Լուսանկարը՝ Համայնքը ԵՍ եմ

Չե՞ս լսել «Համայնքը ԵՍ եմ» համայնքային երիտասարդ առաջնորդների ճամբարի մասին, հոգ չէ, հիմա մանրամասն կպատմեմ:

2016 թվականին ուզում էի մասնակցել ճամբարին, սակայն տարիքս բավարար չէր: 2018 թվականի փետրվարին էլ հնարավորությունը ձեռքիցս բաց չթողեցի, նստեցի ու հայտը լրացրի: Հարցազրույցի փուլն էլ հաղթահարելուց հետո պարզվեց, որ անցել եմ:

Ճանապարհին, երբ աչքերս բացեցի և տեսա, թե ինչ հրաշալի տեսարան է շուրջս, մտածեցի․ «Տեղ հասնելուց հետո աչքերս կբացեմ, որ անակնկալի գամ»: Մտածեցի ու աչքերս փակեցի:

Վերջապես հասանք Աղվերան, որտեղ պիտի անցկացվեր ճամբարը: Տրամադրող մթնոլորտ էր։ Հետաքրքրասեր աչքեր ու անծանոթ դեմքեր կային, որոնք հետո չպետք է մոռացվեին: Նախքան ճամբարի առաջին դասընթացի սկսվելը, գնացինք սենյակներ, մի փոքր հանգստացանք: Ի դեպ, սենյակակիցս 17.am-ի թղթակից Պետրոսյան Նոնան էր, ճամբարին մասնակցում էր նաև 17-ից Անի Ղուլինյանը։ Արդեն հետաքրքիր էր:

Հանգստի ժամն ավարտվել էր, գնացինք կոնֆերանս դահլիճ: Պետք է խոստովանեմ, որ այս ճամբարում փոքր-ինչ պասիվ էի, բայց չգիտեմ՝ ինչով էր դա պայմանավորված: Պատմեմ մեր խիտ, բայց օգտակար օրակարգի մասին: Առաջինը ելույթ ունեցավ ՄԱԶԾ (ՄԱԿ-ի ծարգացման ծրագիր) ծրագրի համակարգող Նատալյա Հարությունյանը, խոսեց ճամբարի մասին: Հետո խաղի միջոցով ծանոթացանք միմյանց հետ: Նատալյա Հարությունյանը խոսեց ժամանակակից առաջնորդության հիմունքների, միտումների մասին:

Լուսանկարը՝ Համայնքը ԵՍ եմ

Օրվա ամենահետաքրքիր մասը ՀՀ Ազգային ժողովի պատգամավոր Մանե Թանդիլյանի հետ հանդիպումն էր։ Նա պատմեց իր մասին, պատասխանեց մեր հարցերին: Հետո խմբային աշխատանքներ կատարեցինք, որոնց գաղտնիքները մեզ բացահայտեց ՄԱԶԾ ծրագրի փորձագետ Ժաննա Հարությունյանը:

Առաջին օրվա համար այն ամենն, ինչ նախատեսված էր, ավարտին հասցրինք: Արդեն ժամը 20:30 էր, կարող էինք գնալ քնելու, հանգստանալու, բայց քանի որ մեր թիմի Անդրանիկը հրաշալի էր պարում, որոշեց մեզ ազգային պարեր սովորեցնել: Դա էլ սովորեցինք, մի փոքր էլ խաղացինք ու գնացինք քնելու։

Հաջորդ օրը սկսվեց հետաքրքիր քննարկումով, թե որն է մեր երազած համայնքը, որտեղ կցանկանանք ապրել: Ծանոթացանք Հայաստանի տեղական ինքնակառավարման համակարգին. նախապատմությանը, կառուցվածքին և հիմունքներին, ինչը ներկայացրեց Աշտարակի փոխքաղաքապետ Գևորգ Եղիազարյանը:

Inspiro զրույց ունեցանք նաև «Գոլդն Գրեյպ Արմաս»-ի գլխավոր տնօրեն Վիկտորիա Ասլանյանի հետ:

Խաղի միջոցով ընտրություններ անցկացրինք մեր Արենավան բնակավայրում, յուրաքանչյուրս ունեինք մեր դերերը: Նրանք, ովքեր ո՛չ ավագանի էին, ո՛չ համայնքապետի թեկնածու, ընտրություններին մասնակցում էին որպես ընդդիմադիր ժողովուրդ:

Լուսանկարը՝ Համայնքը ԵՍ եմ

Հետո խաղ-վարժություն ունեինք, որը վերաբերում էր հիմնախնդրի վերհանմանը, լուծումների հավաքագրմանը, ծրագրի մշակմանը, հանրային լուծմանը։ Խաղը կազմակերպվել էր ՄԱԶԾ ծրագրի թիմի կողմից: Իսկ օրվա ավարտին աշխատեցինք մեր անհատական ծրագրերի վրա։

Երրորդ օրը հանդիպեցինք Աշոտ Գիլոյանի (ՀՀ Տարածքային կառավարման և զարգացման նախարարության տեղական ինքնակառավարման վարչության պետ) հետ:

Տպավորիչ էր ՄԱԶԾ կառավարման և մասնակցային գործընթացի փորձագետ Վիջինիա Սեզիլի հետ հանդիպումը: Նաև քննարկեցինք քաղաքացիների ներգրավվածության կարևորությունը համայնքային որոշումների կայացման գործում:

Երրորդ օրը Inspiro զրույց ունեցանք Համայնքային ֆինանսիստների միության նախագահ Վահան Մովսիսյանի հետ:

Գենդերային հավասարության և տեղական քաղաքականության մասին խոսեց ՄԱԶԾ դասընթացավար Արմինե Մխիթարյանը:

Հետաքրքիր հանդիպում ունեցանք «Համայնքը ԵՍ եմ» ճամբարի շրջանավարտ Լուսինե Կարապետյանի հետ, որն ի դեպ , իր գործունեությունը նույնպես 17-ից է սկսել:

Չորրորդ օրը, «ՀԿ կենտրոն»-ի նախագահ Արփինե Հակոբյանը ծրագիր գրելու, ճիշտ ներկայացնելու մասին գաղափար տվեց, որից հետո խմբային աշխատանքի միջոցով ամրապնդեցինք ստացած գիտելիքը:

Ու քանի որ չորրորդ օրը վերջին անգամ պիտի գիշերեինք, մի փոքրիկ խնջույք էր կազմակերպվել։ Առավոտյան, նախքան ճամբարի փակման արարողությունը, հանդիպում ունեցանք «Լավ տեղական ինքնակառավարում Հարավային Կովկասում» ծրագրի հայաստանյան թիմի ղեկավար Քաթրին Շեֆերի, ՄԱԶԾ ժողովրդավարական կառավարման ծրագրերի համակարգող Ալլա Բակունցի հետ:

Նաև հետաքրքիր էր աշխատել Արմինե Փաթաթանյանի, Անի Թարվերդյանի, Դավիթ Դադալյանի և Լիլիթ Սարիբեկյանի հետ:

Լուսանկարը՝ Համայնքը ԵՍ եմ

Վերջում ուզում եմ նշել, որ ճամբարի առանձնահատկություններից մեկն այն էր, որ մասնակիցները տարբեր տարիքային խմբերում էին․ կային և՛ ավագանիներ, և՛ քաղաքագետներ, և՛ աշակերտներ, և՛ ուսանողներ:

Ուզում եմ շնորհակալություն հայտնել «Համայնքը ԵՍ եմ»-ին հրաշալի ճամբարի և նոր գիտելիքների համար։

Լուսանկարը՝ Իզա Ասծատրյանի

Դասարանում նստած էինք, այդ ժամը հանրահաշիվ էր, հանկարծ հիշեցինք, որ շաբաթ օրը Սուրբ Սարգսի տոնն է, մտածեցինք «բաց չթողնենք առիթը, ուտենք աղի բլիթը»:
Դժվարը մտածելն էր, իրագործելը շատ հեշտ էր:
Շուտով զանգը հնչեց, ուսուցիչը դուս եկավ դասարանից, սակայն աղի բլիթ ուտելու միտքը դեռ մեր գլխում էր, և չէր էլ պատրաստվում դուս գալ մեր գլխից:

Արդեն վերջին դասաժամն էր, մտածում էինք, թե ով պետք է մեզ համար աղի բլիթ պատրաստի, մեկ էլ ընկերներիցս մեկը` Արաքսյան, ասաց.
-Երեխեք, տատիկս կարող է մեզ համար պատրաստել:
-Ըհըն, ընտիր է:
Արդեն աղի բլիթ պատրաստող էլ կար:
-Դե, որ գնամ տուն, կասեմ կպատրաստի, հետո կզանգեմ՝ դուրս կգաք վերցնելու.-ասաց Արաքսյան:
-Շատ լավ է,- ասաց Գոհարը:
Զանգը հնչեց, արդեն տուն գնալու ժամանակն էր.
-Գոհար, գալի՞ս ես՝ գնանք մեր տուն,- ասացի ես: Ի դեպ Գոհարը զարմուհիս է:
-Հա, կգամ,-ասաց Գոհարը:
Ես ու Գոհարը ճանապարհ ընկանք՝ տարբեր թեմաների շուրջ զրուցելով:
Հասանք տուն, դե մեզ դիմավորելու եկավ Խածիկոն` շունս, երկուսիս բարևելուց ու մի լավ խաղալուց հետո, մի կերպ թողեց տուն մտնենք:
Մի քանի ժամ անցավ, Արաքսյան զանգեց.
-Ալո, Իզա, բլիթները պատրաստ են, ժամը 15:30 հարմա՞ր է:
Երբ տեղ հասանք, բոլորը հավաքվել էին: Բլիթները վերցնելուց հետո ուրիշ միտք ծագեց: Ձյուն էր եկել, իսկ մենք այս տարի ձմեռային նկարներ չէինք արել, ուրեմն վերջ, գնում ենք լուսանկարվելու:
Սկսեցինք սելֆիներից, հետո ուրիշ նկարներ ու տեսանյութեր արեցինք:

Լուսանկարը՝ Գոհար Փարսյանի

Արդեն ուշ էր, որոշեցինք գնալ տուն:
Երեկոյան, երբ աղի բլիթ ուտելու ժամանակն էր, ես մի մեծ բաժակ ջուր խմեցի, հետո կերա:
Արդեն ժամը 1:56 էր, որոշեցինք վերջապես գնալ քնելու: Չնայած բլիթ կերանք, բայց որևէ մեկին տեսնելու հույս չունեինք, ուղղակի ասացինք՝ մենք էլ փորձենք:

Առավոտյան վեր կացանք թե չէ, կապվեցինք աղջիկների հետ, որ տեսնենք՝ որևէ մեկը երազ տեսել է, թե չէ:
-Ես սպիտակ ֆոն եմ տեսել,-ասացի ես:
-Ես էլ սև,- ասաց Նոննան:
-Ես ոչ մի բան չեմ տեսել,- ասաց Գոհարը:
-Ես էլ,- ավելացրեցին Արաքսյան և Էլլադան:
-Երեխեք, ինձ ջուր են տվել, բայց դեմքը չեմ տեսել,-ասաց քույրս` Անետան:

Այսպես էլ սկսվեց ու ավարտվեց մեր աղի բլիթ ուտելու պատմությունը:

Լուսանկարը՝ Իզա Ասծատրյանի

Օրեր առաջ` դեկտեմբերի 20-ին, Գորիսում ևս վառվեցին տոնածառի լույսերը: Գրիգոր Տաթևացու անվան հրապարակում, մեծ միջոցառում էր կազմակերպվել, որին մասնակցում էին երգիչներ` Համլետ Գևորգյանը, Դավիթ Սասունցին, Պաշ Սարդան և այլոք:

Հրապարակը լեփ-լեցուն էր, միջոցառմանը հանդես եկավ նաև Սյունիք պարային համույթը:

Միջոցառման ընթացքում օդապարուկներ էին թռցնում օդ, ավելի տոնական մթնոլորտ ստեղծելու համար:

Լուսանկարը՝ Իզա Ասծատրյանի

Գորիսը ավելի էր գեղեցկացել, ողջ քաղաքը զարդարված էր, բոլորը լուսանկարվում էին, պարում:

Երեխաները նույնպես մասնակցում էին միջոցառմանը, բոլորի ձեռքին փուչիկներ և այլ խաղալիքներ կային:

Լուսանկարը՝ Իզա Ասծատրյանի

Մի խոսքով` տոնական տրամադրություն էր տիրում ողջ քաղաքում:

Լուսանկարը՝ Իզա Ասծատրյանի

Համերգային ծրագիրը ամփոփեց DJ Smoke-ը, իր ռիթմիկ միքսերով, իսկ օրվա ավարտը, ազդարարվեց հրավառությամբ:

Լուսանկարը՝ Իզա Ասծատրյանի

Նոյեմբերի 29-ին Գորիսի մամուլի ակումբում Խտրականության դեմ պայքարի և հանուն հավասարության կոալիցիան անցկացրեց «Ապահով տարածքներ. կարևորություն ու անհրաժեշտ չափանիշներ» թեմայով աշխատանքային հանդիպում-դասընթաց, որն անցկացրեցին Անեթ Շամիրյանը և Ռոբերտ Կարապետյանը: Հանդիպումը կազմակերպվել էր Գորիսի տարածաշրջանի ՀԿ-երի համար, հանդիպմանը ներկա էին նաև ուսանողներ:

Հանդիպման սկզբում մասնակիցները ներկայացան` ծանոթանալով միմյանց հետ: Ապա դասընթացի սկզբին քննարկվեց, թե ինչ է «ապահով տարածք» հասկացությունը, և ո՞րն է դրա անհրաժեշտությունը:

Այսպիսով` ապահով տարածք ասելով, հասկանում ենք այն միջավայրը, որտեղ չկա կրոնի, սեռի, տարիքի, ռասսայի և գենդերային անհավասարության խնդիրը: Ապահով տարածքում յուրաքանչյուրը, անկախ վերը նշված պատկանելիության, կարող է մասնակցել տարբեր միջոցառումների: Այսինքն` ապահով տարածքը մի միջավայր է, որտեղ ցանկացածը կարող է աջակցություն ստանալ ժամանակի անցկացման, կրթության և շփման ոլորտում:
Ապահով տարածք հասկացությունը առաջին անգամ գործածել են 20-րդ դարում, Հարվարդի համալսարանում:

Այնուհետև անդրադարձան ապահով տարածքներին բնորոշ հատկանիշներին, որոնցից կարևորագույնները հետևյալն են.

-Մատչելի և անվտանգ վայր,
-Համագործակցություն և հաշվետվություն,
-Հարգանք և արժանապատվություն,
-Լիակատար ներառում,
-Համընդհանուր մոտեցում,
-Վստահության կառուցում,
-Ճշգրիտ և հավաստի տեղեկատվություն,
-Առաջնորդություն և մասնակցություն:

Լուսանկարը՝ Իզա Ասծատրյանի

Նաև նշվեցին այն կետերը, թե ինչը չի հանդուրժվում ապահով տարածքում. խտրականության որևէ ձև կամ արտահայտում:
-Ռասիզմը,
-Հոմոֆոբիան,
-Բիֆոբիան,
-Տրանսֆոբիան, ինչպես նաև հաշմանդամության,
-Տարիքի,
-Էթնիկ ծագման,
-Ազգային պատկանելիության,
-Գենդերային պատկանելիության,
-Իմիգրացիոն կարգավիճակի,
-և այլ հատկանիշների վրա հիմնված խտրականություն:

Մի փոքր ընդմիջումից հետո, շարունակեցին ներկայացնել տարբեր ներկայացուցիչների համար ապահով տարածքների բնորոշիչները:

Իսկ վերջում ներկայացրեցին, թե ինչպես կարող է կազմակերպությունը ապահով տարածքների ապահովման պլան կազմել, ներկայացնել հետագա համագործակցության նախագծում:

Դասընթացի ընթացքում մասնակիցները ակտիվորեն ներառվում էին քննարկման մեջ, առաջարկներ անում, համաձայնվում կամ առարկում: Հուսով ենք, որ նոր գիտելիքները էլ ավելի ապահով կդարձնեն մեր տարածքը:

Լուսանկարը՝ Իզա Ասծատրյանի

Արդեն նոյեմբեր ամիսն է, կարծես ձյան պակաս էր զգացվում, բայց այն մեզ երկար սպասել չտվեց, մեկ-երկու, ու ձյան փաթիլները դանդաղ իջնում են կտուրին: Ինչ խոսք, երկար եմ սպասել ձմռանը, Նոր տարուն ու նվեր բերած կոնֆետներին:

Միայն այն, որ ձմռանը ընկերներով ձնագնդի ենք խաղում, սահնակով սահում ենք և ձնեմարդ ենք պատրաստում, մի ողջ աշխարհ է: Իրոք, ձմռանը ավելի հաճույքով եմ դպրոց հաճախում, որովհետև երկար դասամիջոցներին մի լավ խաղում ենք: Երբեմն ոչ բոլորի բախտն է բերում, որովհետև ընկերները ձյուն են հյուրասիրում, բայց, դե, կողքից զվարճալի կադրեր են:
Մեկ-մեկ էլ դասերից հետո դասարանով էնպես ենք խաղում, որ հենց որոշում ենք ուշքի գալ, մեկ էլ տեսնում ենք՝ դասընկերոջ բակ հասանք:

Լուսանկարը՝ Իզա Ասծատրյանի

Մի անգամ էլ ձմռանը՝ դասերից հետո, գնում էի տուն, մեկ էլ երկու զբոսաշրջիկի հանդիպեցի: Ամուսինը ռուսախոս էր, կինը՝ իտալախոս, դե, երևի ընդհանուր լեզուն անգլերենն էր: Հետո բարևեցին և հարցրին, թե որտեղ է «Տաթևեր» ճոպանուղին: Երկար ճանապարհ կար միասին անցնելու: Բացատրեցի, ճանապարհը ցույց տվեցի, հետո ծանոթացանք, էնքան հաճելի մարդիկ էին, որ դեռ լավ չէի ճանաչում, բայց մի քիչ հուզմունքով հրաժեշտ տվեցի:

Այո, ձմեռը հաճելի է, հատկապես՝ երբ կարող ես սպիտակ ֆոնի վրա նկարվել, ձմռան նկարները շատ հավես են ստացվում:

Գուցե ես մի քիչ խենթ մարդու տպավորություն թողնեմ, բայց մի անգամ որոշեցի ձնեմարդ պատրաստել: Որոշեցի ու միայնակ գնացի պատրաստելու: Մենակ ձնեմարդ պատրաստելու միակ դրական կողմն այն է, որ ձնեմարդու դիզայնը մնում է միայն ու միայն քո պատկերացմանը:

Լուսանկարը՝ Իզա Ասծատրյանի

Ձմռանը, երբ դրսում խաղում ես, մի լավ մրսում, ուրիշ ելք չի մնում, քան ձեռքերը բերանին մոտեցնել և տաքացնելով տուն շտապել: Իսկ երբ դու տանն ես, չկա ավելի հաճելի բան, քան վառարանի մոտ նստելն ու տաք թեյ խմելը: