Մինչև 2016թ.-ի ապրիլ ամիսը, երբ դաս անցնեինք կամ պարզապես լսեի պատերազմ բառը, չէի պակերացնի, որ դրա ժամանակ միլիոնավոր մարդիկ կարող են մահանալ։ Ես շատ լավատեսորեն էի մոտենում այդ ամենին։ Մտածում էի, որ մարդիկ իրարից շատ հեռու կրակում են միմյանց, ու մենք՝ հայերս, միշտ հաղթում ենք։ Դպրոցում էր, երբ ուսուցչուհիներիցս մեկը մեզ՝ որպես մեծի, ասաց, որ Արցախում պատերազմ է սկսվել։ Այդ պահին անկախ ինձանից լացել ուզեցի, բայց չկարողացա։ Չէի կարողանում մտածել ու հասկանալ իրավիճակի լրջությունը, մինչև տուն չգնացի։

Ամբողջ օրը լուրի էի սպասում, ականջս ուզում էր լսել, որ ավարտվել է, ու հաղթել ենք։ Բայց զոհերի մասին դարձյալ մոռացել էի, էլի չէի պատկերացնում, որ մարդիկ կմահանան։ Բայց օրը մեկի անունը լսում էի, չէ՜, ինչ մեկի, տասի, քսանի։ Հոգիս ցավում էր, չէի ուզում հասկանալ ոչինչ։ Վախեցած լսում էի լուրերը և սպասում էի, որ հիմա կլսեմ ինձ համար հարազատ մարդկանց անուններ, բայց ախր, բոլորն էլ հարազատ էին։
Արդեն ավարտվել էին այդ չարաբաստիկ օրերը։ Ու գիտեք, հոգուս խորքում և՛ հպարտ էի, և՛ ցավում էի։ Ու ցավում էի, որովետև մարեցին հարյուրավոր տան ճրագներ, արցունքոտվեցին մոր աչքեր։ Հպարտ էի, բայց ոչ այնքան, որովհետև եղան զոհեր, բայց ուրախ էի, որ համագյուղացի տղաներից զոհեր չունեինք։
Անցան օրեր, ամիսներ, ու բոլորս մեծ խանդավառությամբ սպասում էինք Ամանորյա տոներին։ Բայց դեկտեմբերի 29-ին լուր ստացանք, որ գյուղից զոհ կա, անունը լսելուն պես վազեցի ծնողներիս մոտ։
Իմ համագյուղացի Շավարշն էր։

Շավարշ Մելիքսեթի Մելիքյանը ծնվել է 1990 թվականի հունիսի 6-ին, սովորել Աշոցքի միջնակարգ դպրոցում, ապա կրթությունը շարունակել է Վազգեն Սարգսյանի անվան ռազմական ինստիտուտում։ Ընտանիքում զինվորականներ չեն եղել, Շավարշի հայրն արհեստավոր է, մայրը՝ գրադարանավարուհի։ Դեռ մանկուց հարևանները Շավարշին գեներալ էին անվանում իր խրոխտ կեցվածքի համար։ Գյուղում հիշում են՝ դժվարությունների առջև երբեք չի տրտնջացել, միշտ համարձակ է եղել, պայքարող։ Ինստիտուտն ավարտելուց հետո Շավարշ Մելիքյանը ծառայության է նշանակվել Գորիսում, 2015-ին տեղափոխվել է Տավուշի մարզ։ Ավագ լեյտենանտը հարազատներին գրեթե չէր հասցնում տեսնել, վերջին անգամ տուն էր եկել 2016-ի դեկտեմբերի 11-ին։ Մոր հետ հեռախոսով խոսել էր դեկտեմբերի 27-ին։ Եվ դա էլ եղավ նրա վերջին զանգը տուն։ Ճիշտ է, նրան այնքան էլ չգիտեի, բայց հիմա, երբ ասեն «հերոս», առաջինը նրա մասին կմտածեմ։ Նրա խոսքերը հավերժ գրվեցին մեր համայնքի յուրաքանչյուր բնակչի սրտում․ «Ապրում ենք այնքան, որքան մեզ հիշում են»։
Եվ ես, հիմա վստահ ոտք դնելով գետնին, կասեմ, որ հպարտ եմ, որ ունենք ամուր ու անկոտրում բանակ, պարծանքի արժանի անցյալ ու անպայման լուսավոր ապագա։ Քեզ և քեզ նման բոլոր զինվորներին կհիշենք մինչև վերջին շունչներս, չէ որ հենց ձեր շնորհիվ կշնչենք այդքան։