Երբևէ մտածե՞լ եք մտածելու մասին: Ասեմ, որ ինձ համար ամենահետաքրքիր թեմաներից մեկն է: Ես սկսեցի մտածել մտածելու մասին, երբ մի օր գիրք կարդալիս գտա մի նախադասություն.
«Երբ մարդն առաջին անգամ դառնում է ինքն իր համար հարց, գիտակցում է, որ գիտակցություն ունի ու սկսում է գիտակցել գիտակցելու մասին»:
Ես մի պահ սկսեցի մածել մտածելու մասին: Ու սկսեցի ուշադրություն դարձնել փոքրիկ երեխաների ամեն մի շարժմանն ու գործողություններին և ամեն անգամ մտածում եմ՝ տեսնես նրանք է՞լ են մտածում ինձ նման…
Այս մտքերով որոշեցի մի փոքրիկ հարցում կատարել ու հասկանալ բոլորի տեսակետը մտածելու մասին, և հիմնականում բոլորից լսում էի նույն պատասխանը.
-Դե չէ, ոնց պետք ա փոքր երեխան մտածի, ի՞նչ են հասկանում, որ մի բան էլ մտածեն:
Բայց եկեք մի փոքր ուշադիր լինենք, ու երևի հարցը պարզ կդառնա նրանց արարքների միջոցով, ու վերջապես իմ մտքերը մի քիչ կհանգստանան: Նրան իհարկե, իրենց փոքրիկ գլխում ամեն ինչ մտածում են, վերլուծում են, դե հա, իհարկե, ոչ մեզ պես, բայց ինչ-որ ձև, ինչ-որ չափ հաստատ մտածում են:
Ինչևէ, որոշեցի շարունակել և գրքի ընթերցումը, և մտածելու մասին մտածելը:
Սկզբում Պլատոնի մտքերն էին գլխիս մեջ, հետո մեզ միացավ Հեգելը իր ժխտողական սկզբունքներով, ու մեկ էլ Կանտը եկավ: Բոլորը միախառնվեցին, ու սկսվեցին մտքեր՝ մտածելու մասին, գիտակցության մասին, մարդու մասին: Եվ ինչպես ասվում է հայտնի ասացվածքներից մեկում՝ «Որպեսզի լինի սկիզբ, ստեղծվեց մարդը»…
Սկսեք մտածել մտածելու մասին, վարակիչ հարց, որ եթե թույլ տաս մտնել քո մեջ, հաստատ կհետաքրքրի:
Իսկ վերջում Կանտի խոսքերից մի բան, որը էլի մտածելու տեղ կտա.
«Ինձ ոչ ոք չի հասկացել, բացառությամբ մեկից, ու նա էլ սխալ է հասկացել»: