Լուսանկարը` Սերյոժա Առաքելյանի

Հա, գիտեմ, մի քիչ տարօրինակ է հնչում, բայց դե ինձ բաժին է ընկել աշխատել թղթերի հետ: Ինչո՞ւ հենց «բարև, թուղթ»՝ հիմա կասեմ:

Մարդիկ տարբեր են, չէ,՞ իսկ եթե տարբեր են, ապա տարբեր են նաև իրենց մտածելակերպը, պլաններն ապագա կյանքի, մասնագիտական աշխատանքը և այլն: Ես էլ դե իմ հերթին եմ տարբերվում, ինչպես նաև երևի իմ դրած վերնագրով: Ուզում եմ մի պահ կտրվել իմ գերծանրաբեռնված գրաֆիկական դիզայն մասնագիտության ծանր գրաֆիկից և մի քիչ կիսվել ու զրուցել: Հա, գիշերվա ժամը չորսին քսան է պակաս, բայց համ հավես ունեմ գրելու, համ քունս է ճիշտ պահին փախել, համ էլ այսօր շորերս դասավորելուց ծալեցի նաև իմ շատ սիրելի 17.am-ի շապիկը: Որ ճիշտը ասեմ, ուզում էի հագնել, բայց նայեցի ցրտից քրտնած ապակիներին ու էլի դրեցի տեղը` ասելով. «Լավ, չեմ հագնի, բայց կգրեմ էսօր կայքի համար, վերջ ի վերջո հենց էնպես չի այն իմ պահարանում»:

Լուսանկարը` Սերյոժա Առաքելյանի

Հիմա ես գրում եմ, այդ ամենին գումարած տանը միայնակ եմ, անդորր է, ու հենց սա էլ պետք է ինձ: Դասերս ավարտված են, հեռուստացույցի անձայն էկրանն է խաղում ու վերջ: Հա, մի քիչ սառնարանի ձայնն է խանգարում, բայց ոչինչ, էսքան դրականի մեջ մի հատ էլ բացասական թող լինի: Հիմա ես գրում եմ սպիտակ մի տարածքում. ամբողջ սեղանը թղթերի մեջ կորած է, կպչուն ժապավենները կենտրոնում են ու համակարգիչը: Հա, վայ, մոռացա, մեկ էլ 24 գույնի մարկերներ թափված բազմոցին, և ինչպես միշտ, կանաչը գետնին, որը այդքան շատ չի օգտագործվում: Մոտ մեկ ամիս է` քնում և արթնանում եմ թղթերի մեջ: Բերում ես հյուրասենյակ թղթերը, և արդեն նկատվում են ընկերներիս տխուր դեմքերը: Չէ, չէ, սխալ մի հասկացեք, իրենց չեմ խնդրում, որ օգնեն, այլ ասում եմ. «Ազատեք տարածքը, գալիս ենք»: Ու տան միակ բազմոցին նստում եմ ես ու հիսուն սանտիմետր լայնությամբ և յոթանասուն սանտիմետր երկարությամբ գծագրական տախտակը իր անբաժան նույն չափսի հինգ թղթերի հետ միասին:

Լուսանկարը` Սերյոժա Առաքելյանի

-Բարի գիշեր, Սերոժ, մենք գնացինք:
-Բարի:
-Չե՞ս քնում:
-Չէ, գործի կեսն եմ արել, դեռ երկու հատ հիսուն-յոթանասուն կա:
-Լույսը անջատեմ, էլի, քնում ենք:

Լուսանկարը` Սերյոժա Առաքելյանի

Ու այդպես ամբողջ գիշեր հյուրասենյակի լույսը վառած գծել-ջնջել, ուրախանալ և հիասթափվել՝ չորս միլիմետր սխալ է գծվել: Դե արի ու նորից գծի: Լավ, տեսողության անկումը ու հոգնածությունը մի կողմ: Ես դրանց վրա գումար եմ ծախսում, չէ՞. գնում եմ  թուղթ, որի արժեքը չորս հարյուր դրամ է, ու բնականաբար, ոչ մեկ հատ: Քանի դեռ ուսանող ես, վստահ չես, որ չես փչացնի և չես վազի խանութ: Երանի չէ՞ր թղթերով պրծնեի: Չխոսեմ ներկերի մասին: Երբ գնացել եմ տասերկու հազար դրամով գնել քսանչորս գույն, լավ իմանալով, որ այն օրիգինալ ներկերը չեն՝ գնելով ամենաէժանը,  օգտագործում եմ, էսպես ասած, շունչս պահած, որպեսզի շուտ չվերջանան: Կապ չունի, որ չեմ աշխատում, բայց գիտակցում եմ, որ ծնողներիս համար էլ հեշտ չի ապահովել ինձ այդ նյութերով: Հիմա կասեք` մեծ տղա է, ինչո՞ւ չի աշխատում: Համաձայն եմ ձեզ հետ: Տասինը տարեկան եմ, դեռ չեմ աշխատում: Բայց ոչ թե նրա համար, որ չեմ ուզում, այլ այն պատճառով, որ գիշերվա չորսից մինչև առավոտվա ինը գրաֆիկով աշխատանք չկա: Կան երեկոյան ժամերից: Իսկ երեկոյան ես գծում եմ: Գիտեմ նաև, որ եթե աշխատեցի, չեմ կարող նորմալ մասնագետ դառնալ, իսկ հետո էլ մասնագիտական աշխատանքի ժամանակ իմ արդարացումները չեն փրկի, երբ ասեմ` էս բանը չգիտեմ, որովհետև աշխատում էի: Առանց աշխատելու էլ քնում եմ երեք ու կես ժամ, բա որ աշխատեմ, էդ ժամանակ ի՞նչ անեմ, չքնե՞մ: Էդպես կլինի՞: Ինձ ասում եմ` ոչինչ, կիսել եմ արդեն, մնաց երկու կուրս: Սա էլ կավարտեմ ու արդեն կաշխատեմ իմ գործով ու սիրելով: Բայց միևնույնն է, ինքդ քեզ հույս տալուց հետո բախվում ես այն փաստին, որ աշխատանք է պետք: Աշխատանք է պետք թղթերից ու ներկերից բացի ուրիշ ծախսերի և այսքան ժամանակ ինձ համար երազանքի նման մի բան դարձած լուսանկարչական ապարատ առնելու համար, մանավանդ, երբ շուտով դրա պահանջը կզգացվի համալսարանում լուսանկարչական դասընթացին: Երրորդ կուրսից արդեն կանցնենք համակարգչային դիզայն, և կազատվեմ ներկերից ու թղթերից: Իսկ այդ գումարն էլ, որը ծախսում էի թղթերիս վրա՝ կհավաքեմ և կգնեմ լուսանկարչական ապարատը:

Լուսանկարը` Սերյոժա Առաքելյանի

Դե ինչ, սա է իմ առօրյան. համալսարան, կանգառ, կանգառում նստած ինձ տարօրինակ հայացքով նայող մարդիկ, ովքեր միշտ զարմանում են իմ ձեռքի մեծ սև լայնամասշտաբ պայուսակից, որը արտաքինից նման է զենքի պատյանի, բայց իր մեջ անմեղ գծագրեր են, վառ գույներ: Իսկ սառած ձեռքս, որը գրպանումս է, այդ ձեռքիցս էլ կախված է տոպրակ, որի մեջ են քառասուն հատ A4 թղթեր: Չգիտեմ` ինչ եմ գրել, որովհետև արդեն համարյա ժամը հինգն է, ու կարծես երազում լինեմ, էնքան հոգնած եմ:
Ինչ անեմ, քնե՞մ, թե արդեն արթնանալու ժամանակն է: Եթե քնեմ, անտանելի է լինելու արթնանալը երեք ժամ հետո, իսկ եթե չքնեմ` վաղը դասին անկախ ինձնից կքնեմ: Մի խոսքով, արդեն գերհոգնածությունից կարծես զառանցում եմ:
Հավաքեմ այս թղթերը և գնամ սենյակ քնելու: Ահ, մոռացել էի. այս նույն իրավիճակը նաև սենյակումս է: Անկողին, որի վրա ծածկոցը չի երևում սպիտակ թղթերի պատճառով և պահարան, որի վրա են տարատեսակ ներկանյութեր: Մի խոսքով, ես էլի կարթնանամ իմ թղթաշատ սենյակում, և շորերիս տակ կլինեն էսքիզների ճմռթած թղթեր և այն մեծ տոպրակը, որը պայթում է իր մեջ եղած թղթերի քանակից: Առավոտյան ձայն կտամ ինձ հետ բնակարանը վարձակալող ընկերներիս. «Բարի լույս, տղերք», ովքեր հյուրասենյակում են: Բայց մինչ իրենց տեսնելը աչքովս են ընկնում պահարանի գլխին դրված թղթերը, որոնք անհնար է առաջինը չնկատել: Թվում է` քեզ են նայում, իսկ բարևդ էլ կարծես ուղղված է առաջինը հենց իրենց՝ թղթերին:
Դե ուրեմն` բարև, թուղթ…

Սիրում ենք, չէ՞, երազել, մտածել կամ շատ ժամանակ ամեն ինչ անել, որ դեպի լավին ձգտենք կամ էլ համակերպվենք չփոխվող իրականության հետ: Թե ինչի եմ այսօր նյութս սկսում այս ձևով, հիմա կասեմ:

Շատ ժամանակ, երբ ես գրում եմ նյութս, ավարտական հատվածում միշտ գրում եմ գալիք նյութի թեման, հաճախ համոզված լինելով, որ վերջ, դա կատարվելու է, և հաստատ գրելու եմ: Այ, օրինակ մի անգամ խոսեցի իմ սեպտեմբերի 1-ի, թե՛ ծննդյանս օրվա, թե՛ համալսարանում առաջին ուստարվա տպավորություններիս մասին, հետո ասացի, որ այսպես ես շատ անգամ ծնունդս չեմ նշի տանը մերոնց հետ, այլ համալսարանում, հետո երկու անգամ բանակում, հետո էլի երեք անգամ համալսարանում։ Այ, հենց սրա հետ եմ, որ ոչինչ չիմանալով՝ մենք պլանավորում ենք:

Իմ պարագայում ոչ սա եղավ, ոչ նա: Այսինքն՝ ոչ բանակում նշեցի ծնունդս, ոչ էլ համալսարանում: Կզարմանաք, բայց այո, Ջավախքում: Սեպտեմբերի 1-ին երկու օրով Տավուշի թեմի երիտասարդաց միության հետ մեկնեցինք Ջավախք աշխարհ`Հայաստան աշխարհ, որը գտնվում է անցակետից այն կողմ: Սեպտեմբերի մեկին գնացինք, երկուսի գիշերը հետ եկանք: Հարազատներ չկային, չկային մեծ տորթ կամ աղցանների տեսակներ, այլ փոխարենը Հաղարծնի շաբաթի կանաչ շապիկավորներ, փոքրիկ համեստ թխվածք, փուչիկներ, հաճելի նվերներ և բարեմաղթանքներով լի մի ողջ ճանապարհ: 

Անկեղծ եմ ասում՝ իմ կյանքում ամենալավ անցկացրած ծննդյան տոներից էր, որը երբեք չեմ մոռանա: Ծննդյանս օրը անցկացնում եմ Ախալքալակում, տեղի եկեղեցում մասնակցում Սուրբ Պատարագի և Պատարագի ժամանակ կրում եկեղեցական շապիկ, ավելի մոտիկից ծանոթանում եկեղեցական աշխարհին, և վերջ ի վերջո, քայլում Ջավախքում, այցելում Վահան Տերյանի տուն-թանգարան, հետո՝ աշուղ Ջիվանու, քայլում եմ այնտեղի մի շարք գյուղերում՝ այցելելով հայկական օջախներ: Հաճելի է շատ, երբ գնում ես երկրից դուրս, բայց էլի շրջապատված ես լինում հայ ազգով կամ էլ անվանդ հետ հնչում է «ջան» բառը։ Այնտեղ մարդիկ նույնպես ժպտում են, երբ հայեր են տեսնում, կապ չունի՝ քեզ տեսել կամ ճանաչում են, թե ոչ, եթե Հայաստանից գնացած հայ ես, ուրեմն վերջ, դու Ջավախքում արդեն ժպիտ ես պարգևել: Իմ այս տարբերվող սեպտեմբերի 1-ի համար ես շնորհակալ եմ Տավուշի թեմի առաջնորդ Բագրատ Սրբազան Գալստանյանին, Հաղարծնի շաբաթի կազմակերպիչներին՝ հաճելի ծնունդ պարգևելուց մինչև հաճելի ճամփորդության համար, և շնորհակալ եմ նաև այն բոլոր կանաչ շապիկով կամավորներին, որոնք անբաժան են իմ կյանքից:

Գիտեք, երբեք մի պլանավորեք կյանքը, որ այդպես է լինելու ու վերջ: Հավատացեք, այն լի է անակնկալներով: Միգուցե դուք չճամփորդեք, այլ ավելի մեծ և հաճելի անակնկալի հանդիպեք, կամ այնպիսի մի հաջողության, որը անգամ չեք էլ կարող պատկերացնել: