Վայոց Ձորի պատանիները խորհում են այս մասին
Ընկերներիս հետ գնում էինք դաշտ` ֆուտբոլ խաղալու, երբ նկատեցինք, որ կտրում են դաշտի շրջակայքի առողջ ծառերը: Ընկերոջս հետ որոշեցինք մոտենալ ու հարցնել, թե ինչո՞ւ են կտրում ծառերը: Մոտեցանք և հարցրեցինք, նրանք պատախանեցին.
-Գալիս եք, ծառերի ցոգոլները ուտում եք, դրա համար էլ կտրում ենք:
-Բայց արժե՞ ցոգոլի համար ծառ կտրել:
-Ախր, երեխեք ջան, ձմռան փայտ չունեմ, փող էլ չեմ կարողանում աշխատել, որ փայտ գնեմ: Ստիպված ծառերն եմ կտրում:
Մենք ոչինչ չասացինք և հեռացանք, քանի որ նա ճիշտ էր: Տեսնո՞ւմ եք, մի խնդրից առաջանում է մեկ այլ խնդիր: Եթե այդ մարդն ունենար գումար փայտ գնելու համար, ապա չէր կտրի իր նոր տնկած, առողջ ծառերը, այլ կգներ գոնե չորացած ծառի փայտ:
Բորիս Իսրայելյան, գ. Մալիշկա
***
Ես կցանկանայի, որ հայրս աշխատեր Հայաստանում, որպեսզի ես նրա կողքին լինեի: Հայրս անգամ իմ ծնվելու ժամանակ Հայաստանում չի եղել: Ամեն անգամ, երբ նա տուն է վերադառնում, ինքս ինձ խոստանում եմ, որ էլ թույլ չեմ տալու նա մեկնի արտերկիր, բայց չի ստացվում: Իմ երկու քույրերն էլ ուսանող են, ես դպրոց եմ գնում, տատիկս ու պապիկս հիվանդ են: Այդ ամենի մասին հոգալ է պետք: Մայրս նույնպես աշխատում է: Հայրս չի կարողանում այստեղ աշխատանք գտնել, իսկ եթե որևէ հարմար աշխատանք է պատահում, շատ չնչին աշխատավարձով է լինում, իսկ դրանով բոլորիս չի կարող պահել: Պետք է ուսման վարձերը տալ, հագուստի, ուտելիքի, կոմունալները մուծելու, հողը մշակելու համար սերմեր, սածիլներ գնելու գումար վաստակել:
Ես Հայաստանում շատ աշխատատեղեր կստեղծեի, որ բոլոր հայրերը իրենց երեխաների կողքին լինեն, տեսնեն նրանց ամեն օր կամ շաբաթը մեկ անգամ: Ես գիտեմ, որ միայն իմ հայրը չի, որ արտագնա աշխատանքի է մեկնել: Իմ ընկերների մեծ մասի ծնողները աշխատում են ամենատարբեր երկրներում:
Ես ուզում եմ ավելի հաճախ տեսնել հորս, նրա ժպիտը: Տեսնել, թե ինչպես է նա դահլիճի վերջում կանգնած ոգևորում ինձ, որպեսզի ավելի լավ ելույթ ունենամ:
Հասմիկ Գիվարգիզյան, գ. Մալիշկա
***
Ես շատ անհանգստացած եմ ներկայիս իրադարձություններով: Այժմ միայն կարոտով կարող եմ հիշել այն ժամանակները, երբ փոքր էի, շատ բան չէի հասկանում, իսկ այժմ, տեսնելով, թե ինչ է կատարվում աշխարհում, մեր շուրջը, ուղղակի սարսափում եմ, թե որքան անմեղ մարդ դարձավ ահաբեկչության զոհ, որքան երազանքներ և որքան կյանքեր մնացին անավարտ: Ահաբեկչությունը բռնության այնպիսի ձև է, ինչին կարող են զոհ դառնալ բոլորովին անմեղ և կոնֆլիկտի հետ բացարձակ կապ չունեցող մարդիկ: Մարդիկ շատ են փոխվել, չարացել են միմյանց նկատմամբ: Յուրաքանչյուրը մտածում է միայն իր մասին, ինչը ցավոք սրտի, լավ բանի չի հանգեցնի:
Լիլիթ Գասպարյան, ք. Վայք
***
Կա մի բան, ինչն ինձ ամենից շատ է հուզում: Թող ներեն ինձ բոլորը, իմ կարծիքը կարող է սուբյեկտիվ լինել, բայց ինձ միշտ անհանգստացրել է դպրոցների կրթական մեթոդների խնդիրը, ավելի կոնկրետ՝ գնահատականներն ու թեմատիկ-կիսամյակային աշխատանքները: Շատերը կմտածեն, թե ես ծուլանում եմ սովորել և, բայց դա ընդհանրապես կապ չունի, ես բազմիցս տեսել եմ, թե ինչպես են աշակերտները լարվում թեմատիկների ժամանակ: Ես էլ բացառություն չեմ: Ինքս շատ եմ մտածում գնահատականներիս մասին, որոշ դեպքերում, անգամ մոռանալով այն մասին, որ գնահատականն ընդամենը աշակերտի գիտելիքները գնահատելու միջոց է: Դեմ եմ նաև նրան, որ ուսուցիչը «վախեցնում է» աշակերտին՝ սպառնալով ցածր գնահատել…
Գիտեմ՝ այսքանից հետո շատերը հարց կտան՝ բա ի՞նչ անել: Ցավոք, ես չեմ կարող պատասխանել այս հարցին, բայց խոսք եմ տալիս ապագայում նոր մեթոդ մշակել:
Նարեկ Բաբայան, գ.Մալիշկա
***
Ինձ հուզում է շրջապատում եղած շերտավորումը, որի հիմքում ընկած է «փող» կոչվածը: Ես ականատեսն եմ եղել մի դեպքի, որը խորը հետք է թողել իմ հոգում: Սովորական հագնված աղջիկը, ով ուներ մաքուր և անբիծ հոգի, դպրոցում և հասարակության մեջ արժանացավ արհամարհանքի, ենթարկվեց ծաղրանքի ընդամենը իր հագուստի պատճառով: Նա շատ էր ջանում հարգանք վայելել, բայց չէր ստացվում: Իսկ մեկ ուրիշը, ով պճնված էր ժամանակակից հագուստներով, ուներ թանկարժեք հեռախոս, նրան շրջապատում էին իրենց իր նման հարուստները: Աղջիկը չար էր, անգութ և կարծես վերևից էր նայում իմ նկարագրած աղջկան: Ես դատապարտում եմ այդ շերտավորումը, որից փչանում է մեր մատաղ հոգին: Գուցե մի բան մտածվեր, որպեսզի դպրոցում գոնե չզգացվեր, թե ով է հարուստ, ով է աղքատ:
Նոնա Բարսեղյան, ք.Եղեգնաձոր
***
Վերջին ժամանակներում նկատել եմ, որ մարդիկ ավելի կարևորում են իրենց հագուստը, քան իրենց վարքը։ Իմ շրջապատում կան մարդիկ, որոնց ընդհանրապես չի հուզում, թե ինչ է կատարվում աշխարհում, ինչ է կատարվում իրենց շուրջը։ Եվ կան շատերը, որոնք ուղղակի անհանգստացած են իրենց քաղաքի մաքրության համար։ Ինձ հուզում են այն հարցերը, որոնց մասին մտածում են բոլորը։ Ուզում եմ անդրադառնալ դրանցից մեկին՝ գործազրկությանը։ Երբ սկսեն արձակուրդները, իմ հասակակիցների շրջանում կբարձրանա պարապության և ձանձրույթի մակարդակը, կսահմանափակվի զբաղվածությունը։ Այդ իսկ պատճառով ես դեմ չեմ, որ իմ հասակակիցները աշխատեն (խոսքը ծանր աշխատանքների մասին չէ)։ Բայց բոլորս էլ գիտենք, թե ինչ երկրում ենք ապրում, և որ մեր հնարավորությունները սահմանափակ են։ Մասնավորապես ինձ հուզում է այն հարցը, թե ինչպես մեր ազատ ժամանակը ավելի հետաքրքիր դարձնենք և դրան համատեղ վաստակենք գումար։
Սեդա Սամվելյան, ք. Եղեգնաձոր
***
Մի անգամ ես Երևանում էի։ Շենքերից մեկի բակում մի պապիկ էր նստած, նա շատ դժվար էր տեղաշարժվում։ Ես դա իմացա նրա ձեռքի ձեռնափայտից։ Հանկարծ անձրև սկսվեց։ Այդ պապիկը ցանկացավ վեր կենալ և գնալ մի տեղ, որտեղ չէր թրջվի։ Բայց ձեռքի տոպրակը և նրա դժվար տեղաշարժվելը խանգարում էին իրեն։ Մոտակայքում կային մի քանի երիտասարդներ, որոնք խոսում էին ինչ-որ բանից։ Երբ անձրևը սկսվեց, բոլորը հեռացան, մի քանիսը անցան այդ պապիկի կողքով և անգամ ուշադրություն չդարձրեցին։ Շատ չանցած՝ մի տղամարդ եկավ և անտարբեր անցավ նրա կողքով։ Ես այդ ամենին հետևում էի պատուհանից։ Արդեն ուզում էի ցած իջնել, բայց այդ նույն վայրկյանին մի փոքրիկ տղա, ով երևի 8 կամ 9 տարեկան էր, եկավ և օգնեց նրան հասնել այնտեղ, որտեղ ուզում էր այդ պապիկը։ Ես այդ պահին հանգիստ շունչ քաշեցի։
Ինձ ամենից շատ հուզում է մարդանց անտարբերությունն ամեն ինչի նկատմամբ։ Թե՛ մարդկանց, թե՛ կյանքի, թե՛ այն ամենի նկատմամբ, ինչը տեղի է ունենում մեր կյանքում։ Ես չգիտեմ դա ինչից է, բայց գիտեմ, որ շատ վատ է։ Ոչ մեկին դուր չի գա, որ իր հանդեպ բոլորն անտարբեր լինեն և արհամարհեն։ Ավելի վատ է, երբ տարեց մարդկանց հանդեպ են անտարբեր լինում։ Իսկ երբ երեխան է արհամարհում և սկսում անտարբեր լինել իր ծնողների նկատմամբ, դա արդեն գագաթնակետն է։
Սերյոժա Բաբոյան, գ․ Մալիշկա
***
Ինձ հուզում է այն միտքը, որ այսօրվա երիտասարդության մեծ մասը չունի հետաքրքրություններ: Շատ քչերին եմ հանդիպում, ովքեր փորձում են ուսումնական հաստատություններից ստացած իրենց գիտելիքներից բացի, ավելին իմանալ: Ճիշտ է, մեր մարզում կազմակերպվող միջոցառումները և հետաքրքիր ծրագրերը քիչ են, բայց մարդիկ կան, ովքեր մեծ սիրով են մասնակցում դրանց: Ես մտածում եմ, որ բացի մասնագիտական հմտությունները, մարդը կարող է իր աշխատասիրության և հետաքրքրասիրության շնորհիվ կյանքում մեծ բարձունքների հասնել, նաև հայրենիքի համար պիտանի մարդ դառնալ: Այդ պատճառով ինձ թվում է, որ այդ հարցին պետք է լուծում տալ: Օրինակ, ստեղծել ավելի նոր, յուրօրինակ և ինքնատիպ ծրագրեր և միջոցառումներ, որոնց մեջ կներգրավվեն տարբեր մտածողության և ոլորտի մարդիկ: Օրինակ, մի քանիսը կարող են հանդես գալ իրենց պարային, մյուսները՝ հումորային, իսկ մնացածը իրենց դերասանական և այլ ընդունակություններով: Որպեսզի իրենց մեջ ունեցած տաղանդը կարողանան զարգացնել և օգտագործել:
Սոֆյա Աբրահամյան, ք.Եղեգնաձոր
***
Մեր համայնքում կան շատ խնդիրներ, որոնք հուզում և անհանգստացնում են ինձ: Բայց կա մի խնդիր, որը անհանգստացնում է նաև համայնքի բնակչությանը. դա արտագաղթն է: Ծնողները՝ հիմնականում տղամարդիկ, գնում են արտագնա ախատանքի: Շատ երեխաներ, ինչպես նաև ես, մեծանում են առանց հայր: Հայրիկս երկար տարիներ աշխատում էր Ռուսաստանում: Նրան տեսնում եմ հազվադեպ: Ես շատ կցանկանամ, որ մեր մարզում բացվեն աշխատավայրեր, և հնարավոր է, որ մի օր լուծվի ինձ հուզող այս խնդիրը:
Սոնա Թումանյան, գ. Մալիշկա
***
Մի օր մտա տուն և մայրիկը հարցրեց.
-Հը՞, Գոհար ջան, ուզո՞ւմ ես գնալ դաշնամուրի:
Շատ ուրախ էի և շատ էի ուզում գնալ դաշնամուր նվագել սովորելու: Համաձայնվեցի: Առաջին և երկրորդ դասարաններում մեծ հաճույքով էի գնում և նվագում, հետո կամաց-կամաց սկսեցի չսիրել դաշնամուրը և քիչ էի նվագում: Շատ էի ուզում ավարտել և էլ երբեք չնվագել դաշնամուր: Միշտ լավ եմ նվագել, միշտ բարձր գնահատականներ եմ ստացել, սակայն միշտ էլ մայրիկի բարկանալու արդյունքն է դա եղել: Նա ասում էր.
-Սովորի՛ր, նվագի՛ր, շատ ես գլուխ պահում, մի օր քեզ հաստատ պետք կգա, կփոշմանես, որ չես սովորում:
Սակայն ես չէի լսում: Իսկ հիմա, երբ ավարտել եմ, էլ չեմ նվագում, բայց մայրիկի խոսքերը միշտ ականջումս են, և շատ եմ փոշմանում, երբ տեսնում եմ, թե ինչպես են հայտնի դաշնակահարուհիները նվագում, շատ եմ ուզում նրանց պես նվագել:
Եթե ինչ-որ ձևով հնարավորություն ունենայի ժամանակը ետ տալու, անպայման նորից կգնայի դաշնամուրի, բայց այս անգամ շատ կնվագեի, մեծ հաճույքով և մեծ բարձունքների կհասնեի:
Գոհար Զաքարյան, գ.Մալիշկա
***
Հաճախ հայրենիք բառը կարդում ենք, լսում, գործածում, բայց արդյո՞ք ճիշտ ենք հասկանում նրա իմաստը: Շատերի համար հայրենիքն այն վայրն է, առանց ինչի չեն պատկերացնում իրենց կյանքը, իսկ մարդկանց մեկ այլ խմբի համար այն սոսկ վերամբարձ բառ է, որը չի առաջացնում հոգու թրթիռ: Հայրենիքը սիրելու, գնահատելու և նրա իմաստն ու նշանակությունը իրապես հասկանալու համար նախ անհրաժեշտ է ճանաչել այն: Բայց ինչպե՞ս: Մի՞թե միայն հայտնի վայրեր այցելելով կամ պատմությունից մի քանի դրվագ իմանալով կարելի է սահմանափակվել և համարել, որ ճանաչում ենք հայրենիքը: Քիչ չէ, բայց բավական էլ չէ: Ոմանք կկարծեն, որ դա բավական է և գուցե իրենց վրա կվերցնեն «հայրենասեր» կոչվելու պատասխանատվությունը: Բայց ինձ համար հայրենասերի կերպարը լիովին այլ է: Նախ, պետք է ստեղծել մարդ և բնություն հարաբերությունը, որպեսզի հասկանանք հայրենիքի լեզուն բնության միջոցով: Հայրենիքի յուրաքանչյուր հիմնախնդիր պետք է սովորենք դարձնել մերը: Ամեն անգամ գլուխը բարձին դնելուց առաջ, մի պահ պետք է հարց տանք ինքներս մեզ. «Ի՞նչ արեցինք այսօր հայրենիքի համար, մե՛ր հայրենիքի համար»:
Էրիկ Ղազարյան, ք.Եղեգնաձոր
***
Ինձ հուզում է մարդ տեսակը, նայելով շուրջս, ես հասկանում եմ, որ մարդկություն չէ, այլ մարդաշփոթ: Քծնում, դավաճանում, անպատվում են միմյանց և առանց մի վայրկյան մտածելու, թե ինչ է զգում դիմացինը, խաբում և խաբվում են: Շատացել են ստախոսները, առաջ է եկել նյութապաշտությունը. մարդն ավելի շատ գնահատում է նյութականը, քան մարդ լինելը: Եթե ամեն հայ հպարտ լինի իր հայ լինելով, ապա մեր ազգը կդառնա ավելի լավը, քան այսօր: Մենք քննադատում ենք իշխանություններին, սակայն երբ գալիս է ընտրելու պահը, ընտրում ենք նրանց, ում քննադատում էինք: Մարդի՛կ, եկեք լինենք բարի և ապրենք ազատ, առանց փնովելու ինչ-որ մեկին, համերաշխությունը հարգանք է միմյանց նկատմամբ:
Նանե Դանիելյան, ք. Եղեգնաձոր