Հայրս գտվում է Ռուսաստանի Դաշնությունում: Նա, ինչպես շատ-շատ հայրիկներ, ապրում է այնտեղ: Մենք ամեն օր զրուցում ենք Սքայփով, և ես նրան պատմում եմ ամեն ինչ, ինչ ինձ հետ կատարվել է: Ոգևորված պատմում էի, «Մանանայի» դասընթացների և այդ կազմակերպության մասին՝ թե ինչպես են իմ նյութը կարդացել և այլն: Հայրս ուշադիր լսում էր, և հանկարծ նկատեցի նրա դեմքին ժպիտ և նա ասաց.

-Աղջիկս, ես օրեցօր հասկանում եմ, թե դու ինչքան ես նմանվում ինձ: Ես նույնպես քո տարիքում շատ էի հետաքրքրվում և ուսումնասիրում  այդ մասնագիտությունը, և ինձ արդեն պատկերացնում էի այդ ոլորտում: Բայց, ցավոք, ես չշարունակեցի այդ ուղին և սովորեցի  իրավաբանական ֆակուլտետում:

-Պա՛պ, ինձ նույնպես շատ հետաքրքիր է այդ մասնագիտությունը: Ես շատ եմ ուզում ունենալ ավելի բազմաֆունկցիոնալ լուսանկարչական ապարատ:

-Է~հ աղջիկս, քո հայրը առաջիններից է եղել, որ ունեցել է այդպիսի ֆոտոխցիկ` «Զենիթ» արտադրանքի` դա այն ժամանակվա ամենաթանկ լուսանկարչական ապարատն է եղել:

-Պա՛պ, դե մի քիչ պատմի. ո՞նց առար էդ ապարատը, ի՞նչ էիր նկարում:

-Փող եմ հավաքել ու առել եմ ապարատը 120 ռուբլով: Նկարում էի գյուղը: Հետո ինձ տարան բանակ: Ես շատ էի ուզում ապարատս հետս տանեի, չնայած, որ բանակում չէին թողնում նկարել: Մի խոսքով, ապարատս վերցրեցի հետս: Ծառայել եմ Ռուսաստանի ամենածայրամասային ու ցուրտ մասում` Չուկոտկայում: Այ, էդ էն տեղն ա, որ ասում են` 6 ամիս գիշեր ա լինում, 6 ամիս ցերեկ,  մի օրվա մեջ 2 անգամ արևածագ` ամռանը իհարկե: Իրականում էդքան էլ տենց խիստ չի այդպես` վեց ամիս գիշեր- վեց ամիս ցերեկ, այսինքն ձմեռները լույս ընդամենը մի քանի ժամ էր լինում, իսկ ամռանը միշտ լույս էր, ամառային գիշերներին ասում էին  «սպիտակ գիշերներ»:  Էդ բոլորը ինձ համար շատ արտասովոր էր, ու ես նկարում էի ամեն բան, ինչ ինձ հետաքրքրում էր: Անգամ նկարել եմ Բևեռափայլը, որը մեզ մոտ մի քանի անգամ եղել է: Լսե՞լ ես դրա մասին, ուղղակի հրաշք, աննկարագրելի գեղեցկություն էր:

Մենք բանակում ջուր չունեինք և դրա համար բարձրանում էինք սարերը, որպեսզի ձյուն բերենք և հալեցնենք: Այդպիսի բան երբեք չէիր կարող տեսնել` զինվորները` դեմքերը սառցակալած, անգամ հոնքերին եղյամ պատած: Այդպես շարքով ձյունը շալակներիս գնում էինք: Եվ հանկարծ, մի շատ ցուրտ օր, հրամանատարը բռնացրեց ինձ նկարելուց: Չգրված օրենքով պիտի ջարդեր ապարատս: Բոլոր զինվորները շունչները պահած սպասում էին: Միակ ապարատն էր զորամասում: Հանկարծ նա վերցրեց ապարատս ու ասաց.

-Իմ ապարատը քոնից լավն ա:

Բոլորը հանգիստ շունչ քաշեցին. նա նույնպես շատ էր սիրում լուսանկարել ու հասկացավ ինձ: Բայց վերցրեց ապարատս և ասաց, որ տուն գնալուց կտա:  Նա ինձ հետո մի քանի խորհուրդ տվեց լուսանկարելու համար. «Եթե ուզում ես, որ ֆոտոդ լավը լինի և երկար տարիներ հիշես, պետք ա հանկարծակի նկարես»: Մեր բախտը բերեց, որ նա շուտ գնաց տուն, և ընդամենը 1 շաբաթ հետո տղաները գողացել ու բերել էին այն, որովհետև եթե իմ ապարատը չլիներ, ոչ մեկը ծառայության տարիներից նկար չէր ունենա:

Ես հասա իմ ուզածին և գտա հորս «Զենիթը».  դա ինձ համար մեծագույն հաճույք էր և միևնույն ժամանակ, հպարտություն: Չէ որ այս ապարատը անցել է բազմաթիվ դժվարություններով և այժմ գտնվում է իմ ձեռքերում: Երբ հայրս տեսավ իր ֆոտոխցիկը, մի ակնթարթում  նրա աչքերի առջև երևացին բոլոր արկածները և լուսանկարները: Հավատացեք, ես դա զգացի:

Հ.Գ. Դեն մի՛ նետեք ձեր հին իրերը, որոնք հաճելի հիշողություններ են արթնացնում, քանի որ այն կարող է  շատ տարիներ հետո ձեզ  ու  մնացածներին ուրախացնել և երջանկություն պարգևել:

Առավոտյան արթնացա հեռախոսի ձայնից:

-Ուֆ, էլի էս հեռախոսը… Սերո՞ժ:

-Բորիս, հո քնած չէի՞ր:

-Թողնո՞ւմ ես, որ քնեմ:

-Իջի մեր թաղ` հեծո քշենք, էթանք հուշարձան` ճըռռցնենք: Թաղի երեխեքին արդեն ասել եմ:

-Լավ, դե հիմա կգամ:

-Դե շուտ արա, արի:

Գնացի, որ վերցնեմ հեծանիվս, բայց ակը թողել էր:

-Պապ, ավտոյի բանալիները ո՞ւր են, գնամ նասոսը հանեմ:

-Սեղանին դրած ա, գնա վերցրու:

Վերցրի բանալիներն ու գնացի ավտոտնակ` պոմպի հետևից: Պատրաստվում էի փչել, բայց պոմպի մասերից մեկը պոկվեց:

-Սրան ի՞նչ եղավ:

-Մհեր ձա՜ձ… Մհեր ձա՜ձ…

-Հա, հո բան չի՞ եղել:

-Չէ, նասոս ա պետք, կտա՞ս:

-Բա ո՞նց չեմ տա, մի րոպե սպասի, եկա:

Վերցրի պոմպը, արդեն ուզում էի փչել, Սերոժը զանգեց:

-Ի՞նչ եղար, է, ճա՞շ ես եփում, որ ուշանում ես…

-Չէ, հեծոյիս ակը թողել ա, փչեմ` գամ:

-Դե շուտ, սաղ թաղով սպասում ենք:

Վերջապես փչեցի ու, հայդա, դեպի Սերոժենց թաղ:

Երբ հասա, տեսա թթված դեմքեր:

-Հա լավ, ի՞նչ եք մռութներդ կախել, գնացինք:

Ամբողջ օրը հեծանիվ էինք քշում, առանց մտածելու հաց ու ջրի մասին: Երեկոյան մի կերպ հասա տուն ու այդպես ավարտվեց հիանալի օրերից ևս մեկը:

Չկա, չկա…  Հիշո՞ւմ եք, ձմռան ցրտերին մի նյութ էի գրել, որտեղ հիշում էի ամառվա տապը ու տաքանում դրանում: Բայց ոնց որ ամեն նորմալ հայ, երբ եկավ ամառը, ես զզվեցի շոգից ու սկսեցի երազել ձմռան պաղ օդի մասին: ի՞նչ ա եղել որ: Հիմա էլ շոգի դեմ սառը հիշողություններով կպայքարենք: Դե, սառը չէ, բայց գոնե ձմեռային:

Այ, հիշում եմ (հա ինձ համար էլ ա տարօրինակ, որ ես ինչ-որ բան եմ կարողանում հիշել), ձմեռային արձակուրդներին էր: Դե, ես ձմեռային արձակուրդներին, որ մեր «սիրելի» Կրթության և գիտության նախարարությունը, էսպես ասած, «շաբաշ» էր տալիս արձակուրդներով: Հա, լուրջ, ես արդեն ամեն շաբաթ ավելի շատ էի սպասում նրանց հայտարարությանը, քան թե տատս իր սերիալներին: Ու էդպես մի փետրվարյան ցուրտ ցերեկ հեռախոսի զանգը «հարամեց» իմ քունը:
-Վահե:
-Հը՞ …
-Հլը տափուկ ե՞ս:
-Հը՞ …
-Լավ, զարթնես` կզանգես:
Ու քանի որ ինձ մազաչափ էլ չհետաքրքրեց, թե ով էր զանգողը, ես ուղղակի ասացի.
-Հը՞ … ,- ու անջատեցի հեռախոսս` այն խցկելով ներքնակիս տակ:

Երկրորդ անգամ արթացա… Ավելի ճիշտ, ես չհասցրեցի քնել: Ներքնակիս տակիս ինչ-որ ձայներ էին գալիս: Շոշափելով գտա հեռախոսս ու դրեցի ականջիս.
-Հը՞…
-Արտակարգ իրավիճակների նախարարություն՝ 911-ը լսում է ձեզ:
-Հըըըը՞,- կիսաքնած հարցական տոնով հարցրեցի ես (հա, լավ, համաձայն եմ: Էդքան էլ հարցի նման չի):
-ԱԻՆ 911-ը լսում է ձեզ, ի՞նչ է պատահել:
Մի քանի րոպե դադար, ու ես հասկացա` ինչ ա եղել:
-Ոչ մի բան, բարի լույս ձեզ,- ու անջատեցի հեռախոսը:
Էլի հեռախոսը առանց «լոք» անելու գցել եմ ինչ որ տեղ ու էլի էդ անիծված «экстренный вызов»-ը: Ամեն օր, գրողը տանի, ամեն օր ես զզվեցնում եմ էդ մարդկանց:

Հետո տեսա, որ րոպեներ առաջ Աշոտի հետ էի խոսում (լավ, թող լինի` Աշոտն էր ինձ հետ խոսում, իսկ ես ուղղակի նվվում էի):  Զանգեցի: Խոսակցությունը կարճ տևեց:
-Պարապ, մենակ լռված եմ տունը: Էջի` մե թափ զբաղվեյ:
Հագա վերարկուս, դրեցի գլխարկս ու դուրս եկա: Հետո, երբ մի 4 մետր գնացել էի ձների մեջ, հասկացա, որ չէ, հողաթափերով կես մետրանոց ձյան մեջ հարմար չի:

Հա, լավ, դուք լավ էլ հասկացաք, որ ես ցրվածի պես մոռացել էի ուղղակի: Հետ եկա, լաթերս հանեցի` դուրս եկա: Հետո 3 վայրկյանից նորից հետ գնացի տուն, որովհետև ես լաթերս էի հանել, բայց չէի հագել իմ «սապոգները»:

Չգիտեմ` հրաշք էր, թե ինչ, բայց էդ օրը ես մի կերպ հաջողացրի հասնել Աշոտենց տուն: Դե հո պարապ չե՞նք նստի: Մի բան մտածել է հարկավոր:
-Արա, հել` մի քիչ ձյուն մաքրենք, ձեռի հետ էլ մի բան կմտածենք:
-Հելանք:
Վերցրինք բահերը, սկսեցինք բակի անկյունում գոյացած ձյան թումբը տաշել ու լցնել հարևանի այգին:
-Ես ո՞ւմ այգին ա, բը որ հեսա էկավ` էտ բահեր վռեց կլխների՞ս,- ասում էի ես ու շարունակում ձյունը լցնել հարևանի խաղողի վազերի վրա:
-Մարդ չի մնալ, տաղ եսնամ, վար ջայնամ դարան են:
«Հա, յանըմ, որ տունն ըլեին` պիտի չլցեի՞նք»,- հռետորական հարց պարունակող հայացքներով փոխանակվելուց հետո մենք կանգ առանք:
-Արա, չէ, է… Զահլաս եթում ա. անհետաքրքիր ա մի տեսակ:
-«Դավայ» անցի էն հարևանի բախչեն, ես բահով վերցեմ- տամ քեզ, դու դատարկի էդտեղ…
Թե ինչի համար` ես էլ չգիտեմ: Ուղղակի, էլի: Ուղղակի պարապ ենք: Մի 5 րոպե էլ էդպես «խաղացինք ձյան հետ», ու էլի` «ստոպ»:
-Արա՜…
-Հը՞:
-Արի գիտե՞ս` ոնց անենք,- ու առանց պատասխանի սպասելու,- արի` ես բահով ձյուն վերցնեմ «զաբորի» վրից, քցեմ քեզ` դու օդից բռնի` դատարկի տուր:
-Արա, բայց լավ բան ասիր:
Ու մենք հիացանք: Հիացանք մեր «հանճարեղ» մտքի վրա:
-Ուշադիր, հեսա քցիմ:
Ասացի ու բահը խրելով ձյան կույտի մեջ ու, առանց դադարի, մի շարժումով բահը ձյան հետ նետեցի Աշոտի կողմը: Ճիշտն ասած, հետո ստացվեց, որ Աշոտի կողմը չէ, է, Աշոտի վրա: Հեսա ասեմ` ինչու: Ուրեմն Աշոտը լիովին պատրաստ էր: Լիովին պատրաստ էր, որ բահը իր կոթի կողմով ուր որ է` ցանցի հետևից թռնելով կգա: Բայց պատրաստ չէր, որ բահը իր սուր կողմով ուղիղ իր վրա կգա: Հազիվ հասցրեց մի քայլ հետ գնալ: Թե չէ` բահը դեմքին պիտի հարվածեր: Բայց ախր, ո՞ւր գնա: Մի քայլ հետ: Մյուսն էր տանում, երբ ոտքը խճճվեց մեր կողմից ձյան մեջ թաղված խաղողի արմատներին, ու Աշոտն ընկավ: Բահն էլ սուր կողմով ընկավ Աշոտի ոտքին: Ես էլ ծիծաղից ընկա ձյան կույտի մեջ: Ու մինչ Աշոտը հայհոյում էր մեջքի վրա պառկած ձյան ու ցեխի մեջ, ոտքն էլ վիրավոր , ես դեմքի վրա ընկած ձնակույտի մեջ ծիծաղից մեռնում եմ: Հետո մի կերպ մարմինս բարձրացնում նայում պարսպի վրայից ու նորից ընկնում եմ ծիծաղի նոր նոպաների մեջ:

Ու էդպես Աշոտի ոտքին մնաց էդ սպին: Շալվարին էլ էդ կտրած տեղը մնաց: Ինձ էլ ես հիշողությունը…