Hripsime Vardanyan

Որտեղից են եկել Մրգավան գյուղի բնակիչները

Այցելեցի մեր համագյուղացի 82-ամյա Մարտին պապիկին` հարցազրույց անցկացնելու նպատակով: Ջերմ հյուրընկալության արժանացա: Երբ Մարտին պապն իմացավ, որ ուզում եմ մեր գյուղի` Մրգավանի, պատմությանը ծանոթանալ ՝ առանց իմ հարցերի սկսեց.

-Մենք եկել ենք Ուրմիա լճի ափից, 1828 թվականին՝ Թուրքմենչայի պայմանագրով: Երբ ժողովուրդը շաժվել է այնտեղից, նրանց թիվը հասել է մոտ 4,5 հազարի: Ուրմիա լճից մինչև Արևելյան Հայաստան եկել են ոտքով: Արաքսի աջ ափով շարժվելով հասել են Գրիգոր Լուսավորչի տարածքից ոչ հեռու: Քանի որ գարուն է եղել, գետի ջրերը վարար են եղել՝ կանայք, երեխաները և ծերերը մնացել են աջ ափին, իսկ տղամարդիկ և երիտասարդները անցել են մյուս ափ: Անցնելով այս ափ, տղամարդիկ սկսել են կացարաններ կառուցելը, հողը մշակելը: Իրենց հետ ունեցել են սերմեր, մատղաշ ծառերի տնկիներ, խաղողի տարբեր տեսակներ: Խաղողի տեսակների անունները հիմնականում եղել են պարսկերեն՝ մսխալի, խարջի:

Աշնանը, երբ գետի ջրերը պակասել են, գետի այս ափ են տեղափոխվել 46 տնտեսություն՝ 22-ը մի գյուղից, 24-ը` մի: Նրանք իրար նկատմամբ լավ հարաբերություններ չեն ունեցել, մեկը մյուսին ասել է իլան՝ օձ, իսկ մյուսը զիլան՝ գող-ավազակ, սակայն ժամանակի ընթացքում այդ լարվածությունը անցել է` միմյանց հետ երկար ժամանակ մի գյուղում ապրելուց:

Գյուղացիները հասցրել էին նաև փոքրիկ եկեղեցի կառուցել, բայց քանի որ այն կառուցված է եղել չթրծված աղյուսից, ժամանակի ընթացքում քանդվել է:

Արարատ լեռան լանջին եղել է Սբ. Հակոբ եկեղեցի՝ Ակոռի գյուղում: Երկրաշարժից հետո, երբ եկեղեցին քանդվել է, այնտեղից քարեր են բերել այստեղ՝ մեր գյուղ: Եվ այստեղ կառուցել են Սբ. Հակոբ եկեղեցին, որը Արաքս գետից գտնվում է նույն հեռավորության վրա, որքան Ակոռիինը:

Մեր գյուղը շատ նպաստավոր պայմաններում է գտնվում, Հայաստանում աճող գրեթե բոլոր մրգերից մենք ունենք, որոնք մշակում ենք ինքներս:

Ուշադիր լսեցի մինչև վերջ, շնորհակալություն հայտնեցի հարցազրույցի համար: Ցանկանում էի արդեն գնալ, երբ ասաց, որ շատ է սիրում լրագրողներին և շատ ուրախ կլինի, եթե իմանա, որ որոշել եմ հետագայում դառնալ լրագրող: