Մարի Սիմոնյանի բոլոր հրապարակումները

mari simonyan

Մեր բակի գույները

Այժմ, երբ անցնում ես այս փողոցով, լռություն է: Միայն կարող ես լսել քամու կամ երգող թռչունների ձայնը, իսկ ավելի հաճախ` մեքենաներինը:

Ճիշտ է, այդքան էլ մեծ չեմ, բայց մանկությունս կարոտով եմ հիշում: Ամեն մի հիշողություն, մանավանդ՝ մանկությունից, քաղցր է ու գունավոր:
Գունավոր էր նաև մեր փողոցը (յուրաքանչյուրի համար «մեր»-ը ուրիշ է):
Բայց հիմա շատ բան է փոխվել առհասարակ: Մի քանի տարվա ընթացքում ամեն տեղ ամեն ինչ փոխվել է: Փոխվել է նաև մեր գունավոր, ուրախ փողոցը, ոչինչ չի մնացել այն հին փողոցից, դարձել է սև ու սպիտակ:

Սիրտս կծկվում է, երբ պատուհանից նայում եմ դուրս ու ոչինչ չեմ տեսնում՝ տներից բացի: Ու աչքիս առաջ երևում ենք մենք` յոթ քար, հալամուլա, պահմտոցի խաղալիս: Հիշում եմ, թե ինչպես էինք ավազի վրա ամրոցներ կառուցում, և մեզ համար դրանք ամենաշքեղ ու զարմանահրաշ կառույցներն էին: Իսկ մեր կառուցած փայտե «տան» մեջ ամենահարուստը նա էր, ով առաջինn էր վերցնում «պուլտը» (հեռակառավարման վահանակ, եթե կուզեք) և օգտագործում որպես հեռախոս:

Մի պահ թվում է, թե լսում եմ հայրիկիս ձայնը.

-Երեխեք, հերիք է, տո՛ւն եկեք, արդեն ուշ է:

-Լա՜վ, պա՜պ, մի քիչ էլ խաղանք, կգանք,- շարունակ նույն պատասխանն էինք տալիս ես ու քույրս:

Իսկ հիմա ամեն ինչ սև ու սպիտակ է թվում: Երեխաների համար միակ գունավոր բանը սմարթֆոնն է:

Հիմա եմ հասկանում, որ այդ մենք էինք գունավոր դարձնում այս փողոցը: Այժմ, երբ քայլես այս սև ու սպիտակ դարձած փողոցում, տներից մեկի պատի վրա կնկատես «котко» գրությունը: Ես լավ չեմ հիշում, բայց քույրս ասում է, որ խաղի անուն է, ու հաճախ էին խաղում այդ խաղը: Ինչ արած, ես ամենափոքրն էի ու շատ եմ ափսոսում, որ ավելի քիչ ժամանակ եմ անցկացրել այդ «մոլորակում», քան ինձանից մեծերը:
Ահա, այդ մոլորակն է ինձ պարգևել հրաշալի մանկություն: Իսկ միակ ցանկությունս այն է, որ գա այնպիսի սերունդ, որը ինչպես այս սև ու սպիտակ դարձած փողոցը, այնպես էլ ամբողջ Հայաստանը կդարձնի գունավոր:

mari simonyan

Մեղրի կճուճներն ու նպատակին հասնելու ձգտումը

Ո՞վ չգիտի մեր արևահամ ծիրանի ու նրա արևաշող տեսքի մասին: Երևի այն ավստրալացին չգիտեր, որ հեծանիվով 10 օրում Թբիլիսիից հասել էր Տաթև ու մեզ հետ սեղան էր նստել: Բայց նա էլ արդեն գիտի, ու վստահ եմ՝ իրենց երկրում մեծ խանդավառությամբ է ներկայացնելու այդ արևի կտոր հիշեցնող մրգի համն ու հոտը: Ինչևէ, ավստրալացուն հանգիստ թողնենք։ Երեկոյան նստած եմ բազմոցին ու իմ սիրած ֆիլմերից մեկն եմ դիտում։

-Մարի՜, Մա՜ր, արի գնանք ծիրան հավաքենք, արդեն հասել է,- առաջին հարկից լսում եմ մայրիկիս ձայնը:

-Մա՜մ, էսօր չէ, էլի, իմ սիրած ֆիլմն են ցույց տալիս,- պատասխանում եմ հոգնած ձայնով:

-Ֆիլմը հետո էլ կնայես, արի գնանք, ծիրանը չի սպասի:

Ինչպես միշտ, համառությունս հյուր է գալիս․

-Չէ՛, չեմ գալիս, և վերջ:

Հինգ րոպե հետո արդեն լսում եմ մեքենայի ձայնը, ու ես երեք վայրկյանից շնչակտուր կանգնած եմ մեքենայի դիմաց։

Հոնքերս կիտած ասում եմ․

-Սպասե՛ք, ես էլ եմ գալիս։

-Հինգ րոպե առաջ չէիր գալիս, քո սիրած ֆիլմն էին ցույց տալիս,- ժպտալով ասում է մայրս:

-Ֆիլմը հետո էլ կնայեմ, ծիրանը չի սպասի,- կրկնում եմ իր խոսքերը:

Արդեն այգում ենք:

Միշտ էլ սիրել եմ բնությունը, խոտի բույրը (ափսոս, ալերգիա ունեմ), արևավառ ծիրանների բույրը: Մի ակնթարթ աչքերս փակում եմ, խորը շունչ քաշում, զգում բնությունը, հետո արտաշնչում եմ ու նորից հոնքերս կիտում, բարձրանում ծառը: Սկսում եմ հավաքել ծիրանները, չէ՜, ինչ ծիրան, «մեղրի կճուճները»։ Մեկ էլ ծայրին՝ ամենավերևում, մի մե՜ծ

մեղրի կճուճ է օրորվում: «Պիտի քաղեմ, ինչ գնով էլ լինի»,- անընդհատ կրկնում եմ մտքումս:

Ներքևից լսում եմ մորս ձայնը․

-Մարի՜, հերի՛ք է, իջիր ցած, շատ բարձր է:

Բայց տարերքիս մեջ եմ, ուշադրություն չեմ դարձնում նրան ու բարձրանում եմ: Քամի միշտ էլ սիրում եմ, մանավանդ, երբ մազերս արձակած են ու խաղում են քամու հետ: Բայց սա այդ դեպքը չէր, մազերս էլ հավաքած էին: Ես բարձրանում եմ ծառի ամենաբարձր ճյուղերից մեկին, իսկ քամին այս անգամ ճյուղերի հետ է խաղում: Երևի ամենաուժեղ ատրակցիոնը այդքան վախենալու չէ, ինչքան այդ ծառի բարակ, օրորվող ճյուղը: Եվ ահա ձեռքս

պարզում եմ, ներքևից մորս ձայնն է գալիս, ինձ եմ պատկերացնում՝ ձեռքերս ու ոտքերս գիպսի մեջ, մեկ էլ՝ մեղրի կճուճը ձեռքումս է:

Մայրս հոգոց է հանում, ու ես ինձնից գոհ իջնում եմ ծառից, ժպտալով, կարծես մի մեծ գործ էի արել աշխարհի համար: Ոտքերիս դողից հազիվ քայլելով վերջապես նստեցի գետնին:

-Այդ մեկը այստեղից էլ կարող էիր քաղել, ո՜նց վախեցրիր,- նախատում է մայրս՝ ինձնից շատ վախեցած, ու ջուրն է մեկնում ինձ:

-Է՜, մամ, սա ուրիշ դեպք է, հարցը ծիրանը չէր,- ասում եմ ես՝ վերջապես դեմքիս հայտնված ժպիտով, մտքումս ինձնով հպարտանալով:

Երբեմն մարդն ինքն իր առաջ պետք է նպատակներ դնի ու իրականացնի դրանք: Գուցե մի ծիրանն օգնեց ինձ, որ ուրախանամ իմ նպատակին հասնելու համար: Մեջբերեմ Լ. Տոլստոյի հայտի խոսքերից մեկը. «Վատ է, մեռնել»։

Հ. Գ. Ֆիլմն այդպես էլ չդիտեցի: