gayane movsisyan erevan

Դոմինիկա

Ճիշտ է, ես Կոլումբոսը չեմ, բայց, ինչպես Կոլումբոսը կիրակի օրը հայտնաբերած կղզին անվանեց Դոմինիկա, որը նշանակում է՝ կիրակնօրյա, այնպես էլ ես որոշեցի իմ օրը այդպես անվանել՝ Դոմինիկա, քանի որ օրը կիրակի էր։

Դուրս եկա, շտապում էի խանութ, ավելի կոնկրետ՝ դեղատուն։ Դեղը վերցրի։ Շարժվեցի առաջ՝ դեպի եկեղեցի։ Դե, կիրակի էր և Սուրբ Պատարագ։ Մոմ էլ վառեցի, կողք կողքի հարմարեցրի, դրանք իմ աչքին անշարժ էին, բայց հետո չգիտեմ՝ ինչ կլինի, մոմը անդունդի եզրին կհայտնվի, թե՝ ոչ։

Եկեղեցուց դուրս եկա, վթար էր։ Ձեռքումս ջուր կար, իսկ պայուսակումս՝ դեղ։ Ջուրը նրանց թողեցի, իսկ դեղը դեռ պայուսակումս է։ Գլուխս դեպի նրանց՝ գնում էի։ Կանգ առա, դիմացս՝ մի մեծ խանութ, բայց այս անգամ պայուսակների, մտածեցի՝ կարող է պայուսակս փոխելու ժամանակն է, բայց ձեզ հավատացնում եմ, որ ոչ։

Դոմինիկան շարունակվում է։

-Բարև Ձեզ։

Բարևն Աստծունն է, բարևեք ժպտալով, այդ բառի խորհուրդը գիտակցելով, անկախ ներսի ցեխաջրերից, եթե այդ մարդը նույնիսկ ձեր ազգականը չէ։

-Բարև։

Անունը Օֆելյա էր, նրա հոր սիրած բուժքրոջ անունը, բայց մոր սիրտը շահելու համար ասում էր, թե «լյա» նոտան լսվում է, և անուն էլ հնչեղ անուն է։

Օրվա կապույտի մեջ արևի ոսկին էլ էր երևում, և մարդիկ խայտաբղետ էին աչքիս երևում։ Օֆելյային տեսնելով՝ Արևաշատին հիշեցի, երբ նրանց տունը ծմակ էր, հայրը որոշեց անունը Արևաշատ դնել, որ տունը մի քիչ լուսավորվի։

Օրս թաթախված էր դեղատան, եկեղեցու, պայուսակների, Օֆելյայի, հիշողությունների և ամենակարևորը՝ Դոմինիկայի մեջ։ Կոլումբոսի պես կղզի չհայտնաբերեցի, որ մի անուն էլ ես տայի, բայց արդեն ուշ է, պետք է քնեմ։

-Բարի լույս։

«Արևորդի 2018»

Լուսանկարը՝ Նարեկ Բաբայանի

Լուսանկարը՝ Նարեկ Բաբայանի

Եթե դու սիրում ես ֆիլմեր, հետաքրքրված ես բնապահպանությամբ ու ցանկանում ես բացահայտել Հայաստանը, ուրեմն «Արևորդի» միջազգային բնապահպանական կինոփառատոնը հենց քո տեղն է։ Այս տարի իր ութամյա գործունեության ընթացքում փառատոնն առաջին անգամ դուրս էր եկել Երևանի սահմաններից և հասել էր Վարդահովիտ գյուղ։

Ամեն ինչ սկսվեց այսպես. ես նստեցի մի սպիտակ ավտոբուս՝ լցված անծանոթ մարդկանցով, և ուղևորվեցի Վարդահովիտ։ Հասանք Վարդահովիտ, երբ կեսգիշերը վաղուց էր անցել, ու միանգամից քնեցինք։ Առավոտյան վաղ արթնացանք ու անցանք գործի։ Տեղադրեցինք մասնակիցների համար նախատեսված վրանները, կահավորեցինք մշակույթի տունը, ծանոթացանք գյուղի ու նրա բնակիչների հետ։ Ի դեպ, բնակիչները մեզ աջակցում էին փառատոնի ողջ ընթացքում։ Փոքրիկները տեղափոխում էին տարբեր իրեր, իսկ տատիկներն ու պապիկները սիրով տրամադրում էին իրենց ունեցած-չունեցածը։

Հաջորդ օրը փառատոնի բացման օրն էր։ Ժամանեցին մասնակիցները՝ Հայաստանի տարբեր քաղաքներից ու գյուղերից, մի քանի կամավորներ և միջազգային ժյուրիի կազմը։ Շատ արագ ծանոթացանք ու շարունակեցինք օգնել կազմակերպիչներին՝ առանց ջանք խնայելու։ Խոսում էինք անգլերեն, քանի որ միջազգային էր ոչ միայն ժյուրիի ու մասնակիցների, այլև կամավորների կազմը։

Լուսանկարը՝ Նարեկ Բաբայանի

Լուսանկարը՝ Նարեկ Բաբայանի

Միջոցառման երկրորդ օրն ամենածանրաբեռնվածն էր։ Տեղի ունեցան աշխատարաններ տարբեր թեմաներով, դիտեցինք մրցույթին մասնակցող ֆիլմերից մի քանիսն ու ամենակարևորը, նշեցինք Վարդավառն ըստ հին հայկական ավանդույթների։ Օրն ավարտեցինք խարույկի մոտ ուրախ երգելով ու պարելով։

Երրորդ օրվա առավոտը սկսվեց փոքրիկ թեյախմությամբ՝ ամենատարբեր թեյերով։ Հաջորդիվ սկսվեց դասընթաց, որն անցկացնում էր ժյուրիի կազմից Նինոն։ Նա բացատրեց մասնակիցներին, թե ինչ կարևոր քայլեր է անհրաժեշտ ձեռնարկել ֆիլմ նկարահանելու համար։ Պատասխանեց բոլոր հարցերին, անցկացրեց փոքրիկ հարցումներ ու ներկայացրեց հաջողության իր ուղին։ Երեկոյան տեղի ունեցավ միջոցառման փակումը։ Հանձնվեցին մրցանակներ հաղթողներին, ու ելույթ ունեցավ «Տիեզերք» բենդը՝ իր տիեզերական երաժշտությամբ։

Վերադարձա տուն սպիտակ ավտոբուսով՝ լի հարազատ մարդկանցով, գրպանումս՝ անթիվ հիշողություններ, կատակներ, քիթս ու ձեռքերս՝ արևից կարմրած։

Լուսանկարը՝ Նարեկ Բաբայանի

Լուսանկարը՝ Նարեկ Բաբայանի

«Արևորդի» բնապահպանական կինոփառատոնն առաջին հերթին մի մեծ կամուրջ էր աշխարհի բոլոր մշակույթների ու ազգերի միջև։ Ես ինքս ծանոթացա գյուղական կյանքին, սովորույթներին ու, ինչու չէ, նաև կարծրատիպերին։ Փառատոնն ինձ տվեց ամենաընտիր հմտությունները, ամենաանմոռանալի փորձը և լիքը-լիքը նոր ընկերներ (մի քանիսն էլ տասնյոթցի)։

Դե ի՞նչ, սպասում եմ քեզ հաջորդ տարի «Արևորդի» բնապահպանական կինոփառատոնի Ինֆո-Տնակի մոտ կանգնած։

Astghik Ghazaryan

Իշխանությունը փոխվեց մեր ընտանիքում

-Ի’մ բալենի, ես որ կարգին դպրոց ի քյացել, հըմի պրեզիդենտ կըլի։ Չորսամյա կրթութին ունեմ, բայց ծեր համալսարանավարտ մերերն իմ չափ խելք չունեն,- ասում է Ամայը, երբ, նեղացած լինելով հարսներից, ուզում է ընդգծել իր մտավոր առավելությունը վերջիններիս նկատմամբ։

-..,- խոհանոցից ընդդիմության ձայներ են լսվում, բայց տատս շարունակում է:

-Եթե հորս չաքսորեին, ես…. Քեռուս աղջիկը չաղ էր, կլխին էլ մի էրկու ծյար մազ, ինձ նախանձըմ էր։ Հորս աքսորիլուց հետո քեռիս մեր ունեցածին տեր ըլավ։ Հերս հարուստ էր, բայց ես գիրք ու տետր չունեի, որ դպրոց քյայի։

Տատիկիս հոր հետ նույն թվականին աքսորվեց նաև պապիս հայրը, բայց ի տարբերություն Ամայի, Երեմ պապը ավարտեց Երևանի տեխնիկումներից մեկը։ Պապս լուրջ ու լուռ մարդ էր, իրենից ոչինչ չէր պատմում, ու նրա մասին ինչ էլ գիտեմ, լսել եմ Ամայից։ Նա եղել է Անդրկովկասի ձիարշավի չեմպիոն, քառասուն տարի աշխատել է որպես վարորդ` շրջելով Խորհրդային Միության ամբողջ տարածքով։ Կյանքի վերջին տարիներին Երեմ պապի հիմնական զբաղմունքը խոզ և հավ պահելն էր, բայց եթե Ամայը հարսների հետ չէր յոլա գնում, ապա պապը` սրանց հետ: Երևի այս գործն իրենը չէր:

Իսկ այ, գիրք կարդալ շատ էր սիրում, բայց դա էլ Ամայի ու եղբայրներիս հետ կռվի պատճառ էր դառնում: Գիշերները կարդալու համար սենյակի լույսը վառ էր պահում, եղբայրներս էլ, որ պապի հետ նույն սենյակում էին քնում, բողոքում էին.

- Պա’պի, դե էդ անտեր լիսն անջատի, քնենք, էլի:

Կողքի սենյակից նրանց ձայնակցում էր Անո մաման:

-Պա’հ, ինտիլգենտ են տյառել. լիսի տակին քընըմ չեն,- պատասխանում էր պապիկը:

Տեսողությունից գանգատվում էր, մինչդեռ չգիտես ինչպես, առանց ակնոցի գիրք, անգամ վազող տողով լուրեր էր կարդում: Երբեմն էլ ակնոց էր դնում, բայց այնպես, որ ակնոցի վերևից էր կարդում, իսկ երբ մոռանում էր դնել այդ անիծյալ ակնոցը, տատս առիթը բաց չէր թողնում.

-Ե’րեմ, բա ասըմ ես` լավ չեմ տենըմ:

-Թու~, քու տիպը կտրի…

Երեմ պապի ընթերցասիրությունը մեկ-մեկ էլ ինձ էր խանգարում: Ժամերով չարչարվելով գրքերը գրադարակում դասավորելուց մի քանի րոպե հետո, երբ տեսնում էի, որ պապիկն ամբողջը խառնել է, իր ուզած գիրքը գտել և հիմա կարդում է, ներսումս պապի հետ կռիվ էի տալիս, ինչն արտաքուստ դրսևորվում էր քթի տակ փնթփնթալով: Ինչևիցե: Մեր տան մեծ գրադարանի բոլոր գրքերը Երեմ պապը կարդացել էր, իսկ «Ռանչպարների կանչն» այնքան էր կարդացել, որ շուտով սկսեց գիրքը վերջից սկիզբը թերթել, մատը սահեցնել ոչ թե ձախից աջ, այլ ներքևից վերև: Չէինք հասկանում` ինչ է անում. մտածում էինք, որ ուր որ է՝ «Ռանչպարների կանչի» մասին գիտական հոդված կգրի, բայց չհասցրեց…

Այսուհանդերձ մեր տասնհինգհոգանոց ընտանիք-պետության «պրեզիդենտը» դարձավ ոչ թե «կարդացած» Երեմ պապը, այլ «չորսամյա կրթութին ունեցող» տատս` Ամայը:

mariam tonoyan

Ամառն ավարտվում է, բայց դեռ չեմ հանգստացել

Գրիչս լռում է արդեն երկար ժամանակ, լռում՝ չցանկանալով մատնել ճեպընթացի արագությամբ առաջ շարժվող կյանքս: Երբ ակամա բացում եմ գրասեղանիս անկյունում դրված նոթատետրս, որի էջերն արդեն կարոտել են թանաքի բույրին, մտովի հասնում եմ այն հեռավոր ժամանակահատվածին, երբ հասցնում էի նկարազարդել ու կյանքիցս որոշ դրվագներ թողնել այդ փոքրիկ տետրակի գծավոր էջերում: Գրիչս իմ ձեռքում համառորեն լռում է արդեն բազում անգամներ, երբ ցանկանում եմ գրել վերելքներիս ու վայրէջքներիս, ձեռքբերումներիս ու կորուստներիս, մարդկանց՝ ընկերներիս ու անծանոթների մասին:

Ամառս ծանրաբեռնված է, հոգնեցուցիչ, զբաղված եմ լինում ամբողջ օրվա ընթացքում, բայց օրվա վերջում միշտ մի ներքին համոզմամբ ինձ մեղադրում եմ, որ ոչինչ չարեցի: Ընկերներիս հետ լինում եմ գրեթե ամեն օր, բայց սոսկալի միայնակություն եմ զգում ու միշտ ձգտում դուրս: Ոչ թե այն դուրսը, որը միշտ տեսել եմ պատուհանիցս, այլ բնություն, անշշուկ ու լուռ մի վայր, որտեղ ոչ հեռախոսն է հասանելի, ոչ մարդկային ձայները, ոչ էլ մտքերը: Ծրագրեր, ճամբարներ, դասընթացներ, զվարճանքներ… Eրբևէ կմտածեի՞ արդյոք, որ այդ բոլորը ձանձրալի են դառնալու, իսկ գիրքը ձեռքս առնելուն պես հորանջելու եմ ու մի կողմ դնելու, չնայած այնքան փափագում եմ սերտել տողերի ողջ պարունակությունը: Կյանքս եռում է լիությունից, բայց ինձ կարծես մի բան պակասում է, մի կարևոր բան, որ երբեք աչքաթող չէի արել, իսկ հիմա տեղն էլ չգիտեմ… Գուցե պատասխանատվությո՞ւն: Չէ՞ որ ամառն իր վերջին է հասնում, բայց դպրոցի մասին դեռ նույնիսկ մտքիս ծայրով էլ չեմ անցկացրել:

Այժմ էլ, երբ ուզում եմ ճմլված այս տողերից ակնարկ քանդակել, բառերս հաջորդաբար շարել, աչքերիս առջև տառերը կարծես ընկնում են վար՝ մեկն այս կողմ, մյուսն՝ այն: Զգում եմ, որ փիլիսոփայել եմ, բայց միաժամանակ պատմել եմ ակտիվ երիտասարդներից շատերի (գուցե նաև քո) առօրյայի մի մասի մասին, զգում եմ, որ դու էլ հոգնածություն զգացիր գրածս կարդալով, բայց, այնուամենայնիվ, ուզում եմ տողերս քեզ փոխանցել, որ չծուլանամ, որ վերջապես համոզեմ անուժ մատներիս դարձյալ գրիչը վերցնել, իսկ գրքերի մեջ ոչ թե հորիզոնական տողեր ու բառեր տեսնել, այլ մի պատմություն՝ ֆիլմի նմանվող: Գուցե սա՞ օգնի:

Կարող եմ ազատ հաղորդակցվել

Լուսանկարը՝ Աիդա Շահբազյանի

Հարցազրույց Media Moving Forward ծրագրի Պորտուգալիայի թիմի ղեկավար Լարա Լիժեյրուի հետ:

-Ներկայացեք խնդրում եմ և ներկայացրեք Ձեր կազմակերպությունը:

-Ես Լարա Լիժեյրուն եմ, 33 տարեկան: Ներկայացնում եմ Լիսաբոնում Associação bué fixe հասարակական կազմակերպությունը, որը ինձ ուղարկել է այս ծրագրին մասնակցելու, նաև աշխատում եմ Nova University of Lisboa համալսարանի արժեքների ստեղծման օֆիսում (value creation office):

-Ի՞նչ գործունեությամբ են զբաղվում այս երկու կազմակերպությունները։

-Associação bué fixe հասարակական կազմակերպությունը զբաղվում է անապահով կամ ոչ լիարժեք կրթություն ստացած երիտասարդների սոցիալական ներգրավվածությամբ: Աշխատում ենք դպրոցականների և երիտասարդների հետ, որպեսզի նրանք հաջողությունների հասնեն ուսման և աշխատանքի մեջ:

Իսկ Nova University-ն Պորտուգալիայի հիմնական համալսարաններից է, այն բիզնեսին և տնտեսագիտությանը վերաբերող ամենալավ համալսարաններից մեկն է, որն այժմ ունի մոտ 19000 ուսանող:

-Ո՞րն է Ձեր դերը այս երկու կազմակերպություններում

-Associação bué fixe-ում ես աջակցում եմ տարբեր ծրագրերի: Իրականում, ես կազմակերպության ղեկավարի հետ նախկինում աշխատել եմ մեկ այլ ՀԿ-ում, այդ իսկ պատճառով որոշ չափով կապված եմ իրենց հետ: Եվ արդեն 2 տարի է, ինչ աշխատում եմ Nova University-ում՝ օգնելով ուսանողներին ձեռնարկատիրական ծրագրերում:

-Երբվանի՞ց են այս կազմակերպությունները կամ նրանցից որևէ մեկը European Youth press-ի անդամ։

-Վստահ չեմ, որ նրանցից որևէ մեկը European Youth press-ի անդամ է, բայց մենք ունեցել ենք բազմաթիվ ծրագրեր European comission-ին հետ, ինչպես նաև Nova University-ն ունեցել է Erasmus + ծրագրեր: Իսկ այժմ մենք արդեն European Youth Award-ի գործընկեր ենք:

-Ի՞նչ եք կարծում այս՝ Media moving forward ծրագրի մասին։

-Այս ծրագիրն ինձ համար մեծ կարևորություն ունի, քանի որ ես աշխատում եմ ուսանողների հետ, ինչպես նաև ծրագրերի սթարթափների ոլորտում, և երբեմն ես չեմ կարողանում գտնել հաղորդակցման ճիշտ ձևը: Եվ հիմա այս ծրագիրն ինձ օգնում է ավելի ազատ հաղորդակցվել իմ բնագավառում:

-Արդյոք Ձեզ համար օգտակար եղա՞ն այս վորքշոփերը։

-Այո, իհարկե, քանի որ ես լրագրող չեմ, բայց աշխատանքիս արդյունքում պետք է շատ շփվեմ ու հաղորդակցվեմ և հիմա ինձ համար որոշ խորհուրդներ առանձնացրի, որոնք կարող եմ հետագայում օգտագործել: Ապագայում ես պետք է գրեմ հոդվածներ, ինչը անելու համար հիմա ես տիրապետում եմ ավելի լավ գործիքների:

-Ի՞նչ ապագա ծրագրեր ունեք։

-Կփորձենք կապել Youth Press-ը և մեր հաղորդակցման գրասենյակը, իսկ European Youth Award-ի հետ, կցանկանայի, որ համագործակցեն մեր սթարթափները:

Ուզում էի կարծրատիպերը կոտրել

Լուսանկարը` ԿԳՆ ֆեյսբուքյան էջի

Լուսանկարը` ԿԳՆ ֆեյսբուքյան էջի

Հուլիսի 3-14-ը Ռումինիայում տեղի է ունեցել «Մաթեմատիկա» առարկայի միջազգային օլիմպիադան, որին մասնակցել են 108 երկրներից թիմեր՝ 594 մասնակիցներով: Հայաստանի դպրոցականների թիմի բոլոր վեց մասնակիցները արժանացել են մեդալների՝ երկու արծաթե և չորս բրոնզե: Օլիմպիադայում ունեցել ենք նաև աղջիկ մասնակից` Նատալի Մուրադյանը, որը նվաճել է բրոնզե մեդալը:

Հետաքրքիր և անկեղծ զրույց ունեցա Նատալիի հետ, նա պատմեց իր՝ գիտության ուղին ընտրելու, նախասիրությունների, նպատակների ու երազանքների մասին:

-Ողջույն Նատալի, շնորհավորում ենք քեզ հաղթանակի կապակցությամբ: Մի փոքր կպատմե՞ս քո, քո նպատակների, նախասիրությունների մասին

-Ողջույն, շնորհակալ եմ շնորհավորանքի համար։ Սովորում եմ Ա. Շահինյանի անվան ֆիզիկամաթեմատիկական հատուկ դպրոցում (կարճ` Ֆիզմաթ) և այս տարի տեղափոխվում եմ 12-րդ դասարան։ Ֆիզմաթ ընդունվել եմ 7-րդ դասարանից, այդ պահից կյանքս նոր թափ է ստացել, քանի որ Ֆիզմաթում դասավանդում են հրաշալի և բարձրակարգ մասնագետներ, ովքեր խթան հանդիսացան, որ շատ առարկաներ էլ ավելի շատ սիրեմ և հետաքրքրությամբ զբաղվեմ դրանցով։

Շուտով դառնալու եմ 17 տարեկան, բայց մեծ պլաններ միշտ եմ ունեցել։ Դեռ մանկուց երազում էի դառնալ մեծ գիտնական, ստեղծել նոր ռոբոտներ, որոնք կօգնեին մայրիկիս տնային գործերում։ Անցել են շատ տարիներ, բայց երազանքս դեռ չի փոխվել։ Շատ եմ ուզում ընդունվել իմ երազանքների համալսարան և դառնալ լավ ինժեներ։ Ու նպատակիս հասնելու ճանապարհի մի կանգառը մաթեմատիկայի միջազգային օլիմպիադայից մեդալ ունենալն էր, որը հաջողությամբ հաղթահարեցի։

Չնայած ժամանակիս մեծ հատվածն անցկացնում եմ մաթեմատիկա և անգլերեն պարապելով, բայց հանգստանալը նույնպես կարևոր է, որ ուղեղս կարողանա մաքսիմալ լավ աշխատել։ Ազատ ժամանակս անցկացնում եմ ընկերներիս հետ շփվելով, դիտում եմ անգլերեն ֆիլմեր, կարդում գրքեր, երբեմն նվագում եմ, բայց այս ամենից զատ ունեմ մի մեծ հոբբի. ես սիրում եմ գտնել հետաքրքիր ու գեղեցիկ նկարներ։ Փնտրում եմ նկարներ, երբեմն խառնում եմ իրար, անում եմ որոշ փոփոխություններ և ստանում իմ իդեալական նկարը, որը հետո լինում է հեռախոսիս էկրանին, որ շատ նայեմ։ Տարօրինակ հոբբի է միգուցե, բայց ինչ-որ չափով զարգացնում է երևակայությունը։

-Վերադարձար հաղթանակով, ինչպիսի՞ն են տպավորություններդ մաթեմատիկայի միջազգային օլիմպիադայից: Կպատմե՞ս՝ ինչ դժվարություններ հաղթահարեցիր, և ի՞նչը քեզ օգնեց հաղթահարել դրանք և հաղթանակ տանել

-Օլիմպիադայից վերադարձել եմ շատ տպավորված, քանի որ ձեռք եմ բերել շատ նոր ընկերներ, ծանոթացել տարբեր ազգերի մշակույթներին ու սովորել շատ նոր ու հետաքրքիր բաներ, որոնք դեռ հաստատ պետք են գալու։

Օլիմպիադայի և, ընդհանրապես, շատ հարցերում մեծ կարևորություն ունի չլարվելը, իսկ դա կառավարելը բավականին դժվար է։ Այս տարի ամենամեծ դժվարությունս թերևս եղել է լարվածությունը հաղթահարելը ու առանց հուզվելու կենտրոնանալն ու լավագույն կերպով ներկայանալը։ Ինձ թվում է՝ ինչ-որ չափով ստացվեց կառավարել էմոցիաներս, ու դա ինձ շատ օգնեց օլիմպիադայի ընթացքում։

Ամենից շատ ինձ ոգևորում էին ընտանիքիս անդամները։ Նրանք ինձ սատար էին կանգնում ամեն հարցում և միշտ կողքիս էին իրենց բարի խորհուրդներով։ Շատ են ոգևորել նաև մի խումբ աղջիկներ, ովքեր անհամբեր սպասում էին, թե երբ եմ կոտրելու աղջիկների մասին բազմաթիվ կարծրատիպերը։ Ընկերներս ու բարեկամներս նույնպես կողքիս են եղել ամբողջ ընթացքում և մոտիվացրել իրենց ջերմ խոսքերով ու լավ մաղթանքներով։

Մոտիվացիա շատ եմ ունեցել։ Նախ ուզում էի երջանկացնել ծնողներիս։ Չնայած՝ նրանց համար իմ հաղթանակն այնքան կարևոր չէր, բայց միևնույնն է, ուզում էի, որ ինձնով հպարտանան։ Մեկ այլ մոտիվացիա էր կարծրատիպեր կոտրելը։ Մաթեմատիկայով զբաղվելիս նկատում էի մարդկանց թերահավատությունը։ Մարդիկ հակված չեն մտածելու, որ աղջիկը կարող է մաթեմատիկայով զբաղվել ու լուրջ արդյունքներ գրանցել։ Հիմա հուսամ՝ շատ աղջիկներ կհասկանան, որ իրենք նույնպես կարող են հետաքրքրվել մաթեմատիկայով, ֆիզիկայով, ինֆորմատիկայով ու, ցանկության դեպքում, հասնել մեծ բարձունքների։ Եվ ի վերջո՝ շատ էի ուզում տեսնել աշխատանքիս արդյունքը։ Ես երկար ժամանակ է, ինչ հաճախում եմ մաթեմատիկայի խմբակների, պարապում եմ ինքնուրույն ու շատ էի ուզում, որ կատարածս աշխատանքը երևար ու գնահատվեր։

-Ինչո՞ւ հենց մաթեմատիկա:

-Մաթեմատիկա սիրել եմ դեռ մանկուց։ Հայրս նույնպես սովորել է Ֆիզմաթում ու միշտ ուզում էր, որ գնայի իր հետքերով։ Պապիկս էլ էր սիրում մաթեմատիկա ու միշտ պատմում էր, թե ինչպես էր դասարանում բոլորից արագ լուծում խնդիրները, ես էլ լսում էի ու հիանում։ Երևի ինքս էի ուզում ստեղծել մի պատմություն, որտեղ խնդիրները լուծում էի ամենակրեատիվ ձևով ու բոլորին զարմացնում։ Երբ եկա Ֆիզմաթ, հանդիպեցի հրաշալի մասնագետների, ովքեր շատ օգնեցին ինձ։ Իմ մաթեմատիկայի ուսուցիչ ընկեր Սարգսյանը և խմբակավարներ ընկեր Գոգյանը ու ընկեր Մարգարյանը ինձ ցույց տվեցին մաթեմատիկայի գեղեցկությունն ու սովորեցրին չնահանջել դժվարությունների հանդիպելիս։

-Ունե՞ս արդեն ակնկալիքներ հետագայում լրջորեն մաթեմատիկայով զբաղվելու համար

-Ինչպես արդեն նշեցի՝ ապագայում մտածում եմ դառնալ ինժեներ, իսկ մաթեմատիկան ուղղակի պարտադիր է ինժեներիայի մեջ մասնագիտանալու համար։ Իսկ հենց մաթեմատիկայի մեջ մասնագիտանալու ուղղությամբ դեռ շատ չեմ մտածել։ Կարծում եմ` ամեն ինչ ժամանակի հետ կորոշվի։

-Քո կարծիքով՝ ինչպե՞ս է մաթեմատիկան խթանում մարդկության զարգացումը:

-Մաթեմատիկան ամենուր է և ամեն բնագավառում։ Շատ մարդկանց գիտեմ, ովքեր հարցնում են, թե ինչպես է, օրինակ, սինուսների թեորեմն իրենց պետք գալու ապագայում։ Նրանք համարում են, որ մաթեմատիկայի դասընթացներին մենք սովորում ենք շատ ոչ պետքական բաներ։ Բայց ես ունեմ իմ տեսակետը. սինուսների կամ Պյութագորասի թեորեմը մեզ օգնում են մարզել մեր ուղեղը։ Մենք սովորում ենք ինչ-որ թեորեմ, ու դասի վերջում կան այդ թեորեմը կիրառող մի շարք խնդիրներ, որոնք պիտի լուծենք։ Աշակերտներն ունեն հնարավորություն՝ սովորելու կիրառել իրենց ունեցած գիտելիքները, տեսնել կարևորը մեծ պատկերի մեջ, նկատել ամենափոքրն ու ամենագեղեցիկը։ Մաթեմատիկական խնդիրների լուծումը օգնում է մարզել ուղեղը, քանի որ խնդրի շուրջ մտածելիս մարդը մտածում է տարբեր ուղղություններով, տալիս է խնդրին տարբեր զարգացումներ, շարժում է իր երևակայությունը։ Մաթեմատիկան կարծես սնունդ լինի ուղեղի համար։ Այն օգնում է մեզ զարգացնել մեր միտքը, դառնալ ավելի կրեատիվ, սովորել ուշադրություն դարձնել դետալներին ու շուտ չհանձնվել, երբ ինչ-որ բան չի ստացվում։ Մաթեմատիկան բացահայտում է աշխարհի գաղտնիքները, ցույց է տալիս համաչափությունն ու օրինաչափությունը և օգնում է գտնել բազմաթիվ առեղծվածների պատասխաններ։

-Ո՞րն է մաթեմատիկան սիրելու բանաձևը, ինչպե՞ս հասկանալ ու սիրել մաթեմատիկան

-Մաթեմատիկան սիրելու կամ մաթեմատիկայից ուժեղ լինելու համար պետք չէ լինել ի ծնե տաղանդավոր, այլ պետք է ունենալ ճիշտ մոտեցում։ Ուսուցիչները շատ կարևոր դեր ունեն երեխաների կյանքում, ու հենց նրանք են, որ պիտի սեր սերմանեն երեխաների մեջ, սովորեցնեն նրանց տեսնել առարկայի գեղեցկությունն ու գնահատել այն։ Ես շատ եմ առնչվել երեխաների հետ և նկատել եմ մի քանի սխալներ, որոնք չեն թողնում նրանց առաջ շարժվել։ Նախ, ինչպես նշեցի, ուսուցիչը շատ կարևոր է։ Եվ ինչպես շինություններում, այնպես էլ մաթեմատիկայում, շատ կարևոր է, որ հիմքը լինի ամուր, ինչում կարող են օգնել ուսուցիչները։ Շատ երեխաներ ամեն ինչ անում են ուղղակի ավտոմատ, առանց հասկանալու, թե ինչու հենց այդպես, կամ ինչու է, որ այդպես աշխատում է, իսկ մեկ այլ կերպ` ոչ։ Երեխան պետք է հենց սկզբից հասկանա, թե ինչպես է աշխատում մաթեմատիկան։ Իսկ հետագայում արդեն պետք է ուշադրություն դարձնել, որ դժվարությունների հանդիպելիս չսկսվի ավտոմատ քայլերի ռեժիմը։ Բազմաթիվ երեխաների գիտեմ, ովքեր խնդիրը ստանալուց հետո փորձում են խնդրի միջի թվերի մի մասը գումարել, մյուս մասը բազմապատկել և այդպես այնքան, մինչև որ ստանան գրքի հետևում նշված պատասխանը։ Բայց եթե երեխան սկսի հասկանալ, թե ինչու է քայլերի այդ հաջորդականությունը հանգեցնում լուծման, ապա կսկսի ինքնուրույն փնտրել լուծում և կզգա խնդրի գեղեցկությունը։ Իսկ լուծումը ճիշտ գտնելիս ինչպե՞ս չուրախանալ:

valentina

Տաքսիստի օրագիր

-Աչոնիկ ջան, բա որ 17 տարեկան ես, ինչի՞ ես էսքան պուճուր, նիհար ու գունատ: Քեզ տանը հաց չեն տալի՞ս:

-Դե, պապի ջան, որ Աստված միս, հասակ ու գույն էր բաժանում, քնած էի մնացել, չհասցրի:

-Դե հա, կարևորը՝ լեզու բաժանելիս հերթի դիմացն ես կանգնել:

-Երևի, էլի:

Հերթական անգամ պարապմունքի էի գնում իմ շատ սիրելի տաքսիստ պապիկի հետ: Ես` անհաջողակս, ունեմ մի տաղանդ՝ բոլոր տաքսիստների հետ լեզու եմ գտնում: Մարիամն ասում է, որ տաքսիստների սիրելի ուղևորն եմ, ես էլ ասում եմ՝ պիտի հոդվածների նոր շարք սկսեմ  «Ինչպես հետաքրքիր զրույց վարել ճանապարհին» վերնագրով:

-Աչոնիկ, ձեր գյուղից աղջիկ են փախցրե՞լ:

-Ես ինչ իմանամ, պապի ջան, բայց վատ բան ասացիք:

-Այ բալա, ինչի՞ վատ: Ասում են` լավ էլ «քյալամ» տեղ ա ընկել:

-Ո՞նց, էդ վայրում կաղամբ շա՞տ կա: Էդ որտե՞ղ է:

-Չէ, նկատի ունեմ՝ լավ հարուստ ընտանիք է, կնայեն էդ աղջկան:

-Երևի էլի, չգիտեմ:

- Օրինակ՝ դու, չէիր ուզի՞ «քյալամ» տեղ ընկնեիր:

- Պապի ջան, գնդակ եմ, ինչ եմ, որ ընկնեմ, բայց կաղամբ շատ եմ սիրում:

- Աչքիս լեզու բաժանելուց հերթ չի եղել, հա՞, ոնց որ: Մենակ քեզ են տվել,- սկսեց կատակել պապիկը:

-Է՜, լավ էլի, պապի:

- Էս Նիկոլի Հայաստանը լավն է, շատ լավ եղավ, որ հեղափոխություն եղավ: Ես մեր երկրի նախագահին շատ եմ սիրում,- միանգամից թեման փոխեց պապիկը:

- Թե՞ վարչապետին:

- Այ բալա, դե նույնն են, էլի, ի՞նչ կապ ունի: Մեռնեմ Նիկոլի ջանին:

Լռություն:

- Տղաս շատ կուրախանար, բայց էդպես էլ չտեսավ իր երազած Հայաստանը:

- Իսկ մենք տեսնո՞ւմ ենք:

- Քո ցանկությունից է կախված, եթե ուզում ես` կարող ես տեսնել:

- Չէ, ախր, կան բաներ, որ մեզնից կախված չեն:

Լռություն։

- Լսի, դու կարո՞ղ ա հանրապետական ես:

- Ա՜, չէ, պապի,- սկսեցի բարձր ծիծաղել՝ տեսնելով պապիկի վախեցած դեմքը:

-.Լավ, լավ, մի՛ նեղացիր, ուղղակի կատակում էի:

- Իսկ ինչի՞ ձեր տղան չտեսավ իր երազած Հայաստանը:

- Ասում են՝ մահացավ,- հազիվ արցունքները զսպելով, դժվարությամբ արտաբերեց պապը:

Գրողը տանի, ինչքան ցավ կա նրա աչքերում, և ինչպես է նա կարողանում այդքան ուժեղ լինել: Ոչինչ չհարցրի, խոսելու ցանկությունս էլ կորավ, մի պահ բառերս կորցրին իրենց ճանապարհը, մի պահ դրանք դադարեցին գոյություն ունենալ:

- Բայց ուրիշ են էլի մեր ջահելները՝ համախմբված, խելացի, համարձակ: Էդ էն ա, ինչ մեզ պետք ա,- վերջապես լռությունը կոտրեց պապիկը:

- Իսկ ձեր ժամանակներում երիտասարդներն ինչպիսի՞ն էին:

- Դե, աչոն ջան, մենք էս դուխը չունեինք: Հիմա բոլորս սովորելու բան ունենք ձեզնից: Շատ դուխով եք:

- Հա, մենք ուրիշ ենք,- հպարտորեն ժպտացի ես:

-.Դե դու էլ ոնց որ իմ թոռը լինես, ամեն անգամ թեթևանում եմ քեզ հետ զրուցելով:

- Իրո՞ք, ինձ թվաց․․․

- Հա, դրա համար քեզ տանելու եմ մեր տուն հարս, կամ եթե համաձայն չես, քեզ տանելու եմ ինձ թոռնուհի, մեկ է՝ թոռնուհի չունեմ,- շարունակում էր կատակել պապիկը:

- Պապի ջան, իսկ կլինի՞ հիմա վարժարան տանեք,- ծիծաղելով պատասխանեցի ես:

- Ա՜, բայց չասացիր, է, էդ լեզու բաժանելու հերթը հաստա՞տ եղել ա:

- Է՜, պապի՜:

Լռությո՞ւն: Չէ, լռությունը դարձավ ավելի լուռ՝ փորձելով թաքցնել պապիկի խորը տխրությունը:

tina maqoyan kotayq

Ձոն մտքերի

Բարև, բարեկամս, ինչպե՞ս ես, գործերդ լա՞վ են: Նեղվա՞ծ ես, մենա՞կ ես, ընկերներդ հեռացե՞լ են, ուզում ես չարանա՞լ: Չէ, բարեկամս, ներքուստ բարի ես, չփորձես ատելությամբ լցվել:

Քեզ կասեն, որ քո կյանքը հիասքանչ է, չնայած խնդիրներիդ, որովհետև կան ավելի մեծ խնդիրներ ունեցողները, բայց նաև գիտեմ, որ դա քեզ չի մխիթարի, գիտեմ, որ սրտիդ եղածը չի թեթևանա:

Պարզապես, գիտե՞ս, լինում են պահեր, որ ուզում ես չլինել, հա, հենց չլինել:

Գիտեմ, որ տխրությունդ ցրելու համար կմիացնես սիրելի ֆիլմդ, ասենք՝ Воровка книг, ու արդեն հազարերորդ անգամ քեզ կբռնացնես էն մտքի վրա, որ տխրությունդ ավելանում է, որովհետեւ հենց առաջին պահից կզգաս, որ ժպիտի միջից հոսում են արցունքները, որովհետև ապրում ես էդ ֆիլմով, որովհետև զգում ես հերոսների ցավը՝ քոնին հավասար, կամ գուցե ավելին…

Կմիացնես սիրելի երաժշտությունդ, բայց դա նույնպես չի օգնի, որովհետև, գիտեմ, սիրելի երաժշտությունները մի թերություն ունեն՝ հիշեցնելու ուրախ պահերդ, ու նորից աչքերիցդ արցունքներ քամել…

Ամբողջ օրը հեռախոսդ ձեռքիցդ ցած չես գցի, սպասելով որևէ մեկի հաղորդագրությանը կամ զանգին, թեկուզ՝ անծանոթ մեկի, բայց հեռախոսդ անվերջ կլռի… Ու դու քեզ լքված ու անվերջ մենակ կզգաս…

Գիտե՞ս, արի պարզապես գրողի ծոցն ուղարկիր բոլորին, պարզապես մի քանի ժամով անջատիր հեռախոսդ ու գրքեր կարդա: Կապ չունի, թե ինչ, բայց կարդա…

Ասենք, կարող ես մի փոքր վան Գոգի կյանքից կարդալ, հետո՝ մի փոքր Տերյան կամ Սահյան, կարող ես հին աստվածներին ու աշխարհի վրա եղած բոլոր կրոնները ուսումնասիրել, հավատալ կամ չհավատալ աստծուն (կամ աստվածներին), կարող ես աստղագիտություն ուսումնասիրել ու ատել, ասենք՝ աշխարհագրությունը:

Նկարիր, լսել եմ՝ լավ է ստացվում, հը՞ն… Խառնիր բոլոր գույները թղթի վրա, ու տիեզերք կստացվի, կամ քո սիրելի տարօրինակ մարդկանց նկարիր՝ կարմրած այտերով ու կարմրած մատներով…

Տխրիր, բայց սիրուն… Գիտե՞ս, դա երբեմն նույնիսկ հաճելի է:

Եղիր տարօրինակ, ուրիշներից չհասկացվող, դա բնավ սարսափելի չէ: Հավատա… Հա, հավատա ինքդ քեզ, մի փակվիր սենյակումդ ու դժգոհիր կյանքիցդ, պարզապես կարողացիր կյանքից վերցնել ամենասիրունը, ամենադրականը… Ապրիր… Հա, հենց ապրիր:

Բարձրացիր տանիքներ ու աստղերին նայելով երազիր: Գիտե՞ս, ես հենց էդպես եմ անում: Ստեղծիր քո համաստեղությունները ու ոչ ոքի մի պատմիր դրանց մասին, թող քոնը լինեն, քո մասնիկը:

Ամուր գրկիր փափուկ արջուկիդ ու կարոտդ առ նրանից, ով նվիրել է քեզ արջուկը: Այ, որ մի փոքր էլ նրա օծանելիքից ցանես… Դե, էն մեկը, որ մեկնելուց առաջ թողեց սենյակումդ։

Նայիր լուսանկարներին ու կարոտիր… Դրանից սիրուն զգացմունք չկա աշխարհիս երեսին: Հետո դիր շրջանակի մեջ ու կախիր մահճակալիդ կողքին, որ ամեն անգամ քնելիս և արթնանալիս նայես ու համեմատես դիմագծերը: Ու ամեն անգամ քեզ բռնացնես էն մտքի վրա, որ չնայած արտաքնապես նման եք, բայց ներքուստ՝ ավելի: Կհիշես, որ երկուսդ էլ սիրում եք, երբ քնելիս խաղում են մազերի հետ, դու՝ իր, ինքը՝ քո: Ու էդպես էլ քնում էիք, իսկ մայրդ գալիս ու զգույշ, որպեսզի չարթնանաք՝ ծածկում էր երկուսիդ ու համբուրում…

Կնայես լուսանկարին ու կզգաս, որ աչքերը, հայացքը, ժպիտը, բոլորը նույնն են, միայն… Միայն մի փոքր մազերն են պակասել: Հա ծիծաղելի է, գիտեմ, բայց չէ՞ որ հենց էսպիսի մանրուքներով է չափվում կարոտը:

Կհիշես ու նորից կզգաս, որ թաց են աչքերդ: Քեզ նորից կասեն, որ միայն դու չէ, որ խնդիրներ ունես, իսկ դու կամաչես արցունքներիցդ: Քեզ կամաչեցնեն իրենց անտարբեր հայացքներով կամ էլ քմծիծաղով: Իսկ դու հպարտացիր զգացածովդ, ուրախացիր, որ էդպես սիրուն ու գունավոր զգալ գիտես: Մի չարացիր, պարզապես ժպտա բոլորին, մի նեղացիր, երբ անտեսում են: Չէ՞ որ ինքդ քեզ ունես, չէ՞ որ ունես նրան, ով հեռվում քեզ է կարոտում: Ով քեզ «պստլոս» է ասում: Ով ամեն անգամ հեռախոսազրույցի ավարտից հետո ավելացնում է՝ «պաչիկ եմ անում», չնայած նրան, որ արդեն մեկ տարի է՝ ֆիզիկապես դրա հնարավորությունը չունի, ու ավելացնում է՝ «Շուտ քնիր, քաղցրս»: Ու հետո ժամերով վիճում եք, թե ով պիտի առաջինը անջատի հեռախոսը: Սրանից այն կողմ էլ ի՞նչ է քեզ հարկավոր, հը՞ն, պստլո:

Դե, արագ մաքրիր արցունքներդ, հլը ժպտա՛: Մի տես, թե ինչ սիրուն ժպիտ ունես: Գրկիր արջուկիդ, նայիր լուսանկարին, մի փոքր ավելի կարոտիր, որ հանդիպելիս խեղդելու աստիճան ամուր գրկես, վզից կախվես ու բաց չթողնես: Չնայած, արդեն իրենից բոյով ես, էլ չես կարող վզից կախվել:

Երեկոյան, երբ կուզենա տանից դուրս գալ, արտիստիկ կլացես ու կխնդրես, որ մնա ու հետդ ֆիլմ նայի, դե, կամ էլ քեզ էլ իր հետ տանի, գիտեմ:

Պատրիկը

Լուսանկարը՝ Դուխիկ Ալոյանի

Լուսանկարը՝ Դուխիկ Ալոյանի

Ուզում եմ պատմել մի հիանալի մարդու մասին, որին ճանաչելու օրից մինչ այժմ տպավորված եմ: Պատրիկը իմ առաջին ճամբարի կամավորն է: Նշեմ, որ իմ առաջին ճամաբարը կոչվում է Հայկական ճամբար (Armenian camp) և գտնվում է Արտանիշ գյուղի մոտակայքում: Իսկ իմ ճամբարի անունը, որի շրջանակներում ես գտնվել եմ Հայկական ճամբարում և ծանոթացել ու ընկերացել եմ Պատրիկի հետ, կոչվում է Ready To Access Opportunities Regional Camp 2018: Պատրիկը բելգիացի է, և չնայած դրան՝ շատ է սիրում Հայաստանն ու հատկապես Սևանա լիճը: Նա Հայաստանի մասին բավականին շատ է տեղյակ: Նա Բելգիայում ունի ընտանիք՝ կին, երեխաներ և թոռներ, բայց ամեն ամառ հյուրընկալվում է Հայկական ճամբարի կողմից և կամավորություն անում: Նա այնքա՜ն բարի է, այնքա՜ն ընկերասեր, այնքա՜ն հոգատար: Նա ամենից շատ հոգատար է Սևանա լճի նկատմամբ, ինչը նկատելը շատ հուզիչ էր: Մի անգամ հարցրի նրան.

-Ինչո՞ւ եք առավոտյան արթնանալուց հետո գնում դեպի Սևան։

Նա ասաց.

-Երբ աչքերս բացում եմ և չեմ գնում դեպի ծով՝ լողալու, օրս օր չէ:

Երբ մի օր նա բոլորիս տարավ էքսկուրսիա դեպի «Կիլիկիա» նավը և պատմեց նավի պատմությունը, ես փշաքաղվեցի: Ես, հայ լինելով, չգիտեի այն պատմությունը: Նա այնքա՜ն շատ էր սիրում Սևանն ու «Կիլիկիա» նավը, որ ամեն օր քարեր էր հավաքում և փորձում էր «Կիլիկիայի» նման նավ ստանալ՝ թեկուզ փոքրիկ:

Յուրաքանչյուրը, ով կճանաչի Պատրիկին, հաստատ ինչ-որ լավ բան կվերցնի նրանից:

«Յուրաքանչյուր մարդ ինձ համար մի պատմություն է». Արման Ֆաթիջ

Լուսանկարը` Միլենա Խաչիկյանի

Լուսանկարը` Միլենա Խաչիկյանի

Ինչպես գիտեք, հուլիսի 9-15 Ավստրիայի Զալցբուրգ քաղաքում անցկացվեց Media Moving Forward ծրագիրը, որի շրջանակներում մենք՝ 17-ի թղթակիցներով, ոչ միայն ծանոթացանք թվային տեխնոլոգիաներին և մերօրյա մեդիայի մարտահրավերներին, այլև հանդիպեցինք հետաքրքիր երիտասարդների, ովքեր ևս իրենց երկրում զբաղվում են լրագրողական գործունեությամբ, նյութեր գրում, թղթակցում այս կամ այն լրատվամիջոցին: Նրանցից մեկն էլ քսանհինգամյա Արման Ֆաթիջն է՝ Բոսնիա և Հերցոգովինայից, ով, ավարտելով Սարաևոյի պետական համալսարանի փիլիսոփայության և գրականության բաժինը, այժմ բնակվում է Սլովենիայում՝ ուսումը այնտեղ շարունակելու նպատակով:

-Արման, պատմիր մի փոքր քո մասին:

-Եկեք ասենք այսպես. ես լրագրող եմ և մշակութային քննադատ: Վաղ տարիքում երազում էի դառնալ գրադարանավար, բայց ընտանիքս ասում էր, որ դա եկամտաբեր գործ չէ: Ավագ դպրոցում ընտրել էի ինժեներության բաժինը. ծնողներս կարծում էին՝ դա այն է, ինչ պետք կգա ապագայում: Բայց երկու տարի սովորելուց հետո հասկացա, որ այն իմը չէ. պատկերացրեք մի լսարան, որտեղ բոլորը լսում են ինժեներության մասին լեկցիա, իսկ մի տղա նստած Սելինջեր է կարդում… Ես ուզում էի ընտրել մի մասնագիտություն, որը մոտ կլիներ պատմություններ գրելուն: Ես սիրահարվել էի գրելուն այն բանից հետո, երբ մասնակցել էի կինոքննադատության մի դասընթացի: Ինձ դուր էր գալիս ֆիլմեր նայելը, կարդալը, հետո՝ դրանց մասին գրելը:

-Փիլիսոփա լինելն օգնո՞ւմ էր այդ գործում:

-Փիլիսոփայությունը հիանալի հիմք է մուտք գործելու համար ուզածդ ոլորտ: Իմ դեպքում, այո, այն օգնեց հասկանալ՝ ինչպես գրել, զարգացրեց ստեղծագործ միտքս: Առհասարակ, փիլիսոփայությունը կապ ունի բոլոր բնագավառների հետ՝ գիտություն, էկոնոմիկա… Այն օգնում է գտնել պատասխաններ:

-Ինչո՞վ ես զբաղվում ուսմանը զուգահեռ:

-Քանի որ ես մոտ եմ մշակույթին և սիրում եմ գրել, գրում եմ և նյութերս վաճառում տարբեր խմբագրությունների: Այսինքն՝ սովորում և աշխատում եմ միաժամանակ:

-Ո՞ր կազմակերպությունն ես ներկայացնում այստեղ:

-Ես մի մասն եմ Բոսնիա և Հերցոգովինայում գործող ONAuBiH կազմակերպության: Այն գործում է արդեն տասներկու տարի, անցկացնում է մեդիա-վերլուծություններ, կազմակերպում վորքշոփեր, սովորեցնում երիտասարդներին գրել, հարցազրույցներ վարել: Այսինքն՝ հարթակ է երիտասարդ լրագրողների համար: Կենտրոնն ունի նաև իր ամսագիրը՝ «Karike»-ն (անվանումը թարգմանաբար նշանակում է՝ կապեր): Այն ստեղծվել է տասը տարի առաջ և սկզբում գործել է տպագիր տարբերակով, երկու տարի առաջ դարձավ օնլայն:

-Ինչպե՞ս սկսեցիր թղթակցել:

-Շատ պատահաբար. ես պարզապես ճանաչում էի նրանց լրագրողներից մեկին, ով ինձ առաջարկեց միանալ իրենց: Դրանից առաջ մենք 4-5 ընկերներով ունեինք մեր սեփական մշակութային կենտրոնը, որտեղ կազմակերպում էինք տարբեր ցուցահանդեսներ, պոեզիայի օրեր… Եվ քանի որ մեր կազմակերպությունն այդ ժամանակ փակման շեմին էր, ես որոշեցի թղթակցել այդ ամսագրին: Եվ արդեն երկու տարի է՝ այնտեղ եմ:

-Ինչի՞ մասին ես գրում սովորաբար:

-Երբ նոր էի սկսել թղթակցել, գրում էի գրախոսություններ ֆիլմերի մասին, բայց հետո ինքս ինձ ասացի. «Գուցե պետք է փորձել նոր մի բան»: Եվ սկսեցի հարցազրույցներ վարել, զեկուցումներ պատրաստել: Հիմա, երբ ապրում եմ արտասահմանում, գրում եմ այն ամենի մասին, ինչ տեսնում եմ այնտեղ. իմ ապրումների, զգացողությունների… Ուզում եմ ցույց տալ մարդկանց, թե ինչ է նշանակում լքել երկիրդ: Նաև ուզում եմ գրել Կոլումբիայում գտնվող էմիգրանտների խնդիրների մասին:

-Ովքե՞ր են ամսագրի ընթերցողները:

-Հիմնականում երիտասարդությունը, ուսանողությունը: Մի անգամ մի հետաքրքիր դեպք պատահեց. մեր ընթերցողներից 18 տարեկան մի տղա գտավ ինձ ու պատմեց, որ կարդալով իմ նյութերը՝ ոգեշնչվել է և որոշել ինժեներության փոխարեն լրագրությունն ընտրել: Կարծում եմ՝ դա իմ ամենամեծ նվաճումն է, որովհետև ես իմ նյութերով, փաստորեն, կարողացել եմ ազդեցություն ունենալ ինչ-որ մեկի որոշման վրա:

-Իսկ ո՞վ է եղել քեզ ոգեշնչողը:

-Մի ժամանակ կատակելով ասում էի՝ ես ինքս եմ իմ ոգեշնչման աղբյուրը: Չգիտեմ, վաղուց չեմ մտածել այդ մասին…

-Ինչպե՞ս ես գտնում գրելու թեմաներ:

-Հիմնականում թեմաներն են գտնում ինձ: Ամիսներ առաջ ընկերներս առաջարկեցին գրել մի փողոցային արվեստի մասին: Դրանից հետո ես շարունակեցի այդ թեման՝ իբրև մշակույթի մաս: Իսկ երբ ես եմ գտնում թեմաներ, ընտրում եմ այնպիսիք, որոնք ոգեշնչում են ինձ և կարող են ոգեշնչել ուրիշներին էլ: Դրանք հիմնականում պատմություններ են երիտասարդների մասին, ովքեր, չունենալով որևէ ռեսուրս, ստեղծում են հիանալի գործեր, այսինքն՝ ապրելով մթության մեջ՝ կռվում են դրա դեմ: Երևի հենց նրանք են ինձ ոգեշնչողը:

-Խոսենք մեր Media Moving Forward ծրագրից: Ինչպե՞ս ստացվեց, որ մասնակցեցիր:

-Շատ հետաքրքիր էր, ես Սլովենիայում էի, երբ իմ խմբագիրը գրեց ինձ: Նա ուզում էր իմանալ, թե ինչ ունեմ անելու հուլիսի 9-15-ն ընկած հատվածում: Ես փորձեցի հասկացնել նրան, որ զբաղված եմ լինելու, որ գործեր ունեմ: Բայց երբ նա ասաց, որ նման ծրագիր կա, այն էլ Զալցբուրգում, անմիջապես համաձայնեցի, որովհետև շատ շուտ ձանձրացող եմ և կարիք ունեի նոր մի բանի:

-Եվ ինչպիսի՞ն են տպավորություններդ հիմա, ի՞նչ սովորեցիր այստեղ:

-Ես թվային տեխնոլոգիաներին ծանոթ էի, և կարելի է ասել, դասերի մեծ մասն ինձ համար նորություն չէր: Միգուցե սովորեցի ուրիշների հետ կիսվել իմ փորձով: Բայց պետք է նշեմ, որ ես այստեղ եմ ոչ միայն ինչ-որ բան սովորելու, այլև պատմություններ պատմելու համար: Այստեղ հավաքված են բազում հետաքրքիր մարդիկ, իսկ յուրաքանչյուր մարդ ինձ համար մի պատմություն է: Դրանից բացի, շատ հետաքրքիր է հանդիպել օտարերկրացիների, մարդկանց, որոնց հետ նախկինում երբեք առիթ չէի ունեցել շփվելու, ինչպես, ասենք, հայերի, իտալացիների… Եվ իհարկե, հետաքրքիր է բացահայտել Զալցբուրգը, այս լեռները, տպարանը… Կարճ ասած՝ Զալցբուրգը հիասքանչ քաղաք է: