Ani Ghulinyan

Ոչ միակը, ոչ էլ անկրկնելին

«Մարդը միակ բանական էակն է ամբողջ տիեզերքում»:

Քանի՞ անգամ եք լսել այս արտահայտությունը, հետո ձեզ լավ զգացել, որ թեև 7 միլիարդից մեկն եք, բայց ձեր տեսակով միակն եք  ոչ թե այս փոքրիկ հողագնդում ,այլ մի ամբողջ անծայրածիր տիեզերքում:
Մարդկանց միակ բանական էակ լինելու փաստն այնքան համոզիչ է հնչում մեր բերանններից, որ կարծես ինչ-որ մեկը մեկուկես մետրանոց քանոնով չափչփել է տիեզերքի ամեն սանտիմետրը ու այնտեղ ոչ մի բանական էակ չի գտել: Մարդկանց հնարավորություններն այնքան սահմանափակ են: Թվում է` եթե մեկ-երկու դարում մարդկությունը չլսված հաջողությունների է հասել գիտության ոլորտում, նույնը կարող է անել և տիեզերքում, ամեն տեղ: Մենք  անգամ մեր գալակտիկան ամբողջությամբ չենք կարողացել ուսումնասիրել, բայց մեծ պատասխանատվությամբ նշում ենք, որ միակն ենք ողջ տիեզերքում:
Իսկ ինչո՞ւ օրինակ, շունը չի կարող բանական լինել, որովհետև ավելի՞ հավատարիմ է, քան շատ «բանական մարդիկ»: Թե, որովհետև նա հաչում է, ոչ թե խոսում: Հանդուրժողականությունը արմատացած երևույթ չէ մարդկանց մեջ, եթե մեկը իր մազերի գույնով, ապրելակերպով, տեսքով զգալիորեն տարբերվում է մյուսներից, սկսում է քննադատվել, կամ պարզապես անտեսվել, էլ ինչպես կարող է խոսք գնալ մարդ –կենդանի հանդուրժողականության մասին:
Պարզապես մարդկանց համար սովորություն է՝ չտեսնելու տալ այն, ինչը այս կամ այն կերպ կարող է վնասել մարդկային ցեղի միանձնյա բանականությանը:
Բայց ես համոզված եմ, որ ինչ-որ տեղ, բոլորի աչքից հեռու, մի հինգերորդ տարածությունում ապրում են էակներ, որոնք պակաս բանական չեն, քան ես: Կամ էլ հենց մեր աչքի առաջ. շան հաչոցը, մեղուների բզզոցը, կատվի մլավոցը սոսկ կենդանական բնազդներ չեն, այլ բառեր, նախադասություններ, որոնց իմաստը դժբախտաբար կամ գուցե բարեբախտաբար, այդ «միակ»  ու «ամենաբանական» մարդը հասկանալ չի կարող: