Syuzi Qosyan

Թատրոնը որպես խանդոտ կենդանի կամ` ընտրություն թատրոնի և ընտանիքի միջև

Զրուցակիցս պապիկս է՝ Մելս Սարգսյան՝ դերասան, քիմիագործ, ընտանիքի հայր ու պապ՝ իմ պապ: Այսօր համարձակվեցի հետը խոսել նրա երկու սերերի ՝ ընտանիքի ու թատրոնի մասին: Հետաքրքիր էր իմանալ իր ամենամեծ սիրո մասին:

-Պապ, մի քիչ պատմիր թատրոնի մասին:

-Թատրոնը անմահ է: Կինոն կարող է մահանալ, կրկեսը կարող է մահանալ, բայց թատրոնը անմահ է: Նույն ձևով էլ հավերժ կյանք ունի պարը: Թատրոնում խոսքով են արտահայտվում, պարում՝ շարժումներով: Թատրոնում ամեն մի ռեժիսոր ունի իր ոճը, ամեն սցենարիստ՝ իր գրելու ձևը: Դերասանները թատրոնում երկու ձևով են խաղում: Մեկը դերասանություն է անում, մյուսը իր կյանքն է խաղում:

-Ու՞մ է հանդիսատեսը ավելի շատ սիրում. Նրան, ով դերասանությո՞ւն է անում, թե՞ նրան, ով կյանքն է խաղում:

-Հանդիսատեսը սիրում է կյանք խաղացողին: Էդ ձև եղել են Հրաչյա Ներսիսյանը,  Վահրամ Փափազյանը, Ավետ Ավետիսյանը: Նրանք համարվում էին բեմի հանճար, որոնք երկար ճանապարհ անցնելով, հասել են էն բանին, ինչ-որ պետք է եղել իրենց ազգին:

-Քո ամենասիրելի դերասանը ո՞վ  է:

-Ճիշտ է, Հրաչյա Ներսիսյանին համարում են հոյակապ դերասան, բայց իմ ամենասիրած դերասանը Փափազյանն է:

-Ի՞նչ դերեր ես խաղացել թատրոնում:

-Դե Սուրեն եմ խաղացել: Միքայել եմ խաղացել: Ու սենց էլի…

-Ո՞ր ներկայացումն ես շատ սիրում, որի մեջ խաղացել ես:

-Իմ ամենասիրելի դերը եղել է, երբ վեց տարեկան էի: Առաջին անգամ բեմ էի բարձրացել: Դա «Նոր տուն» պիեսն էր: Երկրորդը` «Փոքրիկ լամա» չինական ներկայացումն էր: Մեծ ժամանակ հաճույքով խաղացել եմ «Խաթաբալայում», «Պատվի համարում»:

-Ո՞ր ժանրն ես ամենաշատը սիրում:

-Ամենից շատ ես սիրում եմ կատակերգություն: Կատակերգությունը դա մի հոյակապ բան է, որ հաճույք է պատճառում հա՛մ հանդիսատեսին, հա՛մ դերասանին: Կար մի պիես, կոչվում էր «Սա իմ տեղը չէ», շատ հետաքրքիր ու շատ լավ կոմեդիա էր: Դա մեծ հաճույքով էի խաղում: Հենց կուլիսներից մտնում էի բեմ, ժողովուրդը կանգնած էր դիմավորում ու նենց օվացիա էր լինում, որ երբ արդեն սկսում էի խոսել, ժողովուրդը ազարտի մեջ ընկած ծափ էր տալիս:

-Եղե՞լ է դեպք, որ երբեք չես մոռանա:

-Ուրեմն, մենք խաղում էինք «Պատվի համարը»  ու հրավիրեցինք Սունդուկյանի անվան թատրոնի գլխավոր ռեժիսոր Վարդան Աճեմյանին, որ նա մեզ օգնի բեմադրելու համար:  Եկավ, ու փորձի ժամանակ մեր ռեժիսորը ինձ ուղղություն տվեց, ասաց. «Մելս ջան, ցավդ տանեմ, թենց մի արա, այ սենց արա»: Մեկ էլ Աճեմյանը ընդեից. «Աշոտ, դրան չխանգարես, նա իր ա կյանքն ա խաղում»:

Դա նենց ոգևորություն էր: Տենց խոսքեր, էն էլ Աճեմյանից…

-Մինչև քանի՞ տարեկանն  ես եղել թատրոնում:

-Մինչև 28 տարեկան: Իմ վերջին ներկայացումը տվել եմ իմ նշանդրեքիս առաջին օրը: Դրանից հետո որպեսզի խելքը գլխին ընտանիք կազմեմ,  թողեցի թատրոնը: Վերջին  ներկայացումը խաղացել ու ասել եմ. հաջողություն, ես գնացի:

-Չէր կարելի՞ համադրել թատրոնը և ընտանիքը:

-Ոչ: Բեմը և ընտանիքը, դրանք անտանելի խանդոտ կենդանիներ են: Բեմը անտանելի ձգողական ուժ ունի: Մարդիկ կան, որ չեն հրաժարվում բեմից: Ուրեմն, էն մարդը, որ ուզում է նորմալ ընտանիք ունենա, պիտի հեռանա բեմից: Էնքան-էնքան մարդիկ են եղել, որ հեռացել են ընտանիքից, մարդիկ էլ կան, որ իրենց խաղընկերների հետ են եղել: Շատ դժբախտություններ են եղել թատրոնում:

-Ինչպե՞ս ես ընտանիքդ պահել թատրոնից հրաժարվելով:

-Ես ընտրեցի աշխատանքի մի ճյուղ, որ դժվար էր էն ժամանակ Հայաստանում: Բյուրեղացման արտադրամասում սկսեցի աշխատել՝ սկսեցի որպես աշակերտ ու վերջացրեցի բաժնի վարիչով: Դրա գծով շատ եմ ճամփորդել: Եղել եմ Շվեյցարիայում, Չեխոսլովակիայում:

-Իսկ թատրոնո՞վ:

-Թատրոնով… Հայաստանում տեղ չի եղել, որ չգնամ:

Ահա այսպես, ստացվեց, որ պապիկիս ամենամեծ սերը ընտանիքն էր։

Չնայած ով էլ կասկածեր…