Արդեն 10 օր է ամբողջ աշխարհը սգում է Շառլ Ազնավուրի մահը։ Բոլորն անխտիր գնահատում և ընդունում են նրա մեծ ավանդը երգարվեստում, կինոյում և ընդհանրապես, պատմություն մեջ։ Մարդիկ հիշում են նրա գրած երգերը թե՛ իր կատարմամբ, թե՛ ուրիշների։ Նա աշխարհին հայտնի է, որպես ֆրանսիացի` հայկական արմատներով։ Բայց հենց այստեղ է, որ տարբերվում են իմ ու շատերի տեսանկյունները Ազնավուրի մասին։
Ես՝ որպես մեկը նրա բազմահազար երկրպագուներից, հիանում եմ նրա տաղանդով, իմ երգացանկում միշտ կարող ես գտնել նրա երգերը։ Սակայն այս ամենից բացի, որ անժխտելիորեն արժեքավոր են, ինձ համար, եթե ոչ ավելի, ապա համարժեք կարևոր է նրա մարդասիրական գործունեությունը՝ հայրենասիրականը։ Նա մեր ժողովրդի կողմից միշտ ընկալվել է ուրիշ կերպ, ավելին, քան մյուսների կողմից։
Վերևում արդեն անդրադարձա այն արտահայտությանը, որ Ազնավուրը ֆրանսիացի է, հայկական արմատներով։ Բայց ես ուզում եմ նրա մասին խոսել շեշտելով՝ նա հայ է, որ ծնվել, ապրել և ստեղծագործել է Ֆրանսիայում` լինելով նրա արժանի քաղաքացին։ Այդ երկու արտահայտությունների մեջ ես մեծ տարբերություն եմ տեսնում։
Գուցե տարօրինակ հնչի, բայց Ազնավուրի գոյությունը աշխարհում ինձ համար, որպես հայի, մի տեսակ ապահովության զգացում էր ստեղծում։ Ասես Հայաստանի և հայ ժողովրդի մեծ պաշտպաններից լիներ նա, որ մեզանից հեռու Ֆրանսիայում միշտ մեր՝ հայերիս, կողքին էր, ում, կարծում եմ, խորապես հուզում էին, հայերը, Հայաստանը և այստեղ կատարվող ամեն մի իրադարձութուն։
Իրականում այս ամենը և նույնիսկ գրածս, ինձ մտորումների առիթ են տալիս, թե մարդ ինչքան մեծ պետք է լինի, որ նույնիսկ նրա մահը այսքան կարևորվի և ուշադրության կենտրոնում լինի: Նա կարողացել է համատեղել արվեստը մարդասիրության հետ, միաձուլել ֆրանսիականը՝ հայկականին: Երևի սա է, որ նրան դարձնում է այդքան տարբերվող:
Այս օրերին, երբ Հայաստանում տեղի է ունենում Ֆրանկոֆոնիայի գագաթնաժողովը, չկա մեկը, ով իր ելույթում չանդրադառնա Ազնավուրին: Նա պետք է այստեղ լիներ:
Ասում են՝ մարդիկ չեն մահանում, քանի դեռ նրանց հիշում են: Եթե հավատանք այս արտահայտությանը, ուրեմն Ազնավուրը ապրելու է հավերժ: