nina arustamyan

Գորայք

Քարտեզի վրա հազիվ երևացոզ վայրը Սյունիքի մարզում իմ գյուղն է՝ Գորայքը: ՀՀ ամենացուրտ երկրորդ բնակավայրն է, որտեղ հենց գրանցվել է – 43°C: Գյուղիս պատմությունը շա՜տ-շա՜տ երկար է: Եթե սկսենք սկզբից, ապա իմ համագյուղացիները փոխել են իրենց բնակավայրը: Հաստատ լսած կլինեք Սպանդարյանի ջրամբարի մասին: Հենց այդ ջրի տակ են մեծացել իմ՝ պապիկները, տատիկները, հայրս: Նախկինում գյուղն այնտեղ էր, և կոչվում էր Բազարչայ: Գյուղը բաժանված է եղել երկու մասի: Մի մասում ապրում էին մոլոկաններ (ովքեր Ցարական Ռուսաստանից աքսորվել էին այստեղ, իբրև ցուրտ բնակատեղի), մի մասում` բազարչայցիները: Գյուղում եղել է երկու դպրոց` հայկական և ռուսական: Իմ հին Բազարչայի տներում ջուր չի եղել: 10-15 տարեկան աղջիկները իրենց ուսերին գցում էին մեծ փայտ:

Փայտի երկու ծայրից կախում էին ջրի համար նախատեսված դույլերը և գնում էին գյուղամեջ: Ինչքան հաճելի է՜: Տատիկս պատմում է, որ գյուղից մոտ 450մ հեռավորության վրա եղել է «գազով» ջուր, բայց այդ ջուրը յուրահատուկ է եղել՝ դուրս է եկել հողի խորքից: Պատմում է, որ շշերի մեջ լցնում էին այդ ջուրը, բայց չէին կարողանում հասցնել մինչև տուն՝ պայթում էր: Պստկերացնո՞ւմ եք: Հրաշք գյուղը հիմա անցել է ջրի տակ: Երբ տատիկիցս կամ հարազատներիցս հարցնում եմ գյուղի մասին, ակամա աչքերը արցունքով են պատվում: Իսկ այդ արցունքները կարոտի նշան է: Հա՜, իսկապես կարոտում են: Կարոտում են իրենց մանկությունը, պատանեկությունը: Կարոտում են իրենց տունը, քարը, լեռը, թուփը:

Տարիները անցնում են, դատարկվում է գյուղս, իսկ հին Բազարչայում բնակիչները շատ էին: