Հովիկ Վանյանի բոլոր հրապարակումները

hovik vanyan dsex

Ժամանակը միայն գնում է և չի սպասում

Նկատած կլինեք, որ ինչքան տարիներն անցնում են, այնքան Ժամանակը կարծես իր արագությունը կրկնապատկում է ու ոտքը չի հանում գազի սեղմակից: Գնում ու գնում և թելադրում է, որ իր հետևից քարշ գանք, անցնենք այն քարքարոտ ճանապարհներով, որտեղով որ ինքը կանցնի: Արդյունքում ստացվում է այնպես, որ չենք էլ կարողանում նրան ասել, որ կանգնի, որովհետև ծարավ ենք` ջուր ենք ուզում: Եթե մի վայրկյան անգամ առանց նրան ասելու կանգնենք, որ մի կաթիլ ջուր խմենք, նա ցինիկաբար առաջ կգնա, ու կկորցնենք նրա հետքը, միգուցե այլևս չկարողանալով գտնել նրան: Դրանից հետո մնում ենք միայնակ ու չենք կողմնորոշվում՝ գնանք նրան որոնելո՞ւ, թե՞ սպասենք, որ նա մի գեղեցիկ օր կհիշի մեր մասին ու կգա մեր հետևից:

Հենց էդ ժամանակի պատճառով չենք կարողանում իրականում ցույց տալ մեր սերը` սիրած մարդկանց նկատմամբ: Լինում են մարդիկ, որ ամաչում ենք ասել, որ սիրում ենք իրենց ու մտածում ենք, որ ժամանակին կիմանան նրանք այդ մասին: Նույնիսկ մեր ծնողների հանդեպ զգացած սերը չենք կարողանում արտահայտել մինչև վերջ, որովհետև պետք է ժամանակի հետ համակերպվենք, ու արդյունքում արդեն ուշ կլինի…

Հիշում եմ, երբ փոքր էի, անընդհատ ուզում էի ժամանակն առաջ տալ, որովհետև ինձ գրավում էր մեծերի աշխարհը, ուզում էի ներխուժել նրանց կյանք, մտածում էի` այնտեղ ժամանակն ուրիշ ձևով է շարժվում, բայց չգիտեի, որ հետո էլ նորից ցանկանալու եմ վերադառնալ անցյալ:

Հիմա, այդ մեծերի աշխարհում, միշտ լսում եմ, որ «Ժամանակը կգա» ասում են բոլորը, բայց չէ որ Ժամանակը միայն գնում է, այլ ոչ թե գալիս: Այդ անտանելի Ժամանակը չի էլ պատկերացնում, որ իրեն սպասողներ կան, որ իրենից է կախված յուրաքանչյուր մարդու կյանք: Նա չգիտի, որ ինքն է մեղավոր, որ աշխարհում միլիոնավոր մարդիկ աղքատ են, որ աշխարհում գոնե մի օր խաղաղություն չի տիրում, որ մարդիկ մահանում են, սպասելով հենց իրեն` Ժամանակին: Հա, հա, չէ որ մարդիկ ասում են, որ Ժամանակը գալու է, ու բոլորս էլ մի օր մահանալու ենք: Փաստորեն այդքան ժամանակ, որ ծարավ մարդը փնտրում էր կամ սպասում Ժամանակին, երևի ճիշտ էր, որ նա կգա (բայց քանի որ ժամանակը երբեք չի գալիս, ստացվում է այնպես, որ մենք ենք նրան հասնում, ուղղակի սխալ կարծիք է ձևավորվում, որ իսկապես այդ ժամանակը գալիս է), բայց ոչ թե նորից իր հետևից տանելու համար, այլ, որ դու սպասում էիր իրեն: Մահանալու ժամանակն է: Ըհն, էլ ի՞նչ ես ուզում, նա «եկավ», և դու մահացար:

Բայց… Բայց մինչև այդ պահը դու կարող էիր այնպես անել, որ դա չլինի: Պետք է չասեիր, որ ժամանակը կգա` դաս կսովորեմ, ժամանակը կգա` կաշխատեմ, ժամանակը կգա` երկիրս կշենացնեմ, ժամանակը կգա` չեմ վախենա արտահայտել իմ կարծիքը, ժամանակը կգա` վրեժ կլուծեմ, ժամանակը կգա` ԿՄԱՀԱՆԱՄ: Ժամանակը կգա…

Ժամանակը չի գալիս, Ժամանակը միայն գնում է, ու ամբողջ կյանքում մենք ՀԻՄԱՐԱԲԱՐ սպասում ենք նրան… Բայց մի րոպե, հիմա մեր ժամանակն է…

hovik vanyan dsex

Ողջույն, թույլ տուր քայլեմ դեպի տուն

Զարմացա՞ր։ Հա, ճիշտն ասած՝ ես էլ։ Անկեղծ ասած՝ ես էլ եմ արդեն հոգնել։ Մեկ-մեկ, երբ ազատ ես լինում, կարող ենք դուրս գալ զբոսնելու, բայց ոչ սովորական զբոսանքի, այլ, ասենք՝ բարձրանանք շենքերի տանիքները, կախվենք կամուրջներից, վազենք փողոցի մեջտեղով։ Բայց եթե ազատ չես լինի, կամ արդեն պայմանավորված կլինես, ոչինչ, ես էլ ազատ չեմ լինի, կամ ես էլ կպայմանավորվեմ։ Ավելի հավանական է, որ կնախընտրեմ ազատ չլինելը, ու տանը կնստենք, նորից դասեր, պարապմունքներ, անհետաքրքիր TV ու մագնիսական դաշտով օժտված համացանց։

Հիմա էլ էի պարապում, է։ Բայց որոշեցի թողնել դա ու մի քիչ քեզ հետ խոսել։ Ի՞նչ ես լռել, դե մի բան ասա։ Հազիվ եմ դուրս եկել իրական աշխարհ։

Էն օրը ընկերներիցս մեկի հետ էի խոսում, ասում էր, որ էդ բոլոր պարապմունքները չեն թողնում, որ հիշենք գրելու մասին, ու մեկ էլ ասում էր, որ հոգնում ենք, ու ոչ մի բանի հավես չի լինում, նույնիսկ՝ գրելու։ Վերջում էլ ասաց, որ անջատվում է չաթ անելուց ու կարողանում հանգստանալ։ Ինձ էլ միայն մնաց, որ «սրտեմ» նրա գրածը։ Բայց, փաստորեն, էդ համացանցի մագնիսական լինելու փաստը արդարացվեց ինքնըստինքյան։ Ինչ արած…

Կարո՞ղ ես «փորփրել» բառի արմատը հուշել ինձ։ Գրողը տանի, չի ստացվում, սպասում եմ, որ գնամ ընկեր Գայանեին հարցնեմ։ Շատ տարօրինակ լեզու ունենք, որն էնքան դառն էլ է լինում, որ հեռախոսի էկրանին հայտնված հաղորդագրությունը չեմ ուզում կարդալ ու փոշմանում եմ, որ երբևէ սովորել եմ հայերեն տառերը։

Երևի արդեն հրաժեշտ տամ, կգրեմ էլի, երբ մեջիս արևը միանա (Ամալյայի ականջը կանչի)։

Չմոռանամ ասել, յութուբում գրեք You let me walk home, ընտիր երգ է, խոստանում եմ, որ կմոռանաք ամեն ինչի մասին։ Michael Shulte-ն է երգում։

Բայց ամեն դեպքում, որ ազատ լինես՝ կգրես…

«Դեպի Եվրատեսիլ»

Երևի շատերդ տեղյակ եք այս տարվա «Դեպի Եվրատեսիլ» նախագծից: Ես, լինելով Եվրատեսիլի երկրպագու, խնդրեցի, Սուրեն Պողոսյանին հարցազրույց անելու խնդրանքով: Թատրոնի ներկայացումից անմիջապես հետո հանդիպեցինք ու զրուցեցինք նախագծում իր մասնակցության մասին: 

-Սուրեն, գիտեմ, որ հենց նոր եք թատրոնից դուրս եկել: Ե՞րբ որոշեցիք զբաղվել թատրոնով:

-Թատրոնով ու երգով միաժամանակ եմ սկսել զբաղվել: Նույնիսկ չի եղել, որ նստեմ ու մտածեմ, թե ինչ պետք է անեմ, դե, այսինքն, միշտ մտքումս եղել են էդ երկու մասնագիտությունները: Մտածել եմ ուրիշ մասնագիտությունների մասին, բայց գիտակցել եմ, որ միևնույն է, դրանք պետք է ընտրեմ: Հետո շատ պատահաբար հայտնվեցի թատերական ինստիտուտում ու սկսեցի արդեն զբաղվել թատրոնով, բայց մինչև այդ էլ Մխիթար Սեբաստացի կրթահամալիրն եմ ավարտել` թատերական բաժինը:

-Իսկ ինչպե՞ս անցավ այսօրվա ներկայացումդ:

-Շատ լավ: «Ռոմեո և Ջուլիետ» ներկայացումն էր, որն ինձ թվում է հանդիսատեսը շատ հավանեց: Բացի այդ, այսօր նաև «Դեպի Եվրատեսիլի» իմ տեսաբացիկի նկարահանումն էր:

-Լավ, քանի որ արդեն խոսք գնաց «Դեպի Եվրատեսիլից», ինչո՞ւ որոշեցիր մասնակցել նախագծին: 

-Երբ էս հարցը ինձ տալիս են, անընդհատ ուզում եմ ուրիշ ձև պատասխանել, որովհետև բոլոր տեղերում նույն ձև եմ պատասխանում, բայց ոնց հասկացա ուրիշ ձև չկա:

Ես 13 տարի է, Եվրատեսիլի երկրպագու եմ, բոլոր ֆան ակումբների էջերում կամ ու շփվում եմ տարբեր երկրների ֆաների հետ: Եվրատեսիլին մասնակցելը ինձ համար երազանք էր, հետո դարձավ նպատակ, որովհետև հասկացա ,որ կա էդ հնարավորությունը, և ձայնային տվյալները, ու հնարավոր է, որ էդ նպատակը օրերից մի օր դառնա իրականություն: Սրանից հետևություն. երկար չեմ մտածել հայտը լրացնելուց առաջ: Երբ տեսա «Դեպի եվրատեսիլի» 2-րդ եթերաշրջանի մասին հայտարարությունը, անմիջապես դիմեցի: Առաջին տարին էլ էի մասնակցել` անցել էի առաջին փուլ, բայց X Factor նախագծի հետ ունեի պայմանագիր ու չկարողացա մասնակցել «Դեպի Եվրատեսիլին», որովհետև երկուսն էլ միաժամանակ էին:

-Ինչպե՞ս կատարեցիք երգի ընտրությունը:

-Նախ, իմացա, որ այս տարի կանոնները փոփոխվել են, ավելի բարդ է դարձել. պետք է ներկայանալ սեփական երգով: Սկզբում մեծ բարդություն առաջացավ երգ չլինելու պատճառով: Ավելի ճիշտ, երկու երգ կար, որ ես էի հեղինակել, բայց դրանք, իմ կարծիքով, Եվրատեսիլում հաջողություն չէին ունենա: Սկսեցի սոցցանցերով ման գալ տարբեր երգահանների ու հենց առաջինը գտա շվեդ երգահան Յոնաս Գլադնիկոֆֆին, ով արդեն երկար տարիներ է՝ եվրատեսիլյան ասպարեզում է, ում գրած երգերը , եթե չեմ սխալվում, չորս կամ հինգ անգամ արդեն Եվրատեսիլ են գնացել` Իռլանդիայից, Մալթայից…

-Իսկ այդ երգերը հաջողություն ունեցե՞լ են: 

-Դե, ինձ թվում է, արդեն հաջողություն է՝ Եվրատեսիլին մասնակցելը: Եզրափակիչ փուլ անցել են հաստատ, բարձր հորիզոնականներ չեն գրավել, բայց նորից եմ ասում, որ մասնակցելն արդեն մեծ հաջողություն է:

Շատ հետաքրքիր էր ինձ համար աշխատել մի մարդու հետ, ով արդեն ծանոթ է եվրատեսիլյան թոհուբոհին ու գիտի, թե ինչ է պետք: Նա ինձ ուղարկեց 10 երգերի «դեմո» տարբերակներ, որոնք մեկը մյուսից լավն էին, բայց “The voice”-ը հենց առաջին լսելուց ընտրեցի: Հետո նոր իմացա, որ այդ երգը երեք հոգով են ստեղծել: Ու արդեն սկսվեց բուռն աշխատանքը:

-Ի՞նչ ակնկալիքներով ես մասնակցում մրցույթին: 

-Ես կարծում եմ, որ եթե հաղթելու ցանկություն չկա, ուրեմն կամ էդ երգիչը խաբում է, կամ էլ անիմաստ է մասնակցում: Որովհետև եթե մասնակցում ես մրցույթի, պարզ է, որ պետք է ուզենաս հաղթել: Բայց, իմ կարծիքով, դա չպետք է խանգարի մասնակցին, որովհետև լիքը այլ ձեռքբերումներ էլ կան: Ավելի շատ մարդ կսկսի հետաքրքրվել քո արվեստով, որը կարծում եմ «Դեպի Եվրատեսիլը» կընձեռի: Հետո. աշխատել Հանրային հեռուստաընկերության հետ, աշխատել մի մեծ եվրատեսիլյան ճանապարհ անցած պրոֆեսիոնալ թիմի հետ, բոլորին չի հաջողվում, ինչը արդեն մեծ ձեռքբերում է: Մասնակից 20 հոգու մեջ ես էլ կամ և ունեմ հնարավորություն իրենց հետ աշխատելու: Նույնիսկ եթե եզրափակիչ չանցնեմ, մինչև այդ անցած ճանապարհը ևս մեծ նվաճում կլինի: Այդ ընթացքում ձեռք կբերեմ նաև շատ ընկերներ, չնայած արդեն հեռակա կարգով շփվում եմ մի քանի մասնակցի հետ:

-Ինչպե՞ս ընդունվեց երգը հանրության կողմից:

-Կարծիքները շատ տարբեր էին, շատ իրար հակասող: Սկզբում շատ էի հետևում մեկնաբանություններին, բայց հասկացա, որ պետք չէ դրանց ուշադրություն դարձնել, որովհետև միայն նյարդային համակարգիդ վրա է ազդում: Հիմնականում լավ կարծիքներ էին, կային նաև վատ կարծիքներ: Կային կարծիքներ, որ երգը Եվրատեսիլին չի համապատասխանում, ու նաև ծիծաղելի կարծիքներ կային: Բայց ես հասկանում եմ բոլորին: Մեր հանրությունն ավելի շատ նայում է տվյալ արտիստի հայտնիությանը, կասկածում են նոր արտիստների տվյակարողություններին, որը նույնպես շատ բնական է:

-Մյուս 19 մասնակիցներից ո՞ւմ երգերն ես ավելի շատ հավանում:

-Կան մի քանի երգեր, որոնք հավանում եմ, բայց անուններ փորձում եմ չտալ: Կասեմ, որ կան շատ լավ երգեր ու երգիչներ: Եթե ես մասնակից չլինեի, նրանց անպայման կերկրպագեի: Ի դեպ, ով էլ որ հաղթի, միևնույն է, երկրպագելու եմ, քանի որ մնում եմ Եվրատեսիլի երկրպագու, ով ուզում է, որ Հայաստանը բարձր հորիզոնական գրավի: Բայց կարծում եմ, որ այս տարվա երգերը, անկեղծ, ընհանուր առմամբ, զիջում են Հայաստանի անցած տարիների երգերին, այդ թվում նաև իմը, բայց ինձ թվում է, որ հաղթող երգի հետ Հանրային հեռուստաընկերությունը որոշ աշխատանքներ կկատարի:

-Ի՞նչ կցանկանաս ասել քո երկրպագուներին: 

-Ես հիմնականում փորձում եմ ոչինչ չասել, որովհետև նոր եմ արտիստի անուն կերտում ու չեմ ուզում լինել այն մարդկանցից, ովքեր մինչև գործելը, ասում են, որ հետևեն իրենց, որովհետև եթե կա երկրպագու, կհետևի իմ աշխատանքին ու կորոշի մնալ ինձ հետ: «Դեպի Եվրատեսիլից» հետո չեմ դադարելու աշխատել:

-Եվ վերջում, նախադասության սկիզբը ես ասեմ, ու դու փորձիր շարունակել.

-Եթե Եվրատեսիլ 2018-ում Հայաստանը ես ներկայացնեմ… Բարդ է շատ, նախ ասեմ, որ եթե ես ներկայացնելու լինեմ Հայաստանը, դժվար թե հասնեմ Եվրատեսիլի բեմ, հենց «Դեպի Եվրատեսիլի» բեմի վրա էլ կմնամ, (ժպտում է): Իսկ իրականում, դա կլինի շատ մեծ պատիվ ու պատասխանատվություն, որին կարծում եմ, պատրաստ եմ, համենայն դեպս, ունեմ շատ լավ թիմ, որոնց հետ հաստատ պատրաստ եմ հասնել Եվրատեսիլ ու Հայաստանը պատվով ներկայացնել:

hovik vanyan dsex

47 համարի միջի հայերը

-Ինչ լավ ա, դիմացը տեղ կա,- մտածեցի ես ու նստեցի 47 համարի տրանսպորտը: Դե, եթե հետևը նստեի, հաստատ մինչև տուն հասնեի, «սաղ չէի մնա»:

Անձրև էր գալիս, պատուհանը քրտնել էր, ես էլ պատկերներ էի նկարում ու  մտածում, որ եթե ձյուն չգա, Նոր տարին հավես չի անցի: Հետո ուշադրությունս գրավեցին ամենուր կախված խաչերը,  որոնց թիվը, եթե չեմ սխալվում, 14-ն էր: Սկսեցի հետևել վարորդի շարժումներին, նրա ջղային դեմքն էլ էր նույն արտահայտությամբ, ժպտացողն էլ:

Մի քիչ հետո լսեցի,  որ երկու կին ծիծաղում էին մյուս կնոջ վրա, ով մտածում էին, թե նստել է իր երեխայի վրա: Երրորդ կինը հասկացավ,  թե ինչու են ծիծաղում մյուսները, ասաց, որ ինքը այդքան հիմար չի, որ երեխայի վրա նստի: Հա, վերջում էլ հավելեց,  որ ինչքան տափակ կարող են լինել մարդիկ: Էսքանը` ուղղակի:

Հետո սկսվեց մի խոսակցություն, որը չէի էլ կարող պատկերացնել, թե մինչև ուր կհասնի: Ա մարդն ասաց վարորդին, որ 47 համարը էդքան շատ ա, ինչո՞ւ չի հաճախ աշխատում, վերջինս էլ ասաց, որ դա իր խնդիրը չի: Բ մարդը կողքից խառնվեց խոսակցությանը, ասելով, որ էնքան շատ մարդ է լինում էս տրանսպորտի մեջ, որ եթե չբռնվեն էլ, հաստատ չեն ընկնի: Մեղքս ինչ թաքցնեմ, ես էլ դիմացը նստած, քթիս տակ ժպտում էի, որ նման թագավորական տեղ եմ նստել: Լավ, ինչևէ, հետո, չեմ էլ հիշում, թե ոնց խոսակցությունը հասավ թանկացումներին, ճիշտն ասած, առաջին անգամ էի տեսնում, որ վարորդն ու ուղևորները նման զրույցի բռնվեն:

-Հենա, հունվարից էլ 5000-ով կկրճատեն ուսուցիչների աշխատավարձը:

-Տո մենակ ուսուցիչներինը չի, ոստիկաններինն էլ ա:

-Դրանք հեչ, է: Տեսնո՞ւմ եք՝ ոնց են ամեն ինչ թանկացնում, իբր էս տրանսպորտի փողը չթանկացրին: Էդ կարագի,  մսի, ամեն ընչի տեղն էլ հանում են:

-Մորքուր ջան, խի դու կարագ չե՞ս առնում երեխեքիդ համար:

-Չէ, որ չեմ կարում, ո՞նց առնեմ:

Սրանք մի քանի պատառիկներ են իմ լսած խոսակցությունից: Ճիշտն ասած, երկար տևեց այն, բայց չեմ ուզում շարունակել: Ուղղակի հասկացա, թե ինչքան դժվար է ապրել նման պայմաններում:

Հ.Գ. Սիրելի Ձմեռ պապ, խնդրում եմ, այս տարի այնպես արա, որ ամեն մարդ երջանիկ ու բարեկեցիկ ապրի…

hovik vanyan dsex

Չլինեին երգերի անցումների պահերը, բացի վերջինից

-Հով, արի գրկեմ, որ «տռոլիկն» արդեն գնա:

Երկու վայրկյան էլ ուշանայինք, իրոք, «տռոլիկը» գնացած կլիներ, ու նորից 10 րոպե կսպասեինք (չնայած լավ կլիներ. մի անգամ էլ կգրկեր ինձ մինչև գնալը): Դե, քանի որ ես էլ տրոլեյբուս չեմ սիրում, որովհետև շատ դանդաղ է գնում, պետք է ավտոբուսով տուն հասնեի: Մեկ էլ, երթուղային էլ չեմ սիրում, որովհետև հասակս 1.82 է (պատկերացրեցիք արդեն):

19:32 էր: Որոշեցի հաշվել, թե ինչքան ժամանակից տուն կհասնեմ, ու մինչև հասնելս ինձ պետք էր ականջակալներով երգ լսել, հիանալ Երևանի անկյուններով ու հիշել նրան, հիշել ու կարոտել:

Փաստորեն ավտոբուսը շատ լիքն էր, ու ես էլ մոռացել էի, որ մենակ չեմ, բարձր-բարձր երգում էի. “Dancing in the dark, with you between my arms… “

Արդեն 19:54 էր, ու լսում էի «փլեյլիսթիս» 7-րդ երգը: Երբ երգը վերջանում էր, ու պետք է հաջորդն սկսվեր, այդ ընթացքում լսվում էին մարդկանց խոսակցություններից հատվածներ, և ես մտածում էի մարդիկ ինչպես կարող ենք այդքան դատարկ բաներից խոսել: Մտածում էի՝ չլինեին երգից երգ անցնելու պահերը (դեռ չգիտեի վերջինի մասին), որ ես շարունակեի հիշել, կարոտել, զգալ ու երազել:

Ստացվեց, որ 43 րոպեում հասա տուն ու լսեցի 15 երգ, ու 15 անցումի պահ եղավ:

Էս անգամ մի կանգառ շուտ չիջա, այլ 17 կանգառ հետևեցի կյանքին, որն ընդհանրապես նման չէր անցած անգամ մի կանգառ շուտ իջած կյանքին: Էս անգամ կային էդ անտանելի անցումների պահերը (բացի վերջինից), որոնք փոխում էին կյանքի հանդեպ իմ պատկերացումները:

Բայց վերջապես վերջին անցումի պահն էր, որի ժամանակ հասկացա, որ պետք է ուղղակի հավատալ ու երազել, անտեսելով վատն ու անիմաստը:

hovik vanyan dsex

Կյանքը մի կանգառ շուտ

Մի կանգառ շուտ իջա տրանսպորտից, որովհետև այլևս տեղ ու դադար չկար: Եղանակը խորհրդավոր ու միաժամանակ շատ վախեցնող էր: Մարդիկ կարծես այլ մոլորակից լինեին, ոչ մեկի երեսին մի փոքր ժպիտ անգամ չէր երևում: Երեկվա վիրավոր սև կատուն արդեն մահացել էր, նստարանի վրայի շիշը կոտրել էին, իսկ աղբամանի աղբն արդեն հասել էր գետնին: Աչքիցս չվրիպեց նաև այն կինը, ում արդեն մի շաբաթ էր՝ տեսնում էի ծաղիկների խանութի դիմացի նստարանի վրա: Ոնց հասկացա՝ նա տուն չունի. ճամպրուկը միշտ իր հետ է լինում: Ամբողջ ճանապարհին այդ կինն էր մտքիս մեջ:

Եհովայի վկաները նորից նստած էին իրենց մշտական տեղում ու ամեն անցնող մարդու ուշադիր զննում էին:

24-րդ շենքի տատիկներն էլ իրենց նստարանին էին, ու ինչպես միշտ՝ այն գեր ու սևահեր տատիկը աջ կողմում էր, ակնոցավորը՝ մեջտեղում, իսկ բոյովը՝ ձախ կողմում: Արդեն էնքան էի տեսել նրանց, որ անկախ ինձնից ուզում էի բարևել:

Կաղին հավաքող պապիկն էլ արդեն գրեթե լցրել էր տոպրակը. երևի խոզերի համար էր տանում:

Ափսոս, մյուս կանգառին շուտ հասա, որի մոտ էլ մեր տունն է: Ինչպես միշտ սպասեցի կանաչ լույսը վառվի՝ հետո անցնեմ փողոցը, իսկ էն մարդկանց, որ կարմիրի ժամանակ էլ են անցնում, երբեք չեմ հասկանա:

Մեր հասցեն է՝ Լոռու մարզ, ՍՄԱՐԹ կրթական կենտրոն

Լուսանկարը՝ Հովիկ Վանյանի

Լուսանկարը՝ Հովիկ Վանյանի

2018 թվականի հունվարից,  հուրախություն  Լոռու մարզի երեխաների, իր դռները կբացի ՍՄԱՐԹ  կրթական կենտրոնը: Բացմանը ընդառաջ լրագրողների հետ ունեցած զրույցում COAF-ի Smart նախաձեռնությունների պատասխանատու  Շահանե Հալաջյանը  մեզ պատմեց կենտրոնի  նպատակների, շահառու համայնքերի  և մինչև այս իրենց ծավալած գործունեության մասին:

-Կենտրոնը կառուցելու համար ինչո՞ւ ընտրեցիք հենց Լոռին:
-Առաջին մարզը, որտեղ մենք սկսել ենք աշխատել՝ Արմավիրն է: Արմավիրում մենք 10 տարի շարունակ աշխատել ենք 10 և ավելի գյուղերում: Մեր հիմնադրամի աշխատակիցները յուրաքանչյուր օր այցելել են Արմավիրի գյուղեր և  աշխատել դպրոցների, բուժամբուլատորիաների և մի շարք այլ հաստատությունների հետ, 4 ծրագրերով` կրթական, առողջապահական, երեխայի և ընտանիքի պաշտպանության ու տնտեսական զարգացման: 10 տարի ինտենսիվ աշխատելուց հետո, քանի որ մոտեցումը հաջողված էր, մեր տնօրենը՝ ամերիկաբնակ բարերար Գարո Արմենը, որոշեց, որ պետք է այս հաջողված մոդելը գործի դնել այլ համայնքների զարգացման մեջ և, որ հետագա 10 տարում գյուղերը ոչ թե պետք է լինեն 10-ը, այլ` 100-ը: Սա նշանակում էր, որ ծրագիրը պետք է տարածվեր այլ մարզերում նույնպես:

2014թ-ին հիմնադրամի գործունեության տասնամյակից հետո նոր գյուղերի ընտրության խնդիր դրվեց: Իհարկե, պրոֆեսիոնալ թիմ հավաքվեց, ովքեր տեղեկացված էին Հայաստանի համայնքների խնդիրներից: Մեկ տարուց ավել աշխատանքներից հետո որոշվեց, որ ծրագիրը կիրականացվի Լոռիում: Ինչու հենց Լոռիում, որովհետև այստեղ բարձր էին որոշ ցուցանիշներ կապված աղքատության, արտագաղթի և այլ խնդիրների հետ, և բացի այդ, Լոռին ուներ դրական կողմեր, որոնցից մեկը մարզի իտելեկտուալ պոտենցիալն էր: Հիմնադրամի համար հետաքրքիր էր նաև նոր միջավայրը, որովհետև այսպես ասած, տափաստանային, ջրի սակավության խնդիր ունեցող Արմավիրից հետո մենք գալիս ենք Լոռի` լեռնային, խոնավ տարածաշրջան:

-Որքան գիտենք,  կենտրոնը միակն է իր տեսակի մեջ: Ինչպե՞ս ծնվեց այն ստեղծելու գաղափարը:
-Արմավիրում մենք շաբաթական երեքից  չորս անգամ գնում էինք գյուղ, անմիջականորեն մարդկանց հետ աշխատելու, իսկ այս պարագայում դա հնարավոր չէր: Եթե նույնիսկ առավոտ վաղ Երևանից սկսեինք մեր աշխատանքը, միևնույն է, ունենում էինք ժամանակի  կորուստ: Հասկացանք, որ աշխատանքի համար նոր մոդել է պետք, իսկ այդպիսին դեռ չկար,  և արդյունքում մի շարք քննարկումներից հետո ծնվեց ՍՄԱՐԹ-ը:

-Իսկ ինչո՞ւ հենց  ՍՄԱՐԹ:
-Ի սկզբանե, մեր աշխատանքի հիմքը անմիջական մարդ-մարդ հարաբերություններն էին,
բայց 21-րդ դարը մեզ առաջարկում է նոր հնարավորություններ, ավելի արդյունավետ հարաբերությունները կազմակերպելու և աշխատելու համար: Որոշեցինք , որ տեխնոլոգիաներին ավելի մեծ առավելություն պետք է տրվի, և հենց տեխնոլոգիաները  կիրառելով պետք է փորձենք կազմակերպել մեր աշխատանքը: ՍՄԱՐԹԸ, այսպես ասած, այս ամենի կենտրոնացումն է: Սմարթ կենտրոնից առաջ ստեղծվեցին վեց սմարթ սենյակներ Լոռու մարզի տարբեր գյուղերում, և ունենք ևս երկու Սմարթ-ապահով սենյակներ  Տավուշի մարզում, որոնք կառուցվեցին  ապրիլյան պատերազմից հետո սահմանին հարող գյուղերում, դպրոցի ներքին հարկում`երեխաներին ապաստարանով ապահովելու համար: Սմարթ սենյակները իրար հետ կապված են հեռահաղորդակցության նորագույն մեթոդներով, տեխնոլոգիաներով հագեցված սենյակներ են, որտեղ գյուղի  երեխաները կարող են օգտվել այն բոլոր հնարավորություններից, որն ընձեռում է քաղաքը: Այսինքն, այն միտքը, որ ամեն ինչ միայն Երևանում է, Վանաձորում կամ Գյումրիում, կամաց-կամաց սկսում է չհամապատասխանել իրականությանը:

Լուսանկարը՝ Հովիկ Վանյանի

Լուսանկարը՝ Հովիկ Վանյանի

-Որտեղի՞ց  են հրավիրվելու մասնագետները, ովքեր պետք է դասավանդեն այստեղ:
-Հիմնադրամի աշխատանքային սկզբունքը այսպիսին է. մեր մասնագետները այցելում են գյուղ, բայց միշտ մենք վերապատրաստում ենք տեղի մասնագետներին, որպեսզի հետագայում ապահովվի ծրագրի շարունակականությունը: Այսինքն, եթե այսօր մենք գիտենք, որ Արմավիրում այլևս գործ չունենք անելու, դա միայն այն պատճառով, որ այնտեղ կան որակյալ  վերապատրաստված մասնագետներ, ովքեր շարունակում են մեր գործը: Այստեղ մասնագետները լինելու են թե´ դրսից, թե´ Լոռիից:

 -Դասընթացները անվճա՞ր են լինելու,  թե՞ վճարովի:
-Ամեն ինչ անվճար է: Մեր հիմնադրամը բարեգործական է, և այլ կերպ չէր էլ կարող լինել:

-Ի՞նչ տարածքների է բաժանված շենքը:
-Շենքի ծայրում տեղակայված է գրադարանը: Այն բաղկացած է երեք հարթակներից: Ինչպես այս, այնպես էլ կենտրոնում գտնվող մյուս սենյակները հարմարեցված են հաշմանդամություն ունեցող մարդկանց համար: Առաջին հարթակը հատկացվելու է մեր հիմնական` COAF-ական ծրագրերին: Այս հարթակում կլինի նաև գրադարանավարի  գոտին: Մեր գրադարանը լինելու է կապող օղակ մյուս բոլոր ծրագրերի համար: Նշեմ որ շեշտը չենք դրել միայն տպագիր գրքերի վրա, այլ նաև Audio, 3D, էլեկտրոնային, թվային գրականության վրա: Այս գրադարանում լինելու է մինիմալ քանակով տպագիր գիրք, ավելի շատ փորձելու ենք համագործակցել հարևան համայնքների գրադարանների հետ,  խթանելու համար նրանց աշխատանը, և վերապատրաստելու գրադարանավարներին: Այստեղ կարող են լրացնել նաև մասնագիտական գրականության պակասը:

-Արդյո՞ք  այս կենտրոնը կարող է դիտվել որպես դպրոցի մրցակից:
-Իրականում հակառակն է, եթե մենք ունենանք լավ էքսպերտ, կուժեղացնենք ուսուցիչներին և կունենանք մեզ օգնող հզոր թիմ: Մեր գերնպատակը, ընդհանուր առմամբ, կրթության որակի բարելավումն է, անկախ նրանից, դա կլինի կենտրոնո՞ւմ, թե՞ դրանից դուրս:

Լուսանկարը՝ Հովիկ Վանյանի

Լուսանկարը՝ Հովիկ Վանյանի

-Ո՞ր համայնքների երեխաները կարող են հաճախել կենտրոն:
-Թիրախային մարզը Լոռին է, բայց Շիրակից  ու Տավուշից ևս նախատեսվում են ժամանակ առ ժամանակ այցեր կազմակերպել: Հիմնականում նախատեսում ենք պիլոտային ծրագիրը  հունվարից  փորձարկել Լոռում: Տեսական մասը պետք է վերածել գործնականի, կենտրոնը պետք է դառնա շնչող օրգանիզմ, որպեսզի մայիսից սկսած մենք գործենք լրիվ թափով: Սկզբում կաշխատենք 30 կմ ռադիուսի շրջանակներում ընկած գյուղերի հետ, որպեսզի տեղափոխման խնդիր չառաջանա:

-Ինչպե՞ս եք իրականացնելու երեխաների փոխադրումը:
-Կենտրոնը տեղափոխման մեծ հոգսը վերցնում է իր վրա, բայց փորձում ենք համագործակցել նաև  պետական մարմինների հետ, ակնկալում ենք նաև ծնողների աջակցությունը:

-Ֆինանսավորման առումով ովքե՞ր են աջակցել:
-Հիմնադրամի հովանավորը  և տնօրենը Գարո Արմենն է: Ի սկզբանե նա ամեն բան զրոյից սկսել է իր միջոցներով, բայց քանի որ շատ հայտնի գիտնական ու բարերար է արտասահմանում,  ունի բազմաթիվ ազդեցիկ ընկերներ, ովքեր ընթացքում միացան նախաձեռնությանը: Մենք ունենք ձևավորված հոգաբարձուների խորհուրդ, որի կազմում կան աշխարհահռչակ հայեր, գիտնականներ, բարերարներ, արվեստագետներ, կամաց-կամաց այդ շրջանակը ընդլայնվում է: Բացի այդ, ամեն տարի դեկտեմբերին մենք ունենում ենք դրամահավաք-երեկո, այս տարի արդեն 14-րդ անգամ: Մեզ օգնում են նաև շատ անհատներ, առանձին կառույցներ ու կազմակերպություններ: Մենք ակտիվ համագործակցում ենք Ամերիկյան դեսպանատան, VivaCelL MTS-ի, Beeline-ի հետ:

-Ինչպե՞ս  եք կազմակերպելու դասավանդողների կեցության հարցը:
-Մենք ունենք հյուրատուն, որը գտնվում է կենտրոնի աջ մասում, այստեղ կհյուրընկալվեն այլ երկրներից հրավիրված մասնագետները, աշխատողները, ժամանակ առ ժամանակ կկազմակերպվեն ճամբարներ:

-Ի՞նչ տարիքային խմբերի համար է նախատեսված կենտրոնը և ի՞նչ  քանակությամբ այցելու կարող է ընդունել:
-Տարիքային սահմանափակում չկա, նվազագույն տարիքը չորսն է, դրանից մեծ կարող է այցելել ցանկացած մարդ: Առավելագույնը կարող ենք ընդունել 150 ուսանող:

Լուսանկարը՝ Հովիկ Վանյանի

Լուսանկարը՝ Հովիկ Վանյանի

-Ի՞նչ կարող եք առաջարկել  4 տարեկան երեխաներին:
-Մենք շատ ենք կարևորում վաղ մանկական զարգացումը: Փորձը ցույց է տալիս, որ հենց այդ տարիքն է կարևոր, երբ նոր է սկսում զարգանալ երեխայի գիտակցությունը, և հենց այդ տարիքից է պետք երեխային սկսել գիտելիք տալ: Այս տարիքային խմբին առաջարկվելու է ուսում խաղերի միջոցով, գործընթացի մեջ կկիրառվեն նաև տարբեր տեխնոլոգիաներ: Բնականաբար մեր մանկապարտեզներում այդ տեխնոլոգիաները չեն կիրառվում, բայց մենք մեր մասնագետների միջոցով մատուցելու ենք այդ ծառայությունները: Բացի երեխաներից մենք աշխատելու ենք նաև ծնողների հետ, կունենանք հատուկ դասընթացներ նաև երիտասարդ մայրիկների համար:
-Ե՞րբ սկսվեց շինարարությունը, և ո՞վ է այս յուրահատուկ ճարտարապետական լուծման հեղինակը:

-Սմարթը հիմնվեց 2015թ-ին,  2 տարի է արդեն ընթանում է շինարարությունը, և դրա արդյունքում է, որ ունենք յուրահատուկ ճարտարապետական նախագծով, և բոլոր մեր եղած կրթական համալիրներից տարբերվող կենտրոն: Ճարտարապետը բեյրութահայ Փոլ Գալուստյանն է, ով հատուկ հրավիրվել է այս նախագիծը կյանքի կոչելու համար: Եթե նկատեցիք, շենքը ատիպիկ է, և շատ հատվածներում պատերի փոխարեն պատուհաններ են: Ճարտարագիտական նման լուծումների գաղափարը  բնության հետ ներդաշնակ լինելու և երեխաներին իրենց հոգեհարազատ միջավայրից չհեռացնելու, կապը բնության հետ պահելու մեջ է:

Զրուցեցինք նաև  COAF -ի Լոռու թիմի ղեկավար Քրիստ Մարուքյանի հետ:

-Ի՞նչ եք կարծում, ի՞նչ դժվարությունների կհանդիպի կենտրոնը իր աշխատանքի սկզբում:
-Խոչընդոտ  կարող են հանդիսանալ տրանսպորտային, ճանապարհների հետ կապված որոշակի խնդիրները, կամ սկզբնական շրջանում ծնողների թերհավատությունը, բայց դրանք տեխնիկական հարցեր են, որոնք կարծում եմ շատ արագ կլուծվեն:

-Իսկ ի՞նչ է դասավանդվելու:
-Կլինեն գյուղատնտեսության, ջերմոցային տնտեսության հետ կապված դասընթացներ, անգլերեն, ծրագրավորում, ռոբոտաշինություն, բիզնես հմտություններ,  ինչպես նաև կունենանք արվեստների, արհեստների ակումբներ, յոգա, պար: Մենք փորձելու ենք այս հմտությունները գյուղական համայնքներում ապրող մարդկանց համար վերածել եկամտի աղբյուրների:

-Ինչքանո՞վ կաջակցի կենտրոնը հետաքրքիր գաղափարներ ունեցող երեխաներին:
-Կենտրոնը ինքը արդեն իսկ մեծ աջակցություն է երիտասարդներին: Որովհետև նման կենտրոնի առկայության դեպքում երիտասարդները արդեն ունենում են մեծ տեխնիկական հնարավորություններ, որոնք անհատի համար ձեռք բերելը մեծ միջոցներ կպահանջեր:

-Արդյո՞ք ձեր կրթած մասնագետները պահանջարկ կվայելեն համաշխարհային շուկայում:
-Մենք չենք կրթում մասնագետներ այլ երկրների զարգացմանը նպաստելու համար: Մենք կրթում ենք, որպեսզի մեր տված գիտելիքով զարգանան մեր համայնքները: Կենտրոնի գործունեությունը ինքնին պետք է նպաստի արտագաղթի կանխարգելմանը:

Լուսանկարը՝ Հովիկ Վանյանի

Լուսանկարը՝ Հովիկ Վանյանի

ՍՄԱՐԹԻ գործնեությամբ առանձնապես ոգևորված են նրան ամենամոտ համայնքի`Դեբեդի երեխաները, ովքեր մեզ հետ զրույցում նշեցին, որ COAF-ը իր ծրագրերով շատ է նպաստել գյուղի զարգացմանը, իրենց անհատական  որակների բարելավմանը, մասնավորապես «Աքսես» խմբակը, որը շարունակելու է իր գործունեությունը կենտրոնում, տվել է անգլերեն լեզվի անգնահատելի գիտելիքներ, նոր ծանոթություններ ու ազատ խոսք: ՍՄԱՐԹԻ շահառու համայնքներն են նաև Թումանյանը, Դսեղը, Քարինջը և այլն:

Կենտրոնի գործունեությունը հիմնված է լինելու 4 գաղափարական հիմնասյուների վրա` նորարարություն և ստեղծարարություն, լեզու և հաղորդակցություն, անձնային զարգացում, ձեռնարկատիրություն: Կենտրոնի նպատակն է՝ կրթել երկրի ակտիվ և արժանի քաղաքացիներ, անհատականություններ, ովքեր կկարողանան իրենց գաղափարները կյանքի կոչել իրենց համայնքներում և կխթանեն արտագաղթի կանխումը:

Լուսանկարը՝ Հովիկ Վանյանի

Լուսանկարը՝ Հովիկ Վանյանի

Հարցազրույցները վարեցին՝ Մարիամ Բարսեղյանը, Անի Ղուլինյանը, Հովիկ Վանյանը

hovik vanyan dsex

Առանց ընտանիքի

Մտածում էի՝ հեշտ է լինելու ծնողներից, տնից, գյուղից հեռու ապրելը: Կարծես այլ աշխարհ ընկած լինեմ: Եթե նախկինում պատասխանատվության զգացումս այնքան էլ շատ չէր, որովհետև ծնողներիս կողքին էի, հիմա արդեն ես եմ իմ յուրաքանչյուր քայլի համար պատասխանատու:

Նյութերիցս մեկի մեջ գրել էի, որ Երևանը Մարսի վրա չէ, բայց հիմա համոզվում եմ, որ Երևանը միգուցե Մարսի վրա չէ, բայց ես հաստատ Մարսի վրա եմ, ու այնպես է ստացվում, որ Մարսի վրա պատասխանատվությունը պետք է լինի ամենաբարձր կետի վրա: Փորձում եմ հնարավորինս խելացի ու զգույշ լինել, որպեսզի ծնողներս համոզված լինեն, որ իզուր չեն ինձ վստահել ու թողել, որ հեռանամ իրենցից:

Արդեն մեկուկես ամիս է, որ ծնողներիս հետ չեմ ապրում ու հիմա, ամփոփելով այսքան ժամանակը, հասկանում եմ, թե ինչքան եմ փոխվել ու դարձել ավելի զգոն: Փաստորեն, ստացվում է այնպես, որ յուրաքանչյուր մարդ պետք է հասկանա ու գնահատի իր կարողություններն ու կարողանա ճիշտ որոշումներ կայացնել:

Հետ դառնալով անցյալ՝ տեսնում եմ, թե ինչքան տարբերություններ կան իմ «ես»-երի միջև: Մենակ ապրելը, ծնողներից հեռու լինելն ու ինքնուրույն գործելն օգնեցին ինձ հասուն մտածելակերպ ձեռք բերել ու աշխարհին նայել իրական աչքերով: Հիմա պետք է ուղղակի համակերպվել ու մտածել ապագայի մասին:

Հ. Գ. Քիչ մնաց աշնանային արձակուրդներին: Կարոտել եմ գյուղը…

DigiTec Expo – 2017

Լուսանկարը` Էլիզաբեթ Հարությունյանի

Լուսանկարը` Էլիզաբեթ Հարությունյանի

Սեպտեմբերի 29-ից հոկտեմբերի 1-ը «Տոն տեխնոլոգիական հայության համար» կարգախոսով «Yerevan Expo» ցուցահանդեսային համալիրում տեղի է ունեցել «DigiTec Expo-2017» 13-րդ ամենամյա տեխնոլոգիական ցուցահանդեսը:
17.am-ի թղթակիցները ստորև լուսաբանում են «DigiTec Expo-2017»-ը:  

«Արփի Սոլար» ընկերության մարքեթինգի և վաճառքի բաժնի ղեկավար Կատարինե Գալստյան:

Լուսանկարը` Լիլիթ Վարդանյանի

Լուսանկարը` Լիլիթ Վարդանյանի

-Ե՞րբ է ստեղծվել կազմակերպությունը, ո՞րն է նրա հիմնական արտադրանքն ու առաքելությունը:

-Ընկերությունը արդեն 5 տարի է, ինչ գործում է հայաստանյան շուկայում և ներկայացնում է արևային էներգիան օգտագործելու տարբեր տեսակների համակարգեր: Հինգ տարվա գործունեության արդյունքում արդեն ունենք գրեթե 1200-ից ավելի նախագծեր:

Լուսանկարը` Լիլիթ Վարդանյանի

Լուսանկարը` Լիլիթ Վարդանյանի

Արևային էներգիան երկու խոշոր մասերի է բաժանվում՝ ֆոտովոլտային համակարգեր, որոնց միջոցով մենք ստանում ենք հոսանք, և ջերմային համակարգեր, որոնց միջոցով մենք ստանում ենք տաք ջուր: Այս համակարգերը ստեղծված են կենցաղային օգտագործման համար: Այս տարի, որպես 5 տարվա գործունեության արդյունք, շահագործման ենք հանձնելու մեր մեկ մեգավատտանոց առաջին արևային կայանը, որն օգագործվելու է սպառման համար:

-Ինչքանո՞վ են արևային համակարգերը տարածված Հայաստանում:

-Այսօր այստեղ՝ «ԴիջիԹեք էքսպոյում» մենք ներկայացնում ենք ոչ միայն մեր նոր մեկ մեգավատտանոց կայանը, այլ նաև մեր ողջ արևային համակարգերի տեսականին: Ներկայացնում ենք մարդկանց, թե ինչու ընտրել հենց մեր կազմակերպությունը: Առաջին պատճառը հենց հինգ տարվա փորձն է Հայաստանում, իսկ ընդհանրապես՝ մենք ունենք տասնհինգ տարվա փորձ, մեր գործարանը գտնվում է Սիրիայում: Մեր սպասարկումը, վաճառքը գործում է բոլոր մարզերում: Նաև ունենք հատուկ կրթական կենտրոններ, որոնք պարբերաբար անցկացնում են սեմինարներ, մարդիկ կարող են սովորել, դառնալ արևային էներգիայի ինժեներներ:

Լուսանկարը` Լիլիթ Վարդանյանի

Լուսանկարը` Լիլիթ Վարդանյանի

«Արփի Սոլար» ընկերության ամենակարևոր մոտեցումը անհատական մոտեցումն է յուրաքանչյուր հաճախորդին: Մենք հաշվի ենք առնում մեր կողմից սահմանված չափորոշիչները, որոնք տարբեր են ֆոտովոլտային և ջերմային համակարգերի համար: Բոլոր չափորոշիչները հաշվի առնելուց հետո միայն մենք հաճախորդին խորհուրդ ենք տալիս, թե որ համակարգն ընտրել, առաջարկում ենք արևային լուծումներ: Մենք վաճառում ենք ոչ թե ապրանք, այլ լուծում:

-Ինչքանո՞վ են արևային համակարգերը ավելի տնտեսող ու սպառողի համար ձեռնտու, քան ամեն ամիս էլեկտրականության դիմաց վճարելը:

-Համակարգերը բավականին մատչելի են: Ջրատաքացման համակարգերն արժեն մոտ 800 դոլար: Եթե հաշվենք ամսական այն գումարը, որ դուք տրամադրում եք գազի դիմաց վճարելուն, մոտավորապես 2.5-3 տարի հետո ներդրված գումարը ամբողջությամբ դուրս է գալիս: Սովորական ջրատաքացման համակարգի շնորհիվ կարելի է 20 տարվա մեջ խնայել 2.5 միլիոն դրամ: Ֆոտովոլտային համակարգերը նույնպես մատչելի են: Այն այֆոնները, որ մենք այսօր գնում ենք, ավելի թանկ են, քան մեկ ամբողջական արևային համակարգը: Այսօր այս համակարգերը ձեռք բերելու համար սկզբնական ներդրում անել էլ պետք չէ: Այն գումարը, որ ամսական վճարում ենք գազի կամ էլեկտրաէներգիայի դիմաց, կարող ենք վճարել ֆինանսական կազմակերպություններին արևային համակարգի համար:

-Ինչքանո՞վ է ժողովրդի գիտակցությունը բարձր, որ այս համակարգերն ավելի խնայող են:

-Դեռևս երկու տարի առաջ արևային համակարգերը դեռ նոր էին, չտարածված, բայց հիմա վստահորեն կարող եմ ասել, որ պարզապես չենք հասցնում տեղադրել համակարգերը: Երբ մի հոգի տեղադրում է, մնացած բոլորը նրա շրջապատում նույնպես սկսում են տեղադրել:

-Ինչպիսի՞ն է արևային համակարգեր առաջարկող կազմակերպությունների մրցակցային շուկան Հայաստանում:

-Կան ևս մի քանի կազմակերպություններ, որոնք նույնպես առաջարկում են արևային համակարգեր, բայց դա դեռևս մրցակցություն չենք համարում, որովհետև թե՛ վաճառքի ծավալներով, թե՛ մեզ հետ համագործակցող ընկերությունների թվով ու մեր ունեցած փորձով մենք բացարձակ առաջատար ենք եղել ու կմնանք: Եթե հաշվենք միայն կենցաղային սպառման համար ձեռք բերված համակարգերը, մենք արդեն 1200-1300 սպառող ունենք, ինչը բավականին լուրջ թիվ է: Մենք ուրախ ենք, որ կան էլի այս գործով զբաղվող կազմակերպություններ, որովհետև շուկան շատ մեծ է, շատ բաց, ու մենք այսօր ունենք էներգետիկ անկախության պետական պրոբլեմ:

-Ինչպիսի՞ն էր պետության վերաբերմունքը կազմակերպությանը՝ որպես ալտերնատիվ էներգիա առաջարկողի: 

-Օրենսդրական դաշտում փոփոխությունները տեղի են ունենում ամեն ամիս: Այդ փոփոխություններն արդեն նպաստում են զարգացմանը, որովհետև դրանք համակարգը դարձնում են ավելի մատչելի, ավելի ճկուն, ինչի շնորհիվ մենք ունենում ենք ավելի շատ սպառողներ: Մենք հիմա այն եզակի պետություններից ենք, որ կայանը տեղադրում ենք, և էներգիան փոխանցում ընդհանուր ցանցին: Կարող ենք նաև արևային պլանտացիաներ ունենալ:

-Ի՞նչ հետագա պլաններ ունեք:

-Կփորձենք տարբեր գործիքներ կիրառել, որ մեր արտադրանքը սպառողին ավելի մատչելի, ավելի հասանելի լինի: Երկրի էներգետիկ անկախության տեսանկյունից նախատեսում ենք մի քանի այլ կայանների բացում, որոնցից առաջինը կլինի հոկտեմբերի 27-ին Թալինի առաջին մեկ մեգավատտանոց կայանի բացումը: Կայանը արտադրելու է էլեկտրաէներգիա ոչ թե ինչ-որ մեկի սպառման համար, այլ գործելու է մյուս ջէկերի, ատոմակայանի պես: Արևային էներգիայի կայանի ռեսուրսը անսպառ է, այն չի կեղտոտում շրջապատը: Էներգիան հավաքվելու է ընդհանուր ցանցում, այսինքն՝ ձեր օգտագործած էներգիան հնարավոր է, որ լինի հենց արևայինը:

***

Լուսանկարը` Ամալյա Հարությունյանի

Լուսանկարը` Ամալյա Հարությունյանի

«Արփինետ» ընկերության տեխնիկական տնօրեն Առնակ Մելիքյան:

-Մենք ներկայացնում ենք հեռուստատեսային նոր պլատֆորմ, որը ավելի հարմար է և մատչելի: Ամենակարևոր բաժիններից մեկը նախընտրելի բաժինն է: Այս բաժնի օգնությամբ դուք կարողանում եք ամբողջովին կառավարել ձեր եթերը: Այսինքն՝ այն կարող է ցույց տալ այս պահին բոլոր ալիքներով ցուցադրվող ֆիլմերը կամ երեխաների համար նախատեսված հաղորդումները: Դուք անգամ կարող եք ժանրերով ֆիլտրել ձեր եթերը: Սա մեր հեռուստատեսության ամենամեծ առավելությունն է: Ալիքները մեծամասամբ հայկական ալիքներ են: Յոթ օրվա ընթացքում դուք կարող եք կրկին նայել հաղորդումը: Ունենք նաև բնութագրող տողեր տվյալ հաղորդման մասին:

Լուսանկարը` Ամալյա Հարությունյանի

Լուսանկարը` Ամալյա Հարությունյանի

Մեր հեռուստատեսության ամենամեծ առավելությունը և նորարարությունը արագ գործելն է: Էսպիսի արագ աշխատող պլատֆորմ դեռ Հայաստանում չկա: Մեր հավելվածը գործում է «խելացի հեռուստացույցների» և «անդրոիդ» օպերացիոն համակարգերի վրա երեք լեզուներով՝ հայերեն, ռուսերեն և անգլերեն:

***

Դավիթ Գևորգյանը ներկայացնում է իր էլեկտրական հոսանքով աշխատող մեքենան:

-Ներկայացնում եմ էլեկտրական ավտոմեքենա: Հեղինակը ես եմ: Աշխատում է էլեկտրական հոսանքով։ Որպես առանձնահատկություն կարելի է նշել, որ պատրաստված է սովորական ավտոմեքենայի բազայի հիման վրա։

Լուսանկարը` Ամալյա Հարությունյանի

Լուսանկարը` Ամալյա Հարությունյանի

Այսինքն՝ պատրաստի մեքենայի բազան վերցրել ենք ու վրան տեղադրել էլեկտրական շարժիչ՝ իր օժանդակ սարքերով։ Որպես էլեկտրական մեքենա՝ մրցունակ է աշխարհում։ Չորս անգամ տնտեսում է վառելիքով աշխատող սովորական մեքենայի ծախսը։ Մեքենան լիցքավորվում է 2-3 ժամում։

***

Լուսանկարը` Ամալյա Հարությունյանի

Լուսանկարը` Ամալյա Հարությունյանի

Ֆրանսիական համալսարանը «DigiTec Expo-ում»: Ներկայացնում են համալսարանի ուսանողները:

-Հայաստանում ֆրանսիական համալսարանն ունի նոր ֆակուլտետ՝ ինֆորմատիկա և կիրառական մաթեմատիկա։ Ունենք նաև չորս այլ ֆակուլտետներ՝ իրավաբանություն, մարքեթինգ, կառավարում և ֆինանսներ։ Չորրորդ կուրսի երկրորդ կիսամյակից լավագույն ուսանողները պրակտիկա են անցնում Ֆրանսիայում։

Լուսանկարը` Ամալյա Հարությունյանի

Լուսանկարը` Ամալյա Հարությունյանի

Բացի ինֆորմատիկայի և կիրառական մաթեմատիկայի ֆակուլտետից՝ մնացած բոլորի համար ունենք նաև մագիստրատուրա և ասպիրանտուրա։ Համագործակցում ենք «Լիոն 3» համալսարանի և Թուլուզի ինֆորմատիկայի հետազոտական ինստիտուտի հետ։ Ունենք նաև նախապատրաստական զրո կուրս։ Այսինքն՝ դիմորդները նախապատրաստվում են ընդունելության քննություններին։ Նոր ֆակուլտետը կբացվի 2018 թվականին։ Ծրագիրը դեռ ամբողջական չէ, շուտով կհրապարակվի։

Լուսանկարը` Ամալյա Հարությունյանի

Լուսանկարը` Ամալյա Հարությունյանի

Ասեմ, որ էքսպոյի ընթացքում ոգևորությունը նկատելի է։ Մեր ռեկտորն էլ իր ելույթում փաստեց IT ոլորտի զարգացման կարևորությունը Հայաստանում:

***

DAAD կրթաթոշակային ծրագրերի խորհրդատու Մերի Նավասարդյան:
-Ներկայացնում ենք գերմանական ակադեմիական փոխանակման ծրագիրը, որն անվանում են DAAD։ Մենք ամեն տարի մասնակացում ենք «ԴիջիԹեքին»։ Այս տարի ևս հրավեր ստացանք։ Ներկայացնում ենք այն բոլոր հնարավորությունները, որ տալիս է DAAD-ը ուսանողներին, գիտական հետազոտությամբ զբաղվող անձանց Գերմանիայում ուսանելու և գիտական կապեր ստեղծելու համար։ Քանի որ մեզ դիմում են նաև IT ոլորտի և տեղեկատվական տեխնոլոգիաներով հետաքրքրվող անձինք, «ԴիջիԹեքի» ղեկավարությունը նպատակահարմար է գտել մեր՝ այստեղ գտնվելը և մեր ծրագրերը ներկայացնելը:

***

Լուսանկարը` Ամալյա Հարությունյանի

Լուսանկարը` Ամալյա Հարությունյանի

«Erasmus+» ծրագրի պատասխանատու Էդիթ Սողոմոնյան:

-Մենք այսօր ներկայացնում ենք Եվրամիության կողմից ֆինանսավորվող «Erasmus+» կրթական ծրագիրը, որը հնարավորություն է տալիս ուսանողներին և դասախոսներին կարճաժամկետ վերապատրաստվելու եվրոպական որևիցե բուհում, ինչպես նաև մագիստրոսական ծրագրեր են առաջարկվում անհատներին և բուհերին:

Լուսանկարը` Էլիզաբեթ Հարությունյանի

Լուսանկարը` Էլիզաբեթ Հարությունյանի

2015 թվականից Հայաստանը կարողացավ օգտվել հանրահայտ «Erasmus+» շարժումից: Մինչ այդ «Erasmus»-ը միայն եվրոպական ծրագիր էր, թույլ էր տալիս մի երկրից գնալ մյուս երկիր, ապա գնալ մայր բուհ ու կրթությունն ավարտել: Հիմա արդեն Հայաստանի ուսանողները բակալավր, մագիստրատուրա և ասպիրանտուրա ծրագրերում նույնպես կարող են փոխանակվել ամենաքիչը 3 և ամենաշատը 12 ամիս գործող ծրագրերով: Եվրամիությունը նաև տրամադրում է կրթաթոշակ, որն օգնում է ուսանողներին հոգալ իրենց պահանջները Եվրոպայում: Կրթությունը այդ ընթացքում միանգամայն անվճար է:

Լուսանկարը` Ամալյա Հարությունյանի

Լուսանկարը` Ամալյա Հարությունյանի

Դասախոսները, որոնք դասավանդում են հայաստանյան բուհերում, ունեն հնարավորություն մինչև 2 ամիս դասավանդելու Եվրոպական որևէ բուհում:
Ցավոք, քոլեջների և դպրոցների աշակերտները դեռ չեն կարող օգտվել «Erasmus»-ից, միայն բակալավրի 2-րդ կուրսից սկսած: Հայաստանում արդեն բոլոր պետական և միջպետական բուհերն ունեն «Erasmus» ծրագիրը:
Այսօր ներկայացնում ենք տեխնիկական «Erasmus Mundus» մագիստրոսական ծրագրերը, որոնք շատ նորարարական են, քանի որ դրանցից շատերը IT, ինժեներական և համակարգչային ճարտարապետությանն են անդրադառնում: Քանի որ «ԴիջիԹեքի» այցելուների մեծ մասը ուսանողներ են, մենք բերել ենք տվյալ ցանկը և ներկայացնում ենք, թե ինչպես կարելի է օգտվել ծրագրերից:

***

Լուսանկարը` Էլիզաբեթ Հարությունյանի

Լուսանկարը` Էլիզաբեթ Հարությունյանի

«Ինովացիոն և տեխնոլոգիական համայնք» կազմակերպության տնօրեն Սամվել Խաչատրյան:

-Այսօր ներկայացնում ենք մի ծրագիր, որը կոչվում է եռաչափ մոդելավորում և եռաչափ տպագրություն։ Մեր կազմակերպությունը միտված է սահմանամերձ գյուղերում եռաչափ մոդելավորման ուսուցմանը, որից հետո սովորողները ապահովվում են աշխատանքով։ Իսկ մեր կազմակերպությունը զբաղվում է գերճշգրիտ եռաչափ տպիչների արտադրությամբ:

Այստեղ ներկայացված են տարբեր տիպի եռաչափ մոդելավորման տպիչներ։ Այն նաև սոցիալական պրոյեկտ է։ Յուրաքանչյուրի կատարած աշխատանքի մոտ 50%-ը ուղղորդվում է ՀԿ-ի զարգացմանը, ՀԿ-ն պետք է ֆինանսավորի սովորողների և աշխատողների համայնքների սոցիալական խնդիրների լուծումը։ Հետևաբար յուրաքանչյուր սովորող գիտի, որ աշխատելով նպաստում է իր համայնքի սոցիալական զարգացմանը։

Եռաչափ տպիչը նորարարական է ամբողջ ԱՊՀ-ի տարածքում։ Ուրախ ենք, որ այս տեխնոլոգիան կարողացել ենք բերել Հայաստան։ Համոզված ենք, որ Հայաստանի ապագան տեխնոլոգիական է:

Եռաչափ տպիչը նախատեսված է ատամնատեխնիկական ծառայությունների և ոսկերչության համար: Օգտագործելի են նաև քարտեզագրման համար։

***

Լուսանկարը` Ամալյա Հարությունյանի

Լուսանկարը` Ամալյա Հարությունյանի

«Իրական դպրոցի» ուսուցչուհի Հասմիկ Այվազյան:

-«Իրական դպրոցը» կրթական նոր ձևաչափ է, որտեղ երեխաները իրենց ուսումնառությունը ստանում են իրենց պրոյեկտների հիման վրա։ Այն միջին մասնագիտական ուսումնական հաստատություն է, իրականացնում է 4 տարվա ավագ դպրոցին համարժեք ուսուցում: Այսինքն՝ երեխաները գալիս են 9-րդ դասարանը ավարտելուց հետո և սովորում են 4 տարի, որի վերջում ստանում են դիպլոմ և արդեն կարող են աշխատել IT որևէ կազմակերպությունում։ Ամբողջ նպատակն այն է, որ երեխաները միանգամից մասնագիտանան իրենց ոլորտում։

-Որտե՞ղ է գործում դպրոցը։

-Իրական դպրոցը այս պահին տեղակայված է Երևանի Ծարավ Աղբյուրի փողոցում։ Բայց դեռ ունենք դրա հետ կապված խնդիրներ. դպրոցը պետք է տեղակայված լինի «Ինստիգեյթ» կազմակերպության հետ նույն տեղում, որը «Իրական դպրոցի» հիմնադիրներից մեկն է: Պետք է ուղիղ կապ պահենք ծրագրեր իրականացնող կազմակերպությունների հետ։

Լուսանկարը` Ամալյա Հարությունյանի

Լուսանկարը` Ամալյա Հարությունյանի

-Իսկ այսօր ի՞նչ նորարարություն եք ներկայացնում:

-Այստեղ ներկայացված են առաջին և երկրորդ կուրսեցիների աշխատանքները։ Մենք տեղափոխվել ենք նոր շենք, որտեղ չունեինք համապատասխան գույք։ Առաջարկ եղավ, որ աշակերտներն իրենք նախագծեն այն աթոռներն ու սեղանները, որոնք կուզենան ունենալ իրենց դպրոցում։ Եվ այստեղ ներկայացված են այն բոլոր նախագծերը, որոնք ներկայացրել են երեխաները։ Մի քանի փուլերի արդյունքում հղկվեցին այս նախագծերը։ Բոլորն ստացան իրենց նախագծերին անհրաժեշտ գումար և իրականացրին դրանք։ Շոշափելի արդյունքը կդրվի քննարկման և կորոշվի, թե որոնք են օգտագործվելու մեր դպրոցում։ Եվ քանի որ իրական դպրոցի ուսումնական պրոցեսում մեծ տեղ են գրավում արշավները, երեխաները նախագծել են նաև վրաններ, քնապարկեր, ուսապարկեր։ Մեր բոլոր սեղաններն ու աթոռները երեխաների աշխատանքն են:

«Ինստիգեյթ ռոբոտիքսը» համարվում է իրական դպրոցի հովանավոր կազմակերպություններից մեկը: Բացի այն, որ հովանավորում է, երեխաները նաև հնարավորություն են ստանում այնտեղ դասեր անցկացնելու, անօդաչու սարքեր հավաքելու: Ներկայացված են սավառնակներ, որոնք նախատեսված են լաբորատորիաների միջև կապեր հաստատելու համար:

***

«ԴիջիԹեք 2017» էքսպոյում իրենց աշխատանքներն էին ներկայացնում «Արմաթ» ինժեներական լաբորատորիաների տարբեր մարզերի պատանիները:

-Այս սարքը ես եմ ծրագրել,- պատմում է Նարեկը,- սարքի բուն նպատակը մարդու մարմնի ջերմաստիճանի ու օդի ջերմաստիճանի հարաբերակցությունից հոսանք ստանալն է: Սարքի հատուկ մասը տեղադրելով ձեր ձեռքին՝ կարող եք տեսնել, որ հեռախոսը սկսում է լիցքավորվել: Սարքը հենց նախատեսված է հեռախոսներ լիցքավորելու համար:

Լուսանկարը` Լիլիթ Վարդանյանի

Լուսանկարը` Լիլիթ Վարդանյանի

-Ես Պողոսյան Արամն եմ, ներկայացնում եմ երկու պրոյեկտ՝ «Խելացի լույս» և «Խելացի գազ»: Առաջին պրոյեկը հեռախոսի ծրագիր է, որը կառավարում է հոսանքը, այսինքն՝ կարելի է հեռախոսով անջատել և միացնել լամպերը: Իսկ «Խելացի գազ»-ը գազի արտահոսքի դեպքում հեռախոսին հաղորդագրություն է ուղարկում, և միացնում է համապատասխան ձայնային ազդանշան:

-Ես Ժորա Անդրեասյանն եմ, իմ ստեղծած սարքն աշխատում է լազերի միջոցով: Այն բաղկացած է հորիզոնական հարթակից, որի վրա հիմա կա թուղթ, ու դրան ամրացված ուղղահայաց գրիչից: Գրիչը հատուկ կոդի միջոցով սկսում է գրել: Գրիչի փոխարեն լինելու է լազեր, որը կտրելու է թուղթը: Իսկ Նարեկը ստեղծել է ունիվերսալ հեռակառավարման համակարգ, որն ուզում ենք օգտագործել դրոնների համար: Ուզում ենք մասնակցել «Անօդաչու թռչող սարքերի» մրցույթին, որի ժամանակ բոլորն օգտագործում են չինական պատրաստի հեռակառավարման վահանակներ, մենք ուզում ենք դուրս գալ այդ ստանդարտից:

Լուսանկարը` Լիլիթ Վարդանյանի

Լուսանկարը` Լիլիթ Վարդանյանի

Ներկայացնեմ նաև մեր հիմքը, «Արմաթը» «Արմաթ» չէր լինի առանց 3D-տպիչների, որոնք բոլորն արտադրված են Գորիսում: Մենք մեր մյուս դետալները այս տպիչների միջոցով ենք ստանում:

Լուսանկարը` Լիլիթ Վարդանյանի

Լուսանկարը` Լիլիթ Վարդանյանի

-Այս ծրագիրը մենք մտածել ենք երեքով՝ Նազարյան Հովհաննես, Նալբանդյան Վալերիկ և Շեկոյան Արտակ: Սկզբում մտածում էինք ստեղծել ինչ-որ փոքր բան, բայց հետո հասկացանք, որ այդպես պրիմիտիվ է, և որոշեցինք ստեղծել այս հեծանիվը: Երեք օրերի և անքուն գիշերների ընթացքում ստեղծեցինք այս սարքը, որն առաջինն է: Հեծանիվի վրա տեղադրված է մարտկոց, որը անիվների պտույտի ընթացքում իր մեջ էներգիա է հավաքում և USB լարի միջոցով փոխանցում հեռախոսին: Էներգիան բավարար է հեռախոսը ամբողջությամբ լիցքավորելու համար: Այն մարդիկ, ովքեր նախընտրում են առողջ ապրելակերպ, կարող են լիցքավորել իրենց հեռախոսը՝ սիրելի սպորտով զբաղվելիս: Այս էքսպոյի ընթացքում հայտնվեցին մարդիկ, ովքեր պատրաստ են վճարել, որ իրենց համար էլ պատրաստենք այս սարքից:

Հարցազրույցները վարեցին՝ Ամալյա Հարությունյանը, Էլիզաբեթ Հարությունյանը, Մարիամ Պապոյանը, Լիլիթ Վարդանյանը, Հովիկ Վանյանը, Մարիամ Նալբանդյանը

hovik vanyan dsex

Կարոտում եմ քեզ, տատիկ

Շուտով հինգ տարի կլինի, որ Ասիկ տատիկս (մայրիկիս մայրը) ֆիզիկապես ինձ հետ չէ: Անչափ շատ էի (եմ) սիրում նրան: Ամեն անգամ, երբ հիշում եմ իր մասին, առաջին բանը, որ մտքիս է գալիս, նրա անսահման սերն ու բարությունն է: Շատ օրինակելի ու մեծահոգի կին էր: Սիրում էր խելացի մարդկանց, ու ինքն էլ շատ խելացի էր…

Երեք տարեկանից սկսած, կարողացել եմ մենակ գնալ նրանց տուն (պապիկս ու տատիկս երկուսով էին ապրում), չնայած այն բանին, որ մեր տունը գյուղի մի ծայրում է գտնվում, իսկ նրանցը` մյուս: Տատիկիս կողքին ինձ շատ լավ էի զգում: Կարծես հրեշտակ լիներ` ինձ միշտ ջերմությամբ ու սիրով էր պատում: Հաճախ էի գիշերները նրանց տանը մնում, որովհետև շատ հետաքրքիր էր անցնում ժամանակը: Երեկոյան, երբ ոչխարները գալիս էին հանդից, գնում էինք գոմի մոտ, ու ես դույլը պահում էի, որ տատիկս կթի ոչխարներին: Հետո այդ կաթը պետք է պանիր դարձնեինք, ու ես անհամբեր սպասում էի «ղազանդիբի» (կաթի մինչև պանիր դառնալու պահը) ուտելուն, շատ համեղ էր լինում: Այդ ամենը վերջացնելուց հետո էլ վառարանն էինք վառում, որ պլեճ անենք: Ես վառարանի մեջ արվածն էի սիրում, իսկ տատիկս` հենց վրայինը:

Վերջապես գալիս էր հեքիաթ կարդալու ժամանակը: Շատ էի սիրում «Գեղեցկուհի Վասիլիսան» ու «Կռնատ աղջիկը» հեքիաթները ու չէի հոգնում դրանք անդադար լսելուց, որոնք տատիկս առանց հոգնելու սիրով կարդում էր ինձ համար: Ժամը 11-ից հետո էլ քնելու ժամանակն էր, ու երբ քնած ժամանակ վերմակը վրայիցս ընկնում էր, զգում էի, թե ինչպես է տատիկս զգուշությամբ նորից ծածկում ինձ…

Հիմա, երբ տատիկս ինձ հետ չէ, պատրաստ եմ ամեն ինչ տալ, միայն թե հին օրերը վերադառնան, որ նորից նրա պատրաստած ոչխարի պանիրն ուտեմ, որ նորից հեքիաթ կարդա ինձ համար ու նորից գիշերները ծածկի ինձ:

Տատիկ ջան, միշտ հիշում եմ քո խորհուրդները ու հիմա ինչի կարողացել եմ հասնել, հենց այդ խորհուրդներն են ինձ օգնել:

Կարոտում եմ քեզ…