anush davtyan

ՈւՖԱՌ-ին

Ես դանդաղ բացում եմ Microsoft word-ը, մկնիկը սահեցնում եմ, որ ստեղծեմ նոր էջ, ու սկսում եմ գրել։ Մինչ օրս բոլոր գրածս հոդվածները էս ձևով էին առաջանում։ Էս մեկն էլ բացառություն չէ, բայց էս անգամ մի բան փոխվել է։ Դեռ ոչ մի լավ խոսք չէի ասել համալսարանիս մասին, հիմա ուզում եմ։ Փորձում եմ։

Ուֆառն էն տեղը չէ, ուր կուզեի տեսնել ինձ։ Բայց եթե նորից ու նորից ասեն՝ ընտրի՛ր, նույն տեղն եմ գալու։ Ինչքան էլ ասեմ, որ էս բուհը ինձ ոչ մի հնարավորություն չի տալիս, ոչ մի կրթական կամ այլ առաջարկ չի անում, տեղ չի ուղարկում, ազատ ժամանակս ուտում է, որ ուրիշ բանով չզբաղվեմ, արդեն հասկանում եմ, որ սխալ եմ։

Եթե ամեն ինչը մի կողմ դնենք, բոլոր մասնագիտական հմտություններն անտեսենք, տակը կմնա ֆրանսերենը։ Գիտեմ, բոլորիդ կյանքը կերել ենք արդեն, ծեծել-սպանել ենք էս թեման, բայց ախր, լրիվ լուրջ եմ ասում, կյանքս ֆրանսերենի շուրջ է պտտվում։

Մի քիչ հետ գնանք։ Ցույցերի ժամանակ էր, Ցիտադելի մոտ էինք, փողոց էինք փակում։ Ընկերուհուս հետ կանգնած էի, որ մոտեցան ինձ․

-Ա՛ն, դու ֆրանսերեն գիտես, չէ՞։ Արի՛ հլը, չենք հասկանում՝ ինչ ա ասում։

Ցիտադելի խաչմերուկին մեքենա էր կանգնած, չէին թողնում՝ առաջ գնա (դե, փողոց ենք փակում, բնական է)։ Ղեկին ֆրանսիացի մի տղա էր, կողքին էլ մայրն էր նստած, ոնց հետո պարզվեց։ Մոտեցա բաց պատուհանին, ասացի՝ bonjour։ Էդ մի բառն էր, ազնիվ խոսք, ու դրանից հետո պիտի տեսնեիք, թե ոնց փոխվեց էդ մարդու դեմքը։ Ձեռքերը վերև է պարզել, Աստծուն շնորհակալություն է ասում, որ իրեն հասկացող կա էստեղ։ Իրավիճակը բացատրեց, ես էլ իրեն բացատրեցի, որ մինչև ժամը հինգը փակ ենք պահելու փողոցը, չի կարող անցնել։ Հասկացանք իրար, մեքենան թողեց էդ տարածքում, ոտքով գնաց մոր հետ։ Էս մեկ։

Ուրիշ բան պատմեմ։ Էնպես է ստացվել, որ բարեկամներիցս մեկի ամուսինը ֆրանսիացի է։ Արդեն հասկանում եք երևի, որ ոնց որ ամեն ընտանիքում, մեր տանն էլ են ասում․«Մի քիչ ֆրանսերեն խոսի՛ր հետը, լավ էլի»։ Առաջին հանդիպմանը դեռ մի տարի էր, ինչ ֆրանսերեն էի սովորում։ Ամենավատ շրջանն էր, բերանս չէր բացվում, ահավոր էր։ Մի տարի հետո, երբ գնացի Բելգիա, արդեն ցանկություն կար խոսելու։ Ինձանից գոհ մի երկու բան ասել եմ, չեմ էլ հիշում ճիշտ, թե սխալ։ Էս երկու։

Հաջորդ դեպքը Ֆրանկոֆոնիան էր։ Էլ ինչ բացատրեմ։ Էսպես ասեմ, ֆրանսերենի իմացությամբ էին ընտրում։ Ես էի էդպես մտածում, համենայն դեպս։ Վստահ էի, որ եթե չտիրապետեիր լեզվին, քեզ չէին ընտրի։ Էդտեղ էլ պետք եկավ։

Եթե շատ փոքր բաները չպատմեմ, ուղղակի ասեմ, որ Վերնիսաժում երկու ֆրանսիացիների էինք օգնել, ում հետ հարցազրույց ենք ունենալու շուտով։ Էս էլ ձեզ չորս։

-Անո՛ւշ, մեր լեզվով են խոսում,- ասաց Անետան։ Հա, արդեն մեր լեզուն է։ Մեղսի քեզ, ուֆաղ։ «Ղ» եմ ասում, որովհետև էդպես է ձևը։

Բայց էսքան որ խոսեցի, լեզվի մասին չէի ասում, Ուֆառից էի պատմում։ Ինչքան էլ չընդունեմ, բայց էս հնարավորությունները հենց ֆրանսիականն է տվել ինձ։ Էլի եմ դժգոհելու էս բուհից ամեն անգամ, որ նոր դասացուցակ ստանամ, ամեն անգամ, որ մոտենա քննաշրջանը, հենց վերջանա, հենց շաբաթ դասի կանչեն, հենց մեռելոցը հաշիվ չլինի։ Ինչքան ուժ ունեմ` բողոքելու եմ։ Ու ինչքան կարող եմ, նոր հնարավորություններ եմ ման գալու, որ արդարացնեմ էս չորս տարին, որ նվիրել եմ քեզ։

Վերջ, հա՞, ոնց որ թե։ Ասելիքս ասացի, նորից կարդացի գրածս։ Ուրեմն․․․

Ես դանդաղ սահեցնում եմ մկնիկը, պահպանում եմ գրածս, փակում եմ Microsoft word-ը ու ուղարկում էս ամեն ինչը ձեզ։