Առավոտյան ժամը 7։30 էր, զարթուցիչը զնգաց։ Հազիվ բացեցի աչքերս, հետո էլի փակեցի։ Կես ժամ էլ քնեցի, հետո էլի զնգաց, ստիպված էի արթնանալ։ 20 րոպե անց արդեն 26 համարի ավտոբուսի մեջ էի։ Մարդկանց ամենօրյա զրույցները ձանձրացնում էին, ստիպված էի հանդուրժել մի կես ժամ, մինչև ավտոբուսը կհասներ Երիտասարդական։ Հազիվ դուրս ընկա ավտոբուսից, շնչակտուր վազում էի, մինչև Մանկավարժական համալսարան հասնելը դեռ 20 րոպե պետք է քայլեի, ուստի շտապում էի։ Վազելուց հոգնեցի, սկսեցի քայլել։ Անտարբեր, մռայլ քայլում էի փողոցով ու նայում մարդկանց, մտքում վերհիշում անգիրներս, մտածում տրամաբանությանս անհավանական թվացող բանաձևերի մասին, նեղվում, կռվում ինքս ինձ հետ, քննադատում, կշռադատում, հետո էլի մռայլվում, չէի էլ հասցնում նկատել, որ ինձնից այն կողմ թողել էի արդեն երկու համալսարան ու այժմ Ֆիզկուլտ ինստիտուտի մոտ էի, ինչը նշանակում էր, որ հաջորդը Մանկավարժական համալսարանն էր։ Ի դեպ, սովորում եմ բանասիրական ֆակուլտետում, ուստի շտապեցի բարձրանալ 3-րդ հարկ, հետո հիշեցի, որ առաջին ժամս 4-րդ հարկում պիտի անցկացվեր, վազեցի։ Մտա լսարան. հայ նոր գրականության ժամն էր, ուսումնասիրության թեման Մեծարենցն էր՝ իր ողջ պոեզիայով։ Անտարբեր նստել էի վերջին նստարանին, երբ դասախոսի հնչեցրած երկու անունների թվում լսեցի նաև իմը, այդ ձայնը ստիպեց սթափվել և ոտքի կանգնել։ Նպատակն էր` պարզել Մեծարենցից իմ անգիրների իմացությունը։ Մի քանի վերնագրեր թվարկելուց հետո դասախոսս կանչեց ամբիոնի մոտ։ Զարմացած, մի քիչ էլ վախեցած առաջ գնացի, պարզվեց, որ արտասանելու էի Մեծարենցի «Անանուն» բանաստեղծությունը։ Տուն առ տուն դասախոսիս օգնությամբ փորձում էինք վերլուծել։ Ուզում եմ խոստովանել, որ Մեծարենցին ըմբռնելը բարդ էր, բայց դասախոսիս շնորհիվ կարողացանք ընդհանրացնել։

Երկրորդ դասաժամը ժամանակակից հայոց լեզվի ժամն էր։ Քիչ-քիչ սթափվում էի, ավելի շուտ՝ արթնանում։ Կապերի ու շաղկապների մասին քննարկումներից, վարժություններից հետո սկսեցի ակտիվանալ, բայց նկատեցի, որ զանգի ժամն էր։ Զանգը հնչեց, ինչը նշանակում էր, որ պետք է վազեի ուսանողական խորհրդի նիստին։ Բանավեճի ակումբի փոխնախագահն եմ, ուստի պարտավորվում էի ապահովել ներկայությունս ու մասնակցել քննարկումներին։

Չհասցրի սնվել, զանգը հնչեց, արդեն երրորդ ժամն էր։ Ներառական կրթության դասաժամն էր, հետաքրքիր, ոչ այնքան ձանձրացնող էին ներառական կրթության ժամերը, բանավիճում էինք, քննարկում, տեսասահիկներ (սլայդ) դիտում ԿԱՊԿՈՒ երեխաների մասին։

Դասերն ավարտվեցին, բայց տուն գնալ չկար։ Հայ նոր գրականության ամբիոնը մեզ համար հագեցած ընթերցասրահ ուներ, ուստի շտապեցինք բարձրանալ վերև, վերցնել հանձնարարվող գրքերը և աշխատել։ Կարդում էինք, մշակումներ անում, գրում, ջնջում, նորից կարդում ու կարդում։ Ընթերցասրահը բաց էր մինչև ժամը 5-ը, ես մնում էի այնտեղ մինչև ժամը 4.30։ Բայց էլի տուն գնալ չկար, շտապում էինք Ավետիք Իսահակյանի անվան գրադարան, դե գրքերի ժամկետները լրացել էին, իսկ մեզ նոր գրքեր էին անհրաժեշտ, չէ՞ որ նոր հեղինակ էինք ուսումնասիրում։

Արդեն կարելի էր տուն վերադառնալ, նույն ձանձրացնող ավտոբուսը ինձ ամեն օր տանում, բերում էր, արևը դուրս գալուն պես հեռանում էի, մայր մտնելուն պես՝ վերադառնում։ Բավականին հոգնած վերադառնում էի տուն, բայց ո՜չ տրամադրություն ունեի ինչ-որ բան պատրաստելու, ո՜չ ժամանակ, ուստի բավարարվում էի դրսից գնված սնունդով կամ արագ պատրաստվող մի բան ուտում։ Դե, քանի որ վերադառնում էի ժամը 6-7-ին, քիչ ժամանակ էր մնում անգիրներիս, գրքերիս ու մնացած դասերիս համար։ Ամեն ինչ արագ էի անում։ Անգիր էի սովորում, հետո գիրք կարդում, դե, հասցնել էր պետք, հետո ընդմիջում տալիս թեյով ու անցնում պրակտիկայիս, դասավորում էի թղթապանակս, շտկում, գրում, դնում, լրացնում։ Ու այդպես շարունակում մինչև գիշերվա ժամը 2-3-ը, երբ աչքերս հոգնում էին։

Դե, մեկ օր էլ անցավ, պետք էր պատրաստվել հաջորդ հոգնեցուցիչ, բայց միևնույն ժամանակ հաճելի, ծանրաբեռնված օրվան։

Ասում են վաղը շատ ցուրտ է լինելու: Պետք է պատրաստվել, եղած գործերը հետաձգել, որովհետև ուժեղ քամին փակելու է ճանապարհները։ Ա՜խր, ինչպե՞ս, ես էլ ուզում էի դահուկներով բարձրանալ սար ու մի քիչ հիշել մանկությունս։ Մի՛ ծիծաղեք, ես էլ այդպես եմ հիշում մանկությունս, ու գիտեք ինչու՞, որովհետև ոչինչ էլ առաջվանը չէ։

Առաջ ամեն ինչ ուրիշ էր: Երևի պետք չէր, որ իմ այդքան երանելի երազանքը իրականանար, ու ես մեծանայի։ Այնպիսի տպավորություն է, որ ես մեծանալով խլել եմ իմ գյուղից ջերմությունը, մանկական անհոգ խաղերը, մեկս մյուսի օրով ապրելը: Ասես ես եմ խլել այդ ամենը։

Կրկին ձմեռ է, դուք չեք էլ կարող պատկերացնել թե ինչ գեղեցիկ է ձմեռը իմ գյուղում. փորձեմ ձեզ համար պատկեր ստեղծել։

Արագած լեռը իր թևերի տակ է առել իմ գյուղը, իմ փոքրիկ ու հարազատ անկյունը, այն ծածկված է սպիտակ սավանով, իսկ վերևից նայելիս տեսնում ես ծխնելույզներից բարձրացող ծուխը: Ճիշտ է, վառվող ծխնելույզների թիվը պակասել է, բայց միևնույն է, հասկանում ես, թե ինչքան ջերմություն կա այդ փոքրիկ անկյունում:

Պատկերացրեցի՞ր, երևի այո, բայց գիտե՞ս, ես հիմա այդքան չեմ երջանկանում դրանից, ինչպես առաջ, այնուամենայնիվ գիտեմ, որ ոչինչ առաջվանը չէ։ Երբ ընկերներիս հետ բարձրանում էինք ձյունածածկ սարը ու այդ ընթացքում ամբողջովին թաղվում ձյան մեջ, հետո շարունակում էլի բարձրանալ, ինչ է` ուզում էինք ամենաբարձր տեղից սահել։

Ես այդ մանկությունն ու ջերմությունն եմ ուզում, հասկանո՞ւմ ես։ Ուզում եմ թաղվել ձների մեջ, ձնագնդիկով դաժան հարվածներ հասցնել ընկերներիս, սահելու ընթացքում ունենալ ոչ բարեհաջող կանգ, ինչպես գրեթե միշտ էր լինում։

Գիտեմ, որ այդ ամենը ես էլ երբեք չեմ ապրի, բայց ուզում եմ աչքերս տեսնեն, թե երեխաները ինչպես են ապրում իմ ապրած քաղցր, ուրախ մանկությունը տաք ձմեռներով։

Երեխաների համար տաք ձմեռը տանն է, վառարանի կողքին, հեռախոսները ձեռքներին, բայց նրանք չեն պատկերացնում, որ ցուրտ դրսում խաղերը, ջերմ հայացքները, մանկական ժպիտներն են ձմեռը դարձնում հեքիաթային։

Իմ երջանիկ ձմեռը ես դիմավորել եմ ընկերներիս հետ, հացատանը` թոնիրում կախված (թոնիրի կողքին նստած, ոտքերը ներքև կախած), ջերմ մթնոլորտում, ուր չկար ոչ մի հեռախոս, ոչ մի ճոխություն, բայց կայինք մենք մեր հումորներով ու հետաքրքիր պատմություններով։ Դա կախարդական էր, այդ պահին առաջին ձյունն էր տեղում։

Էլի ձմեռ է, նույնքան գեղեցիկ, ինչքան առաջ էր: Վառարանը էլի տաքացնում է մարդկանց, ամեն ինչ գեղեցիկ է, բացի այն հեռվում թողած ջերմությունից։

Ոչինչ կարծես թե առաջվանը չէ ….

Լրագրողները հասարակության պահապան շներն են

Ասում են, թե լրագրող դառնալու համար կարող ես չսովորել համալսարանում, չստանալ բարձրագույն կրթություն, դա կարող ես ինքնուրույն սովորել: Եվ ուրեմն ի՞նչ, այսօր աշխարհի բոլոր անկյուններում պիցա են վաճառում, բայց մարդիկ շարունակում են այցելել Իտալիա: Իհարկե, ինքնակրթությունը ամենակարևորն է, բայց յուրաքանչյուր մասնագիտություն ունի իր նրբություններն ու գաղտնիքները, որը կարող ես սովորել ուսումդ ստանալու տարիներին: Ես դեռ երեք տարի առաջ եմ որոշել դառնալ լրագրող:

Այն ինձ համար ամենահետաքրքիր, բազմաբնույթ, տեղեկատվական ոլորտն է: Ուզում եմ սովորել, զարգացնել ունակություններս և տիրապետել այս մասնագիտությանը: Կարծում եմ, որ լրագրողները իշխանության և ժողովրդի միջև կապող օղակ են, ովքեր կարող են շատ խնդիրներ բացահայտել և հետևողական լինել դրանց լուծման գործում:

Իսկ մամուլը հնարավորություն է տալիս արտահայտել մտքերը, գրել բոլոր այն մարդկանց մասին, ովքեր կատարում են կարևոր աշխատանք, բայց հանրության կողմից ճանաչում չունեն:

Կարծում եմ այս մասնագիտությունը հեռանկարային է:

Այսօր մարդիկ ամեն ինչի մասին տեղեկանում են լուրերի միջոցով, առանց մեդիայի դժվար է պատկերացնել մեր կյանքը:

Արդեն տոները ավարտվեցին, և մարդկանց աշխուժությունն էլ նվազեց: Գիտե՞ք, այս տարվա առաջին օրերին զարմանում էի, երբ մեր մի քանի հյուրերից լսում էի, որ այս ամանորյա եռուզեռը դարձել է իմաստազուրկ: Այն ժամանակ, երբ այսպիսի ճոխ սեղաններ չեն կարողացել պատրաստել, ամեն ինչ ավելի համ ու հոտով է եղել, իսկ հիմա ամեն ինչ չափազանց շատ է ու հաճախ նաև ավելորդ: Հարցուփորձի ընթացքում էլ հասկացա, որ այս ձևականությունները, հաճախ նաև մրցավազքը հենց մենք ենք ստեղծել: Դե իհարկե, երևի դժգոհ ենք եղել չրեղենից, պասուց տոլմայից, ընդեղենից և որոշել ենք ավելացնել սեղանը լցնելու, հաճախ նաև սեղանի վրա խցկելու այլ ուտելիքներ: Իմ կարծիքով մեր մեջ ավելի շատ պետք է ներարկվի գնահատելու, միմյանց երջանկացնելու ու նվերներ տալու ավանդույթը: Այս վերջինը քաղաքում ավելի շատ է իրականացվում, քան մարզերում:

Իհարկե տոնական սեղան էլ է պետք, բայց չափավոր և համեստ` առանց պարտքերի ու վարկերի:

Տոներն ավարտվեցին, պարտքերն ու վարկերը շատացան: