Sose Zaqaryan

Պատմում է Սուրիկ պապիկը

Խերս՝ Ուլուճանի Բագրատը, բնիկ ուզեցի է: Էրկու քույրիկների՝ Յաղութի ու Մարգարիտի թաք ախպերը: Ուլուճան էին ասըմ, որովհետև, աշկերը շատ պստիկ էին, իշկո հոնի կոճ: Ինքը արհեստավոր էր. մաղեր էր կապըմ: Էն վախտը էտի շատ հարգի կործ էր: Կարաբաղից էլ էին կալի խորըս մէտը, մեր տան ուքագները ալուրը լիյն էր: Չորս կնիկ ա առի, բայց վեչ մեկից էլ չի պաժնվի, ուղղակի կնիյները մեռել են: Սաղից էլ էրէխա յա ծնվի:

Մէ կնիկըն էլ ուր խետը մէ տղայ ա պէրի, բայց խերս Հայկ ապուս, էտենց ինք ասըմ խորթ ախպորս, հարազատ խոր նման ա էլի: Ըղրկել ա Բաքու, հիվանդանոցի գլխավըր հաշվապահ ա էլի: Հայկ ապիս Աղավնիկ բաջուս մոր տղեն ա էլի: Բաջիս ընդունվել ա ինըստուտ Բաքու, բայց չի կնացի սորվա: Մեր մերը մեռած ա էլի, մեզի պախող չի էլի, ես նա Ազնիվը կախվել ենք բաջուս փեշերից, ասեր ենք.

-Բաջի, վեր տու էթաս, մեզ վո՞վ ա պախելու: էտենց, Սոսե ջան, բաջիս մնացել ա ինձ ու պապիկիդ պախել ա: Չնայած մենք մէ խորից, մէ մորից չենք էլի, բայց Բագրատ պապու ինը էրեխեքն էլ ուրար խետ շատ սէր ու բարիշ են էլի: Ես ու պապիկդ մէ խորից, մէ մորից ենք էլի, մէրս ապուս երրորդ կնիյն ա էլի: Ես մորս չեմ հիշում, մէ նկար էլ չունա: Հետո պապես ամուսնացել ա վայքցի մէ կնգա խէտ: Սոնեն շատ մաքրասեր կնիկ էր, մեզի էլ էտենց ա սորվացի: Խէրս ասըմ էր. «Մարդ աշխատասեր պդա ըլա, մաքրասեր, մեկ էլ սիրուն»:

Էն վախտը օղչար էինք պախըմ: Մեր հարևանին մէ սիրուն ամլիկ ուներ, խէրս էրկու օխչար տվավ, էդ մէ սիրուն ամլիկը վերցավ: Ասըմ էր` դռան շունն էլ մարդու պդա գեղեցիկ ըլա: Ամեն առավետ, որ օխչրներին խանըմ ինք, մեր հարևան մէ կէշ աղջիկ կար, էլնըմ էր օխչրի առաջը, խէրս էտ էրեխին ասըմ ա.

-Այ, աղջի, օղչարը քեզի տսնըմ ա, խրտնըմ ա:

Հիմա էդ աղջիկը, իմանը՞մ ես, ինչ սիրուն կնիկ ա էլի. պուդրի կրասկեն տըսնը՞ն ես, ինչ ա սարքըմ մարդուն:

Խերս Անդրանիկի մասին երգեր էր երգում, ափսոս, գրի չենք առի: Ինչ հարսանիք ըլնում էր, պապուս երգացըմ ին:

Կարաբուլաղում, որ խող ին պաժնըմ, մենք պապիկիդ խետ խող վերցանք ու տուն սարքանք: Ես ամուսնացա Անոյի խետ: Մեր հարսանիքին Աշոտավանից Շողեր մորքուրս մէ հորթ է նվեր տվել, Վաչո փեսես՝ Աղավնիկի մարդը, պիոներական վզկապը կապել էր հորթիկի վզից, բոլորը ծիծաղից մեռնըմ ին: Դհոլը զարկըմ ին, հորթը տռճկի էր տալիս գիժ թողլու նման:

Հետո անսպասելի սկսեց մաքուր հայերենով շարունակել խոսքը.

-Ես իմ աղջիկներին ու Ազնիվի աղջիկներին ասում եմ. «Էնպես հարսնություն արեք, որ չասեն` Մարգարենց աղջիկները էսենց-էնենց…»

Հետո նորից հարազատ բարբառով շարունակում է խոսքը: 

-Ես լավ չեմ սորվի, բայց մինչև մկա հիշըմ եմ Ավետիսյան Ալբերտից սովորածը. «Երեխաներ, «բայց»-ից, «իսկ»-ից առաջ ստորակետ է դրվում»: Շատ լավ դասատուներ ունեինք. Կարապետյան Արտեմը, Դավթյան Միրզոն, Ալբոն:

Հա, Սոսե ջան, էն վէր Ուզի մասին գրել ես, խի՞ չես գրել Լենժետի, Ֆրիդի, Լենադի, Լաֆարգի, Շիմիդի անունները: Իմանըմ ե՞ս,ո ր դարաբասցի Չապաևի անունը մեր կեղացի բուժակ Նիկալն ա տրի: Էն ժամանակ ինքը Դարաբաս էր աշխատում, էնքան են հարգի, որ առաջարկը չեն մերժի:

Հիմա աշխրքին ուզում եմ խաղաղություն ըլա, որ մարդ խիղճը հանգիստ աբրա: Բա, բալես,- ասաց Սուրիկ պապը և ծիծաղեց:

Ու ես նկատեցի, որ նրա մանր աչքերն էլ կորան, ինչպես իր հայր Ուլուճան Բագրատինը, ով իր գերդաստանին ավանդ էր թողել՝ Սիրել միմյանց: