-Խնդրում եմ  ներկայացեք:
-Ես Անահիտ Կարապետյանն եմ: Վանաձորի «Գայաննա» մարզամշակութային կենտրոնի պարուսույց և Վանաձորի «Հորովել» երգի -պարի անսամբլի պարուհի:

-Ինչպե՞ս որոշեցիք  ընտրել այս ուղին:
-Շատ փոքր տարիքում, մոտավորապես երևի հինգ տարեկան էի, անընդհատ հեռուստացույցով պարեր էի  դիտում և փորձում էի կրկնօրինակել: Հենց այդ ժամանակ էլ մայրիկս  նկատեց, որ ես հակում ունեմ դեպի պարը, և որոշեց ինձ պարի դասընթացների տանել հենց իր կենտրոնում, և այդպես ես սկսեցի պարել:

-Ի՞նչն է ավելի հարազատ պարի բնագավառում. Ի՞նչ պարեր եք նախընտրում:
-Տեղափոխվենք երևի նորից մանկություն: Փոքր տարիքում ես միշտ ասում էի, թե հայկական պարեր հաստատ չեմ պարի, ու մասնագիտությունս երբ ընտրեմ, կզբաղվեմ ուրիշ պարերով: Բայց ստացվեց ճիշտ հակառակը. Ես ավելի շատ հիմա զբաղվում եմ ազգագրական պարերով, անսամբլում աշխատանքի բերումով: Բայց ազգագարականին զուգահեռ ուսումնասիրում եմ բոլոր ոճերը և փորձում եմ ամեն ոճի մեջ գտնել իր հետաքրքիր կողմը, կարելի ասել, կյանքի ամեն հատվածում ինչ-որ մի բան ավելի հոգեհարազատ է դառնում կախված զգացողություններից, այդ պահին կյանքում կատարվող տարբեր հետաքրքիր բաներից:

-Հայաստանում մանկության տարիներին շատերն են սիրում պարել, սակայն հետագայում պարողներին մի տեսակ այլ աչքով են նայում:

- Մեր օրերում այդպես մտածողները ավելի քիչ են: Հիմնականում ավելի շատ խնդիրներ են առաջանում կապված տղաների հետ: Հայերի մեջ այդպիսի բան կա, որ տղաները չպիտի պարեն: Չիտեմ դա ինչի հետ է կապված: Ամեն դեպքում պարը պիտի զարգացնեն և’ տղաները, և’ աղջիկները, մանավանդ ազգագրական պարի մեջ մեծ է տղաների դերակատարությունը, որպեսզի պարի ողջ ճոխությունը և շքեղությունը հետագա սերունդներին ավելի լավ փոխանցվի:  Հույս ունեմ, որ առհասարակ արվեստի նկատմամբ գնալով հարգանքը կմեծանա: Ցավոք, մանավանդ մարզերում, արտիստների նկատմամբ այդքան էլ ճիշտ վերաբերմունք չի ձևավորված:

-Ի՞նչ ծրագրեր ունեք:
-Պարի հետ կապված պլանները շատ-շատ են: Ես կես-կատակ, կես- լուրջ միշտ ասել եմ, որ պիտի աշխատեմ մտնել պարի պատմության մեջ, ու ինչպես ես եմ հիմա ուսումնասիրում ինչ-որ հայտնի մարդկանց կենսագրություններ, որ ժամանակին ինչ-որ բան ներդրել են այս ամենը զարգացնելու համար, ես էլ պիտի ինչ-որ բան անեմ, որպեսզի հետագայում իմ մասին էլ խոսեն: Ներկա պահին փորձում եմ մարդկանց մեջ ակտիվացնել պարի հանդեպ սերը, որպեսզի մարդիկ հասկանան, որ պարը ուղղակի շարժվել չէ: Պարը շատ ավելին է, ու պարի միջոցով հնարավոր է ազատվել սթրեսից, հնարավոր է մարմնին  տալ հանգստություն, ինքնաարտահայտվել… Ուզում եմ մեր երկրում զարգացնել մյուզիքլային ժանրը, բայց դա երևի մի փոքր ավելի ուշ  կլինի, երբ ավելի վստահ կլինեմ իմ ուժերի վրա: Իսկ մոտ օրերս նախատեսվում է ֆլեշ-մոբ. հանգիստ եմ ասում, որովհետև արդեն ամեն ինչ պատրաստ է: Ֆլեշ-մոբը նվիրված է  պարարվեստի տոնին, որովհետև քաղաքում  մեր տոնը երբեք չեն նշել, (համենայն դեպս ես չեմ հիշում, որ հանրության մեծամասնությունը տեղյակ լինի, որ կա նման տոն, շնորհավորեն պարողներին): Ֆլեշ-մոբը նաև կօգնի մարդկանց` ազատվել բարդույթներից ու չամաչել պարելուց:

-Իսկ եթե ոչ պար, ապա ի՞նչ մասնագիտություն կընտրեիք:
-Ինձ թվում է, եթե ես չլինեի պարուհի, ապա կընտրեի բեմի հետ կապված մասնագիտություն:

-Իսկ բացի պարից ուրիշ ինչո՞վ եք զբաղվում:

-Բացի պարը ես զբաղվում եմ լեռնագնացությամբ, ժայռամագլցմամբ, սլեքլայնով, լրագրությամբ, փորձում եմ իմ ուժերը թատերական արվեստի մեջ և քաղաքացիական ակտիվ դիրքորոշում ունեմ: Ես փորձում եմ երիտասարդներին հանել անտարբեր վիճակից:

-Ի՞նչ խորհուրդ կտաք երիտասարդներին մասնագիտության ընտրության հարցում:
-Ամեն մարդ պիտի զգա, թե ինչն է իրեն հոգեհարազատ: Պետք չէ կենտրոնանալ այն բանի վրա, թե ինչը շատ գումար կբերի, ինչն է ավելի ընդունված: Իհարկե, դա էլ պետք է նկատի ունենալ, բայց ավելի շատ պետք է լսել սրտի ձայնին, հաշվի առնել նախասիրությունները:

Տատիկս` Սուսաննա Մելքումյանը, Գեղարքունիքի մարզի Ճամբարակ քաղաքից է: 58 տարեկան է, ունի երեք երեխա և ութ թոռ:

-Ի՞նչ մասնագիտություն ունես, տատ:

-Ես մանկավարժ եմ: Այժմ` Ճամբարակ քաղաքի թիվ 3 մսուր- մանկապարտեզի տնօրենն եմ:

-Քանի՞ տարի է, որ աշխատում ես:

-Արդեն 40 տարի: 11 տարի եղել եմ դաստիարակ, իսկ 1984 թվից, արդեն 29 տարի, տնօրեն եմ:

-Ինչո՞ւ ընտրեցիր հենց մանկավարժի մասնագիտությունը:

-Մանկուց սիրում էի այդ մասնագիտությունը և որոշեցի դառնալ մանկավարժ:

-Հե՞շտ է արդյոք տնօրեն լինելը:

-Տնօրեն լինելը շատ դժվար և, միաժամանակ, շատ պատասխանատու աշխատանք է:

-Քանի՞ խումբ և քանի՞ սան ունի մանկապարտեզը:

-4 խումբ և 120 սան:

-Դժվար չէ՞ շփվել երեխաների, ծնողների և աշխատողների հետ:

-Հաճույքով եմ շփվում թե’ երեխաների, թե’ ծնողների և թե’ աշխատողներիս հետ, քանի որ սիրում եմ իմ մասնագիտությունը, և տարիների փորձը օգնում է ինձ:

-Կարողանո՞ւմ ես համատեղել աշխատանքը և ընտանիքը:

-Բնականաբար, այո: Աշխատանքի վայրում կատարում եմ մտավոր, կազմակերպչական աշխատանք, իսկ ընտանիքում դրան լրացնում է ֆիզիկական աշխատանքը:

-Ինչպե՞ս են երեխաները իրենց օրն անցկացնում մանկապարտեզում:

-Կազմակերպվում են խաղեր, կատարվում են երաժշտական պարապմունքներ:

-Ի՞նչ միջոցառումներ եք կազմակերպում:

-Բոլոր տոների և կարևոր օրերի առթիվ կազմակերպվում են հանդեսներ: Նախ, «Գիտելիքի օր», ապա «Ոսկե աշուն», Սուրբ Ծննդյան և Ամանորի հանդես, Մայրության և գեղեցկության տոն և, այսպես շարունակ, մինչև «Ավարտական հանդես»:

-Արդյոք գո՞հ են ծնողները:

-Իմ կարծիքով, այո:

-Դուք գո՞հ եք աշխատավարձից:

-Գոհ չենք, բայց հնարավորությունն այսքանն է: Երեխաների վրա դա չպետք է անդրադառնա:

-Իսկ ե՞րբ ամեն բան լավ կլինի:

-Ես լավատես եմ, հավատում եմ, որ ամեն ինչ լավ է լինելու: Մի օր էլ արևը դեպի մեզ կթեքվի: Մանկապարտեզը կհամալրվի նոր և ժամանակակից խաղալիքներով, տեխնոլոգիաներով, գույքով, և կլինի աշխատավարձի բարձրացում: 

Հարցազրույց պապիկիս` Աշոտ   Թադևոսյանի հետ, իր հայրիկի՝ Ավետիս Մխիթարյանի  մասին, ով մասնակցել է  Երկրորդ   համաշխարհային   պատերազմին

- Պապիկ, քանի՞ տարեկանում է հայրդ մասնակցել Երկրորդ Համաշխարհային պատերազմին:

-1939 թվականին զորակոչվել է բանակ: Երեք տարի հետո, երբ սկսվեց  Մեծ Հայրենականը, հայրս քսանմեկ տարեկան էր:

-Պատերազմի ընթացքում ի՞նչ կոչումներ է ստացել:

-1939-1945 թվականներին մասնակցելով Երկրորդ համաշխարհային պատերազմին և Մեծ հայրենականին, շարքային զինվորից հասել է ավագ լեյտենանտի կոչման:

-Պատերազմի ընթացքում վիրավորվե՞լ է:

-Պատերազմի ընթացքում վիրավորվել է երեք անգամ: Առաջին անգամ վիրավորվել է 1941 թվականի հոկտեմբերի տասին` ձախ ոտքից, երկրորդը` 1942 թվականի փետրվարի հինգին` գոտկատեղից,  և երրորդ անգամ` 1944 թվականի հոկտեմբերի հինգին, թիկունքից: Վերջինը շատ ծանր էր, ինչպես նշում է իր ինքնակենսագրականում, թշնամու տանկային գրոհը կասեցնելու ժամանակ նետվելով առաջ, նռնակով պայթեցրել է հակառակորդի տանկը, սակայն պայթյունից առաջացած բեկորներից խուսափելն անհնար է եղել:

-Պատերազմի ավարտից հետո շարունակե՞լ է ծառայությունը:

-Այո, պատերազմից հետո զորակոչվել է Հունգարիայի Բեկեշ քաղաք, որտեղ շարունակել է ծառայությունը ներքին զորքերում:

-Ինչ որ հուշեր կա՞ն՝ կապված Ավետիս Մխիթարյանի բանակային և պատերազմական ընկերների հետ:

-Այո, օրինակ նրա բանակային ընկեր Դանչիշին Նիկոլայը 1945 թվականին պատերազմի ավարտից հետո նրան նվիրել է մի ալբոմ իր իսկ գրած ոտանավորներով և երգերով: Կան նաև շատ նկարներ իր պատերազմական տարիներից:

-Ի՞նչ շքանշաններ է ստացել:

-Ստացել է շատ շքանշաններ, որոնցից են, օրինակ, «Կարմիր աստղի», Հայրենական մեծ պատերազմի առաջին աստիճանի շքանշաններ և այլ հուշամեդալներ:

Լուսանկարը՝ Էլմիրա Հովհաննիսյանի

-Մամ, կարո՞ղ եմ քեզնից հարցազրույց վերցնել:

-Այո, իհարկե:

-Ինձ կպատմե՞ս, թե ինչպես ես ծանոթացել հայրիկիս հետ:

-Ես ապրում էի Շամշադինի շրջանի Բերդ ավանում, սակայն սովորելու համար գնացել էի Երևան: Հինգ տարի սովորելուց հետո ավարտեցի Երևանի պետական համալսարանի իրավաբանական ֆակուլտետը, և ինձ Կրասնոսելսկի շրջանում նշանակեցին պետական նոտար:

-Դժվա՞ր էր քեզ համար օտար միջավայրում ապրելը:

-Դժվար չէր, բայց ես անհանգստանում էի: Անհանգստանում էի, որովհետև Կրասնոսելսկի շրջանում ոչ մի ծանոթ չունեի: Մենակ էի ամբողջ օրը: Միայն հաճախորդներն էին գալիս-գնում:

-Իսկ շա՞տ երիտասարդներ էին գալիս քեզ սիրո խոստովանություն անելու:

-Ոչ, աղջիկս: Ես շատ խիստ էի նման հարցերում:

-Ինձ թվում է` այս պատմության ավարտը շատ հետաքրքիր է լինելու:

-Ուսանողական տարիներին ես մի ակվարիում ունեի, շատ էի սիրում ձկներ պահել: Երբ գնացի Կրասնոսելսկ, այդ ակվարիումն էլ էի ինձ հետ տարել: Իմ աշխատասենյակում էլ պահում էի:

-Շարունակիր, շատ հետաքրքիր է:

-Օրերից մի օր մի երիտասարդ մտավ գրասենյակ ու ներկայացավ. Սարգսյան Մինաս: Նրան շատ հետաքրքրեցին իմ ակվարիումի ձկները: Այդպես ձկները դարձան մեր հանդիպումների պատճառը: Հայրդ այնքան գնաց-եկավ, մինչև ձկներս սատկեցին:

-Ձկների սաատկելուց հետո, հայրս ուրիշ ձկներ չբերե՞ց:

-Ոչ, չբերեց: Նա հասավ իր ուզածին, և վերջ:

-Ուզում ես ասել, որ ձեր հանդիպման պատճառը ձկնե՞րն էին:

-Այո, սիրելիս, հենց ձկներն էին: Այդպես մենք սկսեցինք հանդիպել և ամուսնացանք:

-Իսկ կարո՞ղ ես հիշել, թե դա տարվա ո՞ր եղանակն էր, ո՞ր ամիսն էր:

-Ամռանն էր, ամռանը, ավելի կոնկրետ, հուլիս ամիսն էր:

Հարցազրույց Վանաձորի մաթեմատիկայի և բնագիտական առարկաների խորացված ուսուցմամբ հատուկ դպրոցի տնօրեն, մանկավարժական գիտությունների դոկտոր, Ռուսաստանի բնագիտության ակադեմիայի պրոֆեսոր Արմեն Ծատուրյանի հետ

ՀՀ կառավարության որոշմամբ 2001 թվականի օգոստոսի 29-ին Վանաձորում բացվեց մաթեմատիկայի և բնագիտական առարկաների խորացված ուսուցմամբ գիշերօթիկ դպրոցը (4 դասարանով), որը հետագայում (2003թ.) ձեռք բերեց հատուկ դպրոցի կարգավիճակ:

Դպրոցում գործում է 10 դասարան՝ 190 աշակերտով: Դպրոցն իր տեսակի մեջ առաջինն է ու միակը Լոռու մարզում, որտեղ խորացված ուսուցանվում են մաթեմատիկա, ֆիզիկա, կենսաբանություն,

քիմիա առարկաները: Դպրոցի աշակերտները հանրապետական տարբեր օլիմպիադաներում ունեցել են ակնառու և նշանակալից հաջողություններ: Ընդհանուր առմամբ, նրանք ստացել են 420 մրցանակ՝ 51՝ 1-ին, 84` 2-րդ, 123` 3-րդ կարգի դիպլոմ, 162՝ գովասանագիր:

- Ե՞րբ և ու՞մ կողմից հիմնադրվեց դպրոցը:

- Վանաձորի մաթեմատիկայի և բնագիտական առարկաների խորացված ուսուցմամբ հատուկ դպրոցը, որի ոչ պաշտոնական անվանումն է «Էվրիկա», հիմնադրվել է 2001թ. օգոստոսի 29-ին ՀՀ կառավարության կողմից: Դպրոցը նպատակ ունի անցկացնել խորացված ուսուցում մաթեմատիկայից և բնագիտական առարկաներից՝ ֆիզիկա, քիմիա և կենսաբանություն:

- Ինչո՞վ է տարբերվում «Էվրիկան» մնացած դպրոցներից:

- Տարբերվում է նրանով, որ հատուկ դպրոցի կարգավիճակ ունի, և կատարվում է խորացված ուսուցում վերոնշյալ առարկաներից: Դա նշանակում է, որ այդ առարկաների ժամաքանակն ավելի շատ է, և անց են կացվում դասապատրաստումներ, գործում են խմբակներ:

- Հիմնականում ո՞ր առարկաներից եք մասնակցում օլիմպիադաների:

- Մասնակցում ենք մաթեմատիկայի և բնագիտական առարկաների տարբեր  օլիմպիադաների՝ միջվարժարանայինից մինչև միջազգային: Արդեն մասնակցել ենք 11 միջազգային օլիմպիադաների՝ Վիետնամում, Կորեայում, Ուզբեկստանում, Ռուսաստանում, Անգլիայում, Ուկրաինայում, Խորվաթիայում, Արգենտինայում և այլ երկրներում:

- Հիմնականում ո՞ր առարկաներից եք ունենում հաջողություններ:

- Բոլոր բնագիտական առարկաներից ունենում ենք հաջողություններ, սակայն գերակշռում է քիմիան, որից հետո՝ մաթեմատիկան:

- Իսկ մոտ ապագայում կա՞ն օլիմպիադաներ, որտեղ Դուք ունեք Ձեր ներկայացուցիչները:

- Առաջիկայում հանրապետական օլիմպիադայի մարզային փուլն
է: Դպրոցում շուտով կսկսվի ներդպրոցական փուլը: Փետրվարին մասնակցելու ենք նաև Մոսկվայի տնտեսագիտական բարձրագույն դպրոցում անցկացվող օլիմպիադայի, որին մասնակցողները հանգստանում են ամառային ճամբարում, իսկ հաղթողները սովորում են այդ դպրոցում:

- Ի՞նչ հիմնախնդիրներ ունի դպրոցը:

- Մեր դպրոցի ամենամեծ հիմնախնդիրը տարածքի հարցն է: Դպրոցը՝ լինելով առաջնակարգ, այդ հաջողություններին հասնում է շատ սուղ աշխատանքային պայմաններում: Դպրոցը չունի քիմիայի և ֆիզիկայի լաբորատորիաներ, ֆիզկուլտուրայի մարզադահլիճ: Այսօր շատ կարևոր է ժամանակակից, ընդարձակ և տեխնիկապես հագեցած շենքի կառուցումը:

- Ի՞նչ կցանկանայիք փոխել դպրոցում:

- Կարծում եմ, որ այսպիսի դպրոցների ուսումնական ծրագրերում պետք է ավելի շատ դասաժամեր հատկացնել բնագիտական առարկաներին, ինչպես նաև օտար լեզուներին, քանի որ մեր աշակերտները սովորում են նաև աշխարհի տարբեր երկրներում:

2007թ. դպրոցն ընդգրկվել է բարձր տեխնոլոգիաների ոլորտում անցկացվող ՀՀ նախագահի ամենամյա մրցանակաբաշխությանը մասնակցող հանրապետության ուսումնական հաստատությունների ցանկում՝ հաշվի առնելով դպրոցական առարկայական օլիմպիադաներում աշակերտների հաջողությունները:

 -Քանդակագործի՝ Աստծու տված շնորհքը ընիգ է, օր ժողովրդի սիրած կերպարները նույնքան ջերմությամբ ու նույնքան կենդանի իրան վերադարձնե: Ամեն մե արձանը, որ դրվում է մեր քաղաքում, մի երևույթ է, ու կապ չունի ինչըղ է էրած, կարևորը էն է, որ ինքը իր մեջ ինչ-որ դաստիարակչական բնույթ ու իմաստ ունի:

Ինչըղ կըսե Կոմիտասը, եթե շնորհք ունիս, ժողովրդի տվածը բըդի իրան վերադարձնես: Ու ինչըղ ինքը ժողովրդից վերցրեց շատ երգեր, մշակեց, կատարելագործեց ու ժողովրդին տվեց, ըդպես էլ ես ժողովրդի ծոցից ելած կերպարներին գուզեմ, օր նույն համ ու հոտով, լեննագանցու ըսած` ջիգյարով ներկայացնեմ: Ու ես հոգևոր բավականություն կստանամ, երբ օր մեր հանճարների քանդակները շատ կենդանի կեղնին: Եվ իսկականից մեծ պատիվ է, երբ կծառայես մեծերին:

Բայց նաև շատ բարդ է քանդակագործի աշխատանքը, որովհետև մենակ արտաքին նմանությունը հերիք չէ. բըդի ներքին նմանությունն էլ գտնիս, գտնիս էդ մարդու ֆունկցիան: Ըդոր համար շատ էսքիզներ կենեմ, մինչև որ կգտնիմ իսկականին ամենամոտը ու բնականը: Մեր Սասունցի Դավթի արձանի հեղինակը՝ Երվանդ Քոչարը, երկար ժամանակ մտածել է, թե ինչըղ քանդակե, ու ինչ-որ բան չի հերիքել իրա ուզածը ստանալու համար, ու ինքը գնացել է գազանանոց, լսել է առյուծի մռնչյունը ու էն ամենը, ինչ-որ զգացել է, դրել է արձանի մեջ:

Քանդակով ես զբաղվել եմ տասներկու տարեկանից: Հլը էն ժամանակ 3-4-րդ դասարան էի, կերթայի մեր էսօրվա Մայր Հայաստանի արձանի մոտից, որը հլը գոյություն չուներ, կավ կբերեի էդ մեծ-մեծ քարերի տակից: Ու տնեցոնք էլ խաբար չէին եղնի, մեկ էլ ես կավը ուսիս գուկայի տուն, օր մե նոր կերպարըմ ստեղծեի: Ու էն ժամանակվա քանդակներս էլ շատ-շատ բնական են: Ես հըմի կնայեմ ու ընձի-ընձի կմտածեմ, օր էրեխա-էրեխա, լավ էլ նմանեցրել ու բնականին շատ մոտ քանդակել եմ մեր Վարդան Մամիկոնյանին, Հովհաննես Թումանյանին, շատ-շատերին: Ու բանն էլ էն է, օր ես ընձի եմ էրե էդ ամեն ինչը՝ առանց դասատու, առանց գործից հասկցող որևէ մեկի:

-Ռոդենը կըսե, եթե արձանին ձեռք կուտաս ու կզգաս արձանին, ուրեմն ինքը կենդանի է: Ես էն ժամանակ, երբ որ առաջին անգամ տեսա Սամվելի աշխատանքները, էնքան բնական էին, որ անկախ ինձանից ուզեցի ձեռք տալ, որ տեսնեի՝ կենդանի է, թե` ոչ,- զրույցին է միանում քանդակագործ Սամվել Պետրոսյանի կինը,- բայց ինքը ընձի կըսեր՝ մեջն ի՞նչ կա, չի խոսա:

Ես Սևակին (ցույց տվել եմ, չէ՞) գագաթ եմ էրե, որովհետև իրոք ինքը գագաթ էր: Ու չէի կըրնա ամենալավ կերպով չներկայացնեի, որովհետև իմ ամենասիրած ու հոգեհարազատ կերպարներին, ու հատկապես Նարեկացուն ու Սևակին, ես միշտ գուզեմ, օր ամենալավ ձևով ստեղծեմ, որովհետև մեր դյուցազներգության պես, ինչքան ստեղծես` կստեղծվին:

Արվեստագետը, եթե մտածող չեղավ, բան դուրս չի գա, որովհետև բըդի ամեն ինչ իրար կապե ու լավագույնը գտնի, թե չէ մակերեսային՝ դիլետանտ կեղնի: Արվեստը ֆորմա է, ու դու քու փիլիսոփայությամբդ բըդի կըրնանաս էդ ֆորման լցնես, լիքը դարձնես:

-Սամվելը շատ շուտ կոգեշնչվի: Հանկարծ մե կերպարըմ հանդիպավ, ինքը անմիջապես կսկսե մտածել էդ կերպարի վրա, ու ըդոր համար էլ իրա միտքը միշտ զբաղված է: Շատ ժամանակ ես կխոսամ-կխոսամ, բայց գիտեմ, օր ինքը ընձի չի լսե, իրա միտքը ինչ-որ նոր բան կստեղծե,- ասում է քանդակագործի կինը,- իրան դու երբեք պարապ չես տեսնի: Անընդհատ թուղթն ու մատիտը ձեռքը ինչ-որ բաներ կգծե, շատ ժամանակ նկարածը ցույց կուտա ու կհարցնե, թե որ մեկն է լավը: Ինքը չափից դուրս մոնումենտալ է:

-Դու քանդակը ընբես բըդի էնես, օր միջավայրի ճարտարապետության հետ հնչե ու մեծ արժեք ունենա:

Համ էլ քանդակագործը բդի շատ կարդացած էղնի: Օրինակ, հունական, ասորական, եգիպտական, իտալական մշակույթին բըդի տեղյակ էղնի, օր իրա քանդակները կըրնանա ճիշտ ստեղծե: Ես էլ շատ գործեր ունիմ, օր էդ ոճերով են քանդակված, բայց դե դու քու ազգային ձևով բըդի ստեղծես քանդակդ: Ես կհիշեմ՝ մեր մանկավարժական ինստիտուտի գործերն օր կենեի, Նարեկ Սրբազանը եկավ, տեսավ ու ըսեց. «Նայողը կզգա, օր հայի ձեռ է կպե: Ոչ իտալական է, ոչ հունական. այ, էդ է հայի արվեստը»:

Կըսեն` առյուծը կազմված է մարսված ոչխարներից: Այսինքն, բըդի էդ բոլոր արվեստները ուսումնասիրես, գիտենաս ու քուգդ ստեղծես:

-Էս էլ Ազնավուրս, Չարենցս, Սևակս, Խորենացիս, Տիգրան Մեծս, Նալբանդյանս, Դուրյանս, Գոշս…Կոմիտասս ու Քրիստոսս…

Եվ բառերով չի կարելի նկարագրել այն հիացմունքն ու սերը, որը տեսանելի էր քանդակագործի աչքերում, այն ոգևորությունը, որը նա զգում էր արձանները ցուցադրելիս ու ոչ պակաս ոգևորությամբ էլ վարակում ինձ, քանի որ անգամ փոքր արձանների մեջ զգացվում էր մեր մեծերի մեծությունը…

Լուսանկարը՝ Մարիաննա Գրիգորյանի

Հարցազրույց Ճամբարակի տարածաշրջանի հոգևոր հովիվ Տեր պսակ քահանա Մկրտչյանի հետ

-Ինչո՞ւ դարձաք քահանա:

-Ընդհանրապես քահանա չեն դառնում, քահանայությունը կոչում է: Մարդն իր մեջ զգում է Աստծո կանչը, գիտակցում այդ ծառայության կարևորությունն ու զգում պատրաստակամություն: Հետևաբար, չեն դառնում, այլ կանչվում են քահանայության:

-Ե՞րբ որոշվեց, որ պետք է գաք Ճամբարակ և աշխատեք տեղի եկեղեցում:

-Նախ, որևէ հոգևորական չի որոշում, թե որտեղ պետք է ծառայի, որովհետև դա որոշվում է Ամենայն Հայոց Հայրապետի կողմից: Հոգևորականը զինվորի նման է, որտեղ ուղարկում են, այնտեղ էլ անցնում է ծառայության:

-Դուք ամուսնացած եք, ունեք երեք երեխա: Ինչպե՞ս ձեր կինը ընդունեց ձեր քահանա դառնալու որոշումը:

-Նախքան քահանա դառնալը իմ կինը գիտեր ամեն ինչ, հետևաբար, պատրաստ էր ընդունել նաև իմ՝ քահանա դառնալու որոշումը, և ինձ հետ մեկնելու այնտեղ, ուր ծառայության կկոչվեմ:

-Ինչպե՞ս հարմարվեցիք Ճամբարակի պայմաններին, կենցաղին, մարդկանց:

-Բոլորն էլ հարմարվում են: Եթե մի տեղ քո ծառայությունն է, դու կոչված ես մարդկանց օգնելու, մոտեցնելու Աստծուն, հետևաբար, ամեն դժվարություն հաղթահարում ես Աստծո օգնությամբ:

-Ի՞նչն էր ամենադժվարը, և ինչպե՞ս հաղթահարեցիք:

-Ամենադժվարը էր և կա մարդկային անտարբերությունը: Կարծում եմ, կամաց-կամաց դա էլ քիչ թե շատ հաղթահարվում է: Մարդկանց անտարբերությունը ոչ միայն եկեղեցու և Աստծո, քրիստոնեության հանդեպ, այլև՝ միմյանց:

-Ինչքա՞ն ժամանակով եք եկել Ճամբարակ ծառայելու:

-Ժամանակ չկա: Ծառայում ենք այնքան, որքան պետք է, որքան որ Ամենայն Հայոց Հայրապետն է տնօրինում:

-Ինչո՞ւ է եկեղեցին փակվում երեկոյան:

-Եկեղեցին փակում ենք, որովհետև առանց սպասավորների կարող են մտնել, անհարգալից վարվել, բացի այդ, այնտեղ կա գույք, որը արժեքավոր է, և պետք է ապահով լինի:

-Երիտասարդները այցելո՞ւմ են եկեղեցի:

-Ոչ ակտիվ, բայց որոշակի առաջընթաց կա: Մանավանդ հիմա, երբ Ճամբարակում հոգևոր հովիվն իրենց կողքին է ապրում: Ընդհանրապես բոլորին էլ հետաքրքրում է, թե ինչպես է ապրում հոգևորականը, ինչո՞ւ է ընտրել այդ ճանապարհը, ինչո՞ւ են նրա զգեստները տարբերվում, նաև` քրիստոնեության և մեր եկեղեցու հետ կապված հարցերն են հետաքրքիր:

-Ինչպիսի՞ արարողություններ են կատարվում մեր եկեղեցում:

-Ինչպես բոլոր եկեղեցիներում, Հայ Առաքելական եկեղեցում Ս.Պատարագներ են մատուցվում, ժամերգություններ, ծիսակատարություններ, պսակադրություններ, մկրտություններ ենք կատարում:

-Ո՞վ էր այն բարերարը, ում միջոցներով կառուցվեց եկեղեցին:

-Եկեղեցին կառուցվել է 2006-2007 թվականներին Մելիք Գասպարյանի միջոցներով, ով մի քանի տարի առաջ մահացավ: Բայց նախաձեռնությունը տեղի մի քանի երիտասարդներինն էր, իսկ պատգամավոր Մելիք Գասպարյանը ֆինանսապես կարողացավ աջակցել:

-Ի՞նչ կապ կա Ձեր և համայնքի միջեւ:

-Առանց այդ կապի հնարավոր չէ: Ես նաև բանակային հոգևորական եմ, պարտավոր եմ զորամասում հոգևոր ծառայություն իրականացնել: Իսկ ինչ վերաբերում է տնային այցելություններին, իհարկե, համայնքում բոլորի տներն էլ աշխատում եմ այցելել, ներկա լինել նրանց բոլոր արարողություններին, տնօրհնեքներ կատարել, հոգևոր զրույցներ վարել:

-Ի՞նչ կցանկանայիք մեր ժողովրդին:

-Կցանկանայի ապրեն այնպես, ինչպես իրենց պապերը շատ-շատ տարիներ առաջ: Այսինքն՝ ապրեն հավատով, Աստծով, լինեն բարի, կարողանան օգնել միմյանց և իրենց միջից վերացնեն անտարբերությունը, որ ամենամեծ չարիքն է: