի գույները

nelli khachatryan

Թեթև ապրելու մասին

111 տարի 1 օր առաջ կանանց իրավահավասարության համար ցույցեր էին լինում: Հաջորդ տարվանից մինչ օրս այդ օրը նրանց շնորհավորում են: Չխախտեմ ավանդույթն ու մեր ազատ ընտրության իրավունքի մասին ևս մեկ անգամ հիշելու օրը շնորհավորեմ:

Էս տարի ընկերներով որոշեցինք այդ օրը մեզ նվիրել մի քիչ Թիֆլիս:

Նեղ, սիրուն փողոցներ, սիրուն տանիքներ ու սրճարաններ, կոլորիտային շենքեր ու միջավայր, գետ ու ապակե կամուրջ: Բայց էս էն ամենը չէ, ինչի մասին ուզում եմ պատմել:

Մարդիկ: Հավես ու հետաքրքիր: Առանց կոմպլեքսների ու ազատ:

Էնտեղ մարդիկ ուղղակի սիրում են շփվել անծանոթների հետ: Բոլորի մեջ համով ջրիկություն կա:

Մի տղա մոտեցավ, ձեռքին՝ բուկլետներ: Սկսեց վրացերեն, հետո մեր հարցական հայացքներից հասկացավ, որ պետք է շարունակել գոնե ռուսերեն: Սիրուն ժպիտով սկսեց նրանից, որ նախ ներենք իրեն, որովհետև սա իր աշխատանքն է (դե, էսքանից հետո ոնց չլսենք), իսկ հետո սկսեց պատմել, որ նավի վրա պտույտը մարտի ութի կապակցությամբ կես գին է և այլն:

Սրճարանում մատուցողուհին երաժշտության տակտի հետ պարում ու շարժվում էր, ու էդ հավես էր:

Նկարվում ես, մեկ էլ կտեսնես՝ մեկը կողքիդ պատրաստ դիրքով կանգնել է, որ հետդ նկարվի:

Հաց ուտելու վայր ես ման գալիս, մի ակտիվ երիտասարդ գալիս քեզ «էստի համեցեք» է անում, ու դու չես կարողանում չմտնել:

Էսքան անծանոթներ քեզ հավես պահեր ու հիշողություններ են ապահովում: Երիտասարդությունը պոզիտիվ է, ու քո հետ կիսում են պոզիտիվ տրամադրությունը:

Հայաստանում մենք կոպլեքսավորված ենք ու լուրջ: Մեզ սովորեցրել են անծանոթների հետ չխոսել: Մենք չենք նստի անծանոթի մոտ ու կոնֆետ չենք հյուրասիրի, բուկլետներ ամաչելով ու լուռ ենք բաժանում: Մենք հո խելառ չե՞նք՝ ուրիշի կադրում հայտնվենք:

Էդ մեր արյան մեջ է: Մեզ հետաքրքիր ապրելու համար համարձակությունն է պակասում:

Մեր արարքները մեր հուշարձաններն են

«Եվ եթե մի օր ընտրություն լինի ճիշտ կամ բարի լինելու մեջ, ընտրիր բարին…» Ռ.Ջ.Պալացիո

Ամիսներ առաջ ընթերցած գրքերից մեկում մի երկտող կար, որ մեխի պես գամվեց գիտակցությանս մեջ. մեր արարքները մեր հուշարձաններն են։

Անցավ որոշ ժամանակ, ու ես անհրաժեշտություն զգացի ինչ-որ բարի բան անելու։ Ու քանի որ ոչինչ էլ պատահական չի լինում, իմ կյանքում հայտնվեց Կարմիր Խաչը, կամ էլ ես հայտնվեցի Կարմիր Խաչում։ Կամավոր դարձա Արագածոտնի մարզային մասնաճյուղում ու սկսեցի օգնել թիմի անդամներին։ 

Սկսվեց միայնակ տարեցներին օգնության ծրագիրը, ու ես իմ գործունեությունը պիտի ծավալեի հենց այս ծրագրի շրջանակներում։
Աշտարակ քաղաքում բնակվող 70 միայնակ ապրող տարեցներին պիտի օգնեինք տնային գործերում ու փոխանցեինք Հայկական Կարմիր խաչի ընկերության կողմից պատրաստված սննդի փաթեթները։ Երբ արդեն սկսեցինք այցելությունները, իսկ դա մի քանի ամիս առաջ էր, սննդի փաթեթը փոխանցելն ու տնային գործերում օգնելը կարծես թե բավարար չէին ո՛չ մեր, ո՛չ տարեց տատիկ-պապիկների համար. նրանց ջերմություն էր պետք, զրույց, զրուցակից, ում կկարողանային ինչ-որ բաներ պատմել ու խոսել, կիսվել։ Նրանց այնքա՜ն անհրաժեշտ էին մարդիկ, ովքեր հոգում են իրենց մասին, մտածում են, հիշում իրենց…
Նախորդ հոդվածումս Գայանե և Աստղիկ տատիկների մասին էի գրել։ Երբ նրանց տուն մտանք, Գայանե տատն ասաց․

-Ես գիտեի, որ Կարմիր Խաչից անպայման կգան իմ մարտի 8-ը շնորհավորելու…

Սա ևս մեկ անգամ փաստում է տարեցներին ջերմություն տալու անհրաժեշտության մասին։

Մարտի 8-ին չէինք կարող անտարբեր լինել մեր տատիկների նկատմամբ։ Մենք անպայման պիտի այցելեինք ու շնորհավորեինք նրանց։ Ուստի որոշվեց համախմբել բոլոր ուժերը ու մեծ թիմով գնալ նրանց շնորհավորելու։ Հավաքվեց Արագածոտնի մարզային մասնաճյուղի մեծ կամավորական թիմը, նրանց միացան Աշտարակի «Ստարտափ» ակումբի, «Արի Օշական» երիտասարդական նախաձեռնության և Ագարակի Յուրի Գագարինի անվան «Արմաթ» ինժեներական լաբորատորիայի երիտասարդները։ Բաժանվեցին փաթեթները, բաժանվեցինք խմբերի ու գնացինք տատիկներին շնորհավորելու։

Մենք գնացինք Արցախի փողոց, որտեղ Շահսանամ տատն էր ապրում։ Դուռը փակ էր, ու ես ինչ-որ վատ բան զգացի։ Ծեծեցինք դուռը, լուսամուտի մոտ գնացինք, կանչեցինք Շահսանամ տատին, ու ներսից ձայն լսվեց։ Շահսանամ տատը մեզ չէր սպասում, բայց ջերմությամբ մեզ ընդունեց։ Բացեց դուռն ու հրավիրեց ներս։ Շնորհավորեցինք մարտի 8-ի կապակցությամբ ու տվեցինք մրգերը նրան, նստեցինք ու զրուցեցինք երկար… 

Երբեմն-երբեմն Շահսանամ տատի աչքերը խոնավանում էին, ու մենք էլ էինք տխրում, որովհետև այնքան կարոտներ կան, որ տանջում են մեզ…
Շահսանամ տատը հրաժարվեց տնային գործերն անելու մեր օգնությունից, ասաց` ցուրտ է, կմրսենք… Հետ համոզելն անհնար էր, ու մենք որոշեցինք ինչ-որ կերպ տոն դարձնել նրա օրը։

Արմաթի սաները, ովքեր Ագարակի միջնակարգ դպրոցի երգչախմբի անդամներ էին նաև, սկսեցին երգել ու արտասանել Շահսանամ տատի համար։
Նա այնքան ոգևորված էր, այնքան ուրախ ու բավարարված… Երբ նրան համերգի հրավիրեցինք, մերժեց, ասաց` երեխեքս գուցե զանգեն էդ ժամանակ։
Նրանք այնքա՜ն են սպասում ուշադրության ու սիրո…

Մինչև երեկո տարբեր խմբեր կազմած մեր կամավորները այցելեցին տատիկներին ու շնորհավորեցին նրանց։ Ամեն այցելություն մի մեծ ջերմություն է, օգնություն մարդուն, ում իսկապես անհրաժեշտ է դա։ Ամեն այցելություն մի բարի արարք է, իսկ մեր արարքները մեր հուշարձաններն են։ Եվ եթե ընտրության հնարավորություն լինի ճիշտ կամ բարի լինելու մեջ, ընտրիր բարին…

Մինչև թռիչքը

(«Ուղեկիցներ» շարքից)

«Ուղեկիցներ» շարքը ուղևորությունների ժամանակ ինքնաթիռներում կամ օդանավակայաններում ինձ հանդիպած մարդկանց ճեպանկար-գրառումներն են։

Լուսատախտակի առաջին տողը անվստահ թրթռաց ու փոխվեց՝ լուսավորելով թռիչքի փոփոխված ժամանակը՝ ևս մեկ անգամ ուշ։ Սպասասրահում հավաքված փոքր խումբը միաձայն հառաչեց։ Քնատ ու բարկացած ուղևորները ոտքերը քարշ տվեցին դեպի նստարանները՝ անշտապ տեղավորվելով։ Ոմանք շտապեցին պառկել՝ անմիջապես երկու կամ երեք նստարան զբաղեցնելով։

Թափանցիկ պատից այն կողմ վառվեցին ևս մի քանի լուսարձակ՝ փորձառու նկարիչների պես ընդգծելով հեռվում կայանած մեծ ու փոքր ինքնաթիռների ուրվագծերը։ Դեղին լույսի շերտերը որսացին սև օդում անկանոն հետագծերով սուրացող անձրևակաթիլները։

-Պապ, սոված չե՞ս։

Պատուհանների երկայնքով ձգվող նստարանին նստած երիտասարդ տղամարդը գլուխը բարձրացրեց գրքից ու նայեց իր առջև կանգնած ութ-ինը տարեկան աղջկան և ժպտաց․

-Չէ։

-Բայց ախր, ինչ այստեղ ենք՝ բան չես կերել։

Աղջիկը կիտեց հոնքերն ու թույլ օրորեց գլուխը՝ ցնցելով շեկ մազերի փոքիկ պոչը։ Տղամարդն ավելի լայն ժպտաց ու ծալեց գիրքը՝ մատը պահելով էջերի արանքում։

-Բայց սոված չեմ, որ սոված լինեի՝ կասեի։

Նա առաջ թեքվեց ու ձեռքը դրեց մտածկոտ դեմք ընդունած աղջկա փոքրիկ ուսին։

-Բա դու սոված չե՞ս։

-Չէ-է, ես թխվածք էի կերել, չե՞ս հիշում,- շտապեց վտահեցնել աղջիկը,- ես հետս վերցրել էի։

-Ապրես։ Դե նստիր, դեռ սպասելու ենք։

-Չէ, ես հոգնած չեմ։

Աղջիկը լուրջ դեմքով քայլեց նստարանի երկայնքով՝ ուշադիր ուսումնասիրելով պատուհանից այն կողմ շարված ինքնաթիռներին ու պարբերաբար շրջվելով դեպի հայրը՝ վստահանալով, որ նա տեղում է։

Վերջինս մի քանի վայրկյան նայեց դստեր հետևից, հետո կրկին բացեց գիրքը՝ քթի տակ թույլ ժպտալով։ Ընթերցանության ժամանակ նա պարբերաբար բարձրացնում էր աչքերն ու փնտրում աղջկան։ Քիչ հետո նրա աչքերը փակվեցին, ու գլուխն անօգնական իջավ կրծքին։ Գիրքը նույնպես կռացավ ու բաց էջերով պառկեց տիրոջ մոխրագույն, գործած սվիտերին։ Մի քանի րոպե հետո նա կտրուկ բացեց աչքերն ու անմիջապես անհանգիստ հայացքով չափեց սպասասրահը։ Վերջապես տեսնելով պատուհանի մոտ կանգնած դստերը՝ հանգստացած շունչ քաշեց ու հենվեց թիկնակին։

-Պա՞պ,- լսվեց դստեր ցածր, բայց լուրջ ձայնը,- ինչի՞ ես անձնագիրդ թողել դրսում: Բա որ կորի՞։

Աղջիկը վերցրեց անփութորեն նստարանին գցած անձնագիրն ու խնամքով տեղավորեց իր փոքրիկ պայուսակի մեջ, հետո զգուշությամբ նստեց հոր կողքին՝ պայուսակը դնելով ծնկներին։

-Ես գիտեի, որ դու կվերցնես, դրա համար հանգիստ էի,- ժպտաց տղամարդը։

Աղջիկը հազիվ նկատելի վեր բարձրացրեց գլուխը, աչքերը գոհ փայլեցին։ Մի քանի րոպե շարունակ նա հանգիստ հայացքով նայում էր շուրջը՝ հատակին չհասնող ոտքերը օդում ճոճելով։ Հետո վերցրեց կողքի նստարանին դրված մուգ կապույտ ալբոմն ու թերթեց հաստ, դեղնավուն էջերը, որոնց վրա մատիտով էսքիզներ էին արված։

-Պապ, պապ, բա էս մեկը ե՞րբ ես վերջացնելու,- նա փոքրիկ մատով թփթփացրեց էջերից մեկին,- անցած շաբաթվանից նկարում ես։

Հայրը նույնպես կռացավ ալբոմի վրա, մատով տրորեց գծերից մեկը, փչեց էջին։

-Վաղը,- վստահ ասաց նա։

-Էս մեկն ամենաշատն եմ սիրում,- ժպտաց աղջիկը՝ բացելով մեկ այլ էջ ու քնքշանքով նայելով պատկերին։

Հայրը նույնպես նայեց, ժպտաց՝ ասես մի փոքր ամաչելով։

-Պահեմ մոտս, թե չէ դու կկորցնես,- աղջիկը դժվարությամբ տեղավորեց մեծ ալբոմն իր փոքրիկ պայուսակի մեջ,- դու ամեն ինչ կորցնում ես։ Բա հիմա սոված չե՞ս, պապ։ Ես գիտեմ, դու որ սովածանաս, կմոռանաս հաց ուտել․․․

․․․Լուսատախտակի տողը կրկին դողաց՝ վախվորած հայտնելով, որ թռիչքը կրկին հետաձգվում է։ Սրճարաններն ու գրեթե բոլոր խանութները փակվել էին ու անջատել լույսերը։ Ապակե հսկայական պատի առջև նստած էր միայն երիտասարդ տղամարդը։ Աղջիկը քնած էր նրա գրկում՝ կատվի պես կծկված ու շատ փոքր։ Նրա մի ականջին ականջակալ էր դրված, որի մյուս զույգը հոր ականջում էր։ Վերջինս ամուր գրկել էր դստերը երկու ձեռքով ու նայում էր առաջ՝ պատուհանից դուրս։

Ապակուց այն կողմ թանձր գիշեր էր և ուժեղ փոթորիկ։

Խայտաբղետ Երևան

Սիրիր, սիրիր, բայց գլուխդ մի կորցրու

Լուսանկարը` Օրիեն Լեքլյուզի

Լուսանկարը` Օրիեն Լեքլյուզի

Դուռը բացվեց, և փոխտնօրենի հետևից մտավ մի տղա, որն առաջին հայացքից ինձ թվաց գեղեցիկ: Նոր աշակերտին նստեցրին իմ կողքին: Բոլոր աղջիկները շրջվեցին և նախանձոտ հայացքով նայեցին ինձ: Դասամիջոցին մոտեցան և հարցրին նրա մասին:

-Կոպիտ տղա է, ի՞նչ եք վրան աչք դրել:

-Հնարավոր չի, որ այդքան սիրուն տղան կոպիտ լինի:

-Ի՞նչ ես կանգնել դռան մոտ, մի կողմ քաշվի, անցնում եմ,- բղավեց նոր տղան, և բոլոր աղջիկները շրջվեցին:

-Տեսա՞ք,- ասացի ես և նստեցի տեղս:

Տուն գնալիս Աննան համոզված էր, որ նոր տղան իրեն կուղեկցի տուն: Ճանապարհին նա անընդհատ հետ էր նայում` հույս ունենալով, որ կտեսնի նրան: Մեկ անգամ ևս հետ նայեց և տեսավ. տղան վազում էր իր ուղղությամբ, բայց հավասարվելով իրեն` ուշադրություն էլ չդարձրեց: Հաջորդ օրը դասարանի աղջիկները փորձում էին տղայի հետ խոսել, բայց նա միայն կոպիտ պատասխանում էր բոլորին.

-Ուզածդ ի՞նչ ա,- կամ,- դրանով ի՞նչ ես ուզում ասել:

Աղջիկները բարկանում էին և հեռանում, իսկ մեկ շաբաթ հետո դասընկերուհուս հուշատետրի մեջ «սիրած էակ ունե՞ք» հարցին բոլորը պատասխանում էին` ոչ:

Լուսինե Հարությունյան 14տ.

 

Այսպիսի սեր

-Լուս, արի, բան ունեմ ասելու:
-Հա, ասա:
-Լսիր, գիտես, էսօր ինձ մնգոյի Նորոն կոնֆետ տվեց: Կլինի՞, ես էլ իրեն տանեմ տամ,- ասաց քույրս:
-Կլինի, կլինի:
Այդ պահին մտքումս ասացի. «Չորս տարեկան է, էլի»: Հաջորդ օրը նորից.
-Գիտե՞ս, էսօր կողքիս ա նստել, իմ հետևի մահճակալին ա պառկել, ընենց որ…
-Ի՞նչ, ասա:
-Որ ասեմ` չես ջղայնանա՞:
-Չէ:
-Լավ, ոնց որ ինձ սիրում է:
Հիմա քույրս վեց տարեկան է, բայց երբ հարցնում եմ, թե ում է սիրում, ասում է` Նորոյին:

Լուսինե Հովհաննիսյան 11 տ.
Շեքսպիրյան ժամանակների ոճով

-Ինքը քո կյանքում առաջի՞նն ա:
-Չէ, յոթերորդը:
-Պահո, էդ կարո՞ղ ա շեքսպիրական ես:
-Լավ, արդեն կատաղում եմ:
-Լավ, լավ հանգստացիր:
-Խոստացիր, որ էլ ձեռ չես առնելու:
-Հա, հա:
-Թորոս, գիտես, չէ՞, այսօր Էլենի հետ պարելու եմ:
-Գրա՞զ ես գալիս:
-Հա:
Եկավ պարելու ժամանակը: Ռուբենը և Դավիթը միաժամանակ մոտեցան Էլենին և հրավիրեցին պարելու, և իհարկե, կռիվն սկսվեց:
Ես ու ընկերս մոտեցանք, որպեսզի բաժանենք, սակայն Ռուբենը հուժկու հարվածով բաժանվեց առաջին բաժանողից և անցավ ինձ:
-Թորոս, ուրեմն դու էլ ե՞ս սիրում Էլենին:
-Չէ, ես ուզում եմ…
Բայց երկու սիրահարները` Ռուբենն ու Դավիթը, մոռացած Էլենին, հարձակվեցին վրաս: Եվ եթե մեզ չբաժանեին, ապա ինձնից միայն ոսկորներս կմնային:

Թորոս Իսկուդարյան 11տ.

 

Հետաքրքիր բան

Մեր դասարանում իրարանցում էր: Հասմիկը և նրա ընկերուհին, ինչպես միշտ, պատրաստվում էին ինչ-որ հայտարարություն անել.
-Երեխաներ, «Միսս աշակերտուհի» մրցույթ ենք անցկացնում: Տղաներին կբաժանենք թղթեր, որոնց վրա նրանք կգրեն աղջիկների անունները:
Հասմիկը հավանաբար համոզված էր, որ ինքն է ընտրվելու, այլապես չէր կազմակերպի այս մրցույթը: Բոլորս գրեցինք անունները: Եկավ հաջորդ օրը: Հիասթափված դեմքով Հասմիկը մտավ դասարան: Նա իմացել էր, որ դասարանի ամենագեղեցիկ աղջիկը ինքը չի: Իսկ հետո հրապարակեց արդյունքները: Ձայների մեծամասնությամբ առաջին, երկրորդ և երրորդ տեղերը գրավել էին համապատասխանաբար` Լևոնը, Լևոնը և Լևոնը:

Մուշեղ Բաղդասարյան 15տ. 

 

Ախ, ո՞ւր ես

Սեպտեմբերի մեկն էր: Առաջին անգամ ես պատրաստվում էի գնալ դպրոց: Մենք հավաքվել էինք մեր դպրոցի բակում: Բաց թողեցինք փուչիկները և գնացինք դասարան: Հանկարծ մի աղջիկ վազելով մոտեցավ մեզ: Ես նայեցի նրան և քարացա: Ես դեռ չէի տեսել այդպիսի սիրուն աղջիկ: Մենք մտանք դպրոց, նա նստեց իմ կողքին: Դասատուն խոսում էր, երեխաները մոտենում էին գրատախտակին և ներկայանում, իսկ Ռոզան (այդպես էր նրա անունը) անընդմեջ ինձ էր նայում: Այդ պահին ես հասկացա, որ նրա նկատմամբ անտարբեր չեմ: Դասը վերջացավ: Երկուսով գնացինք տուն: Պարզվեց, որ նա մեր հարևանուհին է: Մեկ տարի մենք միասին էինք: Ապրիլին ես նրան սեր խոստովանեցի և ստացա դրական պատասխան: Մայիսին պարզվեց, որ նրանք Մոսկվա են մեկնում: Ռոզան ինձ տվեց իրենց նոր տան հասցեն և ասաց, որ եթե Մոսկվայում լինեմ, անպայման հյուր գնամ իրեն: Նրանք գնացին: Ուղիղ մեկ տարի մենք նամակ էինք գրում իրար: Իսկ երբ պատրաստվեցինք հյուր գնալ Մոսկվա, պարզվեց, որ նրանք տեղափոխվել են, իսկ ո՞ւր, չգիտեմ:

Տիգրան Մուրադյան 13տ.

 

Լուսանկարը` Հայկ Սարգսյանի

Լուսանկարը` Հայկ Սարգսյանի

Հեռու չես փախչի

Սամը դպրոցից տուն էր գնում: «Վայ, արա…,- ասաց ինքն իրեն և ոտքը հանեց ցեխաջրի միջից: Էս ո՞ւր եմ ընկել»,- բորբոքվեց Սամը և ընկավ ուրիշ ցեխաջրի մեջ: Բայց վայրկենական փոխվեց և հիշեց, թե ինչի համար է այդտեղ: Մինչև ծնկները կեղտոտ էր: Սամը շարունակեց ճանապարհը: «Արդեն ժամը երկուսն եղավ,- անհանգիստ ժամացույցին նայեց նա,- բայց դեռ կեսն էլ չեմ անցել»:

Արդեն մեկ ամիս էր` Սամը դասից հետո տուն էր գնում այդ ցեխոտ և երկար ճանապարհով, և ամեն անգամ ցեխոտ տուն էր վերադառնում: Ամեն առավոտ դասերից ուշանում էր` կոշիկները մաքրելու պատճառով:

Սամը հասավ Լիլիթենց տան մոտ: Լիլիթն այգում նստած գիրք էր կարդում: Սամը կախարդվել էր աղջկա գեղեցկությամբ և ընկել երազների գիրկը: «Հաֆ, հաֆ… »,- հանկարծ լսվեցին շների հաչոցներ: Սամը հանկարծ քար կտրեց: Նա սարսափում էր շներից: Իրար խառնված` սկսեց վազել, ոտքը սայթաքեց և ընկավ հսկա ցեխաջրի մեջ: Նա, ցեխաջրի մեջ խրված, լսում էր հռհռոցներ Լիլիթենց տնից: Լիլիթի փոքր եղբայրները դիտում էին «Թոմ և Ջերրի» մուլտֆիլմը և ծիծաղում Թոմի վրա, թե նա ինչպես էր խելակորույս փախչում կատաղած շներից, որոնց հաչոցը բարձր լսվում էր: «Թոմին էլ նմանվեցի»,- մրթմրթաց Արամը, թափ տվեց շորերն ու գնաց տուն:

Հրանտ Պետրոսյան 14տ.

 

Սպիտակ վերարկու և սև վերնաշապիկ

 

«Հիմա որտե՞ղ գտնեմ ես քեզ, սեր իմ կորած…»

Արսեն Սաֆարյանի երգերը լսելով` ընկերուհիս սկսում էր լաց լինել.

-Այստեղ եմ: Ես այստեղ եմ, իմ սեր:

Եվ եթե մի քանի օր հեռուստացույցով չէին հաղորդում նրա երգերը, բարկանում էր.

-Ինչո՞ւ, այ հեռուստացույց, ես քեզ ի՞նչ եմ արել…

Մի օր էլ նրան մի տղա զանգահարեց.

-Ալո, բարև, Սյուզի, ինչպե՞ս ես:

-Լավ եմ, իսկ ո՞վ է:

-Վանիկը:

-Իսկ ո՞վ է Վանիկը:

-Քո սերը:

-Ոչ, կներես, իմ սերն Արսեն Սաֆարյանն է:

-Ի՞նչ, այն երգի՞չը:

-Այո, այն երգիչը:

Նա լսափողը ցած դրեց: Տղան մի պահ տխրեց, ապա ուրախացավ` հասկանալով, որ Արսեն Սաֆարյանը Սյուզիին երբեք չի սիրի: Վանիկի մազերը երկար էին: Բայց քանի որ նա ցանկանում էր նմանվել Արսեն Սաֆարյանին, կտրեց մազերը, հագավ սպիտակ վերարկու և գնաց Սյուզիենց տուն: Տեսնելով նրա կարճ մազերը և սպիտակ վերարկուն, Սյուզին ասաց.

-Արսեն Սաֆարյանի նման էլ հագնվել ես… Ես էլ նրան չեմ սիրում, Անդրեին եմ սիրում:

Տղան քար կտրեց` գոնե մազերը չկտրեր, հիմա ինչպե՞ս է Անդրեին նմանվելու…

Վիկտորյա Ավետիսյան 13 տ.

 

Իսկ նա կսպասի

Անցյալ ամառ ես գնացի տատիկիս տուն` վեցամյա զարմիկիս տեսնելու, քանի որ հիվանդ էր: Նա առանց բարևելու սկսեց պատմել ինչ-որ մեկի մասին.

-Գիտե՞ս ինչ սիրուն ա, հեսա մենք ամուսնանալու ենք, կգաս, չէ՞, մեր հարսանիքին:

-Ո՞ւմ մասին ես խոսում, Պերճ:

-Վարդուշի:

-Վարդուշն ո՞վ ա:

-Մեզնից մի քանի շենք վերև ա ապրում,- ասաց նա,- էսօր էլ ամուսնանալու ա:

-Քեզ հե՞տ:

-Չէ, իրա ընկերոջ:

-Բա որ ինքը ամուսնանա, ո՞նց ես դու հետն ամուսնանալու, հը՞, Պերճ,- հարցրի ես:

-Հա ի՞նչ անենք, հեսա կբաժանվի, ինձ հետ կամուսնանա: Համ էլ` ես իրան մատանի եմ նվիրել: Ու ասել եմ, որ իրան սիրում եմ:

-Բա ինքը քեզ ի՞նչ ասաց:

-Ոչ մի բան չասաց, տարավ խանութ ու մի կոնֆետ գնեց:

-Բայց ինքը քանի՞ տարեկան ա:

-27:

-Այդքան մե՞ծ, գոնե սիրո՞ւն ա:

-Չէ հա, որ սիրուն լիներ, հո տանը չէ՞ր մնա:

-Բա էն մանկապարտեզի աղջիկը,- հարցրի եղբորս,- նրա հետ չես ամուսնանալո՞ւ:

-Նրա հետ էլ կամուսնանամ:

Այսպես եղբայրս ամեն օր մի նոր աղջկա է հավանում և որոշում ամուսնանալ, բայց նախկին «սերերին» էլ չի մոռանում:

Թագուհի Գևորգյան 12 տ. 

 

Լուսանկարը` Հայկ Սարգսյանի

Լուսանկարը` Հայկ Սարգսյանի

Անսահման սիրո «գերին»

Աղջիկն ուշադիր շուրջը նայեց, ապա փակեց դուռը, դիմացը մի աթոռ դրեց, որպեսզի ոչ ոք չկարողանա ներս մտնել, հետո պահարանի հեռավոր անկյունից մի արկղ հանեց, բանալիով բացեց ու միջից հանեց ծաղիկներով, աստղիկներով ու սրտիկներով զարդարված մի տետր: Այդ պահին միջանցքում ոտնաձայներ լսվեցին: Աղջիկն արագ տետրը շպրտեց մահճակալի տակ, իսկ ինքն ամենաանմեղ տեսքով նստեց գրասեղանի մոտ և կռացավ քիմիայի դասագրքի վրա:

-Արի հաց ուտելու,- լսվեց մայրիկի ձայնը:

-Գալիս եմ,- ստեց աղջիկը:

«Ծերուկ,- ինքն իրեն դիմեց (ինչ-որ ֆիլմի մեջ էր լսել այդ բառը և շատ էր հավանել),- չէ՞ որ չի կարելի մայրիկին խաբել»:

«Սիրո համար ամեն ինչ կարելի է անել»,- մխիթարեց ինքն իրեն, հանեց մահճակալի տակից տետրը և բացելով` հիացած նայեց էջերից մեկի վրա փակցված նկարին: «Երբ մենք ամուսնանանք,- երևակայության գիրկն ընկած` երազում էր նա,- որոշ ժամանակ անց ես նրան ցույց կտամ այս տետրը և կասեմ, որ դեռ փոքր ժամանակվանից սիրել եմ իրեն»:

Դուռը ծեծեցին: Աղջիկը վախեցած թաքցրեց տետրը, բայց իզուր: Դուռը ծեծողը փոքր քույրն էր` միակ մարդը, որին նա վստահում էր իր անսահման, վիթխարի սերը:

-Հենց նոր սիրելիիդ տեսա,- ինքնագոհ հայտարարեց քույրը,- հա, հեռուստացույցով ցույց տվեցին, ասացին` ամուսնացել է ինչ-որ երգչուհու հետ: Ցավակցում եմ:

Քրոջ գնալուց հետո դեռ մի քանի վայրկյան ապշած կանգնեց տեղում, այնուհետև լաց լինելով նետվեց դեպի տետրը, պոկեց էջը, պատռեց նկարը և շպրտեց լուսամուտից դուրս: Հետո սրբեց արցունքները, պահարանի միջի արկղից հանեց մի ուրիշ կինոդերասանի նկար, փակցրեց տետրում և մի քանի րոպե հիանալուց հետո գնաց քրոջը հայտնելու, որ այսուհետև ինքն ուրիշինն է:

Լուսինե Հակոբյան 15 տ.

 

Ծանոթացեք

Նա շատ սիրուն էր, համենայն դեպս, ինձ այդպես էր թվում չորս տարեկանում: Նրա անունը չեմ հիշում, բայց հիշում եմ, որ մեր կողքի շենքից էր: Նա ինձ դուր էր գալիս, որովհետև ուներ գեղեցիկ գանգուր մազեր:

Մի օր ես հրավիրեցի նրան մեր հարևան Նառա մորաքրոջ տուն:

-Ծանոթացեք, իմ ապագա կինն է,- ասացի ես:- Մենք շուտով ամուսնանալու ենք:

Մորաքույր Նառան ասաց.

-Գնացեք սենյակ, ես հիմա կգամ:

Նա գնաց խոհանոց և սկսեց բարձրաձայն ծիծաղել: Քիչ անց եկավ և հյուրասիրեց մեզ թեյով ու խմորեղենով: Մենք կերանք, շնորհակալություն հայտնեցինք և իջանք բակ` խաղալու: Երբ դուռը փակվեց, լսվեց մորաքույր Նառայի ձայնը.

-Ալո, Մագդա, լսիր, Արամը նոր հարսի հետ դուրս եկավ…

Արամ Զատիկյան 11 տ. 

 

Լուսանկարը` Անահիտ Բաղշեցյանի

Լուսանկարը` Անահիտ Բաղշեցյանի

Սիրուց` ատելություն

Մի անգամ, երբ գնացի ընկերուհուս տուն, նա ասաց.

-Չես գա՞ դպրոց-դպրոց խաղանք:

-Կարելի է:

-Իսկ տետր ունե՞ս:

-Հա, բա ո՜նց, հիմա գնամ բերեմ:

Հանկարծ տեսա մի տետր: Տեսնես` ի՞նչ կա մեջը:

Վերցրի, նայեցի, վրան գրված էր Հայկ, և լիքը սրտեր էր նկարած:

-Էլլա, հո սիրահարված չե՞ս:

-Ի՞նչ ես խոսում:

-Ես ամեն ինչ կարդացի:

-Սուտ է:

-Եթե սուտ է, ինչի՞ ես գրել:

-Որ գրած է` սիրում եմ, պարզապես մոռացել եմ «չ» ավելացնել:

-Բա որ չես սիրում, ինչի՞ ես վրան սրտեր նկարել:

-Էդ էլ պիտի «ղառ» դարձնեմ:

-Ասա, խնդրում եմ, ոչ ոքի չեմ պատմի:

-Խո՞սք ես տալիս:

-Հա:

Նա ասաց, որ սիրում է: Հաջորդ օրը, երբ մտա դասարան, բարևեցի նրան, բայց նա չպատասխանեց: Դասամիջոցին ասաց.

-Ախր, դու խոսք էիր տվել, որ ոչ ոքի չես պատմի:

-Մոռացել էի, մենակ Վարդուշին եմ պատմել…

Նա շատ վիրավորված էր ինձնից: Բայց երբ հնչեց զանգը, մենք արդեն հաշտվել էինք:

Էլեն Քամալյան 10 տ.

 

Լուսանկարը` Անահիտ Բաղշեցյանի

Լուսանկարը` Անահիտ Բաղշեցյանի

Մատանու տիրակալը

-Արի ամուսնանանք,- ասաց տղան:

-Արի,- ասաց աղջիկը:

Նրանք երեք տարեկան էին:

Հաջորդ օրը տղան ասաց պապիկին.

-Պապիկ, ես իմ մատանին ուզում եմ, կտա՞ս:

-Չէ, կմեծանաս, այն ժամանակ էլ կտամ:

Բայց տղան նպատակադրվել էր և չէր ուզում նահանջել: Համարձակ բացեց զարդատուփը և վերցրեց մատանին: Շրջվեց դեպի պապիկը և ասաց.

-Պապ, տենց էլ չհասկացա՞ր, էսօր եմ նշանվում:

Մատանին շատ մեծ էր և ծանր, ընկնում էր մատից: Դրա համար էլ քիչ հետո մոռացան մատանու մասին և խորասուզված շարունակեցին խաղը: Տղայի մայրն ու հայրը, տեսնելով, որ մատանին տեղում չէ, մի ուրիշ, սովորական մատանի գնեցին և բերեցին, որ տան աղջկան: Հետո սկսեցին փնտրել ոսկյա մատանին: Զարդատուփի մեջ չէր: Ոչ էլ պահարանի գլխին էր` մյուս թանկարժեք իրերի մոտ: Վերջապես գտան, խաղալիքների մեջ էր: Մատանին դրեցին տեղը, որ սպասի իր տիրոջ մեծանալուն:

Ծովինար Տալյան 15 տ. 

2006 թվական

Գարուն, սեր, սիրելի դեմքեր

iza aststatryan

Մարտիության

Ծաղիկներ, փափուկ խաղալիքներ… Կարճ ասած` ամեն ինչ հուշում է, որ մարտի ութ է:

Մարտիության նվերներ ընտրելիս տատանվում ես, չես կողմնորոշվում` ինչ գնել, արդյոք գնածդ նվերը դուր կգա՞ նրանց, թե չէ (դե, համ էլ փորձում ես հավաքածդ գումարի մեջ տեղավորվել): Կարճ ասած, բավականին ծախսատար տոն է, թե՛ կանանց, թե՛ տղամարդկանց համար (հատկապես` տղամարդկանց):

Անկեղծ ասած, մարտիության նվերներից ամենաշատը սիրում եմ այն նվերը, որը ես եմ ինձ նվիրում (ես սովորություն ունեմ տոն օրերին ինձ համար նվեր գնելու, հատկապես, որ հնարավոր չէ իմ գնած նվերը չհավանեմ):

Մեկ-մեկ մտածում եմ, որ մարտի ութին ծաղկավաճառները միլիոնատերեր են դառնում (սովորաբար այդ ժամանակ ծաղիկները աստղաբաշխական գներ են ունենում):

Լավ, իմ կյանքն ու մարտիության իմ պատկերացումները մի կողմ դնելով` ուզում եմ շնորհավորել բոլոր կանանց և աղջիկներին:

Անկեղծ ասած` երբ փորձում էի որևէ բան գրել, չէի կողմնորոշվում, թե ում մասին կարելի է գրել:

Այո՛, դժվար է, երբ շրջապատված ես լինում լավ մարդկանցով և չես կողմնորոշվում, թե ինչպես շնորհավորել նրանց:

Մա՛մ, շնորհավոր տոնդ: Չեմ կասկածում, որ իմ ներսի դրական էներգիան քեզնից եմ ժառանգել: Ցանկացած իրավիճակում, հիշիր, առաջինը քեզ եմ հիշում, մամ: Եվ եթե երբեմն քեզ բարկացնում եմ, կներես, որովհետև հետո փոշմանում եմ:
Դժվար է, երբ գրում ես քեզ սիրող մարդկանց մասին: Դու նրանց հետ ապրում ես մի ամբողջ կյանք, բայց չես կարողանում նկարագրել, որովհետև բառերը չեն հերիքում:

Վստահ եմ` դեռ շատ բան ունեմ քեզանից սովորելու, մամ: