Անի Գրիգորյանի բոլոր հրապարակումները

ani grigoryan

«Ես ուզում եմ, ես կարող եմ»…

Հարցազրույց Մարինե Մխիթարյանի հետ

-Մարինե ջան, կպատմե՞ս մի քիչ քո մասին: Ինչո՞վ ես զբաղվում: 

-Երիտասարդների հետ տարվող աշխատանքներ, ուսուցիչ, սրբագրիչ ու թրեյներ, մասնագիտությամբ՝ բանասեր եմ:

-Իսկ դպրոցո՞ւմ ես աշխատում, ի՞նչ ես դասավանդում, արդյո՞ք դժվար չի բոլորը համատեղել: 

-Այո, Հայոց լեզվի և գրականության ուսուցչուհի եմ, եթե ժամանակի մեջ տեղավորվում ենք, ուրեմն պետք է հասցնել: Ինչո՞ւ ազատ ժամանակ ունենալ, եթե կարելի է ավելի նպատակային օգտագործել:

 -Քո կարծիքով ինչպիսի՞ն պետք է լինեն աշակերտ-ուսուցիչ հարաբերությունները:

-Չեմ կարող համեմատել իմ ժամանակների ու այժմյան աշակերտ-ուսուցիչ հարաբերությունները։ Հիմա ձեր սերունդն ավելի կայացած է, ինքնուրույն, գիտի իրեն ինչ է պետք, ավելի շուտ ընկերության հիման վրա կսովորի, քան պարտադրելու։ Բարեբախտաբար, քո սերնդակից շատ ընկերներ ունեմ, նրանց շնորհիվ հասկացել եմ, որ ցանկացած ոլորտում ընկերությունը, մարդկային վերաբերմունքն ավելի լուրջ հաղթանակների կբերի, քան պաշտոնականը։ Ինչպես ասվում է՝ մարդկանց 99% -ը քո մասին կարծիք ձևավորում է կախված այն հանգամանքից, թե դու ինչպես ես վերաբերվում մնացած 1% -ին։ Նույն սկզբունքը գործում է և դպրոցում՝ բոլորին հավասար, բոլորի հետ հնարավորինս մարդկային։

-Իսկ դու ինչպե՞ս ես վերաբերվում աշակերտների հետ:

-Միշտ ասում եմ, որ կարող են ատել ինձ, բայց պիտի սովորեն։ Ասում եմ` ուսուցիչը սիրելու համար չի, սովորեցնելու համար է։ Չեմ կարող պաշտոնական լինել աշակերտներիս հետ, ապացուցված է, որ այդ մեթոդը հնացած է։ Միայն փոխադարձ հարգանքը կարող է ստիպել, որ նոր սերունդը սովորի, իսկ այդ հարգանքը ընկերության միջոցով ձեռք բերելն ավելի հեշտ է: Ինչպե՞ս եմ վերաբերվում: Միանշանակ կարող եմ ասել՝ այնպես, ինչպես կուզեի ինձ իմ ուաուցիչները վերաբերվեին։

-Դե, քանի որ աշխատում ես նաև երիտասարդական կազմակերպությունում, ուզում եմ իմանալ` մերօրյա երիտասարդությունն ակտի՞վ է:

-Չեմ կարող համեմատել մեր ծնողների երիտասարդության հետ, բայց կարող եմ համեմատել տասը տարի առաջ ու հիմա։ Այո, միանշանակ ակտիվ են, ուրիշ են, գիտեն` ինչ ակնկալել ապագայի համար, գիտակցում են, որ կյանքի շարժիչն են, խափանման դեպքում կյանքը կանգ կառնի, ուրիշ ոչինչ։

-Իսկ ո՞րն է մերօրյա երիտասարդության հիմնախնդիրը:

-Մեր երիտասարդության ամենամեծ խնդիրը սեփական ուժերի և կարողությունների նկատմամբ անվստահությունն է՝ «Ես չեմ կարող», «Ես հնարավորություն չունեմ» ու նմանատիպ այլ համոզմունքներ, որոնք լավ մտածելու դեպքում կարող են դառնալ` «Ես ուզում եմ», «Ես անելու եմ», «Ես արեցի»։

-Արդյո՞ք բոլոր համայնքների, գյուղերի երիտասարդներն են ակտիվորեն մասնակցում տարբեր ծրագրերի: 

-Ցավոք, ոչ բոլոր։ Դեռ մնացել է անվստահություն, թե հնարավոր չէ անվճար որևէ լավ բան ստանալ։ Ժամանակ է պետք, որ մարդ գիտակցի, որ ամեն ինչ չէ, որ փողով, ծանոթով է լինում։ Ցավոք, մարզում պասիվությամբ աչքի են ընկնում Աշտարակի երիտասարդները՝ նախընտրելով առօրյան անցկացնել Երևանում։

-Իսկ ի՞նչ ես առաջարկում, ինչպե՞ս անենք, որպեսզի արթնանա Աշտարակի երիտասարդությունը:

-Արթուն է, ուղղակի արթնանալուն պես Երևան է ուղևորվում՝ անտեսելով տեղում առկա հնարավորությունները։ Փորձենք մեր քաղաքը դարձնել այնպիսին, որ հաճելի լինի այստեղ ապրելն ու արարելը։

«Ինձ ամենից շատ հետաքրքում է այսօրվա երիտասարդությունը»…

Լուսանկարը` Անի Գրիգորյանի

Լուսանկարը` Անի Գրիգորյանի

«Վաղը ժամը 4-ին մեզ մոտ է լինելու գրող, հրապարակախոս, նկարիչ Արևշատ Ավագյանը։ Ակնկալում եմ շատերիդ մասնակցութունը։ Պարոն Ավագյանը մեր մարզից է, ժամանակակից գրողներից է, Գրողների միության անդամ։ Տարիքով պապիկ է, ասելիք կունենա անցած ճանապարհի մասին։ Եկեք ճանաչենք մեր մարզի դեմքերին»:

Անսպասելի ստացա էսպիսի մի հաղորդագրություն «Աշտարակ» ֆեյսբուքյան խմբի Մարինեից ու չափից շատ ուրախացա, որ մեր երիտասարդական կազմակերպությունում էսպիսի մի հետաքրքիր հանդիպում է լինելու: Հիմա ոնց չուրախանամ: Մտածում եմ` ինչպես պետք է լինի, ինչ հարցեր եմ տալու, պատկերացնում եմ` ինչ հետաքրքիր է անցնելու, ու չեմ համբերում, թե երբ է լույսը բացվելու: Առավոտը արթնանում եմ, արագ-արագ դուրս գալիս տնից, գնում քոլեջ, թույլտվություն վերցնում, որ վերջին ժամին դուրս գամ: Տալիս են թույլտվությունը, ու իմ ուրախություն կրկնապատկվում է: Շտապում եմ հասնել Աշտարակ: Հասնում եմ, մտնում տուն ու արագ գնում Երիտասարդական, ու տեսնում Պարոն Ավագյանն էնտեղ նստած է: Ուշադիր նայում եմ նրան, բարևում: Սպասում ենք մինչև բոլորը հավաքվեն, որ սկսենք զրուցել: Ես ուշադրությամբ լսում էի և այսօր ձեզ եմ ներկայացնում հատվածներ այդ հանդիպումից:

-Ժամանակին մայր առուն կոչվել է Ուրարտական առու, հենց այդտեղ, որտեղ որ ես ծնել եմ` Կարմրավոր եկեղեցու մոտ էր գտնվում այդ թաղամասը: Այնտեղ կային մշեցիներ, վանեցիներ, խառը գաղթականներ: Իմ նախնիները մոկացիներ են: Ես ծնվել եմ մի ընտանիքում, որը լցված է եղել քրիստոնեական սիրով: Ամեն առավոտ և ամեն իրիկուն հայրս աղոթում էր, և ես էլ լսելով, տեսնելով հավատացել ու հավատում եմ: Եվ եթե հավատը ամրապնդված է, ապա դու կապվում ես տիեզերքի հետ: Միայն պետք է լինել մաքուր, արդար, կարգին մարդ:

Ես շատ սիրում եմ իմ ապրած կյանքը: Պառկում ու հիշում եմ մանկությունիցս սկսած: Հիշում եմ, որ ձմեռը թոնիր էինք վառում, ոտներս կախում ու նստում հեքիաթներ էին պատմում: Երբ վերջացնում էին, նրանց պատմածներից հորինում ու սարքում էի մի ուրիշ հետաքրքիր բան: Էսպես հավանում էին բոլորը իմ հորինած հեքիաթները, և ես փոքր երեխա լինելով, ամենալավ հեքիաթասացն էի դառել:

Հեքիաթների մեջ ասում էին. «Նա հանեց գրպանից հայելին և տեսավ իր սիրած աղջկա պատկերը», իսկ հիմա դա կարծես իրականություն է դարձել՝ հանում ենք հեռախոսը և կարող ենք խոսել օվկիանոսից այն կողմ գտնվող հարազատների, ընկերների հետ: Եվ դա ընդամենը հեքիաթ էր:

Լուսանկարը` Անի Գրիգորյանի

Լուսանկարը` Անի Գրիգորյանի

Առաջին բանաստեղծությունս գրել եմ չորրորդ դասարանում: Պռոշյանի անվան դպրոցում էի սովորում Բերդաթաղի մոտ, գաղթականների փողոցն էր: Մայրիկս պայուսակ էր կարել ինձ համար, ու դրա մեջ գրքերս դրած դպրոց եմ գնացել: Մայրանուշ Խաչատրյանն իմ առաջին ուսուցչուհին է եղել, շատ խիստ էր: Հետագայում նրան բանաստեղծություն եմ նվիրել: 4-5-րդ դասարանում սիրում էի երկու աղջկա՝ մեկը սիրուն էր, մյուսը՝ ավելի լավ էր սովորում, որ օրը ով լավ էր պատասխանում, նրան ավելի էի սիրում: Չէի կողմնորոշվում:

…Մեր բարեկամի տանը մի տղայի տեսա, նստած էր համակարգչի առաջ ու խաղ էր խաղում: Ասացին` արի հաց կեր, նա էլ պատասխանեց` բերեք էստեղ: Ուզում եմ ասել` այնքան են ծուլացել, փոխարենը` թռվռան, խաղան, ճառագայթվում են, և այդպիսի մարդը չի կարող նորմալ մեծանալ:

Դժգոհ եմ այսօրվա հեռուստահաղորդումներից: Ոչ կրթում, ոչ էլ դաստիարակում են: Օրինակ, իմ թոռնիկները ցանկանում են նմանվել «Բանակումի» Համբարձումին, «Քարե դարդի» հերոսներին… Դրանցով կրթված մարդը չի կարող լայն մտահորիզոն ունենալ: Պետք է փնտրեք ու գտնեք ձեր միջի աստվածատուր շնորհը: Եթե մաքուր եք պահում ինքներդ ձեզ, ուրեմն դուք ձեզ հեռու եք պահում խաբվելուց, վատ մտքերից, իսկ այդ շնորհը կարող եք գտնել լավագույն բանաստեղծություններից, գրքերից, հիմա ես էլ ակտիվորեն կարդում եմ համացանցով և շատ ինֆորմացիա կա, կարող եք էդտեղից էլ շատ լավ նյութեր գտնել: Ամենակարևորը` ինքնամաքրման զգացողություն ունեցեք ձեր մեջ: Եթե ինչ-որ բան եք ուզում ասել կամ անել, մտքում որոշեք` ճի՞շտ է, թե ոչ:Երիտասարդ սերնդի առաջ պետք է դռները բացել: Ավելի լավ է ապրել ճիշտ, բաց ճակատով, գնալ ճիշտ ճանապարհով, որովհետև այդ կյանքի ճանապարհը տանում է անմահություն:

Ցանկանում եմ, որ մեր հանդիպումը հիշարժան լինի: Դա նշանակում է, որ բավարարված պետք է լինենք, հենց դա է բերում երջանկության: Երբ որ մենք որևէ բան ենք գնում, այն կշռում ենք, իսկ կան արժեքներ, որոնք գին չունեն, և որևէ մեկը չի կարող ասել իր հպարտությունը քանի դրամ արժե:

Ամեն ինչ հնարավոր կարող է լինել, որովհետև դուք ներունակությամբ եք լցված, դա պոտենցիալ ուժն է: Դուք պետք է փնտրեք ու հասնեք հաջողության:

Մեհմանդարի շուկան

 

Այս լուսանկարները ես նկարել եմ Արարատի մարզի Հովտաշատ (Մեհմանդար), ինչպես ժողովուրդն է ասում` Մեյմանդար գյուղում: Հովտաշատ գյուղը  գտնվում է Աշտարակից 30-35 կմ հեռավորության վրա: Ես լսել էի, որ այնտեղ կա մեծ գարնանային շուկա: Խնդրեցի հայրիկիս` տանել ինձ Հովտաշատ, որպեսզի տեսնեմ, զրուցեմ մարդկանց հետ և  լուսանկարեմ: Չմերժեց ինձ հայրիկը, և մենք գնացինք: Ճանապարհը երկար էր, իսկ ես շատ անհամբեր էի: Վերջապես հասանք Հովտաշատ: Իրոք որ շատ հետաքրքիր շուկա է:

Երբ քայլում էի, բոլորը ուշադիր նայում  էին մեկ ինձ, մեկ` տեսախցիկին: Անգամ եղան մարդիկ, որ հարցնում էին, թե ինչի համար եմ նկարում, ինչ եմ անելու նկարները: Ես պատասխանում էի, որ ուզում եմ դառնալ ֆոտոլրագրող ու կատարում եմ իմ առաջին քայլերը, և այս ամենը ինձ չափից ավելի է դուր գալիս:

Լինում էին մարդիկ, որ ասում էին.

-Լավ, ջհանդամ, նկարում` նկարում ես, մի հատ էլ ժպտանք, մեզ նկարի:

Դե, իհարկե, ես չէի մերժում ու նկարում էի նրանց:
Շուկան շատ բազմատեսակ էր. կային տարբեր մրգեր ու բանջարեղեն: Ինձ շատ դուր եկավ շուկայի մթնոլորտը, և կցանկանայի այնտեղ լինել նաև աշնանը: Նորից լուսանկարելու:

Հիմա նրան բոլորն են ճանաչում

Լուսանկարը՝ Անի Գրիգորյանի

Լուսանկարը՝ Անի Գրիգորյանի

Աշտարակի Ս. Շահազիզի անվան թիվ 2 հիմնական դպրոցի աշակերտական խորհրդի անդամներով որոշեցինք մենք էլ մեր կարողությունների սահմանում օգնել Արցախում հերոսաբար զոհված Քյարամ Սլոյանի ընտանիքին: Որոշումը կայացավ, բոլորը համաձայն էին: Հավաքեցինք որոշակի գումար: Ես, 7-րդ դասարանից մի տղա  և 2 ծնող գնացինք Արտաշավան գյուղ: Տան ճանապարհը ուշ գտանք, գյուղացիներից հարց ու փորձ անելով: Բոլորի աչքերը միանգամից լցվում էին արտասուքով, երբ հարցնում էինք, թե որտեղ է գտնվում նրանց տունը: Վերջապես գտանք, բայց նրանք տեղափոխվել էին Քյարամի հորեղբոր տուն, քանի որ իրենց տունը կիսակառույց վիճակում էր:

Երբ հասանք, մտանք ներս, ասացինք մեր կարեկցանքի խոսքերը: Ահավոր հուզված էինք: Ես հազիվ էի ինձ զսպում, արցունքները խեղդում էին կոկորդս: Քյարամի մայրը ոչ մի բառ չէր կարողանում ասել, նստել էր տղայի նկարների կողքին, ուշադիր նայում էր սառած աչքերով և երևի մտովի հիշում տղայի հետ անցկացրած ամեն մի պահը: Նրանց վիշտը մեծ էր: Նայում էի նրանց թախծոտ աչքերին ու ցավ էի զգում: Քյարամի հայրն ու եղբայրները հպարտանում էին նրանով, ասելով, որ իրենք էլ են պատրաստ զոհվել հանուն հայրենիքի:

Այնտեղ էին նաև բարեգործական կազմակերպություններից մարդիկ, որոնք Քյարամի եղբայրների և գյուղացի կամավորների հետ մասնակցում էին Քյարամենց կիսակառույց տան շինարարությանը: Նրանք ցանկանում էին իրականացնել Քյարամի խոստումը, որ տվել էր մորը. Բանակից վերադառնալուց հետո ավարտել տան շինարարությունը: Հայրը ցավով հիշեց, որ իր տղան վերջին լուման դրեց տան պատի առաջին քարի տակ, որ այդ տունը իրենց լիություն բերի ու շուտ կառուցվի:

Լուսանկարը՝ Անի Գրիգորյանի

Լուսանկարը՝ Անի Գրիգորյանի

Նա մի քանի դեպք պատմեց իր որդու հետ կապված և ասաց իր սրտի խոսքը:

-Բանակ գնալուց առաջ մի փոքր շուն բերեց, ասեց` պահեք մինչև գամ: Բանակից միշտ զանգում հարցնում էր, ասում էր` ո՞նց ա շունս, ես էլ ասում էի` շատ լավ ա, ուզում ես` հեսա կնկարեմ, կուղարկեմ քեզ:

Շունը շատ ուրախ էր, միշտ խաղում էր, ուտում, իսկ Քյարամի պոստ բարձրանալու օրը չափից ավելի անհանգիստ էր, իրան տարօրինակ էր պահում… Ու հենց իմացանք, որ տղես մահացել ա, հաջորդ օրը շունը կորավ, անհայտացավ ու մինչև հիմա չկա….

Երեք ընկեր են եղել, զգացել են, որ չեն կարում էլ պայքար մղեն, փամփուշտներն էլ վերջացած ա եղել: Հենց թուրքերի դիմաց տրաքացրել են իրենց, Քյարամի ոտքն ա կտրվել, իսկ 2-ը մահացել են: Վիրավոր էլ մինչև վերջ կռվել է:

Մեկը մեկին տենում, դուխով են դառնում ավելի: Մերոնք լավ դուխով կռվել են, հալալ ա իրանց:

Ամսի 30-ին գնալու եմ տղերքի հետ, ես պիտի տեսնեմ, թե որտեղ է քնել իմ տղան, սրտահովանք կլինի: Մի քիչ էլ շոր-մոր ունի ընդեղ, գնամ բերեմ: Ես հպարտ եմ, որ իմ տղեն իրոք հողի համար արյունը տվեց, մալադեց իրան:

Ես էսօր չեմ մտածում` իմ երեխեն ա, էդ երեխեն սաղինն ա, մենակ իմը չի: Փառք մեր բոլոր զինվորներին, ով մահացել է,  մեր համար է մահացել: Փառք Աստծո, էլի տղերք ունեմ, մարդ կա` մի մինուճար տղա ունի, բայց իմ տղերքը կողքս են:
Խաղաղություն ըլնի, մեր ջահելները մեղք են:

Հազար ու մի նպատակ ուներ, ինչ իմանար` կմահանար: Ուրախանում էր, ասում էր` պապ, հաշվում եմ օրերս:

Ամսի 27 ին տղես կդառնա 20 տարեկան, պիտի գնամ գերեզմաններ նշեմ: Իմ երեխեն շատ նեղություն ա տեսել, երեխա ժամանակվանից աշխատում էր:

Մահացողների ծնողներն էդքան մեղք չեն, վաղը-մյուս օր ծնողը կուտի էլ, կխմի էլ… Զինվորներն են մեղք, եթե մահանում են, ուրեմն պիտի անուն, շնորհք թողնեն…

Ահա այսքանը, այս դաժան ու անգութ պատմությունը կմնա մեր բոլորի սրտում: Մենք պետք է միշտ հիշենք նրանց, ովքեր չհասցրեցին ապրել…

ani grigoryan

Իմ արմատները

Հարցազրույց մայրիկիս ̀  Կարինե Գրիգորյանի հետ

-Մամ.  ես շատ եմ լսել իմ հորական արմատների մասին, բայց դու ինձ երբեք չես պատմել քո արմատների մասին: Կասե՞ս, թե ովքեր են եղել քո պապիկն ու տատիկը:

-Տատիկիս անունը Անիկ է, նա ծնվել է Վան քաղաքում, նրա հայրը հենց վանեցի էր, իսկ մայրը` Իգդիրից: 1920 թվականին Թուրքիան հարձակվել էր  Հայաստանի Առաջին Հանրապետության վրա: Տատիկիս ընտանիքը հարուստ է եղել, ունեցել են շատ մեծ ֆերմաներ: Նրանք ունեին մի թուրք հարևան, որին օգնում էին ապրելու  ու գոյատևելու:  Եվ երբ ընթանում էր պատերազմը, Անիկի հայրը ամեն կերպ փորձում էր պաշտպանել իր ընտանիքին: Եվ հենց այդ թուրք հարևանի տանն էլ թաքցրեց իր ընտանիքի անդամներին, իսկ ինքը մնաց իր սեփական տանը: Եվ երբ թուրքերը արդեն հասնում են տան բակ, հայրը դուրս եկավ, որպեսզի կարողանա ժամանակ շահել, մինչև թուրք հարևանը պահի իր ընտանիքին: Հենց այդտեղ թուրքերը սպանեցին Անիկ տատիի հորը, մտան տուն, թալանեցին ամեն ինչ, վառեցին և հեռացան:

Թուրք հարևանը երեխաներին պահել էր գոմում և այս ամենը ինչը, ինչ կատարվեց նրանց հոր հետ, իր իսկ սեփական աչքերով տեսել է: Երեխաները լացում էին, Անիկ տատը այդ ժամանակ 6-7 տարեկան էր: Մայրը չէր կարողանում կողմնորոշվել սկզբից ում հետ դուրս գալ գոմից: Մայրը իր մեծ երեխաների և թուրքի հետ փորձում է փախուստի ճանապարհը գտնել, որ այնտեղ մնացած անդամներին էլ կարողանան իրենց հետ տանել: Եվ հենց այդ ժամանակ նրանց նկատում է թուրքը ու սպանում հայերին: Թուրք հարևանը տեսնելով այդ ամենը, փորձում է գտնել երեխաների մորաքրոջը, քանի որ շատ էին կապված նրա հետ: Մորաքրոջ միջոցով և թուրքի օգնությամբ նրանք հասնում են Արտաշատ:

Տատիկս  պատմում էր, որ փախուստի ճանապարհը ուղղակի աննկարագրելի էր ̀ մահացած դիակներ, թուրքեր, որոնք սպանում էին փոքր երեխաներին …

-Եվ այս ամենից հետո, երբ  հասան Արտաշատ, հետո ի՞նչ պատահեց նրանց հետ

-Ճիշտն ասած, չեմ հիշում, թե ում միջոցով, բայց նրանք կարողանում են տուն գտնել ժամանակավոր ապրելու համար: Մորաքույրը պահում է Անիկին, նրա քրոջն ու եղբորը: Նրանք սկսում են գնալ դպրոց:

-Երեխաները ավարտո՞ւմ են դպրոցը: Եվ ի՞նչ եղավ նրանց հետ այդ տարիների ընթացում:

-Անիկ տատի մայրը դերձակ է եղել, և ինքն էլ ցանկացել է շարունակել իր մոր գործը, չնայած որ սիրում էր բժշկությունը: Նրա քույրն ու եղբայրը նույնպես ավարտում են դպրոցը: Եղբայրը Արտաշատում զբաղվում է հողագործությամբ, իսկ քրոջ մասին տեղեկություններ չեմ հիշում: Միայն հիշում եմ, որ քույրը մորաքրոջ հետ տեղափոխվում է Երևան և հենց այդտեղ էլ ամուսնանում է:

Այդ տարիներին մի երիտասարդ սիրահարվում է Անիկ տատիկին, մի որոշ ժամանակ անց նրանք ամուսնանում են, ինչքան հիշում եմ, նրանք ապրում են Արտաշատ քաղաքի ինչ-որ գյուղում: Տատիկս պատմում էր, որ նրանք շատ սիրով ու ջերմությամբ լցված ընտանիք են լինում:

Անիկի առաջին ամուսինը, զոհվել է Հայրենական պատերազմի ժամանակ: Երբ տատիկի ամուսինը բանակում է լինում, ծնվում է նրանց որդին ̀ Ժորան: Հետո երբ գալիս է բոթաբերը և տալիս նամակը, նա վերցնում է իր երեխային և վերադառնում Արտաշատ ̀ եղբոր մոտ:

Քույրն ու մորաքույրը, երբ իմանում են այդ մասին, հետագայում որոշում են Անիկին ամուսնացնել, բայց քանի որ այն երիտասարդը, որին նրանք ընտրել էին, չի ցանկանում պահել Ժորային, որոշում են այդ փոքրիկին տալ ուրիշի: Եվ հենց այդպես էլ անում են:

Մի օր տատիկս գնում է աշխատանքի իր արհեստանոց, վերադառնում է տուն և տեսնում, որ երեխան չկա: Նա ուղղակի չի կարողանում խելքի գալ, գոռում էր, գոչում, ուղղակի խելագարության էր հասել:

Մի որոշ ժամանակ անց նրան ստիպողաբար ամուսնացրել են Հմայակ պապիի հետ, որը Երևան քաղաքից էր:

-Անիկ տատն ու Հմայակ պապը ինչո՞վ էին զբաղվում:

-Նրանք ապրում էին Պուշկինի փողոցում: Պապիկս աշխատում էր որպես տնտեսվար, այն ժամանակ ЦУМ կոչվող հանրախանութում: Իսկ տատիկս այդ ժամանակ մասնակցում էր բժշկական դասընթացների, և հետո աշխատել է որպես բուժքույր:

-Ինչպե՞ս դասավորվեց նրանց համատեղ կյանքը

-Նրանք ունեցան 5 երեխա  ̀ 1  տղա և 4 աղջիկ: Բոլորն էլ ստացան բարձրագույն կրթություն, ունեցան տարբեր մասնագիտություններ ̀ երկուսը` երաժիշտ, մեկը` մանկավարժ: Մայրս ունեցել է երեք աշխատանք ̀ եղել է և վարսավիր, առևտրական և դերձակ, իսկ մեծ մորաքույրս դերձակ է եղել: Բայց ցավոք, նրանցից ողջ են 2 մորաքույրներս միայն:

-Ի՞նչ պատահեց Ժորայի հետ

-Տատիկս իր ամբողջ կյանքի ընթացքում չի դադարել հիշել Ժորային, միշտ փնտրել է: Անիկ տատիի մորաքույրը մահանալուց առաջ ասել է, որ փոքրիկը հիմա գտնվում է Երևանում: Ու տատիկս անվերջ փնտրել է նրան:

Մի օր մայրս գտավ Ժորային, բոլորին հավաքեց մի տան մեջ և հայտնեց այդ լավ լուրը: Հենց այդ պահին Ժորան ներս մտավ… Մի աննկարագրելի պահ, հույզեր ու թաց աչքեր:

Ժորան այդ ժամանակ ամուսնացած էր, ուներ 2 երեխա ̀ 1 տղա և 1 աղջիկ, և աշխատում էր Ֆիզիկայի ինստիտուտում: Անիկ տատիկի կյանքի վերջին պահին էլ Ժորան մնաց նրա կողքին:

Պապիկս շատ էր զղջում այս ամենի համար, բայց անկախ ամեն ինչից, ես շատ եմ սիրել իմ պապիկին:

-Ապրե՞լ ես նրանց հետ

-Այո, ապրել եմ նրանց հետ, հենց Պուշկինի փողոցում: Դա մի մեծ բակ էր, որտեղ ապրում էինք տատիկը, պապիկը, մորեղբայրս և նրա կինը, ես, մայրիկս, քույրիկս ու եղբայրս:

Հիշում եմ, երբ պապիկը մանկապարտեզից ձեռքս բռնած տուն էր տանում: Ցավոք, շատ բան չեմ կարողանում մտաբերել ու հիշել, անգամ նրանց դեմքն եմ աղոտ հիշում:

-Ինչպիսի՞ն էր քո մանկության Երևանը:

-Հենց Երևանի անունը տալիս եք, կարոտը ինձ խեղդում է, աչքերս լցվում են: Երևանի ամեն ինչը սիրում եմ ̀ փողոցները լվացող մեքենաները, մայթերը, պուրակները, արևից հալվող ասֆալտը, ծառերի ու ծաղիկների բույրը, որը ոչ մի երկրում էլ չեմ գտնի, մեր փողոցը, մեր բակը, մեր դուռը, էլ ինչ ասեմ… Իմ դպրոցն եմ սիրում ̀ Մռավյանի անվան: Մեր հարևաններին եմ սիրում, կարոտում ու հիշում:

Հիշում եմ Արծվիկ տատիկին, որի համար վազելով գնում էի Աբովյան փողոցից սև հաց էի գնում: Նա ինձ շատ էր սիրում, և երբ հացը տանում էի ̀ գրկում համբուրում ու ասում էր.

-Ապրես, Կարինկա ջան:

-Ի՞նչ եղան այդ տներն ու հարևանները:

-Քանդեցին, կառուցեցին տարբեր շենքեր, որը այժմյան Հյուսիսային պողոտան է: Չեմ կարողանում ինձ զսպել ու չասել, որ քանդեցին ու վերացրեցին տասնյակ մարդկանց մանկությունը, նրանց հիշողությունները, տները և հիմա մեզանից ոչ մեկը չի ապրում գոնե այդ շենքերից որևիցե մեկում: