Իմ էջը խորագրի արխիվներ

mariam barseghyan1

Հավատո՞ւմ ես…

Օրինակ, ի՞նչ եք կարծում, ի՞նչ է պետք մարդկանց հրաշքների հավատալու համար:

-Ինձ ոչ մի բան էլ հարկավոր չէ, ես ուղղակի հավատում եմ: Գիտե՞ս ինչու են հրաշքներ լինում: Որովհետև հավատում են, իսկ եթե մանանեխի հատիկի չափ հավատք ունենաս, ամեն ինչ կարող ես փոխել: Եթե Արքիմեդին պետք էր հենման կետ, որպեսզի շուռ տար տիեզերքը, ապա հավատը մարդու համար այն հենման կետն է, որին հենվելով կարող է փոխել աշխարհը:

-Հրաշքների հավատալու համար պետք է հոգով միշտ մանուկ մնաս, ու ամեն տարի Ձմեռ պապին նամակ գրես, տոնածառին խաղալիք կախելուց երազանք պահես ու հավատաս, որ կկատարվի:

-Ես հրաշքների, այսպես թե այնպես, հավատում եմ, ինձ ոչինչ չի խանգարում: Ես պարզապես ուրախանում եմ ամենաչնչին բաներից, և կյանքի հրաշքը հենց դրա մեջ է: Հենց միայն քո ուզած մարդկանց պատահաբար հանդիպելը ի՞նչ է, եթե ոչ հրաշք: Մարդիկ սիրում են իդեալներ դնել ուրիշների մեջ, մեծամեծ ակնկալիքներ ունենալ անգամ անհուսալի իրավիճակներում և հետո հիասթափվել, ինչ է թե՝ իրենց ուզածը չի եղել: Անհրաժեշտ է ապրել շատ հասարակ ու պարզ: Չընկնել հեքիաթների գիրկը, նոր հրաշքներ չորոնել, որովհետև կյանքը ինքնին արդեն հրաշք է:

-Ինձ հրաշքների հավատալու համար հարկավոր է երկու օրից կայանալիք մաթեմի ստուգարքը դրական ստանալ:

-Գիտես, հրաշքները իմ կյանքում միշտ են, ամեն օր: Իմ ամեն մի օրը հավատով է լցված դեպի իմ ներքին հրաշքը:

-Ես անտարբեր եմ հրաշքների նկատմամբ, որովհետև ես ամեն կատարվող լավ բան հրաշք չեմ համարում:

-Հիշում եմ, փոքր ժամանակ մի անգամ ասացի, որ էլ Ձմեռ պապիկին չեմ հավատում: Ծնողներս հակառակն էին պնդում: Ես էլ ասացի, որ եթե կա, ուրեմն թող հենց դեկտեմբերի 31-ին 12:00 ձյուն գա: Ու այդ օրը պատուհանի մոտ կանգնած սպասում էի, և հենց 12:00 էլ ձյուն եկավ: Հիմա էլ ո՞նց չհավատաս, հը՞ն:

-Ես չեմ հավատում, օդից ոչինչ չի լինում:

-Դե գիտե՞ս ոնց, ես ուղղակի հավատում եմ, բայց մասամբ, իսկ այ, երբ մեր կառավարությունը փոխվի, 100 տոկոսով կսկսեմ հավատալ:

-Ծառայության ժամանակ ես զինամթերքով բարձված մեքենայում էի, ու մեր ճանապարհին ադրբեջանցիները ական էին դրել: Մի խոսքով մեքենան պայթեց, ու հավանականությունը, որ այդտեղ ողջ մարդ կմնար, զրո էր: Բայց ինչպես տեսնում ես՝ հիմա այստեղ քո հարցին եմ պատասխանում:

-Պետք է սիրել իրար, դուրս գալ այս անտարբեր վիճակից ու, որ մարդիկ հոգում արև ունենան: Ես երևի հենց այդ ժամանակ կսկսեմ հավատալ հրաշքներին, երբ մարդիկ միացնեն իրենց արևները:

Մեզ փոքր տարիքից սովորեցնում են հավատալ: Եվ երևի դա ամենակարևոր բանն է, որ մենք սովորում ենք մեր ծնողներից: Շատերը մտածում են, որ հավատալու համար պետք է հավատացյալ լինես, բայց գիտե՞ք հավատալու համար հավատացյալ լինելը պարտադիր չէ: Մենք ուղղակի մարդիկ ենք, ովքեր ունեն հատկանիշներ հատուկ հավատալու համար: Օրինակ` լավատեսությունը, նպատակասլացությունը, վերջիվերջո, երազկոտությունը: Մի՞թե մեր այս հատկանիշները չեն ստիպում հրաշքների հավատալ: Հրաշքների նկատմամբ եղած հավատը դա մեր ներսի հույսն է: Հրաշքներին չհավատալը առանց հույսի ապրելու նման բան է, իսկ անհույս կյանքն ո՞ւմ է պետք:

Իհարկե’, միայն լուռ հավատալով բոլոր նպատականերիդ չես հասնի: Պետք է գործես, քայլեր ձեռնարկես, բայց չստացվելու դեպքում էլ պետք է հավատալու ունակություն ունենաս, առաջ շարժվելու համար: Իսկ հրաշքներ լինում են ամե’ն օր, ամե’ն ժամ: Բոլոր նրանք, ում ես ճանաչում եմ, համարում եմ իմ կյանք եկած հրաշք, որովհետև հավատում եմ, որ նրանք ամեն օր ինձ ավելի են մոտեցնում իմ երազանքներին, և նրանք բոլորը հրաշագործներ են, որովհետև հավատում են, հավատ ներշնչելով և ինձ: Ու թեկուզ նրանցից շատերը պնդում են, որ հրաշքների չեն հավատում, ես մինևնույնն է, գիտեմ, հոգու խորքում նրանք դեռ այն երեխաներն են, որ ամանորյա գիշերը տոնածառի լույսերին նայելով քնում էին` ակնկալելով, որ առավոտյան բարձի կամ տոնածառի տակ կգտնեն երկար սպասված նվերը:

Ինձ հրաշք պետք չէ հրաշքներին հավատալու համար, որովհետև ես ու դու արդեն հրաշք ենք:

davit aleqsanyan

Նոր տուն, նոր կյանք

Առավոտյան ժամը 8-ն էր: Շաբաթ օր էր, և մենք դասի չէինք: Պառկած էի մահճակալիս մեջ, մեկ էլ լսվեց մայրիկիս ձայնը.

-Դավ, տեղերիցդ վեր կաց, մեր տուն ենք տեղափոխվում:

-Ո՞նց, մամ, մի քանի օր հետո չէի՞նք գնալու:

-Չէ, պապան զանգեց, ասեց՝ ընկերներիդ հավաքի, որ տան վեշերը տեղափոխենք:

Արագ վեր կացա, հագնվեցի ու սկսեցի զանգել ընկերներիս:

-Ալո, Ամ, բարև, ի՞նչ կա, ի՞նչ բանի ես:

-Տանը պարապ, էլի, դու ասա:

-Ամ, կարա՞ս գաս մեր տուն՝ նոր տուն ենք տեղափոխվում, օգնելու գործ կա:

-Դու ասես՝ ես չգա՞մ: 5 րոպեից էդտեղ եմ:

Եվ այսպես մնացած բոլոր ընկերներիս էլ ասացի:

Սկսեցինք տան իրերը տեղափոխել: Սկզբում տանում էինք այն իրերը, որոնք որ մեզ այդ օրը պետք էին գալու: Մնացած իրերը ժամանակի ընթացքում բերեցինք: Չեք պատկերացնի՝ ինչպիսի զգացողություն ունեցա, երբ արդեն մեր տանն էինք մնում: Ավելի տաք, հարմարավետ, և որ կարևորն է, արդեն մեր տանը:

Տարիներ շարունակ հայրիկիս հետ կառուցում էինք, մեր ձեռքերով, Բաղանիսում: Դեռ անելու բան շատ կա, բայց կամաց-կամաց: Արդեն մենք տուն ունենք:

Սկսում ենք նոր կյանք նոր տանը:

syuzanna kharatyan

Լոռվա բարբառը

Դասընթացների մասնակցելը դարձել է կյանքիս ուղեկից: Գրեթե ամեն ամիս մի տեղ գնում եմ ու ձեռք եմ բերում գիտելիքներ տարբեր ասպարեզներից ու թեմաներից։ Բայց առավել շատ եմ սիրում, երբ դասընթացը մի քանի օրով է՝ տնից հեռու, տարբեր մարզերի ու համայնքների երիտասարդներով։ Գնում ես դասընթացի, ոչ մեկին չես ճանաչում, համենայն դեպս առաջին մեկ ժամը, իսկ հետո կյանքդ բաժանվում է երկու փուլի՝ մինչև դասընթացը և դասընթացից հետո։ Իրականում, հա, շատ գիտելիքներ ենք ստանում, բայց այսօր չեմ խոսելու գիտելիքի մասին։

Շիրակ-Լոռի. ինչ հետաքրքիր է, չէ՞, տարբեր սովորույթների, տարբեր բարբառների ու հետաքրքրությունների մարդիկ են հավաքվել, սկզբի մեկ ժամի մասին մոռանանք՝ արդեն հարազատ մարդիկ, որոնց յուրաքանչյուրի հետ կապը յուրովի է։ Պատմածս օրվանից արդեն 4 ամիս է անցել (անգամ դրա մասին էլի եմ գրել):  Ընկերներիցս մեկը՝ Էմման,  ով Շիրակից է, ցանկություն է հայտնել սովորել Լոռվա բարբառը՝ սովորում է, և գիտեք, չէ՞, վատ չի ստացվում, իսկ ես փորձում եմ սովորել նրանց բարբառը (ճիշտ է,  ընդամենը սովորել եմ ՝ ինչղ եք, հըբը, քիչմ ու այսպիսի մի քանի բառ ևս, բայց չի ստացվում)… Էն հետաքրքիր պահը, որ դասից հոգնած գալիս եմ տուն, միացնում եմ հեռախոսս. ընկերուհիս է գրել, Գյումրու ընկերուհիս՝ Լոռվա բարբառով, այնքան հաճելի է ու հետաքրքիր։

Էմմ ջա՜ն, խոստովանում եմ. սկզբից շատ էի ծիծաղում նամակներիդ վրա, ծիծաղս ոչ մի կերպ չէի կարողանում զսպել, քանի որ դու ոչ թե բառերն էիր խառնում, այլ «խառներն էիր բառնում»: Այ, էդ վիճակն էր, բայց հիմա արդեն ստացվում է շնորհիվ ընկեր Շախկյանի (ինքն էլ մեր Լոռվա մասնակիցներից է,  ով Էմմային սովորեցնում է Լոռվա բարբառը, հետևաբար, նրան ընկեր Շախկյան ենք ասում՝ կատակով):

Մի խոսքով, սովորեք Լոռվա բարբառը, հա՜մ հետաքրքիր է, հա՜մ էլ սովորեք, էլի:  Դա էլ կիմանաք, չեք փոշմանի, սովորե՜ք Հայաստանի բոլոր բարբառները. Դրանք այնքան գեղեցիկ ու յուրօրինակ են:

anush hovhannisyan

Իմ 2017-ը

Ի՞նչ տվեց ինձ 2017-ը: Հը՜մ, որտեղի՞ց սկսեմ, երևի ճիշտը սկզբից գալն է, դե ուրեմն գնացինք: Տարին այդքան էլ ուրախ չսկսվեց: Մեր ընտանիքում մեծ կորուստ ունեցանք, և հիմա տատիկս մեզ հետ չէ: Բայց ինչևէ, պետք չէր կոտրվել, ու ես շարունակեցի աշխատանքային տեմպով նպատակներիս իրականացմանը գնալ: Վերջապես կարողացա իմ ամենա-ամենա երազանքը իրականացնել,  և հիմա իմ անբաժան մասնիկը՝ ֆոտոապարատս, ինձ հետ է:

Ապարատը կա, ի՞նչ մնաց անելու: Դե իհարկե, անդադար նկարել, բայց մինչև դասերի սկսվելը, քանի որ ես այս տարի վերջապես հասկացա, որ ուզում եմ դառնալ լրագրող ու որոշեցի, որ արդեն պետք է սկսեմ ընդունելության քննությունների համար պարապել:

Սկսել եմ ու ասեմ, որ բավականին հաճելի է, գիտե՞ք: Քեզ շատ պատասխանատու ու լուրջ ես սկսում պահել: Դե դու պատրաստվում ես ուսանող դառնալ:  Օ՜, այո, ես պարապում եմ հայոց լեզու: Մի երկու բառ ասե՞մ՝ զարմանաք: Բայց չէ, թող մնա մի ուրրշ նյութի մեջ հետաքրքիր  բաներ կբացահայտեմ հայոց լեզվից:

Իսկ հիմա հասանք ամենակարևոր իրադարձությանը: Յուհո՜ւ… Ինձ հնարավորություն ընձեռվեց  Հայաստանից դուրս, Վրաստանում ներկայացնել իմ «Մանանա»-ն Tbilisi Sunrise միջազգային կինոփառատոնի ժամանակ: Այդ մասին ռեպորտաժների շարք եմ գրել, կարող եք կարդալ 17-ում: Հա, առիթից օգտվեմ ու ասեմ, որ «թույն» օրեր էին, որ մի օր հանդիպենք, ավելի շատ կպատմեմ: Մենք վերադարձանք սպասվածից էլ լավ արդյունքով՝ երկու գլխավոր մրցանակ երկու տարբեր անվանակարգերում: Հանդիպել աշխարհի տարբեր երկրների կինոաշխարհի ներկայացուցիչների, մեկ շաբաթ անընդհատ ապրել կինոյով, ի վերջո ոգևորվել, որ մենք էլ իրենցից պակաս չենք, նույնիսկ իրենց մեջ լավագույնն ենք, շատ ոգևորիչ էր, շատ մեծ փորձ  ու առաջ շարժվելու ևս մեկ օգնող քայլ:

2017թ-ի իմ լավագույն ձեռքբերումների համար ինձ միայն մնում է ևս մեկ անգամ շատ մեծ շնորհակալություն հայտնել  իմ միակ ու անկրկնելի և իհարկե, անփոխարինելի «Մանանա»  կենտրոնին:

lilit vardanyan

Իմ 2017-ը

Այս տարի ես մասնակցեցի հայոց լեզվի և հայոց պատմության օլիմպիադաներին: Հունվարին պարապում էի հայոց պատմության օլիմպիադայի համար: Կրկնեցի 6-9-րդ դասարանների դասագրքերը: Հետագայում դա ինձ օգնեց քննությունների համար պարապել, անգիր հիշել բոլոր թվականները և չսիրել պատմությունը:

Մայիսի 28-ին ես առաջին անգամ կամավորական աշխատանք արեցի: «Բարքեմփ» Երևանի կամավորների թիմում էի: Ես ամենափոքր կամավորն էի և ամենաքիչ փորձ ունեցողը: Բայց ինձ շատ դուր եկավ այդ աշխատանքը: Հետո էլ՝ նոր մարդկանց հետ ծանոթացա:

Մայիս-հունիս ամիսներին քննություններ էի հանձնում: Հետո ավագ դպրոց կամ քոլեջ ընդունվելու հարցն էր: Միշտ սիրել եմ օտար լեզուներ սովորելը: Մտածեցի՝ կարելի է փորձել ֆրանսերեն էլ սովորել, հետո էլ կընդունվեմ Ֆրանսիական համալսարան: Հենց այդպես էլ կայացրի իմ դժվարագույն որոշումը և ընդունվեցի Ֆրանսիական քոլեջ:

Երևի 2017-ը որոշումների տարի էր, որովհետև այս տարի մենք որոշել էինք ամառային արձակուրդներին գնալ Մոնտենեգրո: Ես առաջին անգամ ինքնաթիռ նստեցի: Ինձ դուր եկավ ինքնաթիռով ճանապարհորդելը: Ինձ դուր եկան Մոնտենեգրոն, Կոտորի չափից նեղ փողոցները (ընդամենը երկու մարդ կարող էին կողք կողքի քայլել), գեղեցիկ պատուհանները, կատուներն ու կարմիր տանիքները, Մոնտենեգրոյի խաղաղ և ծույլ բնակիչները և Ադրիատիկ ծովի խաղաղ, սառը ալիքները, հատկապես՝ Սուրբ Նիկոլա կղզու ոչ մարդաշատ ափը (բացի այդ ափի հսկայական քարերից):

Արդեն 10 տարի է, ինչ տատիկը օգոստոսի վերջին, սեպտեմբերի սկզբին Դիլիջան գնալու ուղեգիր է վերցնում: Այս տարին բացառություն չէր: Ես, եղբայրս ու զարմուհիներս շատ ենք սիրում ամռան վերջին երեք օրն անցկացնել Դիլիջանում՝ առանց ծնողների (տատիկի ու պապիկի հետ): Անտառ, բնություն, գիրք, հանգստություն և ամենակարևորը՝ առանց համացանցի:

Սկսվեց սեպտեմբերը: Այս անգամ ես գնացի ոչ թե դպրոց, այլ քոլեջ: Մի ամիս սովորում էի գնալու ճանապարհն ու անցնում 63-ի խաղը:

Նոյեմբերին եկավ իմ սիրելի խորն աշունը: Հենց այդ ժամանակ է, երբ հասկանում եմ, որ իմ ծնունդն է մոտենում: Իսկ երբ իմ ծնունդն է մոտենում, հասկանում եմ, որ Նոր տարին է մոտենում, և իմ տրամադրությունը բարձրանում է:

Հուսով եմ, որ մյուս տարին ավելի հետաքրքիր և անակնկալներով լի կլինի:

Anush margaryan

Չուղարկված նամակ

Ողջո՜ւյն, ես Անուշն եմ: Ապրում եմ Երկիր մոլորակում: Հարյուրավոր գալակտիկաներից, միլիոնավոր աստղերից ու ինը մոլորակներից այն կողմ գտնվում է իմ աշխարհը: Այն լի է ուրախությամբ ու տխրությամբ, սիրով ու ջերմությամբ, հոգսերով ու խնդիրներով, հույսերով ու երազներով: Կարծում եմ՝ արդեն հասկացար, որ այն նման չէ Ալիսայի հրաշքների աշխարհին: Բայց ես սիրում եմ իմ փոքրիկ աշխարհն այնպես, ինչպես դու սիրում ես շոկոլադե պաղպաղակ:

Գիտե՞ս, թե որքան եմ փորձել ուղարկել քեզ այս նամակը, բայց հաջորդ վայրկյանին մտածել եմ, որ քեզ հետաքրքիր չի լինի կարդալ այնպիսի աշխարհի մասին, որտեղ հրաշքներ չեն լինում: Ո՛չ, չմտածես, որ ես հեքիաթային աշխարհներ չեմ սիրում: Անկեղծ ասած՝ եթե ինձ մնար, կուզեի, որ անունս Սպիտակաձյունիկ լիներ, իսկ աշխարհս՝ թզուկներինը:

Լսի՛ր, ես քեզ կպատմեմ մեր աշխարհի մասին: Ուզում եմ այն ներկայացնել իրական գույներով, այնպիսին, ինչպիսին կա: Քո բարության մոլորակից այն շատ է տարբերվում: Կարծում եմ՝ լսել ես, որ մեր աշխարհում կեղծիքն ու չարությունը երբեմն բույն են դնում. նրանք նման են թռչունների: Լսե՞լ ես կետուսի մասին: Նրա մարմնի գարշահոտ ճարպի մեջ գտնվում է անուշաբույր համպարը, որից ստանում են օծանելիք: Այդպիսին է նաև մեր աշխարհը: Այն արտաքինից կարող է վատը թվալ, բայց որքա՜ն բարություն կա ներսում: Քեզ ուզում եմ հրավիրել մեր աշխարհ, կարող ես գալ ընկերներիդ հետ:

Օ՜, մայրս է կանչում…

-Գալի՜ս եմ, մայրի՛կ:

Կներես, ընկեր, նամակս անավարտ մնաց: Ես այն էլի չուղարկեցի քեզ…

anna sargsyan malishka

Երևի նման ենք իրար, դրանից է

Երեկ նստած էի, երևի այս ամիս առաջին անգամ փորձում էի հանրահաշվի տնային կատարել, ու ի՞նչ… Գագիկ Սուրենյանը հայտարարեց, որ Հայաստանի ողջ տարածքում ձյուն է սպասվում: Ըմ, լավ: Այդ նորությունն ինձ համար բոթ էր, որովհետև ես չեմ սիրում ձյունը: Այո, այո, ես գոյություն ունեմ:

Անխոս, ձյունը շատ գեղեցիկ է: Ես ուղղակի էսթետիկական հաճույք եմ ստանում, երբ նայում եմ արծաթե թիթեռնիկներին՝ պոկված կապույտ հեքիաթներից: Սիրում եմ նկարել այն, բայց հավատացեք, իմ կյանքի առաջին ձնագնդին եղել է անցած տարի ձմռանը, երբ դասընկերներս որոշեցին գնալ խաղալու, իսկ ես գնացի, որպեսզի «վախս» հաղթահարեմ: Դա իմ առաջին և մինչ օրս վերջին ձմեռային ամենազվարճալի խաղն էր:

Շատ եմ մտածել, թե ինչու չեմ սիրում, ուրիշների նման, երբ ձյան փաթիլները, հպվելով դեմքիս, միանգամից անէանում են: Թե ինչու չեմ սիրում քայլել ձյան միջով, ինչպես մյուսները, կամ խաղալ ձյան փաթիլների հետ և այլն: Ինձ հուշել են պատասխանը: Ինձ թվում է, որ ես ու ձյունը նման ենք իրար: Կամ ես ու ձմեռը, ես ձմեռն էլ չեմ սիրում նույնքան, ինչքան ձյան հետ խաղալը: Լսել եք, չէ՞, որ ասում են՝ եթե մարդիկ բնավորությամբ իրար նման են լինում, ապա միասին չեն կարող գոյատևել անգամ:

Ես էլ եմ ձմռան պես սառն ու գունատ: Բայց ընկերներիցս քչերը, ովքեր ինձ լավ են ճանաչում, ասում են, որ իմ մեջ ավելի շատ գույն կա, ավելի շատ եմ երջանկացնում մարդկանց, քան մյուսները: Ձմեռն էլ է, չէ՞ էդպիսին: Նա էլ առաջին հայացքից շատ հանգիստ ու գունատ է, սառն է: Բայց երբ սկսում ես շփման մեջ մտնել նրա հետ, շատ ես երջանկանում: Կթվա, թե ինձ եմ գովում: Լավ, թող թվա: Միևնույնն է՝ ես, ձյունն ու ձմեռն իրար նման ենք, դրա համար իրար տանել չենք կարողանում: Իրար հետ չենք կարողանում ապրել:

Նա ինձ համար անկոչ հյուր է, ես նրան ուրիշների պես չեմ ընդունում իմ դեմքի կամ մատների վրա: Բայց, դե ձմռանը ձյունն անխուսափելի է: Դրա համար ձմեռն էլ է ինձ համար նույն հարթակի վրա, ինչ ձյունը:

Չնայած ասում են՝ շատ մի ատիր, սիրել կա: Հնարավոր է, ես էլ ձմռան հետ ընկերանամ, ու այն դառնա իմ եղանակը:

Ani Ghulinyan

Ինչի՞ց է

Ինչից է, որ երբ մի մարդու ի սկզբանե չես սիրում՝ հենց առաջին հայացքից, հետո էդպես էլ նրա մեջ միայն վատ գծերն ես տեսնում, թերությունները, ու սիրելու ոչ մի պատճառ չի մնում:

Դրա հակառակն էլ կա, երբ մարդուն առանց որևէ պատճառի, առանց ծանոթ լինելու սկսում ես հազար տարվա ծանոթի պես սիրել:
Հիմա դա ինձնի՞ց է, թե՞ մարդկանցից: Էդպես էլ չեմ հասկանում, գիտեմ միայն, որ միշտ էլ պետք են թե՛ լավ, թե՛ վատ մարդիկ, որ իրար հետ համեմատելու բան ունենաս, որ կարողանաս տարբերել՝ որն է լավը, ու որը՝ վատը:
Երբևէ փորձե՞լ եք ինչ-որ բան անելու հիմք ընդունել այն բոլոր աֆորիզմները, որ կարդում եք գրքերում, լսում եք հեռուստատեսությամբ, տեսնում եք համացանցում: Քանի որ ես դեռ պատանի եմ ու ամեն ինչ պիտի փորձեմ, դա էլ փորձեցի: Ասեմ, որ դա անելը գործնականորեն անհնար է, որովհետև նույնիսկ մի մարդու երկու մտքերը հակասում են իրար, յուրաքանչյուրը այս կամ այն միտքը արտածում է ելնելով իր փորձից, կյանքի պատմությունից ու հաղթահարած դժվարություններից: Բայց չէ՞ որ բոլոր մարդկանց կյանքերը տարբեր են, հնարավոր չէ մեկ ուրիշի կյանքի կանոնով կառավարել սեփական կյանքը, հարկավոր են նոր կանոններ, որովհետև ինչպես ամեն մարդ ունի չկրկնվող ու յուրահատուկ մատնահետք, այնպիսի էլ կյանք ունի՝ միայն իրա համար կարևոր ու միայն իր համար ստեղծված:
Գիտե՞ք՝ ինչքան դժվար է դեռահաս լինելն ու հիմնական տեսակետ ձևավորելը: Մեր ուղեղը մի սովորական հարցի շուրջ այնքան աղբով է լցվում, և մարդիկ այնքան են սիրում իրենց կարծիքները փաթաթել վզիդ, որ սեփական տեսակետը ձևավորելու համար ժամանակ չի մնում: Հետո, այս տարիքում պատահում է, որ տարված ես լինում ինչ-որ գաղափարով, երազանքով, մեկ էլ մի անզգույշ խոսք, մի չմտածված քայլ, ու ամեն ինչ փլվում է, հարկ է լինում նոր աշխարհ կառուցել՝ նախորդից լավն ու ամուրը, էդպես կատարելագործելով՝ մի օր էլ աշխարհդ անմատչելի է դառնում: Լավ է՝ գոնե բավարար ժամանակ կա ինքնակատարելագործվելու: Կյանքի մեջ ամենից շատ այդ ինքնամաքրվելու ու կատարելագործվելու հատկությունն եմ սիրում:

Անհասցե նամակ

IMG_4831Բարև պապիկ,

Որոշեցի այս անգամ այսպես խոսել քեզ հետ: Կարծում եմ, դեմ չես լինի:

Պապ, ինչո՞ւ այդքան շուտ հեռացար ինձնից: Ես երկու տարեկան էի, բայց արդեն հասցրել էի քեզ անսահման սիրել: Ասում են՝ դու ամենալավ ժամագործն ես եղել: Գիտե՞ս, ինչքան եմ ցավում, որ քեզ հիշում եմ միայն պատմությունների միջոցով: Սիրում եմ բոլոր այն պատմությունները, որոնց հերոսները մենք ենք` ես ու դու: Գիտե՞ս որն եմ ամենից շատ սիրում, այն մեկը, երբ ես փոքր էի ու բառերը չէի կարողանում ճիշտ ասել ու պաղպաղակին «մալոժիկ» էի ասում: Ու մի օր եկել եմ, կանգնել քո արհեստանոցի մոտ ու ասել. «Պապի՜, մալոժիկ», իսկ դու թողել ես բոլոր գործերդ, ձեռքս բռնել, ու միասին գնացել ենք «մալոժիկ» առնելու: Չես պատկերացնի՝ ոնց եմ ուզում, որ հիմա էլ ձեռքս բռնես ու միասին գնանք զբոսնելու, անընդհատ զրուցենք. դու ինձ քո անցած-գնացած պատմությունները պատմես: Չգիտեմ ինչից է, բայց բոլոր այն պահերին, երբ ես քո կարիքն եմ ունենում՝ կողքիս զգում եմ քեզ: Ամեն անգամ քո նկարները տեսնելուց երկար նայում եմ քո ժպիտին, քո բարի ժպիտին, այնքան կյանք կար այդ ժպիտի մեջ, ցավում եմ, որ իմ աչքերը չեն կարողացել այն դաջել իմ հիշողության մեջ:

Լուսանկարը՝ Անուշ Հովհաննիսյանի

Լուսանկարը՝ Անուշ Հովհաննիսյանի

Ասում են՝ ես ու դու իրար շատ նման ենք արտաքինով, համ էլ բնավորությամբ:

-Որտեղ երաժշտություն և ուրախություն, այնտեղ՝ պապիկդ, անընդհատ ուրախ էր, ժպիտը դեմքին:

Պապ, ես զգում եմ, թե ինչքան ես սիրում ինձ, իսկ իմ սերը տեսնես քեզ հասնո՞ւմ է: Դու իմ կյանքի ամենամեծ ու կարևոր կորուստն ես: Ես եղբորս միշտ պատմում եմ քո մասին: Դե նա քեզ չի տեսել, շատ փոքր է: Այնքան եմ նկարներով ցույց տվել, որ առանց ինձ էլ նա արդեն գտնում է քեզ նկարներում: Ամեն անգամ քո մասին ինչ-որ մեկին պատմելուց հուզվում եմ, աչքերս արցունքոտվում են, բայց ժպիտով եմ խոսում քո մասին:

Պապիկ, ուզում եմ բոլորն իմանան քո մասին, որ իմ Հովհաննես պապիկը ամենա-ամենա լավն է: Ուզում եմ իմանաս, որ քեզ անսահման սիրում եմ:

margarita voskanyan lori

Իմ երեք կյանքերը

Իմ կյանքը 1000 հատիկ ունեցող փազլ է:

Դու իմացար, որ այն այդքան շատ հատիկներ ունի: Իմացար ու վախեցար: Վախեցար ու փախար: Փախար ու էլ hետ չեկար: Ես անգամ չհասցրի ասել, որ 999-ը ես արդեն վաղուց հավաքել եմ, քեզ միայն մեկն էր մնացել: Մեկը, բայց ամենակարևորն ու պատասխանատուն:

Քո գնալուց հետո իմ փազլի բոլոր հատիկները խառնվեցին իրար: Բայց ես քեզ պես վախկոտ չէի: Փազլիս՝ կյանքիս 999 հատիկը հավաքեցի ու սկսեցի փնտրել քեզ: Փնտրեցի ու չգտա: Չգտա ու տխրեցի:

Որպես օրենք՝ փազլ հավաքելիս մարդիկ կորցնում են վերջին հատիկը, փնտրում են ամենուր՝ տուփի մեջ, սեղանի ու բազմոցի տակ, անգամ այն տեղերում, որտեղ չեն էլ եղել, ու վերջում, երբ չեն գտնում՝ կանոնի համաձայն ասում են. «Ի սկզբանե տուփի մեջ չի էլ եղել այդ վերջին մի հատիկը»:

Կանոնից չշեղվելով՝ ես էլ չէի գտնում իմ վերջին ու 1000-րդ հատիկը, ու չէի կարողանում հասկանալ՝ կորցրել եմ, թե ի սկզբանե չի եղել:

Հիմա հասկացա, որ այդ մի հատիկը դու տարար քեզ հետ՝ չմտածելով, որ իմ մի մասնիկն ուրիշ փազլների համար խորթ է լինելու ու տարբեր: Իսկ դու միայն այդ մի հատիկն ունես՝ ամբողջություն լինելու համար:

Էլ ինչպե՞ս չատեմ քեզ, կամ էլ` ինչպե՞ս ներեմ, որ քո լինել-չլինելու պատճառով ուրիշները փորձում են իրենց կեղտոտ, ճմրթված ու անհամապատասխան փազլի հատիկը մտցնել իմ կյանք: Միևնույնն է՝ թույլ չեմ տա:

Եվ վերջապես, դու գիտես, թե ինչ է նկարված իմ փազլի վրա: Որքան էլ զարմանալի թվա քեզ, բայց փոկ, հեռավոր հյուսիսում ապրող փոկ: Դու ինձ սառն ու հաջողություն չբերող համարեցիր, փոխեցիր ճանապարհդ ինձ տեսնելիս: Իսկ ես գալիս էի քեզ մոտ, որ հասկանամ՝ ինչ կերպարանք ունես: Բայց դու միշտ փախչում ես ինձնից, նույնիսկ իմ մասնիկն ես վերցնում ու կորչում՝ չմտածելով ո՛չ իմ, ո՛չ էլ քո մասին: Չէ՞ որ դու կամ ավելի ես լինելու կամ պակաս, իսկ այդպիսի կիսատ-պռատ պատկերներով ո՞ւմ ես պետք: Հավատա, բոլորն էլ մեծ ու խոշոր, հասկանալի փազլներ են փնտրում, միայն ես եմ քեզ նման անհասկանալի, բայց նաև տարբերվող փազլի հետ կռիվ տալիս: Շատ եմ խնդրում, էլ ճամփադ մի փոխիր ինձ տեսնելիս, ես սառն ու անհաջողակ չեմ: Ես քո կիսատ սառնությունը լրացնող միակ մասնիկը կլինեմ։

Ես փազլի 1000, չէ՛, արդեն 999 հատիկից կազմված և 3 կյանք ունեցող փոկ եմ: Դու մի անգամ հեռացար ու սպանեցիր ինձ: Ես փազլի 999 հատիկից կազմված, 2 կյանք ունեցող փոկ եմ: