Նվարդ Բաբայանի բոլոր հրապարակումները

Նորից ամառն ու «Տոնացույցս»

Երկար ընդմիջումից, դասերից ու քննություններից հետո վերջապես նորից ամառ։

Չեմ պատկերացնում, թե ինչպես էի անցկացնելու դպրոցական վերջին տարիներս, եթե խորհրդանշական մարտի 3-ից հետո իմ կյանք չմտներ «Տոնացույցը»։ Այո՛, այդ ես չեմ մտել «Տոնացույց», այլ «Տոնացույցն» իմ կյանք, որովհետև այն ինձ համար ոչ միայն մշակութային կենտրոն է, այլ նաև ուղեկից կյանքում և կամ՝ դպրոց կյանքի։

Հավանաբար հիա մտածում ես, թե ինչ է «Տոնացույցը»: Փորձեմ մի երկու խոսքով ներկայացնել:

Ազգային տոների և ավանդույթների պահպանման ներկայացման և փոխակերպման նպատակով 1998 թվականին էթնո-երաժշտագետ Հասմիկ Բաղրամյանի կողմից հիմնվեց «Տոնացույց» կազմակերպությունը, որտեղ գործում է ազգագրական խմբերի էթնոդպրոց և ավանդույթ ակումբը։

2014 թվականից կազմակերպությունը տեղափոխվեց Բյուրական։ Գյուղի բնական միջավայրում, մոտ 200 տարվա պատմություն ունեցող տանը հիմնվեց կենտրոնը։ Այստեղ գործունեությանը ավելացան տոների թանգարանը և հյուրատունը։ «Տոնացույցը» իրականացնում է մի շարք ծրագրեր, որոնցից են` ժողովրդական տոների և միջազգային փառատոների կազմակերպում, ինչպես նաև կրթամշակութային ծրագրերի իրականացում։

Հատկապես հետաքրքիր ծրագրերն ու համերգները մեզ մոտ շատ են ամռանը:

Այնտեղ ես ոչ միայն ծանոթացա հայկական մշակույթի, երգ ու պարի հետ, այլև սովորեցի շփվել մարդկանց հետ ու լինել անկաշկանդ (դե, որովհետև մեկ օրվա մեջ հանդիպում ու շփվում էի տասնյակծանոթ ու անծանոթ մարդկանց հետ)։

Մի խոսքով, այսքան ասածիցս երևի արդեն զգացվում է, որ «Տոնացույցի» դերն իմ կյանքում շա՜տ մեծ է։

Այսօրվա «Տոնացույց» գնալս նման էր ինչ որ հեռու տեղից հայրական տուն վերադառնալուն։ Գրկախառնությունների ջերմ պահից հետո անցնում ենք մեր մշտական գրաֆիկին։

-Մի քիչ զրուցենք մինչև սկսելը:

- Մի հատ ծրագրի վրայով նորից անցնենք:

-Երգերը հիշո՞ւմ եք:

-Նվարդ ջան, ծրագիրը գրի:

-Հա, երեխեք, էսօր երկու համերգ ունենք, ու երկրորդը մտածեցի բարեգործական անենք, որովհետև հյուրերը ազատամարտիկների երեխաներ են:

Բարեգործական համերգի միտքն ինձ շատ դուր եկավ, ու ես բնականաբար համաձայնեցի, բայց մինչ քննարկում էինք, ժամանակն անցավ չափազանց արագ։

-Վայ, երեխեք, արդեն ժամը 12-ն է, գնացինք հագնվելու։

Ու հենց այսպես խառնված էլ ազդարարում եմ իմ ջերմ, սիրառատ ու համերգաշատ ամառվա սկիզբը:

Համեցեք Բյուրական:

Լուսանկարը՝ Սոսե Զաքարյանի

Այս 23-ը

-Երեխե՛ք, 11 ու 12-րդ դասարանի աշակերտները դասադուլ են անում՝ գյուղամեջում կանգնած են, դասի չեն գալիս:

Անգամ չեմ էլ հիշում, թե ում բառերն էին, բայց այն, ինչ եղավ ինձ հետ ապրիլի 23-ին, դժվար թե երբևէ մոռանամ։ Ոչ մեկս էլ չգիտեինք, թե ինչ լավ օր է մեզ սպասվում ու փաստորեն 23-ի առավոտյան ոչ մեկիս «մարտական» տրամադրությունն էլ իզուր չէր։

-Ով գալիս ա՝ թող ինձ հետ գա։ Կասեք, որ մենք բացակա ենք,- հայտարարեցի ես և մի քանի դասընկերներիս հետ աշխարհագրության դասասենյակ գնալու փոխարեն 1-ին հարկի պատուհանների շնորհիվ միացա դասադուլ անողներին։

Քիչ էինք՝ մի քսան աշակերտ, երբ մեզ միացան Անտառուտի դպրոցի աշակերտները։

Շատ չեմ ուզում մանրանալ այդ րոպեին կատարված իրադարձությունների վրա, բայց ուզում եմ նշել, թե ինչը մեզ այդ պահին ոգեշնչեց ամենից շատ։

Դեռ ոչ մի կոնկրետ բան չէինք որոշել, երբ տեսանք 11-րդ դասարանի դասղեկին՝ ընկեր Ռոստոմյանին։

-Դուք եկեղեցու կողմով եկեք, դպրոցի մոտ հավաքվեք, ես ուսուցիչներին տեղյակ կպահեմ, կգանք բոլորս կմիանանք ձեզ։

Հենց էսպես էլ արեցինք՝ բոլորին դասից կտրեցինք, երգեցինք, պարեցինք, վերջում էլ ամբողջ գյուղով մեկ քայլելուց հետո որոշեցի, որ պետք է գնամ Երևան։

Մտա տուն, ընտանիքիս անդամներին հայտարարեցի, որ գնում եմ, պատրաստվեցի ու գնացի դպրոց, որտեղից էլ ուսուցիչների հետ գնալու էինք Երևան։

Դեռ դպրոց չէինք հասել և լսեցի ընկեր Մարտիրոսյանի (մեր ռուսաց լեզվի ուսուցչուհու) ձայնը.

-Երեխե՛ք, հաղթել ենք։

Երբեք չեմ մոռանա ոչ այդ օրը առավոտյան «Մերժի՛ր Սերժին» գոռալս ու ոչ էլ դրան փոխարինած «ուռռա»-ներն ու շնորհավորանքները։

Այս 23-ը ինձ տվեց այնքան բան, որ չէր տվել ոչ մի ուրիշ օր, ինչի համար էլ դժվար թե երբևէ մոռանամ այս 23-ը, 2018 թ.-ի ապրիլի 23-ը։