Վերջերս հնարավորություն ունեցա հանդիպելու գեղանկարիչ Արարատ Սարգսյանի հետ: Մարդ, ում դժվար է միայն նկարիչ անվանելը: Արտիստի աշխատանքների թվին են դասվում մի շարք ֆիգուրատիվ և խորհրդանշական պատկերներ, ձեռակերտ գրքեր: Նրա աշխատանքները և նախագծերը ցուցադրվել են  Եվրոպայի, Ամերիկայի և Արևելքի մի շարք երկրներում:   Բավականին հետաքրքիր ու անկեղծ զրույց ունեցա նկարչի հետ: Չնայած նախապես հարցազրույցի պլաններ չունեի՝ առիթը բաց չթողեցի արվեստագետին մի քանի հարցեր տալ:

-Պարո՛ն Սարգսյան, ո՞րն է Ձեր արվեստի հիմնական թեման:

-Իմ հիմնական թեման նախատիպերի մասին է: Եթե անգամ բնություն եմ նկարում, ապա անպայման փնտրում եմ նախատիպը: Մեր օրերում դա շատ կարևոր է: Կարծում եմ, որ այդ գիտակցությունն էր, որ ինձ բերեց «Արքետիպեր» նախագիծը անելուն:

-Ինչի՞ մասին է «Արքետիպերը»: Կմանրամասնե՞ք: 

-94թ.-ին արեցի «Արքետիպեր» նախագիծը: Արքետիպը նախատիպն է: Դրա մեջ ես հավաքեցի մոտ հարյուր լեզու՝ ուրարտական, մայաների, պոմպեյական և այլն:  Հորդանանում ցուցադրության  ժամանակ մի արաբ կնոջից թուղթ պատրաստել էի սովորել, և դա շատ հարմար եկավ իմ «Արքետիպերին»:

- Որքանով տեղյակ եմ ձեռակերտ գրքեր եք պատրաստում:

-Ես 10-12 տարբեր թեմաներով գրքեր ունեմ: Օրինակ՝«Կորուսյալ դրախտ», «Արձանագրություն և լանդշաֆտ», «Խաչքար» նախագիծը և այլն, իսկ ձեռակերտ գրքեր սովորել եմ պատրաստել Եվրոպայում: Հիմա Հայաստանում այդքան էլ դա տարածված չէ:

-Վերջերս բավականին քննարկվող է դարձել  Ձեր  «Խաչքար» նախագիծը: Ի՞նչը հանգեցրեց դրան:

-Երբ 2006թ.-ին տեսա, թե ինչպես են ազերի զինվորները ոչնչացնում Ջուղայի խաչքարերը, ափսոսանք ապրեցի ու բարկացա, որովհետև որպես արվեստագետ ես հո լավ գիտեի դրանց արժեքը: Աշխարհի ցանկացած  թանգարան կուզենար գոնե մեկ հատ այդ խաչքարերից իր ցուցադրության մեջ ունենալ, ու դա մեծ հարստություն կլիներ: Եվ ես փորձեցի այդ խաչքարերը վերականգնել հին լուսանկարներից: Ինչպես բազմիցս ասել եմ, ես թուղթ եմ պատրաստում: Դրանցով ֆոտոներից պատրաստեցի մատրիցաներ, ու այդպես վերականգնեցի ուղիղ 36 խաչքար: 36-ը մեզ համար խորհրդանշական թիվ է համարվում:

Ես դա միշտ նմանեցնում եմ նրան, երբ երկու երեխաներ ավազի վրա խաղում են, մեկը մի բան է պատրաստում, ծնողները  գովում են, մյուսը գալիս փշրում է: Մենք ամբողջ տարածաշրջանում մեծ հետք ենք թողել:

Այս նախագծով ես ուզեցի հակադրվել՝ ասելով, որ, եթե դուք ձեր ինքնությունը հաստատելու համար փչացնում եք ուրիշի արածը, ապա իմ ազգը իր ինքնությունը հաստատելու համար միշտ նոր բան է ստեղծում: Ես հոգին վերցրեցի ու դրեցի մի նոր, ուրիշ ֆիզիկայի մեջ:

-Ձեր կարծիքով արվեստագետը այսօր պիտի ավելի շատ գլոբա՞լ մտածի, թե՞ ազգային:

-Մինչև հայերեն չիմանաս, լավ անգլերեն չես խոսի: Ես պիտի իմը լավ իմանամ: Երբ 94թ.-ին արեցի «Արքետիպերը», ինձ համար շատ կարևոր էր գիտակցել, որ ես գիր ունեմ, որ ես ունեմ այբուբեն: Դա ուրիշ զգացողություն է: Կալիգրաֆիան կապ չունի այբուբենի հետ: Օրինակ, հրեական այբուբենը 20 տառից է և ունի 200 թվային կոդ, հայկականը չորս հատ ինն է…

Ես քսանից ավելի երկրում եմ արել այս նախագիծը ու բոլորին հետաքրքրել է, որովհետև իմ երկիրը դնում եմ գլոբալի մեջ:

-Դուք մեր ազգային էպոսին նվիրված աշխատանք ունեք…

-Այո՛, ես հավաքել եմ մեր էպոսը գյումրու բարբառով, կավի վրա նկարազարդումներ եմ արել՝ իմ ձեռքով քանդակած կաղապարների միջոցով: Ինքնության հիմքերը շատ կարևոր են: Պետք է ամեն կերպ հասնել դրանց:

-Ներեցեք, Դուք նաև քանդակո՞ւմ եք:

-Եթե դու արտիստ ես, ուրեմն պիտի տիրապետես ամեն ինչի: Եթե պետք լինի` կերգեմ էլ:

-Ի՞նչն է կարևոր մեզ համար այսօր:

-Հերոսները: Հերոսը նա է, ում մասին դու գիտես, ում ուզում ես նմանվել: Օրինակ, ռուսների համար Պուտինն է, գյումրեցիների համար՝ Յուրի Վարդանյանը …Ազգը պիտի  հերոսներ ունենա…