Կանգառ Գագարին ավանի մոտ

Անընդհատ հետևելով Նիկոլ Փաշինյանի կայքէջին՝ տեղեկացա, որ ապրիլի 28-ին՝ սկսած ժամը 11։00-ից, Երևանից սկսվելու է ավտոերթը դեպի Իջևան, իսկ հետո՝ Վանաձոր։ Մեզ համար դա լավ հնարավորություն էր հանդիպելու Նիկոլ Փաշինյանի հետ։ Այդ առիթով ավանի բնակչությունը կրկին հավաքվեց մայրուղու մոտ, սակայն այս անգամ ոչ թե այն փակելու, այլ ուրախությամբ ավտոշարասյունը դիմավորելու համար։ Դե, Գագարին ավանի տաղանդավորների շարքը կրկին հավաքվեց զուռնա դհոլով, աղ ու հացով։ Անգամ գառ էին բերել, որոշել էին, որ պետք է մատաղ անեն Նիկոլի ոտքերի առաջ, սակայն նա թույլ չտվեց։ Ժամը 10։30-ին բոլորս արդեն կազմ-պատրաստ սպասում էինք Նիկոլ Փաշինյանին։ Անհամբերությունը մեծ էր ինչպես փոքրերի, այնպես էլ մեծերի մոտ։ Տիկին Վարդը՝ իմ հարցազրույցներից մեկի հերոսը, բանաստեղծություն էր գրել Նիկոլ Փաշինյանի մասին, որը ընթերցեց մեզ համար, սակայն ժամանակի սուղ լինելու պատճառով այն չհասցրեց ընթերցել պարոն Փաշինյանի ներկայությամբ, և այն ծրարով հանձնեց նրան։ Երբ ժամանեց պարոն Փաշինյանը, նրան դիմավորեցին ինչպես բացականչություններով, այնպես էլ կենդանի երաժշտությամբ և աղ ու հացով։ Սկսվեցին աշխույժ խոսակցությունները, ուրախ բացականչությունները։ Հատկապես լավ եմ հիշում ավանի բնակիչներից մեկի ելույթը՝ ուղղված մեր կառավարությանը.

-Հարգելի կառավարություն, մենք Ձեզնից ոչինչ չենք խնդրում, պարզապես ուզում ենք ապրել ազատ, անկախ և արդար երկրում։ Մենք արդեն գտել ենք մեր առաջնորդին և ուզում ենք նրա հետ միասին քայլելով առաջ անցնել։ Մենք ոչինչ չենք ակնկալում Ձեզնից, թողեք մենք մեր առաջնորդի հետ շարժվենք առաջ։

Թեև չէինք ցանկանում բաժանվել պարոն Փաշինյանից, նա շտապում էր, իսկ նրան սպասողները շատ-շատ էին։ Լավ եմ հիշում՝ հրաժեշտի պահին ինչ ասաց պարոն Փաշինյանը.

-Ժողովուրդ ջան, մենք արդեն հաղթել ենք։

Իսկական ղեկավարը նա է, ով վայելում է ոչ թե ժողովրդի ունեցվածքը, այլ ժողովրդի սերն ու հարգանքը։

Գյումրի. ապրիլի 27

Կեցցե սիրո և համերաշխության հեղափոխությունը

Լուսանկարը՝ Դիանա Հովսեփյանի

Լուսանկարը՝ Դիանա Հովսեփյանի

Խելացի կամքի տեր և անուշիկ երիտասարդներ, ողջույն:

Էս երկու օրը հաճախ եմ կարդում «ես սրա համար չեմ պայքարել, չեմ պայքարել, որ ավտոներով գան սենց ճռիկներ անեն, նըվ-նըվ… Ամեն ինչ սկզբում ուրիշ էր, հիմա աթոռակռիվ ա, և այլն, և այլն» նմանատիպ տողեր, նվնվոցներ, բողոքներ, քննադատություններ, կամ չգիտեմ էլ ինչ, ոնց կուզեք՝ որակավորեք:

Բայց չէ, սիրելիներ, դուք մի բան շփոթել եք, որովհետև ամեն ինչ նույնն ա, ուղղակի հեղափոխությունից առաջ էլ, հետո էլ էնքան աշխատելիք կա ինքներս մեզ վրա, մենթալիտետի հարց կա, բան կա, ամեն ինչ հո մի օրում չի՞ լինում:

Եթե ինչ-որ բան սրտներովդ չի, դուր չի գալիս, փորձեք փոխել, խոսեք, բացատրեք, արտահայտվեք, այլ կերպ ասած՝ քայլ արեք: Մի երկու անգամ կասեք, երրորդ անգամ էլ չի լինի: Համագործակցություն, փոխըմբռնում, ինչ-որ սենց սիրուն բառեր կան:
Մոռացա ասել, որ ավտոների ճռռիկներից ամենաշատը ես եմ վախենում, որովհետև մեքենաների տակ ընկնելու ինչ-որ անհասկանալի հակում ունեմ: Բայց մեր ուզածը տեսնելու ու վատը լավի փոխելու համար հիասթափության ալիք առաջացնող գրառումներ անելը, արի համաձայնիր՝ մի քիչ էն չի:

Լուսանկարը՝ Դիանա Հովսեփյանի

Լուսանկարը՝ Դիանա Հովսեփյանի

Արի ավելի խելամիտ քայլեր անենք: Ուրեմն ՃՈ-ին խնդրենք վերադառնալ աշխատանքին ու կանխել նման «ինքնահաստատումները», Սանիտեկին խնդրենք աղբամանները փողոց վերադարձնել, Երևանի քաղաքապետարանին խնդրենք, որ նստարանները, որոնք հաղթանակի ճանապարհի ընթացքում մասսայաբար հեռացվեցին բեռնատարներով, հետ տեղադրվեն:

Լուսանկարը՝ Դիանա Հովսեփյանի

Լուսանկարը՝ Դիանա Հովսեփյանի

Լուսանկարը՝ Դիանա Հովսեփյանի

Լուսանկարը՝ Դիանա Հովսեփյանի

Հա, մոռացա, է, ոստիկանությունից էլ պահանջենք (էս մեկն էլ չխնդրենք, պահանջենք, ի՞նչ կլինի որ), որ ուժայիններ տեղափոխող ավտոբուսների պետհամարանիշները հետ փակցվեն: Ու եթե հանրահավաքների ժամանակ արևածաղիկ կեղևազրկելն ու գետնին թափելը ձեզ դուր չի գալիս, խնդրում եմ, մի շտապեք տուն ու ասեք՝ ես սրա համար չէի պայքարել, ուղղորդեք, թե որտեղ թափեն, ոնց անեն: Դժվար չի, մի երկու բառ փոխանակեք: Թե չէ, ինչ խոսք, մեզնից ոչ մեկն էլ արևածաղիկ կեղևազրկելու ու գետնին թափելու համար չի պայքարել: Բայց հեղափոխությունը միայն ապրիլի 23-ի հաղթանակը չի, հեղափոխությունը գիտակից քաղաքացի ձևավորելն է:

Հեղափոխությունը մենակ Նիկոլը չի, հեղափոխությունը ես եմ, դու ես ու մեր ընկերները:

Հեղափոխությունը սիրային սիրուն նկարները չեն, հեղափոխությունը հենց սերն է օդում, ջերմությունը, անհանգստությունն ու տագնապը:

Հեղափոխությունը տանը նստել ու ճանապարհ ուղղորդելը չի, հեղափոխությունը ճիշտ ժամերին խաղաղ անհնազանդություն դրսևորելն է:

Լուսանկարը՝ Դիանա Հովսեփյանի

Լուսանկարը՝ Դիանա Հովսեփյանի

Հեղափոխությունը փողոցները կեղտոտելը չի, հակառակը, փողոցները կարգի բերելն ու մաքուր պահելն է:

Հեղափոխությունը նոր գտնված սերերն են, նոր ընկերներն ու ծանոթները:

Հեղափոխությունը հրապարակի մարդաշատ լուսանկարներն են թռչնի բարձրությունից:

Հեղափոխությունը երաժշտական տարբեր ճաշակ ունեցողներին մի երկնքի տակ համախմբելն ու իրար հանդեպ հանդուրժող դարձնելն է:

Հեղափոխությունը մեդիագրագիտությունն է:

Հեղափոխությունը անծանոթի մասին մտածելն ու հոգալն է:

Հեղափոխությունը 88-ին հնչած շեփորի ձայնը նորից հնչեցնելն է:

Հեղափոխությունը երիտասարդության ոտքի կանգնելն ու իրավունքների համար պայքարելն է:

Հեղափոխությունը հարգանքն է, կամքը ու դրանց դրսևորումը:

Հեղափոխությունը մաքրությունն է, պարզությունն ու խիզախությունը:

Հեղափոխությունը առաջ գնալու մոտիվացիան է ու գործը գլուխ բերելու ունակությունը:

Եվ ուրեմն, կեցցե սիրո և համերաշխության հեղափոխությունը:

Հանրահավաք Իջևանում

Այսօր`ապրիլի 28-ին, Նիկոլ Փաշինյանը  մեքենաների երթով Երևանից եկավ Իջևան: Նրա հետ էր նաև դերասանուհի Արսինե Խանջյանը:

Հանդիպման ընթացքում Նիկոլ Փաշինյանը խոսում էր մեծ սիրով և լավատեսությամբ հայ ժողովրդի ապագայի մասին:  Իջևանից ավտոերթի մասնակիցները ուղևորվեցին դեպի Վանաձոր:

Արմավիրը բոլորի հետ է

Լուսանկարը՝ Միլենա Սեդրակյանի

Լուսանկարը՝ Միլենա Սեդրակյանի

Առավոտյան ուշացած հասա դպրոց ու բակում տեսա մի քանի աշակերտների: Նրանք նստել էին դպրոցի բակում ու բղավում էին՝ դասադուլ։ Ինձ կոչ արեցին միանալ, ու ես, բնականաբար, չմերժեցի։ Նստեցինք բակում, մինչև ուսուցիչների հետ միասին իջան մյուս աշակերտները, ու միասին շարժվեցինք Արմավիրի Մշակույթի տուն՝ Կարմիր ակումբ։ Առավոտյան շատ քիչ էինք, ու ես հույս չունեի, որ այս ցույցը ինչ-որ նշանակություն կունենա, սակայն շարունակում էի բղավել ու բոլորին կոչ էի անում միանալ։ Հասանք Կարմիր ակումբ, այնտեղ արդեն մեզ սպասում էին։ Գնալով ավելի շատ էին մոտենում մարդիկ՝ պաստառներով և նկարներով, բոլոր վարորդները ազդանշան էին տալիս, ոստիկանները ժպտում էին ու օգնում հավաքվել ու միասին շարժվել առաջ։

Լուսանկարը՝ Անուշ Հովհաննիսյանի

Լուսանկարը՝ Անուշ Հովհաննիսյանի

Քիչ հետո ես տեսա 17.am-ի թղթակից Անուշ Հովհաննիսյանին, ու մենք որոշոցինք միասին աշխատել ու ձեզ ներկայացնել Արմավիրում կատարվող բողոքի ակցիաները։

Մեծ ու փոքր, աշակերտ ու ուսուցիչ, բոլորը պահանջում էին ՀՀԿ-ի հրաժարականն ու բղավում՝ ազատ, անկախ Հայաստան։

Լուսանկարը՝ Անուշ Հովհաննիսյանի

Լուսանկարը՝ Անուշ Հովհաննիսյանի

Մենք շրջեցինք Արմավիրի բոլոր փողոցներով, հետո իջանք կամրջի տակ ու փակեցինք Երևան-Արմավիր ճանապարհը։ Մեծ բեռնատարներ կային ու բավականին շատ մեքենաներ, սակայն նրանք չէին տրտնջում, որ խանգարել ենք իրենց առօրյա աշխատանքը։ Մեքենաներից իջել էին, պարում էին մեզ հետ ու անդադար կրկնում․

-Ինչ լավ սերունդ ա, է, հալալ ա ձեզ։

Ցույցի կազմակերպիչները որոշեցին, որ պիտի գնանք մարզպետարան ու պահանջենք ՀՀԿ-ի հրաժարականը։ Մենք նստել էինք շենքի դիմաց ու բղավում էինք։ Ոստիկանները միայն ժպիտով էին արձագանքում մեր գործողություններին, հաճախ նրանց չէինք էլ տեսնում։

Ցուցարարներից մի քանիսը ոստիկանների կողքով անցնելիս բղավեցին․

-Ոստիկանը մերն ա, ոստիկանը մերն ա։

Լուսանկարը՝ Միլենա Սեդրակյանի

Լուսանկարը՝ Միլենա Սեդրակյանի

Իսկ ոստիկաններից մեկը ժպտաց ու բղավեց․

-Ոստիկանը ձերն ա, ոստիկանը ձերն ա։

Այդ պահին մենք հասկացանք, որ մենք իրոք կարող ուժ ենք, ու բոլորիս նպատակը մեկն է։

Ոչ ես, ոչ Անուշը չէինք պատկերացնի, որ միշտ պասիվ ու հանգած Արմավիրը մի օր կկանգնի ոտքի ու այդքան միասնական ու հանդուրժողական կդառնա։

Մեզ հետ, մեր կողքին, մեր ուսուցիչներն էին ու դպրոցի տնօրենը։ Նրանք մեզ աջակցում էին ու մեզնով հպարտանում։ Երբ հոգնած ու արևահարված ցուցարարներին սկսեցին հովացնել ավտոլվացման կետի աշխատակիցները, սկսվեց ամենահետաքրքիրը։ Բոլորս շարժվեցինք Կարմիր ակումբ ու դհոլ-զուռնայով, քոչարիով ու բարձր պահած եռագույններով տոնեցինք մեր միասնական դառնալը։

Լուսանկարը՝ Միլենա Սեդրակյանի

Լուսանկարը՝ Միլենա Սեդրակյանի

 

Լուսանկարը՝ Անուշ Հովհաննիսյանի

Լուսանկարը՝ Անուշ Հովհաննիսյանի

Տեսնելով Անուշի և իմ աշխատանքն ու այս ու այն կողմ վազելը՝ մեզ հաճախ հյուրասիրում էին։

Հետո շարժվեցինք Արմավիրի կենտրոն ու սկսեցինք հարցազրույց վերցնել Արմավիրի տարբեր քաղաքացիներից։

Արման Գալստյան 

-Խնդրում եմ, մի երկու բառով ներկայացրեք Ձեր տեսակետը տվյալ իրավիճակի մասին։ 

-Մենք Հայաստանի ազատ և անկախ Հանրապետության քաղաքացիներ ենք, Արմավիրի մարզում իրականացնում ենք խաղաղ ցույցեր, որպեսզի ՀՀԿ-ն հասկանա, որ եկել է իր հրաժարականի հերթը։ Ես կարծում եմ, որ հենց Նիկոլ Փաշինյանը պետք է դառնա երկրի վարչապետ։

-Իսկ մինչև ե՞րբ եք պատրաստվում շարունակել այս պայքարը։ 

-Մենք շարունակելու ենք այնքան, մինչև ՀՀԿ-ն ամբողջովին կլքի ԱԺ-ն։

Լուսանկարը՝ Միլենա Սեդրակյանի

Լուսանկարը՝ Միլենա Սեդրակյանի

Հայկ Հովհաննիսյան 

-Ձեր կարծիքը ներկայիս իրավիճակի մասին։ 

-Լավ են անում, վաղուց պետք ա անեին, մենակ թե՝ ամեն ինչ ճիշտ անեն։

-Իսկ ինչո՞ւ Դուք չեք միանում քայլերթին, կողմ չե՞ք գործադուլներին ու դասադուլներին։ 

-Դեմ չեմ, միանում ենք, ուղղակի այս պահին աշխատում եմ։ Ցույցերն ինչքան շուտ ավարտվեն, այնքան լավ կլինի, բոլորը կվերադառնան իրենց աշխատանքին։

Լուսանկարը՝ Միլենա Սեդրակյանի

Լուսանկարը՝ Միլենա Սեդրակյանի

Քրիստինե Զադոյան 

-Ինչո՞ւ եք միացել այս ցույցերին։

-Միացել եմ, որովհետև բոլորս կողմ ենք այս հեղափոխությանը և պայքարում ենք, որ ՀՀԿ-ն հրաժարական տա։

-Դուք պատրա՞ստ եք մինչև վերջ պայքարի։ 

-Իհարկե, մինչև վերջ։

 

Անահիտ Ստեփանյան 

-Տեսնում եմ, որ Դուք դպրոցական եք և շատ ակտիվ պայքարում եք։ 

-Այո, ես պայքարում եմ հանուն իմ ապագայի։

-Ի՞նչ եք կարծում՝ երկա՞ր կտևի այս իրավիճակը, և ո՞րն է հիմա Ձեր պահանջը։ 

-Կարծում եմ՝ երկար չի տևի, քանի որ գլխավոր քայլն արդեն արված է, իսկ հիմա իմ պահանջն է՝ ՀՀԿ հե-ռա-ցիր։

Լուսանկարը՝ Անուշ Հովհաննիսյանի

Լուսանկարը՝ Անուշ Հովհաննիսյանի

Դավիթ Ավետիսյան

-Դուք առաջնորդում եք շարժումը և բավականին ոգևորված եք ո՞րն է Ձեր գերագույն նպատակը։ 

-Հիմա բոլորիս նպատակը մեկն է՝ վերջ ՀՀԿ-ի իշխանությանը։

-Իսկ ի՞նչ կմաղթեք բոլոր նրանց, ովքեր դուրս չեն գալիս պայքարելու։ 

-Ուզում եմ, որ բոլորը ռիսկով լինեն և ավելի ակտիվ, որպեսզի մենք մի հզոր բանակ դառնանք, մենք բոլորս մի ուժ ենք։

«Դխկլը-դմբըլի» շեֆն էլ «Սարդարապատ» համահայկական հիմնադրամի նախագահ Կարեն Մարտիրոսյանն է։

Նյութը պատրաստեցին Միլենա Սեդրակյանը ու Անուշ Հովհաննիսյանը

eva khechoyan

Վերադարձի կապույտը

Եվս երկու ամիս, ու ես կլինեմ Հայաստանում: Կվերադառնամ այն քաղաքն ու այն տունը, որտեղ անց եմ կացրել կյանքիս առաջին 15 տարիները՝ ընտանիքիս հետ միասին: Ամեն ինչ ուրիշ է:

Երկիրս, քաղաքս, տունս, ընտանիքս, ու մի մեծ քայլ ենք արել էս տարի, ուղղակի իրենք մի ուղղությամբ, ես՝ ուրիշ: Ու հիմա, վերադառնալով, պիտի ուժերիս ներածին չափով աշխատեմ գնալ նրանց ընդառաջ ու հասնել այն կետին, որտեղ բոլորս ընդհանուր հավասարակշռության ու ներդաշնակության մեջ կլինենք:

-Հը, գնացել՝ ամերիկացի՞ ես դարձել,- հաճախ լսում եմ մարդկանցից ու ժպտում:

Իսկ իրականում ժպտալն էս դեպքերում հեշտ չէ, որովհետև փոփոխությունները շատ հաճախ վախ են առաջ բերում: Մանավանդ մեծ ու անսպասելի փոփոխությունները:

Իհարկե, ամերիկացի չեմ դարձել, ու չեմ էլ պատրաստվում դառնալ, բայց էլ առաջվանը չեմ: Վերադառնում եմ լրիվ վերափոխված, ու այս պահին ինձ օտար թվացող հայրենիքս, ու գիտեմ, որ ինքս էլ օտար եմ հայրենիքիս:

Մերոնք արդեն սենյակիս պատերը կապույտ են ներկել: Ինչ որ մեկն էլ Հայաստանի երկինքն է կապույտ ներկել: Մեկը չէ, մի քանիսը…Մի քանի հազարը… Մի խոսքով, էն 7%-ը:

Մեր քայլն էինք անում, մեկ էլ…

Բարև: Արագ «Որդան կարմիրի» «Քայլ արա»-ն կամ «Քաղաքացու երգը» միացրու՝ բան եմ պատմում: Միացրի՞ր: Դե, լսիր…

Սկսեմ էնտեղից, որ 22-ի գիշերը ընդհանուր դպրոցական չատով խոսում էինք դասադուլի մասին: Մի մասն ասաց, որ գնալու է դպրոց, մյուս մասն էլ՝ չէր գնալու: Իհարկե, չգնացողներն ավելի շատ էին, ես էլ նրանց մեջ:

Առավոտյան 11-ն էր, մի կերպ բացեցի աչքերս ու սովորության համաձայն հեռախոսս միացրի: Բոլորի խառը-խշտիկ պատմածներից հասկացա, որ Եղվարդի թիվ 3 հիմնական դպրոցում ուսուցիչներն ու աշակերտները դասադուլ են արել ու ցույցի դուրս եկել: Անկեղծ ասած չհավատացի, մինչև աչքովս չտեսա տեսանյութերը: Երեխեքը ասացին, որ հավաքվում ենք Եղվարդի հրապարակում:

Արագ վեր կացա ու մինչ հագնվում-պատրաստվում էի տանից դուրս գալուն, մտածում էի, թե տատին ո՞նց եմ ասելու, թե ինչի՞ եմ գնում: Արագ դուրս եկա տանից, տատին պարզապես ասացի, որ գնում եմ հրապարակ ու վազեցի դաշտով:

-Հանկարծ Երևան ցույցի չգնաս:

Անկեղծ ասած, կյանքումս առաջին անգամ էի էսքան ոգևորված վազում քաղաքիս փողոցներով ու հպարտանում էի առաջին անգամ համաքաղաքացիներովս:

Թիվ 3 հիմնական դպրոցի դիմաց ասֆալտին կավիճով գրված էր՝ «Հենց այսօր դասադուլ, հենց այսօր հաղթանակ»: Երեխեքը երևի մի բան գիտեին…

Երկրորդ-երրորդ դասարանցիները ցուցանակներով շրջում էին՝ «#քայլարա» «#մերժիրսերժին» գրություններով: Էս ամենը, իհարկե, շատ զվարճալի էր:

Հրապարակում մեքենաները ազդանշաններով պտտվում էին, մի քանիսը դհոլ ու դուդուկ էին նվագում, մնացածն էլ շուրջպար էին բռնել: Էնքան մեծ էր հպարտությունս ու ուրախությունս, երբ ամբոխի մեջ նաև դպրոցիս՝ թիվ 1 ավագ դպրոցի ուսուցիչներին տեսա: Բոլորը ուրախանում, պարում էին: Քաղաքումս տոն էր:

Էստեղ էր եթե ոչ Եղվարդի ամբողջ բնակչությունը, ապա գոնե մ կեսը՝ առաջինից տասներկուերորդ դասարանցիներ, ուսուցիչներ, ուսանողներ, ծնողներ…

Էս ամենը տևեց մոտ մեկ ժամ: Աստիճանաբար ժողովուրդը պակասեց: Ես էլ արդեն տուն էի գնում, բայց ճանապարհի կեսից հասկացա, որ դպրոցականները խմբով քայլում են ու գոռում «միացիր», «քայլ արա, մերժիր Սերժին»: Դե բնականաբար միացա նրանց: Հրապարակից շարժվեցինք դեպի խաչմերուկ, անցանք ավագ դպրոցի, դատարանի, հիվանդանոցի, թիվ 2 հիմնական դպրոցի, ակումբի մոտով՝ շրջեցինք ողջ Եղվարդով: Ընթացքում մեզ էին միանում տարբեր տարիքի մարդիկ, բայց հիմնական մասը դպրոցականներն էին կազմում: Դե հիմա՞ էլ կասեք, որ դպրոցականները ոչինչ չեն հասկանում: Երևի էլ չեք ասի: Ես էնքան հպարտ էի, որ էդ օրը մեզ անհասկացող անչափահասներ չէին ասում, այլ «դուխ» էին տալիս:

Մեր բացականչություններից ոգևորված վարորդները մեքենաների ազդանշաններն էին միացնում, ոստիկանական մեքենաներից ձեռքով էին անում: Մարդիկ պատուհաններից կախված միանում էին մեր կոչերին: Մի կին, կանգնած իրենց տան դարպասների մոտ, մեր կոչերին հավասար շերեփով հարվածում էր կաթսային: Տղաները մեքենաների պատուհաններին նստած նվագում էին, տատիկները օրհնում էին:

Երբ մի տեղ կանգ առանք հանգստանալու, մի խանութում մեզ կոնֆետներ ու ջուր տվեցին:

Էս ամենը էնքան ոգևորիչ ու սիրուն էր: Էնքան միասնական էինք: Առաջին անգամ առանց աջ-ձախ, ետ-առաջ նայելու քայլում էի փողոցի ուղիղ մեջտեղով, անտեսելով սովը, ծարավն ու հոգնածությունը:

Երթը գրեթե ավարտվում էր, երբ իմացանք Նիկոլի ազատ արձակվելու մասին:

Կյանքումս առաջին անգամ մաշկիս վրա զգացի Եղվարդի իրական չափերն ու առաջին անգամ տեսա, որ Եղվարդում էսքան մարդ կա, էսքան երիտասարդություն:

2-3-ի կողմերն էր, երթը ավարտվեց: Վրաս էլ քայլելու ուժ չկար: Տուն չգնացի: Գնացի հորաքրոջս աղջկա մոտ: Ես պիտի նրան պատմեի էս մի քանի ժամվա մեջ զգացածս ու ապրածս:

Մի փոքր հանգստացա, սուրճ էինք խմում, մեկ էլ.

-Ի՞նչ: Էս ճի՞շտ ա: Ասում են՝ հրաժարական ա տվել…

-Ու՞ր ա, Նել: «Ազատությունը» միացրու, արագ:

Հա էլի, Սերժը հրաժարական էր տվել:

Արագ, կայծակնային արագությամբ հասա մեր տուն, մերոնց էս լուրը առաջինը հայտնելու: Արդեն ուշ էր, մերոնք գիտեին: Բոլորը արցունքներն աչքերին իրար էին գրկում, շնորհավորում…

Առաջին անգամ զգացի երկար պայքարից հետո սպասածիդ հասնելու քաղցրությունը…

Այ հիմա ես կարող եմ էս հաղթանակը նաև իմը համարել, որովհետև թեկուզ փոքր չափով, բայց պայքարել եմ:

Ու հա, ես հպարտանում եմ Եղվարդովս ու նաև ուսուցիչներովս: Հա, կյանքում առաջին անգամ, խոստովանում եմ:

Լուսանկարը` Դիանա Հովսեփյանի

Ավտոերթ դեպի Գյումրի

Լուսավոր Հայաստանը, ցանկալին, բայց իրականը…

Լուսանկարը՝ Սուրեն Կարապետյանի

Լուսանկարը՝ Սուրեն Կարապետյանի

«Նիկոլին, Սասունին, տղերքին ազատեցին, ժողովուրդ», ու միանգամից սկսվեցին ձայնային ազդանշանները, բոլորը (ծանոթ-անծանոթ) սկսեցին շնորհավորել միմյանց, լուրը տարածել: Այդ ընթացքում գտնվում էի Հրազդան-Երևան մայրուղու վրա: Ուրախացած հասանք Երևան` հանդիպելով բազմաթիվ խոչընդոտների` մի քանի անգամ մարդկանց համոզելով, ճանապարհները բացելով…

Ընկերներիս հետ Կասկադով իջնում էինք (դե, Մոնումենտը փակ էր) ու երբ հասել էինք ներքև, անվտանգության աշխատակիցը հայտնեց, որ Սերժը հրաժարական է տվել: Սկզբից չհավատացինք, բայց երբ դուրս եկանք, միանգամից կասկածները վերացան: Մի աղջիկ դրոշը ձեռքին խելագարի պես վազում էր, մյուսը՝ ճանապարհին հանդիպածներին (այդ թվում նաև ինձ) փաթաթվում էր… Ամեն ինչ պարզ էր. մենք ազատ ենք ու անկախ…

Այստեղից էլ սկսեմ շարադրել բուն ասելիքս: Բոլորս իրականում միշտ էլ եղել ենք ազատ, անկախ մեր որոշումներում, գործողություններում, կարծիքներում (լավ, գրեթե միշտ), սակայն մենք` հայերս, ունեինք, այսպես ասած, «պաշտպանողական մարտավարություն»` ՀՀԿ-ն, Սերժը, Սաշիկը, ոստիկանությունը, սա, նա, նրանք, բոլորն են մեղավոր, բայց մենք` ոչ…

Լուսանկարը՝ Սուրեն Կարապետյանի

Լուսանկարը՝ Սուրեն Կարապետյանի

Ու այսպես տարիներ շարունակ: Սակայն ոչ ոք չէր ասում՝ աղբը այստեղ գցիր, հանրահավաքին արևածաղիկը գետնին թափիր, երբ բեմում մարդիկ ելույթ են ունենում, համերգ են տալիս, մտքեր արտահայտում, դու մեքենայիդ շարժիչի ու ձայնային ազդանշանի հզորությունը ցույց մի տուր (հաստատ քոնից ուժեղն էլ կա, եղբա՛յր) : Այսօր ես գնացել էի հանրահավաքի (ավելի շուտ NEMRA լսելու համար, ու ինձ նման շատերը), բայց փոխարենը լսեցի՝ մի գնա, (Սարգսյանը շուտ ա գնացել, է), Ծաղկաձորից ջուր բերեմ, աշխարհը մերն ա…

Եկավ բարեգործական սնունդը… Սա լրիվ ուրիշ պատմություն ա: Ժողովուրդը մոռանալով Փաշինյանին էլ, հանրահավաքն էլ, ինքնամոռաց վազեց հրապարակի ժամի տակ: Կեսժամ հետո սնունդը վերջացել էր, սակայն տոպրակների, պլաստիկ դատարկ շշերի պակաս հաստատ չկար: Էլ չասեմ՝ դատարկ ու հանրահավաքի հետ կապ չունեցող զրույցները: Հա ու էն անընդհատ ականջի տակ տեղի-անտեղի սուլողները (դրա անունը չգիտեմ): Հանրահավաքը վերջացավ, արդեն տասն անց էր, բայց ես ճանապարհին շարունակում էի լսել «մերժիր Սերժին», «Միացե՛ք» , վանկարկումները, տարբեր տեսակի ձայնային ազդանշանները, մեքենաներից հաղթանակ գոռացող տարեկիցներիս… Հասա Հրազդան, մի կատարյալ լռություն… Իսկ այդ լռությունն էլ ավելի բորբոքեց ներաշխարհս:

Լուսանկարը՝ Սուրեն Կարապետյանի

Լուսանկարը՝ Սուրեն Կարապետյանի

Մենք արել ենք մեր քայլը, սակայն ոչ ամբողջությամբ, մենք կհասնենք կատարյալ հաղթանակի, եթե քայլ անենք ու մերժենք մեր միջի սերժին (նկատի ունեմ՝ փոխենք մեզ, ինքնակրթվենք…):

Շատ հոռետեսական ստացվեց, բայց նախընտրում եմ իրատես լինել և շարունակել մեր պայքարը, բայց այս անգամ արդեն մեր ներքինի դեմ…

Չկատարած իմ քայլը

Լուսանկարը՝ Սոսե Զաքարյանի

Լուսանկարը՝ Սոսե Զաքարյանի

Գիտեք, ես գյուղում եմ ապրում, իսկ ապրել գյուղում նշանակում է.

1. մեկը մյուսին ճանաչում է,

2. ամոթ է, վայ, քեզ խելոք պահի,

3. բա ի՞նչ կմտածեն իմ մասին

Շարքը կարող եմ շարունակել։ Ու յուրաքանչյուր գյուղում ապրող մարդ ինձ կհասկանա։

Թե ինչ է կատարվում Երևանում, Գյումրիում, Վանաձորում և այլ բնակավայրերում, ոչ մեկիս համար գաղտնիք չէ, ու տեսնելով, թե ինչպես են մարդիկ՝ հասարակությունը, ծերերը, երիտասարդները, անգամ փոքրերը միահամուռ ձևով խաղաղ ցույց անում։ Հա՜, նշեցի՝ տեսնում, բայց միայն համացանցով, քանի որ ես այնտեղ չեմ։ Իսկ այստեղ՝ գյուղում, չենք կարող մենք էլ պայքարել, ցույց անել, քայլ անել, պահանջել, մերժել, քանի որ հիշե՜ք, թե ինչպես եմ սկսել նյութը։

Բայց գիտե՞ք, այդ ցույցերին մասնակցելը միայն իմ ցանկությունը չէ, դասադուլ անելը նույնպես, այլ մի ամբողջ դասարանի, ինչու ոչ, նաև այլ դասարանների ցանկությունը։ Ու մենք մտածում ենք, թե ինչպես կարող ենք անել մեր քայլը, ինչպես կարող ենք մեզ մոտ էլ մերժել, համալրել այն հարյուր հազարավոր մարդկանց շարքերը, որոնք ցույց են անում, բայց դա միայն որոշում ենք օդում, քանի որ մեզ ասել են. «Անչափահաս եք, ձեր ի՞նչ տարիքն ա քաղաքականությամբ զբաղվելը, խելոք դասի եկեք»։

Ճիշտ է, չափահաս չենք, բայց այդքան էլ փոքր ու անգիտակից չենք, որ չհասկանանք՝ ինչ է կատարվում մեր շուրջը, մեր ժողովրդի հետ ու Հայաստանում։

Երանի ունենայի հնարավորություն անելու ԻՄ ՔԱՅԼԸ, բայց քանի որ չունեմ, ինձ մնում է հետևել և աղոթել մյուս բոլոր ցուցարարների համար։

ԽՄԲԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ԿՈՂՄԻՑ. Ինչքան արագ է փոխվում իրավիճակը: Մինչ հոդվածը պատրաստվում է հրապարակման, այն արդեն իր հրատապությունը կորցրած է լինում: Սակայն չանդրադառնալ չենք կարող, որովհետև ով գիտի՝ վաղը միգուցե նույն իրավիճակը լինի: