-Բարև, տնային հանձնարարությունը կատարե՞լ ես։
-Այո։
-Ես չեմ արել, խնդրում եմ, օգնի՛ր ինձ՝ միասին կատարենք։

Բարև։ Սրանք այն տողերն են, որոնք մենք՝ դպրոցականներս լսել ու ասել ենք կարանտինից առաջ։ Վստահ եմ՝ ձեզնից եթե ոչ բոլորը, ապա մեծամասնությունը այս տխուր օրերին հիշում է դպրոցի խենթությունները, դասերը չսովորած դասի գնալը, տետրերը սեղանին մոռանալը և շատ ու շատ զվարճալի այլ դեպքեր ու պատմություններ։ Իրոք կարոտում եմ, հա, շատ եմ կարոտում դպրոցը, կարոտում եմ մեր գունավոր դասարանը։ Ամենաշատը կարոտել եմ դասարանցիներիս, մեր արկածները։ Առավոտյան գալիս էինք դպրոց։ Առաջինը եկածները դասարան մտնելուն պես հարցնում էին. «Այսքա՞նն ենք »։ Իսկ ես փոքր-ինչ զարմացած ու ցածր ձայնով ասում էի՝ հա։ Հետո գալիս էին մյուսները ու սկսվում էր դասարանի աղմուկը։ Հաճախ էին ուսուցիչները, տնօրենը և ուսմասվարը գալիս մեր դասարան բողոքով։ Բողոքում էին, որ ձայները շատ բարձր են և ամենուրեք լսվում են։ Իհարկե, մենք որոշ ժամանակ լռում էինք, բայց… Հաջորդ դասամիջոցն առջևում էր։ Այդպիսի նկատողությունը կարծես դեղ լինի. որոշ ժամանակ ազդում է, իսկ հետո կորցնում է իր ազդեցությունը։

Շատ հետաքրքիր ու արկածային պատմություններ կան, որոնք կուզեի պատմել, բայց հաստատ չեմ կարողանա այդքանը գրել։ Յուրաքանչուր աշակերտ դպրոցակսն օրերին արթնանալիս ասում էր. «Շատ եմ հոգնել, էլ չեմ ուզում դպրոց գնալ»։ Իսկ հիմա մենք՝ աշակերտներս ասում ենք. «Էլ չեմ դիմանում կարանտինին, ի՞նչ վատ կլիներ, որ դպրոց գնայինք»։ Երբ կորցնում ենք որևէ բան, հետո ենք այն գնահատում։ Հիմա էլ է այդպես։ Կորցրինք մեր ընկերների հետ շփվելու հնարավորությունը, հետո հասկացանք, թե այն մեզ որքան պետք էր։

Ամեն անգամ պատրվակ եմ փնտրում տնից դուրս փախչելու։ Մի օր որոշում եմ գնալ խանութ, մի օր՝ աղբը թափելու, ու այդպես էլի-էլի պատճառներ։ Շատ եմ կարոտել մեր՝ տնից դուրս գալը։ Հիմա այնքան քիչ եմ տնից դուրս գալիս, որ այն դարձել է տոն։ Երկար պատրաստվում եմ։ Հագնում եմ ամենագեղեցիկ զգեստս, գեղեցկանում ու գնում ընդամենը խանութ։

Հուսամ այլևս չի լինի որևէ իրավիճակ, երբ չկարողանանք դուրս գալ, արևի ջերմությունը վայելել, քայլել ընկերների հետ, բակում անհոգ խաղալ։

Արդեն մի ամիս մենք՝ դպրոցականներս ստիպված ենք դասերին մասնակցել հեռավար կերպով: Իհարկե, սա ամենալավ միջոցներից էր դասերը բաց չթողնելու համար:

Սկզբում, երբ իմացանք, որ դասերն օնլայն են անցկացվելու, իմ ու դասընկերներիս մոտ անհանգստություն առաջացավ: Առաջին խոչընդոտը Zoom հարթակից օգտվելիս առաջացավ: Մեծ մասի մոտ ձայնը միացնելու խնդիրներ էին առաջանում: Մի մասի մոտ էլ ընդհանրապես միանալ չէր հաջողվում: Բայց այս ամենը հաղթահարելի դարձավ մեկ-երկու օրվա ընթացքում: Սկսեցինք հեշտությամբ օգտվել ծրագրից:

Սպասվածից ավելի հետաքրքիր սկսեցին անցնել դասերը: Այս ամենը շատ զվարճալի դեպքերի տեղիք տվեց: Երևի բոլոր դասարանների մոտ էլ զվարճալի դեպքեր են տեղի ունեցել հեռավար դասերի ժամանակ։

Օրինակ՝ մի օր շատ լուրջ ու տրամադրված դաս էինք լսում, մեկ էլ դասարանցիներիցս մեկի փոքրիկ քույրիկը ծիծաղելով մտավ նրա սենյակ ու սկսեց էլ ավելի բարձր ծիծաղել: Ու դասարանցիս, չիմանալով՝ ինչ անել, ասաց.

-Ռուզանի՜կ, մե քիչմ կամաց խնդա էլի, դասի եմ…

Արդյունքում պարզ է, որ մենք ևս չկարողացանք զսպել մեզ ու ծիծաղեցինք:

Իսկ ձեզ հետ պատահե՞լ է, որ հենց հասնի ձեր դասը պատասխանելու հերթը, կապերը սկսեն վատանալ, ու դուք չլսեք ուսուցչի հարցը: Արդյունքում էլ ստացվի, որ հարցի պատասխանը չգիտեիք:

-Ընկեր Պողոսյա՜ն, չի լսվում: Չեմ հասկանում՝ ինչ եք ասում:

-Ախր, ինձ մոտ շատ լավ է լսվում:
-Բայց իրոք չի լսվում…

Ե՛վ ցավալի է, և՛ զվարճալի, չէ՞:

Ավելի զվարճալի են մեր դաս պատասխանելու պահերը: Կենտրոնացած էկրանի մի կետին ենք նայում, որ ուսուցիչը չկասկածի, որ գրքից ենք կարդում:

Այստեղ կարծիքս միանշանակ է, որ պետք է ինքդ քեզ հետ անկեղծ լինես: Չէ՞ որ ուսուցիչը դասարանում թույլ չէր տա գրքից օգտվել: Սրանից ելնելով՝ չպետք է խաբենք մեզ և մեր ուսուցիչներին:

Էլ չխոսենք դասարանցիների տանից եկող տարօրինակ ձայների մասին… Դաս ես պարապում, մեկ էլ մի կին տան անդամներին ճաշի է հրավիրում.

-Աննա՜, արի՜:

-Յա, կամա՜ց, երեխեն կողքի սենյակը նստած դաս կենե։

Իհարկե, սրանք միակ դեպքերը չեն, որոնց կարելի է առնչվել հեռավար կրթության շրջանակներում: Հետաքրքիր ու զվարճալի դեպքեր շատ են պատահում, իսկ մենք շարունակում ենք մնալ տանը ու կրթվել։

Ինչի՞ է այսօր հասել աշխարհը… Ինչ-որ մեկն էլ ցանկանում է տարբեր գործարաններ ու արտադրամասեր ստեղծել։ Հասնում են իրենց նպատակին, հասնում, բայց միևնույն ժամանակ ոտնահարում հաջորդ սերունդների իրավունքը՝ ապրելու իրավունքը։

Այսօր բազմիցս խոսում են այն մասին, որ աշխարհը կործանման եզրին է։ Սա թերևս մարդկության ողջ պատմության մեջ միակ ճշմարտությունն է։ Բնությունը մեռնում է, և այս ամենի մեղավորը մարդն է։ Եթե մենք կարծում ենք, որ տարբեր կենդանիներ գազաններ են, ապա սխալվում ենք, քանի որ նրանց աչքերում գազանը մենք ենք։ Այս մարդ էակը կարող է ընդամենը մեկ կառույց շինելու համար խախտել հազարավոր կենդանիների անդորրը։

Իսկ ա՞ղբը… Մենք մաքրում ենք մեր բնակարանը, բայց կեղտոտում բակը, փողոցը։ Մենք մոռանում ենք, որ այս աշխարհն է մեր տունը։

Գլոբալ տաքացում, օդի աղտոտվածություն, մաքուր ջրի պակաս, կենդանիների ոչնչացում, անտառների հատում և այլն… Խնդիրների քիչ չեն, իսկ լուծումներ չկան։

Բայց այսօր ամբողջ աշխարհը կանգնած է մեկ այլ խնդրի առաջ՝ կորոնավիրուս։ Ավելի քան 3 ամսում զոհերի թիվը հատել է արդեն 100 հազարի սահմանը։

Իսկ եթե բնությունը պատժո՞ւմ է մեզ… Պատժում այն ամենի համար, որ մարդն արել է իր կյանքում։ Քանի որ շատ մարդիկ ուղղակի բեռ են Երկիր մոլորակի համար։ Ավելորդ մարդ չկա՞, թե՞…

Շատերը կորոնավիրուսին անվանում են չարիք, հրեշ և տալիս այլ պիտակներ։ Բայց այս վիրուսն իր երևի թե միակ դրական կողմն էլ ցույց տվեց։ Բնությունը հանգստի մեջ է։ Կարանտինի պայմաններում մարդիկ տանն են մնում, բնությունն օգտվել է առիթից։ Վենետիկում ջրերն այնքան են մաքրվել, որ կարելի է նկատել ձկներ։ Օրական օվկիանոս էր թափվում տասնյակ հազարավոր տոննայի հասնող աղբ, իսկ այսօր այդ թիվը կրճատվել է մի քանի անգամ։

Օդը սկսում է մաքրվել։ Հիանալի է, չէ՞։

Ճիշտ է, ցավում եմ, որ մարդիկ տառապում են կորոնավիրուսից, ցավում եմ, որ անմեղները նույնպես տուժում են, բայց․․․ Բնությունը ցույց է տալիս, որ մարդն ինչքան «գազան» է, բնությունն այնքան ահեղ է։

Ամեն դեպքում և՛ կորոնավիրուսի տարածումը կանխելու, և՛ բնությանն օգնելու համար, մնացե՛ք տանը, հարգելիներս։

Առո՛ղջ եղեք։

-Մամ, դպրոց եմ ուզում։

-Մամ, կարո՞ղ եմ 5 րոպեով դուրս գալ տանից։

Բարև, ինձ թվում է շատերիս մոտ է նման իրավիճակ: Տարեսկզբից ամեն րոպե երազում էի հանգստի, տանը մնալու ու մի լավ քնելու մասին: Իսկ հիմա տան պատերի ներսում խելագարության աստիճան վատ է: Կարանտինը, մի ամիս տանը մնալը, մեկուսանալը շատ բան փոխեց իմ կյանքում: Ես սկսեցի գնահատել այնպիսի բաներ, որոնց ուշադրություն անգամ չէի էլ դարձնում: Կարոտել եմ ամեն ինչին, ամեն ինչի տեղը զգացվում է իմ կյանքում, հա՛, խանութի աշխատողին, առավոտյան մեքենայի շարժիչը դռդռացնող ու ինձ քնել չթողնող մարդկանց էլ եմ կարոտել: Բա դասընկերներս… թերևս ամենատխուր կողմն է: Մեր անիմաստ վեճերը, կռիվները, դասամիջոցին շնչակտուր դաս կրկնելու կամ գուցե սովորելու գործընթացն անգամ կարոտել եմ: Հավատում եմ՝ բոլորս էլ ուրիշ կերպ էինք պատկերացնում մեր դպրոցական վերջին տարին, ուզում էի ավելի շատ տեսնել ընկերներիս, ուսուցիչներիս, բոլոր բոլորին, իսկ հիմա․․․

Պաղ, միապաղաղ, ամբողջ օրը համակարգչի դիմաց, հոգնած ու նման շատ-շատ բառեր։  Բայց մի բան կարևոր է ու գնահատելի՝ բոլորը պարտաճանաչ հետևում են խստացված ռեժիմին, սկսում են գնահատել իրենց ներկայությունը երկրի վրա, գնահատում են միմյանց սերը: Ու միայն այս օրերին մենք՝ դպրոցից, դասերից, շուտ արթնանալուց ու պարապմունքներից փախչող մարդիկս, ամենաշատն ենք կարոտել այդ օրերին: Հասկանում եմ, որ այն ժամանակվա բողոքներս անիմաստ էին, դա էր կյանքը՝ եռացող կյանքը: Իսկ հիմա․․․

Անգամ ուսուցիչներիս ներկայությունն եմ կարոտել, այսպես՝ հեռավար կրթությամբ, իրենց հանձնարարության փոստը հավանելը, կատարելը, ուղարկելը ավելի է մեծացնում նրանց տեսնելու ցանկությունս:

Ախր մենք երազում էինք վերջին զանգի փորձերի մասին, իսկ հիմա գլխավոր հարցը ոչ թե սցենարն է, այլ արդյոք կունենա՞նք վերջին զանգ, թե՞ ոչ:

Որ բողոքներս իրար հետևից շարեմ, ավելի կհոգնեմ… Մնացեք տանը, լվացվեք, չփռշտաք, որ մենք ոչ մի բան չկարոտենք, ու մտածենք դպրոցին հրաժեշտ տալու մասին, ոչ թե կորոնայի։

Դեն նետեք ձեր բերաներից անիմաստ ու տհաճ խոսակցությունները և մենք դեն կնետենք ականջակալները, որոնք այդքան նյարդայնացնում են ձեզ:
Պահեք ձեր բերաներում ձեր անհաճո խոսքերը, և մենք կպահենք իրականությունը մեր մեջ: Մենք ականջակալներ կրում ենք ամեն օր, օրվա մեջ ամեն պահ, որովհետև հոգնել ու զզվել են մեր ականջները ձեր անիմաստ բամբասանքներից, որովհետև մենք ինքներս փրկել ենք ուզում մեր ականջները, դրանք այնքան մե՜ղք են, երբ կարմրում են ձեր բարձր ձայներից, բայց բարձր երաժշտությունից՝ երբեք: Դեն նետեք ձեր կյանքից այդ բամբասանք կոչվածը, և մենք, ականջակալները դեն նետելով, ձեզ հետ կլսենք այդ երաժշտությունը՝ չվախենալով, որ դուք կքննադատեք մեր ճաշակը:
Ես սիրում եմ ականջակալներս շա՜տ, որովհետև դա ինձ օգնում է փակել ու խլացնել շուրջս լսվող ամեն ինչ։ Ճիշտ է՝ այն չի օգնում ազատվել ձեր ներկայությունից, բայց ազատում է ձեր տհաճ ձայներից, որոնք երբեմն այնքան անհեթեթ են: Պաշտելու աստիճան եմ սիրում իմ ականջակալները, բայց և չեմ պաշտում, այդպես էլ չսիրեցի պաշտել մարդկանց կամ իրերի: Հիմարությու՜ն է:
Ասում են՝ տարիքից է, մի փոքր մեծանալուց հետո ականջակալներով երաժշտություն լսելը էլ չի գոհացնի, կամ էլ սարսափելու չափ շատ դուր չի գա մեզ՝պատանիներիս կամ երիտասարդներին: Եվ ինչո՞ւ չէ՝ նաև մեծերին, ընդհանրապես՝ մարդկանց, ովքեր հոգնել են ձեր խոսակցություններից: Սիրում եմ իմ ականջակալները, բայց ոչ ուրիշինը․ այն աղտոտված է իր շրջապատի մարդկանց անիմաստ ու անհաճո խոսակցություններով, իմն ինձ հերիք է, իմ ականջակալներն արդեն ամեն ինչ պահել են իրենց մեջ ու պատնեշ ստեղծելով՝ թույլ չեն տվել այն բաներ հասնեն ականջիս: Սիրում եմ ականջակալներս՝ չնայած այն փաստին, որ դրանք նաև կյանքեր են խլում, երբեմն փորձանքի մեջ էլ են գցում: Տարված լինելով ականջակալիդ փոխանցած բարձր երգով՝ շրջապատդ երկրորդական ես համարում՝ չմտածելով, որ դիմացդ էդ ականջակալները չսիրող և հեչ էլ քեզ նման երազկոտ մեկը չէ, այլ սթափ վարորդ, որին ընտանիք է սպասում, և ինքը հեչ էլ մեղավոր չէ, որ դու ապրում ես ականջակալներովդ ու բարձր երգովդ ստեղծած երազկոտ աշխարհում ու ատում ես իրականությունը: Իսկ դու ատում ես իրականությունը նրանց պատճառով, ովքեր իրենց խոսքը (բամբասանքը) բերաներից դուրս չթռցնելու դեպքում մտածում են, թե էդ պահին կմեռնեն: Եփվեք ձեր մեջ, բայց թող ձեր տհաճ կամ հաճո խոսքը դուրս չթռնի ձեր բերանից, ինչպես կաթսան, որ ժամերով եփվում է, բայց կափարիչը լավ փակելու դեպքում հոտն այդպես էլ չի տարածում:
Մի հարմարավետ իր էլ աչքերի համար է պետք՝ ականջակալներիս նման։ Ակնո՞ց, չէ, ակնոց պետք չէ աչքերի համար, դա միայն արևից է պաշտպանում, ոմանց էլ ուղղակի գեղեցկության համար է տրվում, իսկ մեր աչքերին մի հարմարանք է պետք, որ ձեզ էլ այլևս չտեսնենք: Չտեսնենք, թե ինչպես եք նայում անցորդին և անիծում ձեզ ողջույն չհղելու համար, չնայած, որ դուք անծանոթ էիք։ Բայց դա ձեզ չի հետաքրքրում՝ թող ողջույն հղեր, տարեց կին եք, ի՞նչ է որ: Ուզում եմ կոտրել այն կարծրատիպը, երբ ասում են, թե ականջակալներով մարդիկ անտարբեր են, չկա նման բան: Այո՛ մենք անտարբեր ենք, գուցե խանութի կողքով անցնող մի կնոջ նկատմամբ, որը գումարն էր հաշվում ու նյարդայնանում, մենք անտարբեր ենք գուցե խանութի ապակուն փակցված ցուցանակին, որի վրա գրված է «Տարածքը վաճառվում է», որովհետև հավատացեք, դա մեզ հետաքրքիր չէ, այ մեզ հետաքրքիր է, թե ինչու էր այդ կինը նյարդայնացած, հավանաբար նա օգնության կարիք ուներ: Ձեզ նույնպես չի հետաքրքրում, թե ինչ էր փակցված խանութի ապակուն: Ձե՛զ, որ ականջակալներ այդպես էլ չսիրեցիք, որովհետև ձեզ մարդիկ շատ դուր եկան, դուք մարդկանց ու նրանց տեսակները սիրեցիք, կամ էլ ուղղակի չսիրեցիք այդ երկու բարակ լարերը քարշ տալ ձեզ հետ ամեն տեղ, դրա համար էլ չզգացիք այդ վայելքը: Գուցե վաղը ճաշակս փոխվի՞, ու ես ըստ երևույթին դառնամ ձեզնից մեկը ու սկսեմ այն երգերը լսել, որոնք շատ դիտում են հավաքել, և ձեր կարծիքով շատ լավ երգ է, միգուցե լսեմ այդ երգերն այո՛, ու ականջակալներս հանգիստ դեն նետած՝ երգիս ձայնը բարձացնեմ այնքան, մինչև ինքներդ հոգնեք ու խնդրեք, որ իմ (միևնույնն է՝ ձեզ համար անճաշակ) երգերը միացնեմ:
Սիրում եմ ու հասկանում անանջակալներիցս փոխանցվող յուրաքանչյուր բառ: Սակայն այդպես էլ չկարողացա հասկանալ ձեր տեսակը և ձեր անմիտ խոսակցությունների իմաստը:

Ժպի՞տ, չէ, ժպիտ չէի ասի, կասեի` գեղեցիկ մի դիմակ, հեռախոսակենտրոն հասարակության մնացուկներս ամեն առավոտ անկողինը լքելուց առաջ էդ նույն սմարթֆոնի միջից մի սիրուն, կլոր, դեղին, անուշիկ, ժպտացող, նույնիսկ ծիծաղից լացող էմոջի ենք գտնում ու լղոզում առանց այն էլ բարձի վրա շուռումուռ գալուց լղոզված դեմքերիս։

Վերջ, էսօր էլ ունեցանք մեր ժպիտ-դիմակը։ Հասա դպրոց, ճամփին դեմքիս մի սառած էմոջի էր լղոզվել, մտա դպրոց, էլի պիտի ներկեմ էն առավոտվա սիրուն ծիծաղող էմոջիով, հասա դասարան, ծիծաղողը էլ չի հերիքում, արդեն պիտի ծիծաղից լացես, որ նորմալ լինի։ Մի քիչ հոգնած, էլի դուրս եկա փողոց՝ մի տեղ, որտեղ կարող ես քայլել՝ ոնց կուզես, բայց ամեն դեպքում արժի «չափի մեջ» ժպիտ լղոզել, չմտածեն՝ էս նամռոտ դեմքն ո՞վ է։

Հասա պարապմունքի, մի գիտունիկ էմոջի պետք եկավ լղոզել, էդ էլ արեցի։ Հասա տուն, չեմ ուզում մերոնց դեմքերի առանց էն էլ հոգսաշատ դեմքի իբր ժպտացող էմոջին մաքրել։ Իրենց տղան տխուր էմոջիով եկավ, իրենք էլ տխուր կլինեն, մի խոսքով՝ էլ էմոջի է պետք, էլի ծիծաղող։ Ու վերջապես եկավ գիշերը՝ պահ, երբ կարող եմ մաքրել էդքան լղոզածը։ Ու վերջում կմնա դեմք-էմոջին՝ էն ծորակի պես հոսող արցունքներով, բայց արցունքները դուրս չեն հոսում իմ դեպքում, այլ ներս։

Լացում էի, փորձեցի աչքերս սրբել, բայց դրանք թաց չէին։

Նորից գիշերը եկել է ինձ հյուր

Նորից թակում է դռներս խախուտ,

Փորձում է պոկել կողպեքս փտած,

Որ պաղ սենյակի մութ անկյունից

Լացս դուրս հանի:

Դուռս՝ քանդված, կողպեքս՝ փտած,

Թվում է՝ հեշտ է քանդել, ներս մտնել,

Բայց թե կարող է, անզոր է

Ներսից մի բան դուրս բերել:

Ներսում լաց չկա, կամ թե դեռ կա էլ,

Երբեք դուրս չի գա։

Չորրորդ դասարանից մտածել եմ ապագա մասնագիտությանս մասին։ Շատ փոփոխական բնավորություն ունեմ, միշտ տատանվել եմ հինգից ավելի մասնագիտությունների մեջ։ Սկզբում շատերն իմ մեջ բժիշկ էին տեսնում, ես էլ անգիտակցաբար կրկնում էի, որ ուզում եմ բժիշկ դառնալ: Հետո սկսեցի տարվել դատական համակարգով (չորս-հինգ տարեկանից չգիտակցելով, բայց հեռուստացույցով ցուցադրվող դատական նիստեր էի նայում): Սկսեցի ինձ հայտնի փաստաբան պատկերացնել ու ապագաս ծրագրել իրավաբանական ոլորտում։

Արդեն ութ-իններորդ դասարանում լրջորեն մտածում էի տնտեսագետ դառնալու մասին, մինչև… Մի գեղեցիկ օր մասնակցեցի ծրագրավորման դասընթացների, ու ճշգրիտ գիտությունների վրա հիմնված այդ ոլորտը գերեց ինձ իր ամբողջ հմայքով։ Տարվել էի կոդերով, ժամերով համակարգչից չէի կտրվում։ Այդ թվերի ու տառերի ոմանց համար անիմաստ շարքը այնպիսի գեղեցիկ պատկեր էին արտածում, որ ասես արբենայի: Խորացա, ուզում էի բարձրագույն կրթությունս այդ ոլորտում շարունակել, բայց… Հանկարծ հոգումս ինչ-որ փոքրիկ տեղ զբաղեցրած, բայց միշտ ապրող երազանքը նորից սկսեց այրել ու վերացնել բոլոր մասնագիտությունների հանդեպ ունեցածս սերը, այժմ արդեն ավելի մեծ ուժով, քան չորս-հինգ տարեկան հասակում։ Դա դարձյալ սերն էր դեպի իրավաբանությունը: Դա այն սերն էր, որ ծնվեց մի անգամ և անվերջ կապրի, ինչ մասնագիտություն էլ ընտրեմ։

Իրավական ոլորտը իր ճկունությամբ, իր անսպառ գործունեություն ծավալելու հնարավորություններով, իր ֆանտաստիկ հմտություններ պահանջող չափանիշներով ինձ դարձրեց իր մի մասնիկը։ Երբ դատական նիստեր եմ նայում, կարող եմ ժամերով աչքս չթարթել հեռուստացույցի կամ համակարգչի էկրանից` որևէ բան բաց չթողնելու  համար։

Հիմա տասնութ տարեկան, քիչ թե շատ հասուն մտածելակերպով լուրջ քայլեր եմ կատարում դեպի երազանքիս իրականացումը, որը դարձել է նպատակ, ու վստահաբար կարող եմ ասել, որ կգա օրը, ու իմ հետքը անխտիր կմնա հայրենիքիս, ինչու չէ, նաև ամբողջ աշխարհի իրավական համակարգի ոլորտում։