anahit Zaxaryan askeran

Այսուհետ սահմանին

Հուլիսի 10-ն էր, օրը՝ երկուշաբթի: Մի կողմից շոգ եղանակն էր թմրեցնում ինձ, մյուս կողմից էլ մարմնիս բարձր ջերմաստիճանը: Մի կերպ տանից դուրս եկա. շտապում էի, պետք է գնայի «Ղարաբաղ տելեկոմ», հետո մտնեի մի քանի բանկ, այնուհետև վազելով հասնեի տուն: Ճանապարհին ինչքա՜ն ծանոթ դեմքեր տեսա, բայց ակնոցս չէի հանում և գլուխս շրջում էի, որպեսզի չտեսնեին ինձ, որովհետև հնարավոր էր՝ հենց նրանց մոտ ուշաթափվեի, իսկ ուշաթափվել կամ վատանալ ծանոթի մոտ նշանակում է «հիվանդանալ» աշխարհի ամենածանր ու ամենավատ հիվանդություններով, իսկ դրանք ինձ պետք չէին այդ նեղ պահին: Շնչակտուր քայլում էի, մեկ էլ հանկարծ մեքենաների շղթա տեսա. սկիզբ ուներ, բայց վերջը չտեսա: Այս ի՞նչ է կատարվում այստեղ: Ի՞նչ պետք է մտածեր արցախցին այդ պահին. կամ ունենք զոհ սահմանում, կամ էլ պաշտոնյաներից մեկն է գալիս Ասկերան:

Մեկ էլ ականջիս հասան բարձր երաժշտության ձայներ: Սիրտս հանգստացավ, բայց դեռ չէի հասկանում՝ այս ի՞նչ առիթ է:

Շուտով տեսա Մշակույթի տան դիմաց հավաքված մարդկանց, շատերի աչքերին՝ արցունքներ, շուրթերին՝ աղոթքներ, աչքերում՝ ուրախություն, հպարտություն, իսկ ոմանք էլ հեռվում կանգնած սպասում էին իրենց անուն-ազգանուններին: Ասկերանում ամառային զորակոչի մեկնարկն էր: Տեսա ծանոթ տղաների, դասընկերների, համաքաղաքացիների և վերջ ի վեջո՝ արցախցիների, որոնք կազմ-պատրաստ կանգնած սպասում էին, թե երբ են գնալու և կատարելու իրենց պարտքը: Մի պահ մոռացա, որ ջերմություն ունեմ, որ արևը խփում է ուղիղ աչքերիս, որ ուշանում եմ և սկսեցի աղոթել: Աղոթեցի, իսկ հետո ուրախ դեմքով մտա «Տելեկոմ»: Բոլորն ինձ նայում էին զարմացած հայացքներով, բայց ինձ հետաքրքիր չէր, թե ինչ կմտածեն նրանք: Անփոփոխ թողնելով դեմքիս արտահայտությունը՝ դուրս եկա «Տելեկոմից»: Բանկերում նույնպես զարմացած հայացքներ որսացի, բայց ես ժպտում էի, որովհետև հպարտ էի այնտեղ կանգնած կազմ-պատրաստ տղաներով:

Աստված իմ, խնդրում եմ պահապան եղիր մեր հայ ազգին, մեր տղաներին, նորակոչիկներին, զորացրվողներին, սահմանը պահողներին, բոլո՜ր-բոլորին: Ես գիտեմ, վստահ եմ, որ Տերը լսում է ինձ և բոլոր այն մարդկանց, ովքեր աղոթում են մեր պաշտպանների համար:

Տղաները գնացին, ես էլ եկա: Ես եկա մեր տուն, ամեն ինչ նույնն էր. ջերմությունս՝ նույնը, արևն էլի այրում էր, տրամադրությունս էր փոխվել, մեկ էլ տղաների ապրելու տեղը: Նրանք այսուհետև կապրեն սահմանում, որ մենք հանգիստ լինենք մեր տներում:

anahit Zaxaryan askeran

Նկարչուհին

Իմ զրուցակիցն է գեղանկարչուհի Լիլիթ Տոնականյանը:

-Լիլի՛թ, մի քիչ պատմեք Ձեր մասին. որտե՞ղ եք ծնվել, սովորել և ի՞նչ մասնագիտություն ունեք

-Ծնվել եմ Շիրակի մարզի Արթիկ քաղաքում, ավարտել եմ տեղի միջնակարգ դպրոցը, այնուհետև սովորել եմ Գեղավերստի ակադեմիայի Գյումրու մասնաճյուղի գեղանկարչության բաժնում: Մասնագիտությամբ գեղանկարչուհի եմ:

-Արվեստի մարդիկ, իմ կարծիքով, լինում են պարզ, բայց նաև բարդ և բծախնդիր բնավորության տեր: Ի՞նչ կասեք, Դուք նո՞ւյնպես բծախնդիր եք Ձեր աշխատանքների նկատմամբ

-Այո, իհարկե, ամեն գործ սիրում է, որ իր նկատմամբ լինես ուշադիր և բծախնդիր: Արվեստի մարդիկ այդպիսին են, չէ՞ որ սա ևս արվեստ է:

-Շատերը բողոքում են, որ Հայաստանը փոքր մտահորիզոնի, սահմանափակ առարկաների հեռանկարային կրճատման տարածություն է: Արդյոք Դո՞ւք էլ եք նույն կարծիքին

-Այո, այդ կարծիքին եմ: Այստեղ ապագա չեմ տեսնում, շատ դժվար է գոյատևել, նույնիսկ՝ հայթայթել ներկերի գումար: Ինչքան էլ շատ սիրեմ Հայաստանը, միևնույնն է, աշխատանքի առումով այստեղ ապագա չկա: Բայց, այստեղից գնալով էլ հարցը չի լուծվի, իմ բոլոր հարազատներն այստեղ են:

-Հայաստանում նկարների վաճառքը, գիտեմ, որ այդքան էլ զարգացած չէ, ի՞նչ խորհուրդ կտաք մարդկանց, ինչո՞ւ պետք է մարդիկ գնեն նկարներ, հատկապես Ձեր աշխատանքները

-Աշխատանքը պիտի սիրեն, որ գնեն: Այսինքն՝ որոշ չափով գաղափար պիտի ունենան արվեստի գործերից, որ ցանկանան գնել: Շատ լավ է, որ գնում են, բայց արվեստից հասկացողներն են քիչ, կամ էլ գումար չունեն:

-Հիմնականում ի՞նչ են խորհրդանշում Ձեր կտավները

-Իմ բոլոր կտավներում գերիշխում են վառ գույները: Սիրել և մինչև այսօր էլ սիրում եմ Մարտիրոս Սարյանի, Մինասի գույները: Միշտ ձգտում եմ այնպես նկարել, որ իմ նկարներում տեսնեն այն գույները, որոնք բխում են իմ ներսից, և ինձ թվում է, որ ստացվել և ստացվում է այդ գույները հասցնել մարդկանց աչքերին:

-Ո՞վ է Ձեր հանդիպած ամենատպավորիչ մարդը արվեստում և, առհասարակ, կյանքում:

-Այնքա՜ն շատ են: Իմ կյանքում շատ են եղել լուրջ արվեստի մարդիկ, և ինչ խոսք, նրանց խորհուրդների շնորհիվ եմ շարժվել առաջ, և հենց նրանց շնորհիվ է, որ ստեղծում եմ ավելի լավ գործեր: