Չեմ սիրում վարդեր, դրանցից սուր հոտ է գալիս, իսկ ես սուր հոտերից ալերգիա ունեմ։ Նախընտրում եմ վայրի կարմիր կակաչներ վարդերի փոխարեն։

Փետրվարի վերջին, երբ եղանակը փոքր-ինչ տաքանում է, նախընտրում եմ հագնել կարճ կիսաշրջազգեստ, որ մի փոքր մրսեմ ու չզգամ գարնան մոտենալը։ Տնից դուրս գալիս երբեք չեմ մտածում ուրիշների հայացքների ու հնարավոր տհաճ դեպքերի մասին։

Սիրում եմ ընկերուհուս հետ գիշերային անկեղծ զբոսանքները, երբ դրսում բացի մի քանի սև հագած տղաներից ու գիշերային մարզանք անողներից ոչ ոք չկա։

-Մարտի ութդ շնորհավոր,- կլսեմ նորից ինչպես ամեն գրողի տարած տարի։

-Շնորհակալություն,- կասեմ մի քանի վայրկյան անց որպես պատասխան։

«Փորձանքը մի անգամ ա լինում»,- ամեն անգամ կրկնում է տատիկս, երբ տնից ուշ ժամի եմ դուրս գալիս։ Նայում եմ նրա անհանգստացած հայացքին, վերցնում հեռախոսս։

«Գնացի տատ»,- եթե ես ամեն օր տնից դուրս գալիս մտածեի հնարավոր փորձանքների ու ուշ ժամին ապահով հետ վերադառնալու մասին, կդառնայի տան բույս ու չէի կարողանա ապրել կյանքն ամբողջությամբ։

Աշխարհում երեք կանանցից մեկը կյանքի ընթացքում ֆիզիկական բռնության զոհ է դառնում։ Դեպքերի մեծամասնությունը մնում է ստվերի տակ։ Քչերը ունեն բավականաչափ համարձակություն իրենց պատմությունը բարձրաձայնելու։

Ներկայիս ՀՀ Օրենսգրքում նշված է կանանց և տղամարդկանց իրավունքների հավասարության սկզբունքի մասին, սակայն ինչու՞ են կանանց բռնությունների դատավարությունները ավարտվում դեռ չսկսված՝ դեպքի կրկնվելու ռիսկով։

Ապրելով պատրիարխալ հասարակությունում, որտեղ թե՛ կանանց, թե՛ տղամարդկանց կողմից ամեն օր զգում ես հասարակության կողմից ընդունված նորմերի պարտադրումը՝ մարտի ութի շնորհավորանք ստանալը արդեն վիրավորական է դառնում։ Կարծես հատուկ ընդգծվի, որ ես՝ լինելով իգական սեռի ներկայացուցիչ, ունեմ մի յուրահատուկ օր այդ մասին ևս մեկ անգամ հիշեցնելու։ Իսկ հետո կստանամ թանկարժեք վարդերը, որոնց պատճառով ալերգիաս ավելի կսրվի ու կշարունակվի ամբողջ գարնան ընթացքում։ Կանանց միամսյակ է, ասում են։

Մարտի ութը բավականին սխալ է ընկալվում մեր հասարակության կողմից։ Այն դարձել է տոնական զեղչերի ու վաճառքները բարձրացնելու միջոց։

«Մարտի ութդ շնորհավոր»,- ասում են։ Բայց ի՞նչ առիթով են նրանք շնորհավորում՝ կին լինելու՞, թե՞ երկու դար առաջ կանանց՝ քվեարկելու իրավունքը ձեռք բերելու առիթով։

Մարտի ութը այլևս արդիական չէ։ Ես այն դատապարտում եմ և դեմ եմ գնում մեր կողմից այդ օրվա սխալ ընկալմանը։ Մարտի ութը ուղղակի ոչ աշխատանքային օր է, առիթ՝ թանկ գներով ծաղիկներ գնելու և կանանց հաճելի նվերներ անելու։

Կանանց և տղամարդկանց իրավունքների հավասարության պայքարը ամեն օր է։ Մարտի 8-ին, ապրիլի 7-ին, հունվարի 28-ին և նույնիսկ դեկտեմբերի 4-ին։

1917 թվականին սպիտակ կանանց ընտրական իրավունքի ձեռքբերումից 2 դար է անցել։ Այդ ընթացքում կանանց՝ տղամարդկանց հետ հավասար իրավունքներ ունենալու պայքարը շարունակվել է՝ ամեն անգամ զարգանալով և նոր գաղափարներ առաջ բերելով։ Չնայած նրան, որ Հայաստանում նույնպես կարող ենք նկատել դրական փոփոխություններ, բայց հիմնական գաղափարը մնում է այն, որ մարտի ութը մնացել է սովետական սովորույթներից մնացած հնաոճ տոն։

Ըստ 2021թ-ի տվյալների Հայաստանում ամեն 4-րդ երեխան չի ծնվում՝ սեռով պայմանավորված հղիության արհեստական դադարեցման պատճառով։

Ակնհայտ է, որ դեռևս ընտանիքում գոնե մեկ տղա երեխայի առկայությունը ավելի ողջունելի է և ավելի մեծ ոգևորությամբ է նշվում։ Պատճառները շատ են, բայց դրանք չեն արդարացնում չծնված աղջիկների փոխարեն տղաներին նախընտրություն տալը։

«Պահանջվում է վաճառողուհի» կարդում եմ ես երբեմն խանութների կողքով անցնելիս։ Հիմնականում նրանք փնտրում են «բարետես արտաքինով» երիտասարդ կանանց։

Գործատուները բնականաբար աշխատանքային հարցազրույցի ժամանակ կարող են թեթևակի շոշափել կնոջ անձնական կյանքի մասին հարցերը՝ ամուսնացա՞ծ են, արդյոք պլանավորու՞մ են երեխա ունենալ։

«Բա ե՞րբ ես ամուսնանում»,- կիսակատակ կհարցնեն բոլոր հետաքրքրված բարեկամները, հարազատները, հարևանները։ Իսկ ամուսնանալուց հետո հաջորդ ամենաշատ տրվող հարցը կարծում եմ պարզից էլ պարզ է։ Կինը պարտավոր է հասարակության կողմից ակնկալվող ժամանակահատվածում ամուսնանալ, ընտանիք կազմել և երեխաներ ունենալ։

Իսկ ինչու՞ պետք է ինչ-որ մեկը որոշի մեր փոխարեն։ Կանայք ունեն ընտրության իրավունք 1917թ-ից սկսած։ Ինչպես հագնվել, երբ և որտեղ գնալ, ում հետ շփվել ու երբ ամուսնանալ։ Այս ամենը կնոջ անձնական կյանքի մասն է կազմում, որը չպետք է քննարկվի ուրիշների կողմից։

Նույն Մարտի 8-ը, նույն ծաղիկներն ու տոնական զեղչերը։ Արդեն ձանձրալի է դառնում։

 

 

 

 

 

 

 

«Բիլեֆե՞լդ, այն գոյություն չունի»,- ասում են Բիլեֆելդում ապրողները։

Բիլեֆելդը գոյություն չունեցող քաղաք է։ Քաղաք, որտեղ տեղի ունեցող ամեն ինչ մնում է այնտեղ։ Այն գոյություն ունի միայն մարդկանց հիշողություններում, որոնք այնտեղ եղել են։

Բիլեֆելդը չափից դուրս հանգիստ է։ Վախենալու աստիճան հանգիստ։ Երբ գիշերվա 11-ին գարեջրատան կողքով անցնելը ավելի ապահով է, քան որևէ այլ տեղ։

Բիլեֆելդը փոքր շենքերի ու սեփական տների քաղաք է, որտեղի մարդիկ նույնպես գոյություն չունեն։ Բիլեֆելդը հեծանիվ քշող թոշակառուների ու շուտ փակվող խանութների քաղաք է։

Բիլեֆելդի բնակիչները անհոգ են։ Երեկոյան նրանք վերցնում են իրենց հեծանիվները, բացովի աթոռները, ծածկոցները և հավաքվում քաղաքի կենտրոնական հրապարակում։

Բիլեֆելդում մարդիկ շուտ են քնում, իսկ նրանք, ովքեր այդ ժամին հրապարակում են, խոսում են շշուկով, ջերմացնող միջավայրում, որտեղ յուրաքանչյուրը ունի իր փոքրիկ գաղտնիքը, որով ուզում է կիսվել։

Բիլեֆելդում եղանակը փոփոխական է․ ցուրտ առավոտյան, անտանելի շոգ ցերեկվա ժամերին և զով երեկոյան։

Բիլեֆելդի մարդիկ հանգիստ են։ Քաղաքը գոյություն չունի, իսկ մարդիկ չհիշվող են։ Փողոցները՝ ոչ մարդաշատ, իսկ կենտրոնական հատվածները՝ մարդկանցով լի։

Բիլեֆե՞լդ հարցնում եք, այդպիսի քաղաք գոյություն չունի։

Ինչքանո՞վ է հավանական, որ մարդը, ում հավանում եք, նույնքան կարևորում է ձեզ։ Որքա՞ն է հավանական, որ դուք ապրում եք ամենաերջանիկ կյանքը, որ կարող էր լինել բոլոր իրականություններում։ Ի՞նչ արագությամբ է անցնում ձեր ժամանակը։

Մենք ապրում ենք հաշվարկների ու հավանականությունների աշխարհում՝ առանց ավելորդ ժամանակ ու միմյանց հանդեպ հոգատարություն ծախսելու։

Հավանականությունը, որ մոտ ապագայում կհանդիպեմ կյանքիս իդեալին ձգտում է 0-ի։ Կյանքի իդեալներ, իդեալական կյանք, բարձր սպասելիքներ։ Դրա մասին չեմ էլ կարող մտածել։ Ժամանակ չկա։ Կյանքը չափից կարճ է, իսկ ժամանակը չափից արագ է ընթանում։ Ռեալիստ լինելը ձեռնտու է։

Ինչքան հիշում եմ, վերջերս միշտ շտապել եմ, բայց ինչքան էլ շտապեմ, ժամանակն ինձ համար ընդմիշտ կանգնած է։ Շուտ սպիտակած մազեր, կարճ կիսաշրջազգեստ ու 15-ամյա աղջկա տեսք, որի հետ ոչինչ չեմ կարող անել։ Գոնե ինչ-որ չափով պաշտպանված եմ անծանոթ տղամարդկանց հետ տհաճ շփումից։ Բայց ավտոբուսներում տարօրինակ տղամարդկանցից խուսափելը դժվար է։ Երբեք հասկանալի չէ՝ պարանոյա էր, թե՞ իսկապես ինձ էին ուսումնասիրում։

***

Վերջին անգամ դպրոցական էի, երբ պառկում էի քնելու երեկոյան 10-ին։ Մի շաբաթ առաջ նորից փորձեցի այդ ժամին պառկել։ Եղբորս ականջակալներն էի վերցրել (իմը մոռացել էի տանը, քաղաքից դուրս էինք գնացել)։ Կյանքում առաջին անգամ միացրի երաժշտություն, որ կարողանամ քնել, շատ հանգստացնող էր, ժամանակն իսկապես կարող է կանգնել։

***

“Hey Jude”-ը այն երգերից է, որը միշտ առաջ եմ տանում, բայց առանց որի իմ երգերի ցանկը չի կարող լինել։

Փետրվարյան անձրև էր։ Աբսուրդ։ Գլոբալ տաքացումը երբեք այդքան իրական չէր եղել։ Իսկ ես արդեն մոռացել էի ծնունդիս գնած նոր անձրևանոցի մասին։ Վերջին մոտ երկու տարիների ընթացքում առաջին անգամ երգը առաջ չտարա, որովհետև բիթլզյան օր էր։ Սենտիմենտալ Լիլիթ, որը որոշել է բռնել ակնթարթը ու չշտապել գնալ դասի։

Այդ ժամանակ նոր էի հասկացել, թե իրականում ինչքան բան եմ բաց թողնում օրվա ընթացքում միայն այն պատճառով, որ միշտ ինչ-որ տեղ եմ շտապում։

Կանգառից համալսարան քայլելու 2 րոպեանոց ճանապարհը երբեք ինձ 10 րոպե չէր թվացել։

***

«Լիլիթ, մի՛ վազի»։ Եթե մի օր Google-ը ունենար որոնումների ֆունկցիա, ըստ որի ես կկարողանայի իմանալ, թե ինձ հետ շփվելիս որ արտահայտությունն է ամենաշատը կրկնվում ընկերներիս կողմից, այս արտահայտությունը հաստատ առաջին երեքում կլիներ։

Իսկ եթե հաշվի առնենք նաև ընտանիքի անդամներին, ուրեմն հնարավոր է՝ տատիկի` «շուտ կգաս տուն», «դրսում չուտես», «աթոռի վրայի շորերը հագի» արտահայտությունները հայտնվեին «Լիլիթ, մի վազիի» կողքին։

-Էսօր տանը չես ուտելու, չէ՞,- վալենտինին հաջորդող օրը ճշտեց տատիկս՝ իմանալով, որ այդ օրը ուզում եմ օգտվել վալենտինի օրը համալսարանի հետևի կաֆեում երրորդ փորձից շահած 25 տոկոսանոց զեղչից մի բանի վրա, որը կյանքում չէի վերցնի, եթե այդքան ջանքեր գործադրած չլինեի։

Եթե Google-ը ունենար ֆունկցիա, ըստ որի որոշվեր, թե որ արտահայտությունն եմ օրվա ընթացքում ամենաշատը կրկնում, հավանաբար «սոված եմ» ու «գնամ չայ խմեմ»-ը կլինեին բավականին հաճախ կրկնվող։ Իսկ դրանց տակ երևի անորեքսիկ հասարակության մասին իմ բոլոր բողոքները։

Այդ օրը խելացի պլան էի մշակել, ըստ որի ես կհասցնեի գրել ֆրանսերենի երկու էսսեները 13։20-14։00-ի դասամիջոցի ընթացքում, որից հետո կիջնեի կաֆե՝ առանց հերթի 25 տոկոս զեղչով սենդվիչ վայելելու։

Գրադարանում ինչպես միշտ տեղ չկար, բայց ես կարողացա գտնել ազատ սեղան և մեկ ազատ աթոռ։ Իսկ 40 րոպեանոց դասամիջոցի ավարտվելուն պես, ավարտեցի նաև իմ սևագրանման ու թանաքոտ էսսեները։

Կաֆեում մարդ չկար, իսկ մինչև հաջորդ դասը դեռ 1 ու կես ժամ ժամանակ ունեի։ Ցանկացած անհասկանալի իրավիճակում կարելի է գնալ խանութ, որը դատարկվում է հենց երկար դասամիջոցի ընթացքում ու հայտանաբերել, որ բացի խմորեղենից, ոչինչ չի մնացել։

Այդպես էլ արեցի։ Երբ միկադոն ուտելուց հետո պայուսակիցս վերցնում էի «սեղեալով» պեչենին, որոշեցի նայել ժամին։

14։10։ Մի պահ կանգ առա ու հասկացա, որ ինձնից ընդամենը 10 րոպե է պահանջվել խանութ գնալու, գնում կատարելու, ուտելու և համալսարան վերադառնալու համար, իսկ այդ ողջ ընթացքում ոչ մեկի կողմից չեմ լսել «Լիլիթ, մի՛ վազի» արտահայտությունը։

Հաջորդ մի քանի րոպեն քայլում էի ընկերուհուս երազանքների արագությամբ, երբ նրա ոտքերը հոգնած են լինում ինձ հետ կես ժամ «վազելուց» հետո։ Քայլերի դանդաղեցման հետ միասին ժամանակը սկսեց ավելի դանդաղ ընթանալ։

«Փաստորեն ես իսկապես միշտ ինչ-որ տեղ եմ շտապում»,- բացահայտեցի ես։

***

Ժամանակի զգացողությունը երբեք ոչ մեկի կողմից սահմանված չի եղել։ Իսկ ժամանակի ֆիզիկապես գոյություն ունենալու մասին թեորեմը դեռ ապացուցված չէ։

-Բարև,- ասացի ես ու սովորության համաձայն գրկեցի, բայց դա տևեց կես վայրկյանից մի փոքր ավելի։

Երբ մի պահ մտածեցի բաց թողնել, զգացի ձեռքերի թեթևակի ամրությունը ձախ ուսիս։ Այնուամենայնիվ 1,5 վայրկյան անց բաց թողեցի, որովհետև եթե մի ակնթարթ էլ մնայինք նույն դիրքում, անհարմար կզգայի բաց թողնել՝ ճիշտ ժամանակին բաց թողնելու մասին մտածելով։

Տեսնես ո՞վ է սահմանել մարդկանց գրկելու ճիշտ տևողությունը։

***

19։04, հիմնականում այդ ժամին էի համալսարանից հետ գալուց սպասում երկրորդ տրանսպորտին, բայց այս անգամ առաջին տրանսպորտի վարորդը որոշեց մի կանգառ ուշ կանգնել։

Որոշեցի քայլելով հասնել տուն, որը ինձնից կխլեր ընդամենը 7 րոպե ու մի փոքր էներգիայից մնացած մաս։ Վաղուց չէի քայլել մութ փողոցներով, միայն հիշում եմ ինձ վազելուց, շտապելուց կամ տրանսպորտի մեջ խցկված։

Առանց մարդ բաց տարածությունով անցնելուց միայն երկու տղաներ կային: Երբ անցա նրանց կողքով, հայտնվեցի մանկությանս ֆոբիաներից մեկի տարածքում։ Մութ, բաց տարածության միակ վառ լուսամփոփի տակ կանգնած էր փոքր, վինտաժ ավտոմեքենա։ Գլուխս բարձրացրի վեր, որ նայեմ լուսամփոփին ու տեսա, թե ինչպես է լվացքի պարաններից մեկում ինչ-որ վերմակ խճճվել։

Հոգեկան  հանգստություն, դանդաղ քայլեր, սթրես, մանկության ֆոբիա, պատերազմ, իսկ միակ բանը, որի մասին մտածել էի՝ հայրիկը դժվար ինձ նորից Լվովի շոկոլադ բերի, իսկ իմ սիրած կոնվերսները հագնելուց միշտ Ուկրաինայի մասին եմ մտածում։

***

Չեմ սիրում հրաժեշտներ, ես երբեք մարդկանց ամբողջությամբ բաց չեմ թողնում, անգամ նրանք, ովքեր իսկապես հեռացել են կյանքից, ապրում են ինչ-որ տեղ մեր իրականությունում։

Ամառային հով գիշեր էր, իսկ ես իմ ամենաչսիրած վարդերը ձեռքիս որոշել էի նորից երկրորդ տրանսպորտին սպասելու տեղը, զբոսնելով տուն հասնել։ Իսկապես, չեմ սիրում մարդկանց հրաժեշտ տալ։

***

«Լիլիթ, մինչև գնաս-գաս` սիրտս կկանգնի»,- վերջերս ամենաշատը այս արտահայտությունն է կրկնում տատիկս՝ անհանգստանալով իմ առաջին ճանապարհորդության մասին։

Երկու օր առաջ ստացա պատվաստանյութի երրորդ դեղաչափը։ Չէ, ընդհանրապես պատրաստ չէի ոչ հոգեպես, ոչ էլ ֆիզիկապես։ Բայց կարևորը Եվրոպայում ընդունված լինի, թե չէ իմ առողջության մասին ո՞վ է մտածում։

Մինչև հիմա ինձ թվում է՝ հանգստացնող են ներարկել, որովհետև պատվաստումից հետո միայն պառկելու ու հանգստանալու ցանկություն ունեմ, ժամանակն իսկապես կարող է չափից երկար թվալ։

Մի պահ թվաց, որ արդեն առավոտ է, աչքերս բացեցի, դեռ երեկոյան 7-ն էր, իսկ տպավորություն էր, որ մի օր քնել եմ։

Երևի մի օր կկարողանամ ճիշտ հաշվարկել ժամանակն ու ամենաերջանիկ կյանքն ունենալու հավանականությունը։

Խորհուրդ է տրվում կարդալ անձրևոտ եղանակի ժամանակ (անձրևոտ եղանակը ցանակալի է, բայց ոչ պարտադիր)։ Պատմությունները բավականին անձնական են։ Բոլոր գործող անձիք անոնիմ են, բայց իրական։

 

Չբուժվող վերքեր

«Ձեռքերս սկսել են նորից չորանալ։ Արդեն աշուն ա»։ Սեպտեմբերի 23, ըստ իմ ձեռքերի սեզոնային ռեակցիայի և եղանակի կտրուկ փոփոխության, հայտարարեցի ջինսից վերարկուի սեզոնը բացված։

Կյանքի անընդհատ կրկնվող ցիկլը այնքան է հոգնեցնում, որ մի օր հասկանում եմ` արդեն մի ամիս է, ինչ գնում եմ դասի, իսկ իմ ձեռքերը սկսել են չորանալ, ու վերքերի բուժման համար պետք է սպասել գարնան կեսերին։

(Կոնվերսների) ամբոխում կորած

Հագնում եմ հայրիկի՝ Ուկրաինայից բերած կոնվերսները։ Գրողը տանի, ո՞վ է հորինել կեդերի չափսերը։ «36-ը չէր լինի»։ Բայց իմ կոշիկների իդեալական չափսը միշտ եղել է 37-ը։ Իսկ 1.5 սմ (չափել եմ, ազնիվ խոսք) մեծ լինելու պատճառով ո՞վ է մեծ պատմություն սարքում։ Անուղղելի պերֆեկցիոնիստ։

Հետո իմ երազած կեդերով գնում եմ համալսարան ու արդեն ոչնչով չեմ տարբերվում կեդեր հագնել սիրող մյուս ուսանողներից։ Եթե հասցնեի գնել դրանք մի տարի առաջ, դժվար թե այդքան նույնատիպ կեդերի մեջ խառնվեի։

Մինչ կուրսեցիս խոսում էր իր առաջին կուրսեցի ծանոթի հետ, այդ աղջկան սպասում էին իր՝ մի խումբ սև կոնվերս հագած ընկերները։ Նրանց հարցական ու զննող հայացքները ուղղված էին դեպի ինձ, կարծես ուզում էին հասկանալ՝ արդյո՞ք ես էլ եմ պատկանում իրենց խմբին։

Իսկ ես նայում էի իրենց ոտքերին, հետո հայացքներին մտածելով` արդյո՞ք նրանց հայացքները ավելի շատ ճանաչողական են, թե՞ ուղղակի ճաշակի գնահատում։ Իմ կոնվերսը մուգ կապույտ էր։ Մոխրագույն, վանդակավոր, կարճ կիսաշրջազգեստ, սպիտակ շապիկ՝ Սայտամայի դեմքով (անիմեի կերպարի), բաց կապույտ, վանդակավոր, նուրբ վերնաշապիկ։

Հայացքները տևեցին այնքան ժամանակ, մինչև կուրսեցիս վերջացրեց իր զրույցը, որից ոչ մի վայրկյան չէի լսել։

 

Կողմնակի ազդեցություններ

-Ինքը կորոնավակով ա պատվաստվել,- ինքս էլ դա չնկատելով իջեցրի համալսարան գնալու ճանապարհին ականջներումս միացրած երաժշտության ձայնը, երբ լսեցի «կորոնավակ» բառը։

Այդ օրը պետք է ստանայի երկրորդ դեղաչափը։ Վախեցա՞ծ էի, անորո՞շ, անվստա՞հ։ Չէ, ոչինչ էլ չէի զգում։ Չէի ուզում զգալ։

-Ոչ մի բան չի զգացել,- պատասխան, որին սպասում էի։ Վիճակագրությունը վկա, պատվաստանյութն ընտրելուց առաջ գուգլում որոնումներս վկա։

-Դե էսօր հենց պատվաստվես` կգրեմ, որ իմանամ՝ ո՞ղջ ես,- ուղղակի առօրյա սև հումոր կուրսեցուս կողմից։

Երբեք ինձ չեմ համարել գիտափորձի ճագար` մյուսների պատվաստվելու որոշումների վրա ազդելու համար։

Բժիշկը վերցրեց ասեղը, վրան լցրեց ախտահանող հեղուկ և առանց մեկ վայրկյան վարանելու մտցրեց այն իմ մաշկի տակ։ Աչքերս չտեսնեին այդ անփույթ տեսարանը։

Դրանից անհեթեթ միայն կարող էր եղբորս պատվաստվելու ընթացքում ինչ-որ մեկի՝ նրա ներարկիչին կպնելով անցնելը, և նրա ձեռքում ասեղի ծռվելը, որը հետագայում առաջացրեց եղբորս պատվաստման միակ հայտնաբերված կողմնակի էֆֆեկտը՝ ձեռքի վրա մնացած վերքը։

 

Այն, ինչ իմ ձեռքերում է, ինձ է պատկանում

-Տվեք իմ տոպրակը։

-Ի՞նչ տոպրակ։

-Էն տոպրակը, տվեք, պետք ա իջնեմ։

Հերթական արկածը տրանսպորտում՝ համալսարան գնալու ճանապարհին։

Հայացքս թեքեցի պատուհանից։ Դիմացից աջ նստարանին նկատեցի 50-60 տարեկան կնոջ, որը մի քանի րոպե առաջ չգիտեր, թե որ ուղղությամբ է գնում այս համարը և, ենթադրաբար, չգիտեր, թե որտեղ պետք է իջնի։

-Էս իմ տոպրակն ա։ Քոնը չի,- կյանքում երբեք չէի տեսել, որ մարդ այդքան համոզված լինի իր ստի մեջ, որ դա բնականից որպես ճիշտ ընկալվի։

«Երևի տղան ուզում է գողանալ տատիկի տոպրակը»,- եղավ առաջին վարկածս։

Բայց տեսնելով, թե որքան մեծ ջանք և ուժ է գործադրում տղան, որպեսզի համոզի` հետ վերադարձնեն իր իրերը, կարծիքս միանգամից փոխվեց, իսկ այդ կինը դարձավ մարդ, որի հետ ուղղակի պետք չէ գործ ունենալ, շատ վտանգավոր է հասարակության համար։

Հուսահատված տղան հասկացավ դա և ուղղակի իջավ՝ քայլելով առանց հետ նայելու։

Պարզվեց, որ տղան կնոջը տեղ էր տվել, իսկ կինը առաջարկել էր պահել տղայի տոպրակը, որի հետևանքով այն դարձել էր իր սեփականությունը։

Հաջորդ հինգ րոպեն ուղևորների վեճն էր այդ կնոջ հետ, որը հասավ այն աստիճանի, որ մի ուղևոր կին, փորձեց խլել այդ տոպրակը, բայց նա տոպրակը դրել էր իր ձեռքում մի ուրիշ տոպրակի տակ և պահում էր այն, ինչպես իր կյանքի ամենաթանկ գանձը։

Իսկ վերջում կինը ցույց տվեց իր փիլիսոփայությունը՝ ասելով, որ «ինչ իր ձեռքերում է, իրեն է պատկանում»։

Միակ բանը, որ կարող էի անել այդ իրավիճակում, դիմակի տակ ժպտալն էր, որովհետև այդ փիլիսոփայությունը իսկապես արդարացնում էր իրեն, և իրականում ոչ մի կերպ նա չէր կարող մեղավոր համարվել։ Անիմաստ փորձեր, անիմաստ խոսակցություն, համալսարան գնալու ճանապարհ, որը օտար է կնոջ համար, ով չգիտի, թե ուր է գնում։

 

Անսպասելի պարանոյա

(ջինսից վերարկուի եղանակ․ օր 1)

Իմ սիրած ջինսե վերարկուի եղանակի հայտարարումից մեկ օր անց հագա իմ վանդակավոր վերնաշապիկը և կես տարվա ընթացքում առաջին անգամ հագա ջինսից նեղ շալվարս մուգ կապույտ կոնվերսների հետ։

-Լիլիթ, վերարկու հագիր,-ինչ լավ է, որ տատիկը հիշեցրեց դրա մասին, վերջապես հագնում եմ այն, ինչին սպասել եմ երկու շաբաթ։

-Տատ, ասա, որ ինձ ջինսից շալվար շատ ա սազում,- ուղղակի ուզում էի լսել դա, դրա համար բարձրաձայնեցի և աստիճաններով վազեցի ներքև, որովհետև խորապես համոզված էի, որ ժամը 5-ին հաշվապահության դաս ունեմ։

Համալսարանի մոտի կամուրջով իջնելուց տեսա իմ խմբից երկու հոգու, որը մի փոքր տարօրինակ թվաց։ Շենքերի մուտքի դիմաց տեսնելով մյուսներին՝ համոզվեցի իմ սխալի մեջ։

-էրեխե՜ք, հեսա կլացեմ, մեր խու՞մբն էր էս ժամին,- բողոքեցի, բայց միանգամից կողմնորոշվեցի և արագացրի քայլերս, որ հասցնեմ մյուս խմբի դասին նստել։

Դասի ընթացքում չէի էլ նկատել դրսում սկսվող անձրևը, որովհետև այն դեռ չէր ուժեղացել։

-Վայ, կներես,- ասաց քսերոքսները ձեռքին աղջիկը, որը նույնպես ուզում էր նստել 3 համարի ավտոբուսը, երբ ավտոբուսում կանգնելու տեղ չգտնելուց հետո շրջվելու պատճառով քիչ էր մնում բախվեր ինձ։

Մտածում էի՝ նա էլ է մեզ մոտ սովորում, պարզվեց նախապատրաստականից է, որոշեցի վախեցնել նրան՝ ասելով, որ ես նրա ապագան եմ, ով տուն է վերադառնում երկրորդ հերթից։

Անձրևի պատճառով գլխիս էի քաշել վերարկուիս գլխարկը, կոնվերսներս թրջվում էին, իսկ վերնաշապիկիս չկոճկած մի կոճակի պատճառով, անրակս բաց էր։

Մի կին, որը տեսել էր, որ մենք էլ էինք ուզում 3-ը նստել, իմացավ, որ նույն ուղղությամբ ենք գնում, առաջարկեց տաքսի կանչել։ Անձրև, տաքսիի առանց այդ էլ անտանելի բարձր գներ և մի կին, որը ուզում է շուտ տեղ հասնել։

Կուրսեցիս, ով գնացել էր համալսարանում ինչ-որ բան ճշտելու, վերադարձավ։ Մի քանի րոպե միասին սպասելուց հետո եկավ իմ տրոլեյբուսը, որը միշտ հավատարմորեն փրկել է ինձ ավտոբուսում կանգնելու տեղ չունենալու իրավիճակներում։

Վաղուց պարանոյա չէի ունեցել, բայց ուղեղս որոշեց ստուգել. արդյո՞ք ճիշտ համարն եմ նստել։ Տրոլեյբուսի ներսում գրված համարը ուրիշ էր։ Դուրս եկա հաջորդ կանգառում միայն նրա համար, որ տեսնեի, որ դրսից հենց այն համարն էր գրված, որը ինձ պետք էր։ Տարօրինակի տպավորություն չթողնելուց խուսափելով՝ ներս մտա ուրիշ մուտքով։

Իսկ տանը ինձ սպասվում էր ամենօրյա տաք թեյը։

Ջինսից վերարկուի եղանակ, սիրում եմ քեզ։