Լիլիա Պողոսյանի բոլոր հրապարակումները

Lilia Poghosyan

Մանկավարժությունն իբրև կյանքի ուղի

Հարցազրույց տատիկիս` Հեղինե Դավթյանի հետ

-Բարև տատիկ, ուզում եմ քեզ հետ հարցազրույց անցկացնել: Դեմ չե՞ս: Կպատմե՞ս քո մասին:

- Ես երկար տարիներ աշխատել եմ դպրոցում  որպես մանկավարժ, մեթոդմիավորման նախագահ, ապա փոխտնօրեն: Սիրելով և կարևորելով մայրենի լեզվի դերը մարդու կյանքում, ընտրել եմ լեզվաբանի  մասնագիտությունը:

-Ինչպիսի՞ ընտանիքում ես մեծացել, ունե՞ս արդյոք քույր, եղբայր:

-Մեծացել եմ մանկավարժների ընտանիքում: Հայրս եղել է դպրոցի տնօրեն, մեթոդիստ, մայրս՝ դասվար: Երեխաներս նույնպես ընտրել են մանկավարժի այդ պատվավոր մասնագիտությունը և դարձել մանկավարժներ: Մեծ է եղել իմ ընտանիքը, որտեղ մեծացել են ութ երեխա, ես երկրորդն եմ:

-Որտե՞ղ ես սովորել:

-Սովորել եմ Գյումրու պետական մանկավարժական ինստիտուտի լեզվագիտական բաժնում, ունեցել եմ բարձր առաջադիմություն:

-Ի՞նչ հետաքրքիր դեպք ես հիշում քո դպրոցական կյանքից:

-Դպրոցական կյանքը միշտ լեցուն է եղել: Մենք ունեինք ջոկատներ, բաժանվում էին խմբերի, և մեզանից յուրաքանչյուր խումբ աշխատում էր թույլ առաջադիմությամբ աշակերտների հետ և նրանց հետ, ում ծնողները չէին կարողանում օգնել դասապատրաստման ժամանակ: Արդյունքները ամփոփվում էր ամեն ամիս, որը ոգևորում և խրախուսում էր մեզ, և կարծես մրցակցություն էր ստեղծում:

-Ո՞ր առարկան ես սիրել, որը՝ ոչ:

-Չսիրած առարկա չունեմ, բայց ամենից շատ սիրել եմ հումանիտար առարկաները, որոնց մեջ առանձնացել է հայոց լեզուն և գրականությունը:

-Ինչպե՞ս ընտրեցիր ապագա մասնագիտությունդ:

-Մասնագիտությանս հարցում ինձ շատ են կողմնորոշել իմ ծնողները: Նրանք դարձել են այն կերպարները, որոնցով ես պիտի կառուցեի իմ աշխատանքային հաջողությունները:

-Քանի՞ տարվա աշխատանքային փորձ ունես:

-24  տարի աշխատել եմ որպես ուսուցչուհի, 22 տարի՝ փոխտնօրեն: Միասին`  46 տարի:

-Խիստ ուսուցչուհի՞ ե՞ս եղել, ի՞նչն ես առավել գնահատում երեխաների մեջ:

-Խիստ ուսուցչուհի չեմ եղել, բայց գտել եմ այն բանալին, որով կարողացել եմ վայելել աշակերտների վստահությունն ու հարգանքը, որը նպաստել է նաև իմ աշխատանքի հաջող ընթացքին և չեմ ափսոսում, որ իմ չորս զավակները, նույնպես լինելով մանկավարժներ, քայլում են իմ ճանապարհով: Այսինքն, ես էլ իրենց համար դարձա ուղի:

-Ի՞նչն է քեզ դուր գալիս աշխատանքում:

-Աշխատանքս իմ մանկության տարիների երազանքն է եղել, որը ես քայլ առ քայլ իրականություն եմ դարձրել: Եվ ամուր թելերով կապված եմ իմ աշխատանքին, ու հենց իմ աշխատանքի ոճը, դպրոց մտնելուս ամեն մի պահը ինձ համար եղել է և՛ ճակատագրական, և՛ պատասխանատու: Այն, որ ես առանց աշակերտների իմ առօրյան չեմ պատկերացրել:

-Ի՞նչ փոփոխություններ են եղել դպրոցումքո աշխատանքային առաջին օրվանից մինչև այսօր:

-Ամեն տարի ուս. ծրագրերում փոփոխություններ տեղի են ունեցել, որոնք իրենց հետքն են թողել աշակերտների առաջադիմության վրա՝ լավ կամ վատ: Իսկ ես համոզվել եմ նրանում, որ վաղ տարիքում երեխայի մտահորիզոնը ավելի լավ է զարգանում և ստացած յուրաքանչյուր տեղեկություն ավելի հեշտ է ըմբռնում, որի պատճառով ուսուցումը էլ ավելի է առաջընթաց ապրում: Այսօրվա աշակերտի միքտը ավելի ճկուն է:

-Ի՞նչ կցանկանայիր փոփոխել այսօրվա դպրոցների և ուսուցիչների մեջ:

-Կուզենայի, որ ուսուցիչները ավելի մոտ կանգնած լինեն իրենց սաներին, ընդառաջ գնային նրանց հակումներին և իրենց մասնագիտությունների մեջ լինեին ավելի հմուտ: Դպրոցում պետք է ստեղծվի առողջ մթնոլորտ: Աշակերտ-ծնող կապը պետք է շատ ամուր լինի, փոխվստահություն լինի միմյանց նկատմամբ, և ուսուցիչը երբեք չպետք է դադարի նորանոր մոտեցումներ ցուցաբերել իր աշխատանքային գործունեության մեջ:

Ես եղել եմ խորհրդատու սկսնակ ուսուցիչների համար և իմ աշխատանքային փորձով օգտակար եմ եղել նրանց: Դասղեկների հետ միասին գտել եմ այն ստեղծագործող աշակերտներին, որոնց հմուտ ձեռքի աշխատանքները ցուցադրվել են առանձին ցուցասրահներում: Յուրաքանչյուր  դասարանի համար պահանջել եմ հուշալբոմներ, որտեղ յուրաքանչյուր աշակերտ ամբողջ տարվա ընթացքում իր խոհերն ու պատկերացումներն է ամփոփել իր ձեռագրով և դա դարձել է դասարանի պատմության գիրքը: Կազմակերպել եմ միջոցառումներ, ցերեկույթներ, ասմունքի խմբակներ, որոնցում աշակերտները ներկայացրել են իրենց իսկ գրվածքները: Գրքի տոնին շատ ակտիվ ենք եղել, երեխաների միջոցով ստեղծել ենք հարուստ  գրադարան, դպրոցի պատմության մեջ ենք նաև ընդգրկել մեր պապերի օգտագործած կուժ, կուլա, աղոթք, հին հմտությունների պրպտումները դպրոցում, որոնց նույնպես մասնակցել են թե՛ մեծերը, թե՛ փոքրերը, ընդգրկվել են նաև ուսուցիչները և այն վերնագրել ենք «Հայ մշակի ձեռքի աշխատանքները»:

-Քո սիրած զբաղմունքը:

-Ազատ ժամերին սիրում եմ ընթերցել, զբաղվել թոռնիկներիս հետ:

-Ի՞նչն ես ափսոսում կյանքում:

-Ոչնչի համար չեմ ափսոսում, որովհետև ունեմ լավ ընտանիք, լավ երեխաներ, որոնց կարողանում եմ նույնպես լինել օգտակար և ճիշտ ուղի ցույց տալ:

-Սիրած հեղինակներ, ստեղծագործություններ:

-Ամենից շատ սիրել եմ Պարույր Սևակ, ընթերցել եմ մեր հայ գրողներին: Թումանյան եմ սիրել, դասական գրողներից Բալզակ եմ շատ սիրել: Ժանրը ՝ դրամա եմ սիրում: Գրքերից Անահիտ Սեկոյանի «Նրա ճանապարհը», Սենկեվիչ` «Յո Երթաս», Դոստոևսկու «Կարամազով եղբայրները», Դեմիրճյանի «Վարդանանքը», Կոմս Մոնտե Քրիստոն է ինձ համար շատ մեծ, ուժեղ կերպար եղել: Սիրում եմ քննադատական և լիրիկական ստեղծագործություններ:

Ահա այսպիսին է իմ տատիկը: