Իմ էջը խորագրի արխիվներ

Gayane Avagyan

Իմ 2017-ը

Մինչև պատմությունս կարդալը, ուզում եմ` հավատաս գրածս ամեն բառին: Ես էլ չէի հավատում, որ մարդիկ կարող են միանգամից այսքան մտերիմ դառնալ: Բայց…

Այս տարի երևի ամենահետաքրքիր ու տարողունակ տարին էր իմ ու հազարավոր առաջին կուրսեցիների կյանքում: Ու հիմա, երբ մտքով հետ եմ գնում դեպի սեպտեմբերի մեկ, հասկանում եմ, որ իրականում ոչ այդքան հուզվել էր պետք, ոչ այդքան մտածել: Մինչև համալսարան մուտ գործելը, հազար բան էր անցնում մտքովս: Հիշում եմ, թե ինչքան էի մտածում, թե ում հետ եմ համալսարանում լեզու գտնելու, շփվելու, արդյոք կգտնե՞մ իմ հետաքրքրությունների տեր մարդկանց, ինչպիսի՞ն կլինի մթնոլորտը:

Առաջին օրը ոչ ոքի հետ չեմ խոսել: Երկրորդ օրը գտա հարազատ մարդու, հարազատ Վարդի: Հիշեցի, որ ինչ-որ մի օր մի լավ ընկեր մեզ ծանոթացրել է, ու վերջապես ես գտա հարազատ շունչ, նստեցի կողքին: Ամենաակտիվ մարդը իմ կյանքում հենց նա է: Երևի իր ակտիվ, պարզ բնավորությունից մի փոքր էլ այս շրջանում, ինձ է փոխանցվել: Քիչ մարդկանցից է, ով կարողանում է իր կարծիքը ազատ արտահայտել և հավատում է խոսքի ուժին: Հետո Վարդը ծանոթացրեց Աստղի հետ: Եվ սովորական հարց- պատասխանից հասկացանք, որ ծանոթ ենք միմյանց, որ երկար ժամանակ ճանաչում ենք:

Աստղի բնավորության ամենալավ գիծը բոլորին հասկանալու կարողություննն է: Նա առանց մի բառ ասելու հասկանում է քեզ և առաջինը կարողանում է ձեռք մեկնել և օգնել բոլորին: Նա լավ հոգեբան է, երևի դրանով է պայմանավորված իր բոլորին լավ հասկանալու կարողությունը:

Մինչև համալսարան գալս չէի պատկերացնի, որ այդքան արագ կարող ես մտերմանալ մարդկանց հետ: Բայց հարցը այն չէր, որ ամեն բան ընկերության մեջ հեշտ է, այլ այն, որ կան մարդիկ, որոնք միանգամից են մուտ գործում քո կյանք և հասկանում քեզ:

Կան, չէ՞, մարդիկ, որ կապ չունի` որքան ժամանակ է ճանաչում ես, որքան ժամանակ է՝ գիտես, նա հարազատի նման գալիս է ու մնում կողքիդ: Կարող է օգնել քեզ, քեզ հետ լաց լինել, ուրախանալ, տխրել, մտածել: Թվում է, թե մի քանի տարի է պետք, որ համոզվես , որ ընկերդ հենց այդպիսինն է: Չէ, մենք հասկացանք իրար: Չէի մտածի երբեք, որ նման մարդկանց կգտնեմ հենց համալսարանում: Այս տարի նշանակալից էր, որովհետև կյանքի ամենաբարդ շրջաններից մեկին էլ հասա ու գտա նման մարդկանց:

nelli chibuxchyan yerevan

Իմ 2017-ը

Մի քանի օր ևս, և գրեթե յուրաքանչյուրը մշակելու է մի մեծ պլան նոր 2018 թ.-ին իրագործելու համար: Ես էլ, ինչպես բոլորը, կազմել եմ հստակ գործողությունների ցուցակ, որոնք պետք է իրագործեմ գալիք տարում:

Դե այդ ցուցակը կազմում էի ամեն տարի, սակայն դա մնում էր թղթի վրա: Ինքս ինձ համոզում էի, որ դրանք կիրագործեմ մի ուրիշ անգամ:

Մի քանի օր առաջ բացեցի 2017թ-ի համար գրված ցուցակը, և հաճելիորեն զարմացա, որովհետև գրեթե բոլոր մտահղացումներս իրականացված էին: Դե պարզ է, որ ինձ զգացի բավարարված, բայց այս ամենը ինձ մտածելու տեղիք տվեց:

Չէ որ այս տարի ես ոչ մի յուրահատուկ ապրելակերպ չեմ վարել: Գուցե այս փոքրիկ հաջողությունը կապված է տարիքի՞ս հետ: Ո՜չ, միանշանակ հաջողություններս պետք է կապել միջավայրիս փոփոխության հետ:

Այս տարի ես սկսեցի զբաղվել կամավորական աշխատանքներով, ավելի ակտիվ գործունեություն վարեցի տարբեր միջոցառումների կազմակերպման հարցում, և դե իհարկե, փոքրիկ քայլեր կատարեցի լրագողուղական ասպարեզում : Այս երեք` ձեզ համար գուցե աննշան և փոքր, սակայն ինձ համար մեծ և կարևոր քայլերը, լիովին փոխեցին իմ կյանքը:

Առաջինը՝ ես ձեռք բերեցի բազմաթիվ ընկերներ, որոնցից շատերը, չնայած իրենց երիտասարդ տարիքին, հասել են շատ մեծ հաջողությունների, և վստահաբար կարող եմ ասել, որ նրանք են հանդիսացել իմ մոտիվացիան տարբեր մտահղացումներ իրականացնելու համար:

Հաջորդը փորձն է, և ինքդ քեզ տարբեր ասպարեզներում բացահայտելը :

Դե վերջին կետն էլ, թերևս ամենահաճելին է` կատարածդ աշխատանքի արդյունքը:

Գուցե իմ պատմությունը օգնի ձեզ ավելի արդյունավետ դարձնել տարին: Փնտրեք ձեր ուժերին հավատող անձանց, շփվեք հաջողակ մարդկանց հետ և ձգտեք հասնել ավելիին:

Seroj araqelyan

Իմ 2017-ը

Գիտեմ, որ նյութերս հաճույքով ես կարդում: Դրա համար էլ գրել եմ ու շարունակում եմ գրել: Այս անգամ չեմ գրելու պատմություն, կամ դեպք, կամ չգիտեմ մի փոքր նյութ՝ գրելու եմ մի ամբողջ տարվա մասին: Եթե չես կարդալու մինչև վերջ, ապա հենց հիմա էլ կարող ես փակել և շարունակել քո գործը: Դե, քանի որ տարին ամբողջությամբ պատմելու եմ, բնականաբար սկսեմ այս հունվարից:

Ամանոր է: Հրավառություն: Ձմեռ պապ տեսած փոքրերի ճիչեր, նվերների բաժանում և էլի հրավառություն: Ահա և եկավ կեսգիշերը: Մինչ ես մի կերպ փոքր եղբորս համոզում էի, որ հյուրասենյակը լքի՝ այդ ժամանակ մայրիկս նախապատրաստում էր ննջասենյակներից մեկի պահարանից հանել նվերը և գաղտնի դնել տոնածառի տակ, որպեսզի եղբայրս գա և ժպտա. «Վայ, Ձմեռ պապիկը ինձ նվեր ա բերել»: Քիչ անց եղբայրս ասաց սա և արագ վազեց նվերների մոտ:

Գիշերը անցավ: Հունվարի 1-ի առավոտն է: Արթնանում եմ սեղանին շարվող ափսեների ձայներից: Վայ, ճիշտ ա՝ մտել ենք 2017: Էսօր գոնե շուտ արթնանամ: Այդ օրը առանձնահատուկ է նաև նրանով, որ ընտանիքի անդամներին համբուրելով ես բարևում:

Առավոտյան ընթրիքից հետո սկսեց օրվա գրաֆիկի կազմումը: Դուրս ես գալիս, մարդ չկա, բոլորը տանն են: Գալիս ես տուն, էլի նույնը: Սպասում ես մեկը պիտի գա, էն էլ եկող չկա: Դու մի ասա՝ էդ եկողն էլ մեզ է սպասում, որ գնանք, բայց ոչ մեկը տեղից չի շարժվում: Ստանում ես զանգ, որ երեկոյան ուզում են գան հարազատներդ: Դե, մինչ գա երեկոն, ես կամ կզբաղվեմ համացանցով, կամ արդեն անբաժան դարձած հեռուստաալիքներից կնայեմ Ամանորյա հիթ դարձած Հարրի Փոթերի ֆիլմըեր, որը ինձ միշտ մանկությունս է հիշեցնում: Կամ էլ, ինչպես բոլոր Նոր տարին տոնողները, կենտրոնացած մոտենում եմ սեղանին այնպես, որ կողքից նայողները մտածում են՝ էսա ամբողջությամբ կոչնչացնի: Բայց ինչպես բոլորը, նայում եմ սեղանին, ամեն ինչից հրաժարվում և վերցնում ընդամենը մեկ հատ չամիչ և էլի նստում բազմոցին, շարունակում կամ երգ լսել կամ կինո դիտել:

Ահա և եկավ երեկոն ու հարազատները: Հետո եկավ մյուս երեկոն: Մենք գնացինք հարազատներին հյուր: Եվ այսպես մի քանի օր, և շարունակվեց էլի նույն առօրյան: Նույն հոգսերով մարդիկ, նույն դեմքերով… Սկսեցի սպասել համալսարանական ընդունելության քննություններին: Կենտրոնացա պարապմունքների վրա: Եթե նկարչությունը ու սպորտը հավասար էին, ապա սպորտը մղվեց երկրորդ պլան: Չէ որ ես սպորտով չեմ ճարտարապետական ընդունվելու:

Եկավ հայտ լրացնելու օրը, տեսա ընդունելության քննությունների օրինակները: Հույսերս մարեցին, թե կընդունվեմ: Արդեն սովորական էր դարձել գիշերվա 04:00-ին քնելը: Չէ որ ես լուրջ տեղ եմ ընդունվելու, պիտի պայքարեմ: Արդեն Գծանկարին ու Կոմպոզիցիային տիրապետում էի: Բայց գծագրությունից միայն գծագրություն բառը գիտեի: Իմացա համալսարանի կողմից անցկացվող դասընթացների մասին: Ընտրեցի գծագրությունը և մեկ շաբաթ կաշվիցս դուրս գալով աշխատեցի: Աշխատեցի անգամ օրը 24 ժամ: Անգամ դասընթացի գնալուց մետրոյի մեջ էի ասում՝ սա լծորդելու համար պետք է սա, իսկ սա ստանալու համար անհրաժեշտ է թեքել այսքան աստիճան: Գումարած հեռախոսիս մեջ ներբեռնված գծագրական ծրագրերը: Ընդամենը մեկ շաբաթ: Ես անտեղյակ մտա համալսարան և մեկ շաբաթ հետո դուրս եկա բավարար գիտելիքներով, որպեսզի ընդունվեմ: Բայց որպես խորհուրդ միայն համալսարանում չպիտի խորանալ: Ես ընդունվեցի՝ ընդունվեցի իմ ուժերով: Ասե՞մ՝ ինչը ինձ օգնեց՝ լավատեսությունը: Ես գիտեի, որ դժվար է լինելու, բայց ժպտալով մտա քննասենյակ, որ չասեն՝ ոչինչ չգիտի: Ես չէի հասկանում իմ դիմաց դրված խճճված բանաձևերը: Մատներիս արանքում դրված մատիտը արդեն ամուր սեղմելուց կոտրվում էր, բայց ես էլի ասում էի, որ չպետք է հանձնվել: Լավ է նման մի բան հորինել, քան թե դատարկ թուղթ հանձնել և ասել՝ ոչինչ չգիտեմ: Եվ ստացվեց: Անգամ գտել էի ձևը, բայց ժամանակը չհերիքեց: Էլ չասեմ, թե ինչպիսի վիճակ էր, երբ գիշերը թելերով քանոն էի ձգել, որպեսզի պատրաստ լինի: Բայց արի ու տես՝ քննասենյակում պայուսակը բացելուց հետո տեսնում եմ՝ թելերը քանդվել են: Ու չգիտեմ ոնց, բայց արագ հավաքեցի ու անցա քննությանս: Ես ընդունվեցի: Ընդունվեցի և սպասեցի սեպտեմբերին: Իմ նոր կյանքին: Ուսանող Առաքելյան Սերյոժայի, կամ ինչպես բոլորը կասեն՝ Սերոժի նոր կյանքին:

Մինչ Երևան գալս էլի լավ ու վատ պահեր եղան: Ես միանգամից ձեռք բերեցի մեծ թվով ընկերներ: Հուսամ, կարդացել եք «Հաղարծնի շաբաթ» նյութս: Օգոստոսի 7-13-ը իրականացվող կամավորական շաբաթի մասին: Որպես լրագրող-լուսանկարիչ ես հնարավորություն ունեցա շփվել մի շարք հայտնի մարդկանց հետ:

Հենց այստեղ ես ստացա մի վատ լուր. իմացա պապիկիս անբուժելի հիվանդության մասին: Դժվար էր տեսնել օր օրի վատացող նրա վիճակը: Դժվար էր իրեն այդ վիճակում լքել և Երևան գալ: Չգիտեի անգամ, թե ինչ անեմ. մնա՞մ, թե՞ գամ, որովհետև ջանք ու եռանդ չեմ խնայել ընդունվելու համար: Մի կողմից էլ լավ հասկանում էի, որ հետո շատ եմ զղջալու կողքին չլինելու համար:

Եկա Երևան: Արդեն ուսանող եմ: Սեպտեմբերի 1-ն է: Արդեն ես չափահաս եմ: Բնականաբար սեպտեմբերի 1-ին ծնունդս է, դարձա 18 տարեկան: Սեպտեմբերը, կարելի էր ասել, ծանոթության ամիս էր. թե քաղաքի, թե որպես ուսանող ընկերների առումով: Ինչու չէ, նաև իմ անբաժան մասնիկ դարձած «Մանանա» կենտրոնի մյուս անդամների հետ ծանոթանալու առումով: Չնայած քաղաքին շուտ եմ հարմարվել, դե կարդացած կլինեք, որ մանկությունս Մոսկվայում է անցել: Ավելի ճիշտ կլինի ասել Երևան քաղաքի հետ: Ամենօրյա կատարվող առաջադրանքներ: Բարդացող հանձնարարություններ, և ինչու չէ, նաև սպասված ուրբաթ: Թեյի ակումբ: Եթե տեղյակ չեք, ասեմ, որ ամեն ուրբաթ «Մանանա» կենտրոնի սաները հավաքվում են «Մանանա» կենտրոնում և թեյի սեղանի շուրջ ավելի մտերմանում, նոր գաղափարներից խոսում, մրցույթներ ու ինտելեկտուալ խաղեր կազմակերպում և ավելի ամրապնդում ընկերական այդ մեծ կապը: Արդեն կար գրաֆիկ, կար նաև շաբաթ-կիրակի օրերի համար նախատեսված պլաններ: Անցավ որոշ ժամանակ, և լավ չեմ կարող սա չասել, որովհետև խոստացել եմ ամբողջությամբ տարին ամփոփել: Այո, ես սիրահարվեցի: Ես էլ զգացի լավ ու վատ կողմերը: Բայց ավելի շատ վատ: Մեկ շաբաթ հույսով ու հավատով ապրելուց հետո, ես մերժվեցի: Ինձ թվում է, էս հատվածը բավական է, չարժե խորանալ:

Անցավ էլի որոշ ժամանակ: Զանգեցի տուն, բայց լսեցի մի բան, որ իրոք մինչև հիմա չեմ հավատում: Իմացա պապիկիս մահվան մասին: Ճիշտ է, մինչև հիմա չեմ համակերպվում, բայց ոչինչ փոխել չեմ կարող: Պապիկիս մասին նյութ գրեցի: Ես իրեն հավերժացրեցի իր նկարով ու նյութով: Ու ամենատխուր, բայց ինձ համար չփոխարինվող նյութն է դա:

Արդեն կամաց-կամաց հունի մեջ էի ընկնում: Էլի դաս, առօրյա ու ինձ լավ տրամադրություն պարգևող ուրբաթ: Ծանոթացա մի մարդու հետ, ում հետ մեկ տարի է՝ շփվում եմ ֆեյսբուքով: Եկավ օրը, և ես հանդիպեցի իրեն: Այո, ինքը Լիանան է: Քիչ ժամանակ է, որ շփվում ենք, բայց արդեն վաղեմի ընկերոջ տպավորություն է թողել: Լիանան հնարավորություն է տվել շփվել քաղաքական գործիչների հետ: Ներկա գտնվել լուրջ ու կարևոր հարցերի քննարկմանը: Մասնակցել բարեգործական ծրագրերի, ինչի համար ևս մեկ անգամ շնորհակալ եմ:

Կարելի է ասել, վատ հիշողություններից քիչ բան է մնացել: Բայց էն, որ ես տեսնում եմ իմ առջև դրված նպատակները, թե ինչպես եմ առաջ գնալու, արդեն ինձ տալիս է ժպտալու առիթ, որոնցից մեկը իմ 17-ն է: Ինձ անգամ դեմքով ճանաչում են փողոցում, ինչի համար ես դարձյալ «Մանանա» կենտրոնին եմ շնորհակալ՝ մեր Բաղանիսի դպրոց այցելելու և ծրագիրը ներկայացնելու համար, դասընթացների, ճամբարի, իմ առաջին քայլերին որպես թղթակից աջակցելու համար: Հիմա ինձ համար ուղղակի մեծ պատիվ է լինել 17.am-ի լրագրող-լուսանկարիչ: Ինչու չէ, նաև այն գովեստի խոսքերը, թե ինչպես եմ կարողանում հասարակ հեռախոսով նկարել այնպիսի ֆոտոներ, որ ոմանք չեն հավատում, որ հեռախոսով է արված: Այսպես մտածում էի իմ հաստատուն քայլերով առաջընթացի մասին, երբ ստացա մի զանգ.

-Առաքելյան, բարև, վայենկոմատից ա, ներկայացիր ծառայողական հետազոտությունների:

…Ինչպիսի պահի, երբ մտածում էի հետագա պլանների մասին: Դեռ չեմ ավարտել հետազոտությունները, բայց այս հունվարին ես նույնպես կկրեմ այն կոչումը, որի մասին խոսում էի՝ կդառնամ Հայոց բանակի զինվոր:

Համարյա հասա այն հունվարին, որից սկսել էի: Դե, մի անգամ էլ բանակ գնալուց առաջ նյութ կգրեմ: Չնայած չէ, ինչի՞ մի անգամ: Կփորձեմ շատ գրել: Բայց էն, որ գնալուց առաջ գրելու եմ, դա հաստատ:

Ահա և իմ 2017-ը:

valentinaChilingaryan

Նոթեր Ձմեռ պապիկի գոյության էվոլյուցիայի մասին

-Մա՞մ, էս ի՞նչ փոշոտ թղթեր են սեղանի վրա:

-Քո բոլոր տարիների նամակներն են ուղղված Ձմեռ պապիկին:

-Է… Ախր, ինչի՞ համար ես պահում: Ես դրանք բոլորն էլ անգիր հիշում եմ:

-Պահել եմ, որ երբ հանրաճանաչ մարդ դառնաս` խայտառակ անեմ քեզ,- իրեն հատուկ տոնով կատակեց մայրս:

Ահա դրանք:

2009-2010թթ.

Բարև, հեռավոր Լապլանդիայում բնակվող Ձմեռ պապիկ: Ես քեզ շատ եմ սիրում: Ցանկանում եմ, որ այս տարի ինձ բերես ատրճանակ: Կարող ես մտնել իմ սենյակի պատուհանով, այն բաց եմ թողնում: Ես վարդագույն զիզի-բիզի բաներ չեմ սիրում, ես ուզում եմ «տղավարի» սև ատրճանակ: Ուզում եմ գող դառնալ: Կբերես:

2010-2011թթ.

Բարև, Ձմեռ պապիկ: Անցյալ տարի ես քեզանից ուզել էի սև ատրճանակ, բայց դա կոտրվեց, որովհետև այդ ատրճանակով ուզում էի սպանել մեր մանկապարտեզի Յուրային: Նա հրել էր ինձ ճոճանակից: Ես ուզում էի դրանով նրան սպանել, բայց Յուրիկի գլխից արյուն չեկավ, ես էլ ստիպված դրանով խփեցի գլխին: Կոտրվեց: Յուրիկի գլուխն էլ, իմ ատրճանակն էլ:  Նորն եմ ուզում: Միայն ատրճանակի նորը: Յուրիկի գլուխը պետք չի: Հասնում ա դրան:

2011-2012թթ.

Ողջույն, Ձմեռ պապիկ: Այս տարի ինձ պետք է քո կախարդական փայտիկը: Դասագրքում մի դաս եմ կարդացել, որ այդ փայտիկի միջոցով կարելի է կույրերին աչք նվիրել, հաշմանդամներին` ոտք, խուլերին` ականջ, աղքատներին` փող, հարուստներին էլ` ոչ մի բան, իսկ ինձ` դիմացի նոր ատամներ:

2012-2013թթ.

Ոչ մի  բան էլ չեմ ուզում: Ես հիասթափված եմ անցյալ տարվա քո աշխատանքից: Դիմացիս ատամները ծուռ են գալիս: Հիմա՛ր:

2013-2014թթ.

Ողջույն, Ձմեռ պա՛պ: Այս տարի կարդացել եմ նվիրածդ բոլոր գրքերը, չնայած որ չէի խնդրել: Դրանք բոլորն էլ հետաքրքիր էին: Ինձ նոր գրքեր նվիրիր, միայն հեքիաթներ չբերես: Անհետաքրքիր է, երբ միայն բարին է հաղթում: Հայրս ասում է, որ իրական գրքերում, հեղինակը թողնում է ընթերցողի եզրակացության վրա` արդյո՞ք վատ, թե՞ լավ էր ավարտը: Շատ կբերես:

2014-2015թթ.

Բարև պապ, ո՞նց ես: Էս տարի որոշել եմ քեզ քիչ նեղություն տալ: Պա՛պ, գիտես, որ հետաքրքրված եմ կենսաբանությամբ, ինձ միկրոսկոպ բեր: Իրականում ավելի հետաքրքիր ու զվարճալի է միկրոաշխարհը, որտեղ մարդ չի ապրում: Նման վայրում եմ ուզում ապրել, պա՛պ:

2015-2016թթ.

Պա՛պ, քեզնից ոչինչ չեմ ուզում: Ուղղակի թող առողջ տարի լինի, հաջողություններով լեցուն:

2016-2017թթ.

Ձմեռ պապի՛կ, ես դադարել էի հավատալ քո գոյությանը, մտածելով, թե հայրս է ինձ նվերներ բերում, բայց այս տարի ես համոզվեցի, որ գոյություն ունես: Այն ամենը, ինչ կա մեր երևակայության մեջ, արդեն իսկ գոյություն ունի: Կապ չունի, որ դու հեռու ես ապրում, կամ մարդիկ քեզ չեն տեսել: Դու կաս, որովհետև ես հավատում եմ, իսկ եթե մի բանի գոյությանը հավատում ես, ապա ողջ տիեզերքն է կանգնում կողքիդ ու նպաստում երազանքիդ իրականացմանը: Ամեն ինչ կախված է մարդու ցանկությունից: Ես ուզում եմ, հավատում եմ ու վստահ եմ, որ դու կաս: Երազանքներս թղթին չեմ հանձնի, դու արդեն գիտես, թե ես ինչ եմ երազում:

2017-2018թթ.

(Այս նամակը դեռ գտնվում է  գրելու փուլում):

hasmik givargizyan

Կրկնվող խորհուրդ

Չգիտես ինչու, չգիտես ինչպես, բոլորը կարծում են, թե նոր տարին իր հետ նոր կյանք է բերելու: Ու նույն կերպ էլ չես հասկանում, թե ոնց են էն մարդիկ՝ ովքեր բողոքում էին փողի պակասությունից, ամանորյա տրամադրության բացակայությունից ու հավեսից, փռում են լիքը-լիքը սեղաններ՝ որ «եկող տարին էլ էսքան առատ լինի»: Անվերջ սպասումներ են ունենում, որոնք նման են երկուշաբթի օրը անպայման դիետա սկսելուն (հուսամ հասկացաք): Ու այս ամենը համեմված ծանոթ-անծանոթ, սիրելի ու ոչ այնքան, մարդկանց գրկախառնությունների հետ: Իսկ հիմա ուշադրություն, ամենակարևորը. այդ ամենը տեվում է ընդամենը երկու օր: Ու եթե առաջ մարդիկ կերած-խմած «ցմփոր աղաբեկների» նման մի շաբաթ էլ իրենց նվիրում էին սիրելի վերմակին ու սերիալներին, ապա շուտով մեր կառավարության թեթև գրչով չեն կարողանա: Վեր կկենան ու էդպես կերած-խմած, խմիչքի պատճառով Ամանորին կատարվածը դեռ չհիշած, կգնան աշխատանքի: Մարդ չգիտի՝ ուրախանա՞, թե՞ լաց լինի: Իրականում թեմայից մի քիչ շեղվեցի: Ուղղակի ուզում էի ասել, որ Նոր տարուն ամսաթվերից բացի ուրիշ ոչինչ չի փոխվում, ժողովուրդ ջան, (եթե իհարկե նեղություն չքաշեք կշեռքի վրա կանգնել ու հասկանալ, որ մի փոքր խաբեցի, ավել 3 կգ-ներ են հայտնվել ձեր կյանքում): Հարզատներն էլ են նույնը, դպրոցը, համալսարանը, աշխատավայրը, կոլեգաները նույնպես:

Միակ բանը, որ գալիս ու գնում է՝ ժամանակն է, որ դեկտեմբեր-հունվար ամիսներին, կարծում եմ, ռացիոնալ չենք օգտագործում: Նոր տարուց մի ամիս առաջ սկսում ենք մի տարվա պաշար հավաքել, որ ուտենք 10 օրում, մի ամիս հետո էլ փորձում ենք ծածկել այդ ամենը: Էլ չեմ ասում բողոքների մասին, որ պարտքերը հաստատ ավելի քիչ կլինեին, եթե այդ սեղանը չլիներ:

Ասածս ի՞նչ է: Սիրեք և եղեք սիրված: Ազատեք ձեր խեղճ սեղանի (նաև ձեր) ուսերը ամանորյա ծանր բեռից:

mariam barseghyan1

Հավատո՞ւմ ես…

Օրինակ, ի՞նչ եք կարծում, ի՞նչ է պետք մարդկանց հրաշքների հավատալու համար:

-Ինձ ոչ մի բան էլ հարկավոր չէ, ես ուղղակի հավատում եմ: Գիտե՞ս ինչու են հրաշքներ լինում: Որովհետև հավատում են, իսկ եթե մանանեխի հատիկի չափ հավատք ունենաս, ամեն ինչ կարող ես փոխել: Եթե Արքիմեդին պետք էր հենման կետ, որպեսզի շուռ տար տիեզերքը, ապա հավատը մարդու համար այն հենման կետն է, որին հենվելով կարող է փոխել աշխարհը:

-Հրաշքների հավատալու համար պետք է հոգով միշտ մանուկ մնաս, ու ամեն տարի Ձմեռ պապին նամակ գրես, տոնածառին խաղալիք կախելուց երազանք պահես ու հավատաս, որ կկատարվի:

-Ես հրաշքների, այսպես թե այնպես, հավատում եմ, ինձ ոչինչ չի խանգարում: Ես պարզապես ուրախանում եմ ամենաչնչին բաներից, և կյանքի հրաշքը հենց դրա մեջ է: Հենց միայն քո ուզած մարդկանց պատահաբար հանդիպելը ի՞նչ է, եթե ոչ հրաշք: Մարդիկ սիրում են իդեալներ դնել ուրիշների մեջ, մեծամեծ ակնկալիքներ ունենալ անգամ անհուսալի իրավիճակներում և հետո հիասթափվել, ինչ է թե՝ իրենց ուզածը չի եղել: Անհրաժեշտ է ապրել շատ հասարակ ու պարզ: Չընկնել հեքիաթների գիրկը, նոր հրաշքներ չորոնել, որովհետև կյանքը ինքնին արդեն հրաշք է:

-Ինձ հրաշքների հավատալու համար հարկավոր է երկու օրից կայանալիք մաթեմի ստուգարքը դրական ստանալ:

-Գիտես, հրաշքները իմ կյանքում միշտ են, ամեն օր: Իմ ամեն մի օրը հավատով է լցված դեպի իմ ներքին հրաշքը:

-Ես անտարբեր եմ հրաշքների նկատմամբ, որովհետև ես ամեն կատարվող լավ բան հրաշք չեմ համարում:

-Հիշում եմ, փոքր ժամանակ մի անգամ ասացի, որ էլ Ձմեռ պապիկին չեմ հավատում: Ծնողներս հակառակն էին պնդում: Ես էլ ասացի, որ եթե կա, ուրեմն թող հենց դեկտեմբերի 31-ին 12:00 ձյուն գա: Ու այդ օրը պատուհանի մոտ կանգնած սպասում էի, և հենց 12:00 էլ ձյուն եկավ: Հիմա էլ ո՞նց չհավատաս, հը՞ն:

-Ես չեմ հավատում, օդից ոչինչ չի լինում:

-Դե գիտե՞ս ոնց, ես ուղղակի հավատում եմ, բայց մասամբ, իսկ այ, երբ մեր կառավարությունը փոխվի, 100 տոկոսով կսկսեմ հավատալ:

-Ծառայության ժամանակ ես զինամթերքով բարձված մեքենայում էի, ու մեր ճանապարհին ադրբեջանցիները ական էին դրել: Մի խոսքով մեքենան պայթեց, ու հավանականությունը, որ այդտեղ ողջ մարդ կմնար, զրո էր: Բայց ինչպես տեսնում ես՝ հիմա այստեղ քո հարցին եմ պատասխանում:

-Պետք է սիրել իրար, դուրս գալ այս անտարբեր վիճակից ու, որ մարդիկ հոգում արև ունենան: Ես երևի հենց այդ ժամանակ կսկսեմ հավատալ հրաշքներին, երբ մարդիկ միացնեն իրենց արևները:

Մեզ փոքր տարիքից սովորեցնում են հավատալ: Եվ երևի դա ամենակարևոր բանն է, որ մենք սովորում ենք մեր ծնողներից: Շատերը մտածում են, որ հավատալու համար պետք է հավատացյալ լինես, բայց գիտե՞ք հավատալու համար հավատացյալ լինելը պարտադիր չէ: Մենք ուղղակի մարդիկ ենք, ովքեր ունեն հատկանիշներ հատուկ հավատալու համար: Օրինակ` լավատեսությունը, նպատակասլացությունը, վերջիվերջո, երազկոտությունը: Մի՞թե մեր այս հատկանիշները չեն ստիպում հրաշքների հավատալ: Հրաշքների նկատմամբ եղած հավատը դա մեր ներսի հույսն է: Հրաշքներին չհավատալը առանց հույսի ապրելու նման բան է, իսկ անհույս կյանքն ո՞ւմ է պետք:

Իհարկե’, միայն լուռ հավատալով բոլոր նպատականերիդ չես հասնի: Պետք է գործես, քայլեր ձեռնարկես, բայց չստացվելու դեպքում էլ պետք է հավատալու ունակություն ունենաս, առաջ շարժվելու համար: Իսկ հրաշքներ լինում են ամե’ն օր, ամե’ն ժամ: Բոլոր նրանք, ում ես ճանաչում եմ, համարում եմ իմ կյանք եկած հրաշք, որովհետև հավատում եմ, որ նրանք ամեն օր ինձ ավելի են մոտեցնում իմ երազանքներին, և նրանք բոլորը հրաշագործներ են, որովհետև հավատում են, հավատ ներշնչելով և ինձ: Ու թեկուզ նրանցից շատերը պնդում են, որ հրաշքների չեն հավատում, ես մինևնույնն է, գիտեմ, հոգու խորքում նրանք դեռ այն երեխաներն են, որ ամանորյա գիշերը տոնածառի լույսերին նայելով քնում էին` ակնկալելով, որ առավոտյան բարձի կամ տոնածառի տակ կգտնեն երկար սպասված նվերը:

Ինձ հրաշք պետք չէ հրաշքներին հավատալու համար, որովհետև ես ու դու արդեն հրաշք ենք:

davit aleqsanyan

Նոր տուն, նոր կյանք

Առավոտյան ժամը 8-ն էր: Շաբաթ օր էր, և մենք դասի չէինք: Պառկած էի մահճակալիս մեջ, մեկ էլ լսվեց մայրիկիս ձայնը.

-Դավ, տեղերիցդ վեր կաց, մեր տուն ենք տեղափոխվում:

-Ո՞նց, մամ, մի քանի օր հետո չէի՞նք գնալու:

-Չէ, պապան զանգեց, ասեց՝ ընկերներիդ հավաքի, որ տան վեշերը տեղափոխենք:

Արագ վեր կացա, հագնվեցի ու սկսեցի զանգել ընկերներիս:

-Ալո, Ամ, բարև, ի՞նչ կա, ի՞նչ բանի ես:

-Տանը պարապ, էլի, դու ասա:

-Ամ, կարա՞ս գաս մեր տուն՝ նոր տուն ենք տեղափոխվում, օգնելու գործ կա:

-Դու ասես՝ ես չգա՞մ: 5 րոպեից էդտեղ եմ:

Եվ այսպես մնացած բոլոր ընկերներիս էլ ասացի:

Սկսեցինք տան իրերը տեղափոխել: Սկզբում տանում էինք այն իրերը, որոնք որ մեզ այդ օրը պետք էին գալու: Մնացած իրերը ժամանակի ընթացքում բերեցինք: Չեք պատկերացնի՝ ինչպիսի զգացողություն ունեցա, երբ արդեն մեր տանն էինք մնում: Ավելի տաք, հարմարավետ, և որ կարևորն է, արդեն մեր տանը:

Տարիներ շարունակ հայրիկիս հետ կառուցում էինք, մեր ձեռքերով, Բաղանիսում: Դեռ անելու բան շատ կա, բայց կամաց-կամաց: Արդեն մենք տուն ունենք:

Սկսում ենք նոր կյանք նոր տանը:

syuzanna kharatyan

Լոռվա բարբառը

Դասընթացների մասնակցելը դարձել է կյանքիս ուղեկից: Գրեթե ամեն ամիս մի տեղ գնում եմ ու ձեռք եմ բերում գիտելիքներ տարբեր ասպարեզներից ու թեմաներից։ Բայց առավել շատ եմ սիրում, երբ դասընթացը մի քանի օրով է՝ տնից հեռու, տարբեր մարզերի ու համայնքների երիտասարդներով։ Գնում ես դասընթացի, ոչ մեկին չես ճանաչում, համենայն դեպս առաջին մեկ ժամը, իսկ հետո կյանքդ բաժանվում է երկու փուլի՝ մինչև դասընթացը և դասընթացից հետո։ Իրականում, հա, շատ գիտելիքներ ենք ստանում, բայց այսօր չեմ խոսելու գիտելիքի մասին։

Շիրակ-Լոռի. ինչ հետաքրքիր է, չէ՞, տարբեր սովորույթների, տարբեր բարբառների ու հետաքրքրությունների մարդիկ են հավաքվել, սկզբի մեկ ժամի մասին մոռանանք՝ արդեն հարազատ մարդիկ, որոնց յուրաքանչյուրի հետ կապը յուրովի է։ Պատմածս օրվանից արդեն 4 ամիս է անցել (անգամ դրա մասին էլի եմ գրել):  Ընկերներիցս մեկը՝ Էմման,  ով Շիրակից է, ցանկություն է հայտնել սովորել Լոռվա բարբառը՝ սովորում է, և գիտեք, չէ՞, վատ չի ստացվում, իսկ ես փորձում եմ սովորել նրանց բարբառը (ճիշտ է,  ընդամենը սովորել եմ ՝ ինչղ եք, հըբը, քիչմ ու այսպիսի մի քանի բառ ևս, բայց չի ստացվում)… Էն հետաքրքիր պահը, որ դասից հոգնած գալիս եմ տուն, միացնում եմ հեռախոսս. ընկերուհիս է գրել, Գյումրու ընկերուհիս՝ Լոռվա բարբառով, այնքան հաճելի է ու հետաքրքիր։

Էմմ ջա՜ն, խոստովանում եմ. սկզբից շատ էի ծիծաղում նամակներիդ վրա, ծիծաղս ոչ մի կերպ չէի կարողանում զսպել, քանի որ դու ոչ թե բառերն էիր խառնում, այլ «խառներն էիր բառնում»: Այ, էդ վիճակն էր, բայց հիմա արդեն ստացվում է շնորհիվ ընկեր Շախկյանի (ինքն էլ մեր Լոռվա մասնակիցներից է,  ով Էմմային սովորեցնում է Լոռվա բարբառը, հետևաբար, նրան ընկեր Շախկյան ենք ասում՝ կատակով):

Մի խոսքով, սովորեք Լոռվա բարբառը, հա՜մ հետաքրքիր է, հա՜մ էլ սովորեք, էլի:  Դա էլ կիմանաք, չեք փոշմանի, սովորե՜ք Հայաստանի բոլոր բարբառները. Դրանք այնքան գեղեցիկ ու յուրօրինակ են:

anush hovhannisyan

Իմ 2017-ը

Ի՞նչ տվեց ինձ 2017-ը: Հը՜մ, որտեղի՞ց սկսեմ, երևի ճիշտը սկզբից գալն է, դե ուրեմն գնացինք: Տարին այդքան էլ ուրախ չսկսվեց: Մեր ընտանիքում մեծ կորուստ ունեցանք, և հիմա տատիկս մեզ հետ չէ: Բայց ինչևէ, պետք չէր կոտրվել, ու ես շարունակեցի աշխատանքային տեմպով նպատակներիս իրականացմանը գնալ: Վերջապես կարողացա իմ ամենա-ամենա երազանքը իրականացնել,  և հիմա իմ անբաժան մասնիկը՝ ֆոտոապարատս, ինձ հետ է:

Ապարատը կա, ի՞նչ մնաց անելու: Դե իհարկե, անդադար նկարել, բայց մինչև դասերի սկսվելը, քանի որ ես այս տարի վերջապես հասկացա, որ ուզում եմ դառնալ լրագրող ու որոշեցի, որ արդեն պետք է սկսեմ ընդունելության քննությունների համար պարապել:

Սկսել եմ ու ասեմ, որ բավականին հաճելի է, գիտե՞ք: Քեզ շատ պատասխանատու ու լուրջ ես սկսում պահել: Դե դու պատրաստվում ես ուսանող դառնալ:  Օ՜, այո, ես պարապում եմ հայոց լեզու: Մի երկու բառ ասե՞մ՝ զարմանաք: Բայց չէ, թող մնա մի ուրրշ նյութի մեջ հետաքրքիր  բաներ կբացահայտեմ հայոց լեզվից:

Իսկ հիմա հասանք ամենակարևոր իրադարձությանը: Յուհո՜ւ… Ինձ հնարավորություն ընձեռվեց  Հայաստանից դուրս, Վրաստանում ներկայացնել իմ «Մանանա»-ն Tbilisi Sunrise միջազգային կինոփառատոնի ժամանակ: Այդ մասին ռեպորտաժների շարք եմ գրել, կարող եք կարդալ 17-ում: Հա, առիթից օգտվեմ ու ասեմ, որ «թույն» օրեր էին, որ մի օր հանդիպենք, ավելի շատ կպատմեմ: Մենք վերադարձանք սպասվածից էլ լավ արդյունքով՝ երկու գլխավոր մրցանակ երկու տարբեր անվանակարգերում: Հանդիպել աշխարհի տարբեր երկրների կինոաշխարհի ներկայացուցիչների, մեկ շաբաթ անընդհատ ապրել կինոյով, ի վերջո ոգևորվել, որ մենք էլ իրենցից պակաս չենք, նույնիսկ իրենց մեջ լավագույնն ենք, շատ ոգևորիչ էր, շատ մեծ փորձ  ու առաջ շարժվելու ևս մեկ օգնող քայլ:

2017թ-ի իմ լավագույն ձեռքբերումների համար ինձ միայն մնում է ևս մեկ անգամ շատ մեծ շնորհակալություն հայտնել  իմ միակ ու անկրկնելի և իհարկե, անփոխարինելի «Մանանա»  կենտրոնին:

lilit vardanyan

Իմ 2017-ը

Այս տարի ես մասնակցեցի հայոց լեզվի և հայոց պատմության օլիմպիադաներին: Հունվարին պարապում էի հայոց պատմության օլիմպիադայի համար: Կրկնեցի 6-9-րդ դասարանների դասագրքերը: Հետագայում դա ինձ օգնեց քննությունների համար պարապել, անգիր հիշել բոլոր թվականները և չսիրել պատմությունը:

Մայիսի 28-ին ես առաջին անգամ կամավորական աշխատանք արեցի: «Բարքեմփ» Երևանի կամավորների թիմում էի: Ես ամենափոքր կամավորն էի և ամենաքիչ փորձ ունեցողը: Բայց ինձ շատ դուր եկավ այդ աշխատանքը: Հետո էլ՝ նոր մարդկանց հետ ծանոթացա:

Մայիս-հունիս ամիսներին քննություններ էի հանձնում: Հետո ավագ դպրոց կամ քոլեջ ընդունվելու հարցն էր: Միշտ սիրել եմ օտար լեզուներ սովորելը: Մտածեցի՝ կարելի է փորձել ֆրանսերեն էլ սովորել, հետո էլ կընդունվեմ Ֆրանսիական համալսարան: Հենց այդպես էլ կայացրի իմ դժվարագույն որոշումը և ընդունվեցի Ֆրանսիական քոլեջ:

Երևի 2017-ը որոշումների տարի էր, որովհետև այս տարի մենք որոշել էինք ամառային արձակուրդներին գնալ Մոնտենեգրո: Ես առաջին անգամ ինքնաթիռ նստեցի: Ինձ դուր եկավ ինքնաթիռով ճանապարհորդելը: Ինձ դուր եկան Մոնտենեգրոն, Կոտորի չափից նեղ փողոցները (ընդամենը երկու մարդ կարող էին կողք կողքի քայլել), գեղեցիկ պատուհանները, կատուներն ու կարմիր տանիքները, Մոնտենեգրոյի խաղաղ և ծույլ բնակիչները և Ադրիատիկ ծովի խաղաղ, սառը ալիքները, հատկապես՝ Սուրբ Նիկոլա կղզու ոչ մարդաշատ ափը (բացի այդ ափի հսկայական քարերից):

Արդեն 10 տարի է, ինչ տատիկը օգոստոսի վերջին, սեպտեմբերի սկզբին Դիլիջան գնալու ուղեգիր է վերցնում: Այս տարին բացառություն չէր: Ես, եղբայրս ու զարմուհիներս շատ ենք սիրում ամռան վերջին երեք օրն անցկացնել Դիլիջանում՝ առանց ծնողների (տատիկի ու պապիկի հետ): Անտառ, բնություն, գիրք, հանգստություն և ամենակարևորը՝ առանց համացանցի:

Սկսվեց սեպտեմբերը: Այս անգամ ես գնացի ոչ թե դպրոց, այլ քոլեջ: Մի ամիս սովորում էի գնալու ճանապարհն ու անցնում 63-ի խաղը:

Նոյեմբերին եկավ իմ սիրելի խորն աշունը: Հենց այդ ժամանակ է, երբ հասկանում եմ, որ իմ ծնունդն է մոտենում: Իսկ երբ իմ ծնունդն է մոտենում, հասկանում եմ, որ Նոր տարին է մոտենում, և իմ տրամադրությունը բարձրանում է:

Հուսով եմ, որ մյուս տարին ավելի հետաքրքիր և անակնկալներով լի կլինի: