anush hovhannisyan

Աղվերանի մեդիա ճամբար. Մենք միասին ենք

Է~հ, երեխեք, չեք պատկերացնի` ոնց եմ ձեզ կարոտել: Սարգսի վերջին հոդվածից հետո, ի դեպ այն արցունքն աչքերիս կարդացի, ուզում եմ ասել` ապրես, Սաք, հավես բաներ հիշեցրիր: Զգացի, որ ամեն օր ավելի եմ կապվում ձեզ հետ ու անսահման կարոտում եմ: Կարոտում եմ Ժորայի հավես պարելը, Արմանի թևնոցի անընդհատ որոնումներն եմ կարոտում, բա Եվայի ծիծաղը… Երբ նստեցինք ավտոբուս ասացի.

-Եվա, մի ծիծաղի, էլի:

-Հիշեցրեք, իջնելուց մի լավ խնդամ:

Ու այդպես էլ մոռացանք հիշացնել խոստումի մասին: Ամբողջ ճանապարհին լուռ էի, չէի խոսում, շատ տխուր էի, անընդհատ հիշում էի Խաչիկի ասածը, որ առավոտը վերջին նախաճաշին ասաց.

-Ես պայուսակս չեմ հավաքել ու հույս ունեմ, հեսա ասելու են, որ կատակ են անում, ու էլի մեկ շաբաթ էստեղ ենք մնալու:

Է~հ, Խաչ, մինչև հիմա հավատում եմ, որ կզանգեն, կասեն` կատակ ենք արել, հետ եկեք…

Ընկեր Լիլիթ, հիշո՞ւմ եք, որ բակում ասացիք.

-Երեխեք, էս չե՞ք լացում, իզո՞ւր էինք գրել օրակարգի վերջին կետը:

Հիմա վստահ ասում եմ. արդարացված էր այդ կետը, ըստ որի` 12:30 հեռացող ավտոբուս, գրկախառնություն, լաց ու կոծ…

Շատ դժվար բաժանումից հետո ինձ միայն հույս էր տալիս այն, որ ես, Լյուբան, Աննան ու Անուշը միասին եկանք Արմավիր: Նստեցինք տաքսի, և վարորդը, ըստ ավանդության, բացեց զրույցը.

-Էրեխեք էս հանգստանալո՞ւ եք գնում:

-Չէ՛, հանգստանալուց ենք գալիս,- չորսով միանգամից պատասխանեցինք, ու երևի խեղճ վարորդը անգամ վախեցավ միահամուռ մեր խոսքից:

Հետո  Արմավիր-Երևան երթուղայինի մեջ մարդիկ խոսում էին.

-Տեսնես` էս երեխեքը որտեղի՞ց են գալիս պայուսակներով:

Ու ես որոշեցի բավարարել մարդկանց հետաքրքրասիրությունը.

-Աղվերանից ենք գալիս, մեդիա ճամբարից:

-Հա՜,- բայց ինձ թվաց, որ էլի բաներ էին ուզում հարցնել:

Իսկ արդեն ավտոկայանում, երբ պապիկիս էի սպասում, տաքսու վարորդներից մեկը իրերս տեսնելով, ասաց.

-Այ բալա, էս սենց վեշերով «լագերի՞ց» ես գալիս:

-Չէ ,- շփոթված ու չհասկանալով, թե «լագերը» որն է, ասացի,- բայց դա ո՞րն ա:

-Դե, ճամբարը, էլի,- ծիծաղեց:

-Հա՜, հա, պապի ջան, բայց էդ մեդիա ճամբար էր:

Պապին երևի չհասկացավ, մեդիա ճամբարն ինչ է, ու շարունակեց.

-Բա ծրագիրն ի՞նչ էր:

-Ֆոտո, վիդեո և լրագրություն:

Իմ պատասխանին հետևեց զննող հայացք, երևի լրագրությունը նպաստեց պապիի դեմքի արտահայտության փոփոխությանը:

Ավելի ուշ երեկոյան հեռախոսիս զանգ եկավ, անծանոթ համար էր, կասկածելով վերցրի.

-Ալո՞։

-Ան, Ռուզիկն ա ճամբարից, սպասի անակնկալ ունեմ քեզ համար:

Սիրտս սկսեց արագ բաբախել ու մեկ էլ հանկարծ հեռախոսի մյուս կողմում լսում եմ Աստղիկի ձայնը:

-Ի՜, էս ո՞նց, չհասկացա` իրար հե՞տ եք ,- իսկ իրենք միայն ծիծաղում էին: Երևի մեկ ժամ խոսեցինք, չէինք կարողանում անջատել, բայց քանի որ բոլորս էլ անսահման քնել էինք ուզում, ստիպված անջատեցինք:

Իսկ տուն մտնելուց հետո Ժորային տուն եմ ուղեկցել իմ հաղորդագրություններով:

Է՜հ, երեխեք, բոլորիդ բարբառները հերթով հիշում եմ ու բոլորիդ հոդվածները կարդալուց լսում եմ ձեր ձայները:

Anna Andreasyan

Ասք փոքրիկ Ջեկոյի մասին

Ես փոքր ժամանակ շատ էի ուզում շուն ունենալ: Ճիշտն ասած, ես բոլոր ժամանակներում էլ այդ ցանկությունը ունեցել եմ: Դե, ո՞վ շուն չի սիրում՝ միայն ալերգիա ունեցողները և ես, միայն այն դեպքերում, երբ նրանց հանդիպում եմ մենակ և նրանք կապած չեն: Այդ ժամանակ ես ուղղակի ատում եմ նրանց, ավելի շուտ նրանց տերերին, որ պատասխանատվություն չեն կրում իրենց շների համար, և ինձ միշտ սարսափահար վիճակի մեջ են գցում: Լավ, ոնց որ շեղվում եմ բուն թեմայից: Սա առանձին հոդվածի թեմա է: Ուզում էի պատմել շանս մասին:

Ընդհանրապես, երբ մի բան եմ ուզում, այնքան եմ ասում, մինչև նպատակիս հասնում եմ: Եվ այսպես՝ ամենօրյա երկար ճառերի և համոզիչ ձևակերպումների շնորհիվ, իմ տանեցիք վերջապես տեղի տվեցին, և ինձ համար մի փոքրիկ շուն բերեցին, հազիվ մեկ ամսեկան: Նա արժանացավ փառավոր ընդունելության մեր կողմից, մասնավորապես` իմ: Ես նրան կոչեցի Ջեկո՝ ի պատիվ մեր հարևանի սարսափազդու շան: Այն ժամանակ ինձ թվում էր, որ եթե Ջեկո ավագը իմանա այդ մասին՝ իմ հանդեպ լավ կտրամադրվի, ու ես էլ իրենից վախենալու պատճառ չեմ ունենա: Ցավոք՝ ես սխալվում էի:

Ջեկոն սպիտակ՝ շագանակագույն պուտերով շունիկ էր: Եվ քանի, որ Ջեկոն մենակ կձանձրանար՝  նրան ընկերացավ իր տարիքի մի կատու, որի ամբողջ գերդաստանը մեր բակում էր մեծացել, և ինքն էլ ինքնըստինքյան ապրում էր մեր բակում՝ իր նախնիների տանը՝ չխախտելով իր պապերից ժառանգած ավանդույթը: Կատուն անուն չուներ, որովհետև ես փոքր ժամանակ մտածում էի, թե միայն շներն են անուն ունենում: Իսկ կատուներին ուղղակի կանչում ենք՝  փիսո-փիսո ասելով: Նրանք մեծանում էին միասին հաշտ ու համերաշխ՝ խախտելով բոլոր կարծրատիպերը այն մասին, թե շներն ու կատուները իրար հետ «յոլա» չեն գնում: Ամբողջ օրը խաղում էին:

Մենք Ջեկոյի համար բուն էինք սարքել, իսկ մայրս նրա համար վերմակ, ներքնակ ու բարձ էր կարել: Ես ամեն երեկո, երբ կարծում էի, թե Ջեկոյի քնելու ժամն է՝ նրան պառկեցնում էի իր անկողնում՝ միշտ հուսալով, որ երբ առավոտյան գնամ նրա մոտ, նա նույն վիճակում կլինի: Բայց ստացվում էր հակառակ պատկերը: Նա այնպես էր խառնած լինում անկողինը, որ ես հասնում էի բարկության գագաթնակետին: Եվ իրական բարձը օգտագործելու փոխարեն որպես բարձ օգտագործում էր կատվին: Չնայած այդ հարցում չեմ մեղադրում: Ես էլ դեմ չէի լինի այդքան փափուկ բարձ ունենալուն:

Մի դեպք էլ պատմեմ: Միշտ տեսնում էի, որ բոլորը իրենց շներին տանում են զբոսանքի՝ որոշեցի ես էլ հետ չմնամ: Իմ խաղալիքից շան վզի կապոցը անցկացրի Ջեկոյի վզին ու տուկի թելով կապեցի, որ տանեմ զբոսանքի: Էն էլ պարզվեց Ջեկոն շատ էր սիրում ազատությունը, թույլ չտվեց:

Այսպես ուրախ ու անհոգ ես ու Ջեկոն ապրում էինք: Նա բակում, ես՝ տանը:  Սակայն մի օր մեր հարևանի տղան, չգիտեմ, որ հովերով տարված, որոշել էր իր հրաձգարանի հրացանը  փորձարկել կենդանիների վրա: Եվ նրա զոհը դարձավ իմ Ջեկոն: Նա իմ աչքի առաջ մի կաղկանձ արձակեց, վազեց, ապա ընկավ ու սատկեց: Ես ուղղակի ողբում էի: Չափազանց ծանր տարա նրա սատկելը: Ամեն օր մտածում էի` ինչպես վրեժ լուծեմ նրա համար: Ու մինչև օրս էլ չեմ կարողանում առանց տխրելու ու զայրանալու հիշել այս պատմությունը:

Հ.Գ. Հետո ես ևս մեկ շուն ունեցա, բայց նրա հետ չկապվեցի այնպես, ինչպես Ջեկոյիս հետ: Առաջինը միշտ էլ ուրիշ է լինում ու տարբերվում է:

Ցախի սեզոնն ու Happy New Year-ը

-Նար, արագ հել Դավոյենց տուն, մի 5 «կուբ» ցախ կա, պիտի դասավորենք։

Այս խոսքերը վկայում էին մե գյուղում ամենակոշտ, փշոտ ու ծանր երևույթներից մեկի՝ «ցախի սեզոնի» գալստյան մասին։ Դե, երևի գիտեք` դա ինչ է։ Գյուղացիները ցախ են գնում, որ ձմռանը վառարանների օգնությամբ տունը տաքացնեն: Կտրում են այն, հետո կոտրում ու դասավորում։

Լուսանկարը` Նարեկ Բաբայանի

Լուսանկարը` Նարեկ Բաբայանի

Մեր ընկերության մեջ մի այսպիսի ավանդույթ կա․ ամեն ցախի սեզոնի հերթով գնում ենք իրար տներ ու կոտրում եղած ցախը։ Դե, ինչպես ասացի՝ առաջինը Դավիթենց տունն էր։ Ցախն արդեն կոտրած էր, մնում էր տանել այն նկուղ ու գեղեցիկ դասավորել։  Բանվոր-մինիոնների պես բաժանվեցինք 3 խմբի, ամենքում` 2 հոգի։ Դե, քանի որ ցախը պետք էր գեղեցիկ դասավորել, ապա ես դասավորող չդարձա։

Լուսանկարը` Նարեկ Բաբայանի

Լուսանկարը` Նարեկ Բաբայանի

Դե, ցախ տանող էլ ինձնից դուրս չի գա, դարձա բարձող։ Մենք ցախը լցնում էինք «դաշկաները», վարորդները այն հասցնում էին նկուղ, իսկ մեջներիցս տետրիսի չեմպիոնները դասավորում էին ցախը պատի տակ։

Լուսանկարը` Նարեկ Բաբայանի

Լուսանկարը` Նարեկ Բաբայանի

Հերթական անգամ ցախը բարձեցինք, ու մինչ վարորդների վերադարձը, նստեցինք պատի ստվերի տակ։ Բավական ժամանակ կար մտածելու, թե ինչու են ոչխարները ոչխար, կա՞ արդյոք կյանք շարժասանդուղքի մյուս կողմում և այլն։ Այդ հարցերից մեկն էր, թե ե՞րբ մեր գյուղում գազ կլինի։ Մտածելով դա, ես հիշեցի, որ վառելիքը պետք է ձմռանը չմրսելու համար։ Հիշեցի ձմեռը, հետո հիշեցի Նոր տարին, հետո` Ձմեռ պապիկին, հետո` նվերները: Հետո հիշեցի, որ արդեն մեծ եմ, ի՞նչ նվեր: Տխրեցի, նորից հիշեցի Նոր տարին ու մտքումս սկսեցի երգել Նոր տարվա մասին ամենահայտնի երգը։ Դե, երգելը մի քիչ հարաբերական է ասված։ Ուղղակի կրկներգից երեք բառ էի կրկնում։ Հիշեցի, որ ինձ բախտ է շնորհվել ունենալ մարդկության հանճարեղ գլուխգործոց՝  հեռախոս։ Դրեցի Abba խմբի հանրահայտ Happy New Year երգն ու սկսեցի վայելել։ Քիչ անց կրկներգի պահին լսեցի տղերքի բեք-վոկալը․

-Վա՜խ։

Փաստորեն մենակ ես չէի կարոտել տոներին։ Տղերքը մի պահ շեղվեցին գործից ու սկսեցին պարել երգի տակ: Ես նրանց հիշեցրեցի, որ այս տարի արդեն մեծ ենք ու նվեր չենք ստանալու։ Բոլորը լրջացան ու անցան գործի։

Հ․Գ․ Տղերք, երեկ ցախ ենք բերել։ Պատրաստ եղեք, շաբաթ կամ կիրակի կոտրում ենք։

karine nahapetyan

Աղվերանի մեդիա ճամբար. Իմ առաջին հետճամբարային օրը

Էսօր ` ժամը 9:37, արթնացա ու սկսեցի ինքս ինձ հետ մենախոսել ու արագ-արագ հագնվել.

-Արդեն համարյա կես ժամ ուշացել եմ նախաճաշից, թուհ, ոնց ա էս քնկոտությունս ինձ խանգարում….
-Այ, աղջիկ ջան, դու արդեն տանն ես,- պատասխանեցի ինքս ինձ: Մի պահ սթափվեցի ու ու նորից պառկեցի, սկսեցի վերլուծել մեր 7-օրյա մեդիա ճամբարը…

Առաջին օրը այդ մեկ շաբաթը այնքան հեռու էր թվում, կարծես թե, մի հավերժություն, սակայն օրերի քանակը արագ փոքրանում էր, իսկ բաժանման տագնապը` մեծանում:
Հիմա տանը նստած հավաքում եմ նյութս ու կարծես թե, «փշերի վրա լինեմ»:

Գիտեք, մենք բոլորս քաջ գիտակցում ենք, որ  այս ամենը ժամանակավոր է, և ընդհանրապես ամեն բան ժամանակավոր է, բայց կապվածությունը, ընդհանուր հուշերը, ծիծաղելի դեպքերը դժվար է բաժանումից հետո «մարսելը»:
Օրինակ, հիմա իմ ականջներում լսվում է ճամբարակիցներիս ձայները, ծիծաղը, մեկնաբանությունները, և ինչու չէ, նաև «մուննաթը»:
Աչքերիս առաջ տեսնում եմ նրանց պայծառ դեմքերը… Ու պարտադիր չի ամեն հարմար ու անհարմար պահին ասել` կարոտել եմ, կարծում եմ, որ այս զգացողությունները լիովին բավարար են հասկանալու ու գիտակցելու համար, որ, իրոք, կարոտում ես:

Վերադարձա իմ քաղաք ` Հրազդան, մեկ էլ տեսնեմ` ճանապարհներներ են վերանորոգում, ասֆալտ են փռում, չգիտեմ` ինչ են անում: Պահո… Իմ գնալու հե՞տ էր կապված էս ամենը, թե՞ գալու: Ով իմանա: Իրականում, եթե ես այստեղ լինեի, հաստատ չէի նկատի այս փոփոխությունները:

Ասածս ինչ է. որպեսզի մենք մեկի կամ ինչ-որ երևույթի բացակայությունը նկատենք, հարկավոր է հեռանալ: Վերադառնալով`  սկսում ես հասկանալ, գնահատել:

Այսպես էլ ճամբարն էր…
Վերադարձա տուն ու սկսեցի գիտակցել, որ ինձ ինչ-որ բան պակասում է, կիսատության զգացումը խեղդում է:

Դիլիջան մեդիա ճամբար. էդ լացո՞ւմ ես

Վայ, նկար, որտեղ խարույկի մոտ նստած են մարդիկ: Վայ, ճոճանակներ…

Ու այսպես շարունակ, ամեն ինչ, ամեն նկար, ամեն միտք, ամեն բառ հիշեցնում է ինձ ճամբարի մասին ու այդ ընթացքում այնտեղ անցկացրած անմոռանալի օրերի մասին: Ու մի զգացողություն միջիցդ քեզ խեղդում է, թվում է, թե հոգիդ հազար մասի է բաժանվել ու ամեն մասը հարազատներիդ հետ գնացել է Հայաստանի բոլոր մարզերը:Անմոռանալի վերջին օրը, երբ անտառ էինք գնացել բոլորս, էն կասկածներով, որ տանում են մեզ կորցնեն… Բայց ի վերջո հասկացանք, որ ոչ, գնում ենք խարույկ վառելու: Նստեցինք խարույկի շուրջը, խոսեցինք, ծիծաղեցինք ու երգեցինք: Հենց այդ ժամանակ էր, որ կյանքումս առաջին անգամ ընկնող աստղեր տեսա: Ու դա էլ մի այլ կարգի հրաշք էր:

Հրաժեշտ ես տալիս, հասկանում ես, որ չէ, թե ինչպես էիր սխալվել էդ ասելով: Հասկանում ես, որ երկար ու ամուր թելերով կապվել ես բոլորի հետ, ու թողնելը երևի ամենադժվար բանը կլինի: Բայց դե ուրիշ տարբերակ չես ունենում ու ստիպված հաշտվում ես:
Ամենադժվարը դրան հաջորդող մի շաբաթն էր, երբ ամեն բան հիշելիս աչքերդ լցվում են: Ու հաստատ երբեք չի մոռացվի այդ ընթացքում մեր` իրենց գործում մասնագետներից ստացված գիտելիքները: Չեն մոռացվի ֆոտոարշավները և մեր նկարահանած ֆիլմերը: Չի մոռացվի ծանոթության ճոճանակը, որն իր մեջ պահում է շատերիս գաղտնի խոսակցություններն ու երգերը:

Լուսանկարը` Միլենա Խաչիկյանի

Լուսանկարը` Միլենա Խաչիկյանի

Էհ, դե տեսեք, նորից հիշեցի, ասում են` մի տխրիր, որ ավարտվել է, այլ ուրախացիր, որ դա տեղի է ունեցել: Ափսոս, այսպիսի պահերին ուղղակի ուրախանալ չեմ կարող: Չնայած լավ էլ կարող եմ, բայց դե, թաց աչքերի միջից:

-Էմ էդ լացո՞ւմ ես:
-Չէ, ճամբարի օրերն են ընկել աչքիս մեջ:

Mane Minasyan

Ես այն եմ, ով ես կամ

Ֆուտբոլը համարվում է 20-21րդ դարերի ամենատարածված սպորտաձևը: Ինչպես բոլոր երկրներում, Հայաստանում ևս կան ֆուտբոլի երկրպագուներ: Վերջերս հատկապես շատացել են աղջիկ- երկրպագուները: Նրանցից է նաև 16-ամյա Սուսաննա Գրիգորյանը, ով մանկուց երկրպագում է Մյունխենի «Բավարիային»:

-Սուսաննա, ֆուտբոլի նկատմամբ սերդ որտե՞ղից է գալիս:

-Ֆուտբոլի հանդեպ սերս գալիս է մանկուց, երբ հայրիկիս ու հորեղբորս հետ դիտում էի բոլոր ֆուտբոլային հանդիպումները: Իսկ երբ մի փոքր մեծացա և հասկացա ֆուտբոլի իրական հաճույքը, սկսեցի այն ավելի շատ սիրել՝ դարձնելով այն իմ ապրելակերպը:

-Երկրպագում ես «Բավարիային», ի՞նչ է քեզ համար այդ ակումբը:

-«Բավարիան» ինձ համար սոսկ ակումբ չէ, այն ավելին է, քան ուղղակի ակումբ:

-Սիրած ֆուտբոլիստ, կամ ֆուտբոլիստներ: Ի՞նչ կասես նրանց մասին:

-Անկեղծ ասած, չկա ֆուտբոլիստ, ում կառանձնացնեմ մյուսներից, յուրաքանչյուրն իր տեղն ունի: Բայց կա մեկը, ում շնորհիվ ես այսօր ապրում եմ ֆուտբոլով: Մեսութ Օզիլ: Ինձ համար կենդանի լեգենդ:

-Ունես աղջկան ոչ բնորոշ նախասիրություններ, արդյո՞ք խնդիրներ չեն առաջանում:

-Խնդիրներ միշտ էլ կան, բայց այդ խնդիրներն ինձ ընդհանրապես չեն հետաքրքրում, ու այստեղ կասեմ «Բավարիայի» կարգախոսը. «Մենք այն ենք, ով մենք կանք»: Իսկ ես այն եմ, ով ես կամ:

Դարբին Արտակը

Ճամբարի երկրորդ օրն էր, չնայած-որ բոլորին թվում էր, թե մի ողջ կյանք այստեղ ենք: Վարպետության դասից հետո գնացինք մոտակա՝ Արզական գյուղ, ֆոտոներ անելու և, այսպես ասած, «հետախուզության»: Մեր առաջադրանքն էր` գտնել հնարավոր ամեն ինչ ու ամեն մարդու, ում կամ ինչի մասին կարելի էր վավերագրական ֆիլմ նկարել: 

Հասանք տեղ մոտ 20 հոգով, չնայած նախատեսված էր 12 հոգի: Դե, հիմա հայ ենք, մի քանիսը այսպես ասած, «բագաժնիկում», մի քանիսը իրար գիրկ, «ուլում-զուլումով» հասանք տեղ: Բաժանվեցինք երկու թիմի ու գնացինք հետախուզության:

Մի քիչ մեր «գիդի» օգնությամբ շրջելուց հետո… Մինչ ասելը ասեմ, որ մեր «գիդը» մոտ տասից-տասներկու տարեկան տեղացի տղա էր: Ըհըն, շրջեցինք ու… Էվրիկա: Ի՞նչ գտնենք, որ լավ լինի: Մի ընտանիք, որում դարբնությունը սերնդեսերունդ փոխանցվող գործ, կամ ինչպես տոհմի ներկայիս՝ հինգերորդ ներկայացուցիչ դարբին Արտակն ասաց, սիրելի հոբին էր: Ուրեմն, էդ մարդը, ժողովուրդ, քսանից ավելի տարի փոխտնօրեն է աշխատել Աղվերանի հյուրանոցներից մեկում ու կտրուկ անցել է դարբնի աշխատանքին: Եվ հարցին, թե դժվա՞ր չէր, արդյոք, այսպես ասված «վերևներից« կտրուկ ընկղմվել ծանրության մեջ, նա հեշտ ու հանգիստ պատասխանեց, որ չէ, առանձնակի դժվարություն չկար: Հիմա խնդրում եմ ծափահարել այս մարդուն, հա-հա, տեղներումդ նստած ծափահարեք, իրոք արժանի է: Ծափահարեցի՞ք, ապրեք դուք: Շարունակեմ պատմությունս:

Լուսանկարը` Աննա Անդրեասյանի

Լուսանկարը` Աննա Անդրեասյանի

Ես ու մեր աղջիկներից մեկը՝ Կարինեն, դարբնից հարցազրույց վերցրինք, ու հետաքրքրված լինելով նրա գործունեությամբ, ասացինք, որ պատրաստ լինեն: Միգուցե և ֆիլմ նկարենք: Բայց միգուցեն ո՞րն ա: Վերադարձանք մեր հյուրանոց, ու գաղափարների քննարկման ժամանակ ես ու Կարինեն առաջարկեցինք, որ այդ ֆիլմը նկարվի: Ի ուրախություն մեզ՝ հավաքվեց նկարահանման թիմ, ու արդեն հաջորդ օրը մենք էլի գնացինք վարպետ Արտակենց տուն: Նկարեցինք ֆիլմը, մեզ ձմերուկ ու ծիրան հյուրասիրեցին:

Լուսանկարը` Խաչիկ Բունիաթյանի

Լուսանկարը` Խաչիկ Բունիաթյանի

Մենք սկզբում համեստորեն հրաժարվեցինք, սակայն հետո վերջիվերջո չդիմացանք այդ քաղցր գայթակղությանը: Ժամը վեցի կողմերն արդեն ֆիլմի նկարահանման փորձ ունենալով, մենք վերադարձանք մեր շատ սիրելի հյուրանոց:

Չգիտեմ, մոտ կամ հեռու ապագայում ես ինչ կհիշեմ կամ ինչ կմոռանամ, բայց վարպետի մրոտ ձեռքերն ու շիկացած երկաթը հաստատ իմ մեջ երկար կմնա: Երևի թոռներիս էլ կպատմեմ:

Jemma

Դիլիջան մեդիա ճամբար. հավես օրեր

Հավե՜ս․․․Ես բառը իրա մեջ տարբեր իմաստներ և հետաքրքիր բացատրություններ ունի։ Դիլիջան գնալով կյանքս երկարեց։ Ըհն․․․Ուրեմն ասեմ` ինչու: Սկսեմ ամենասկզբից, որ հետաքրքիր արկածները ամենուր էին՝ ժպիտներ՝ ասում են, ով ժպտում է նրա կյանքը մի քանի տարով երկարում է , խաղեր, դասաժամեր ու ամենակարևորը ուտել համապատասխան ժամերին, այսինքն, օրը երեք անգամ։ Դե հիմա մտածում եք, որ խելքս ուտելու համար գնում ա, բայց ասեմ, որ ադքան էլ չէ։ Ավելի շատ սիրում եմ ճաշի ժամին զրուցել, քան ուտել։ 

Նախ ուզում եմ շնորհակալություն հայտնել բոլորին, «Մանանա» կենտրոնի անձնակազմին, ովքեր այդ յոթ օրերը մեզ հետ անցկացրեցին և, որոնց շնորհիվ շատ բան հասկացանք ու սովորեցինք։ Սիրում եմ բոլորիդ. մեծ թե փոքր։ Այս ընթացքում հասցրեցի բոլորիդ փոքր-ինչ ճանաչելու սիրել:Հա, մեկ էլ չգիտեմ ինչու, ուրիշ կերպ մեջս տպավորվեց վերջին գիշերը։ Հավես ու հաճելի անցավ։ Անտառում, խարույկի շուրջը ես ուղղակի բառեր են, պիտի գոնե մի անգամ լինես այդպիսի վիճակում, որ պատկերացնես։ Խաղեր, երգեր, կատակներ, մի խոսքով, ամեն ինչ․․․

Հուսով եմ հետագայում կհասցնեմ շնորհակալությունս արտահայտել նյութերիս տեսքով։

davit aleqsanyan

Աղվերանի մեդիա ճամբար. Շուշան, նյութ եմ գրել, կնայե՞ս

Այսօր արդեն ամսից ավելի է, ինչ վերադարձել եմ մեդիա ճամբարից: Վերադառնանք ճամբար: Ես սովորականի պես առավոտյան շուտ արթնացա:

-Սաք, Սաքո, հել` գնանք մարզասրահ, որ հասցնենք մարզվենք, լվացվենք ու գնանք հաց ուտելու:

-Հա, Դավ, հեսա:

Մեր կողքի սենյակում էր նաև Խաչիկը, բայց նա ավելի շուտ էր արթնանում քնից: Չգիտեմ ոնց, այս անգամ նա քնած էր մնացել: Նրան էլ հանեցինք քնից ու գնացինք մարզասրահ: Հաց ուտելուց հետո հավաքվեցինք սրահում, որտեղ քննարկում էինք մեր ֆիլմերի գաղափարները: Այդ օրը ունեինք նաև ֆոտոարշավ: Սակայն ես չգնացի ֆոտոարշավին: Էնպես չէր, որ չէի ուզում: Ուղղակի ես մասնակցելու էի հաջորդ օրվա ֆոտոարշավին: Ես քանի որ չէի գնացել  արշավին, նստեցի նյութ գրելու: Ես վերցրեցի թղթերս ու գնացի իմ սենյակ` այնտեղ գրելու: 15-20 րոպե անց վերադարձա:

-Շուշան, նյութ եմ գրել, կնայե՞ս:

-Հա, դիր այդտեղ, էսա` կնայեմ:

-Բա դու ի՞նչ էս անում:

-Նյութ եմ գրել,  ուզում եմ մի վերնագիր մտածել:

-Տուր` կարդամ, տեսնեմ ինչի մասին է, ես էլ օգնեմ` մտածենք:

Կարդում եմ ու այդ ընթացքում գալիս է Նարեն:

-Նարե, դու էլ արի` մտածենք, տեսնենք ինչ վերնագիր դնենք:

Նարեն նույնպես ծանոթացավ նյութի բովանդակությանը և ասաց.

-Եկեք վերնագիրը դնենք. «Շուշան, նյութ եմ գրել, կնայե՞ս»:

-Ուղղակի ես մի քիչ ավելի հետաքրքիր բան եմ ուզում:

-Բայց ինչի՞, լավն ա, էլի:

Թեթև վիճաբանությունից հետո Շուշանիկը որոշեց դնել իր մտածած վերնագիրը: Նյութի վերջում գրելով իմ խոսքերը. «Շուշան, նյութ եմ գրել, կնայե՞ս»:

elada

Աղվերանի մեդիա ճամբար. Լեյլին

Լեյլի Թադևոսյանի հետ ծանոթացա ճամբարում: Ու քանի որ երբեք հարցազրույց չէի վարել, «անփորձ լրագրող էի», զուտ ընկերական, իմ առաջին հարցազրույցը փորձեցի նրա հետ անցկացնել:

Լեյլին,արդեն 4 տարի համագործակցում է պատանի թղթակիցների հետ: Նա կօգնի ինձ, և նրա օգնությամբ կստանամ իմ հարցերի սպառիչ պատասխանները: Եվ այսպես, ես և Լեյլին առանձնացել ենք, որպեսզի մեզ ոչ ոք չխանգարի: Լսվում է ձայնագրիչի կոճակի ձայնն, ու…

-Քանի՞ տարի է, ինչ թղթակցում ես 17.am կայքին:

-Մոտավորապես 4 տարի: Չնայած էն ժամանակ, երբ ծանոթացա թիմի հետ, 17.am-ը չկար: Մենք պարզապես միացել էինք «Մանանա» կենտրոնի անձնակազմին ու թղթակցում էինք, որովհետև մեզ մոտ` Շիրակի մարզում «Մանանան» դասընթաց էր անցկացրել: Հետո, մասնակիցներից ընտրել էին մի քանիսին, որոնց թվում ես էլ կայի:

-Պատմիր, քո առաջին նյութի մասին:

-Դասընթացի ժամանակ երկու թեմա են տալիս սկզբում: Մեկը՝ «Իմ մասին» , մյուսը` «Ինչն է ինձ հուզում»: Ուրեմն հենց դրանք են եղել իմ առաջին նյութերը: Իսկ առաջին լրագրողական նյութս Գյումրիից էր: Գյումրիում հին այգի կա, «Բոշի սադ» են անվանում, որը բավականին հին պատմություն ունի: Ես որոշել էի այգու մասին տեղեկություններ գտնել: Գնացել էի ոչ միայն գրադարան, պատմության թանգարան, այլ նաև հանդիպել մարդկանց, խոսել ու լսել էի նրանց պատմությունները: Ասեմ ավելին՝ գտել էի մի հին, ըսպես ասած, «բուդկայի» աշխատող, որի հայրը այգու հիմնադիրներից էր եղել ու շատ բան պատմեց: Շատ սիրուն նյութ էր ստացվել: Հենց «ըդպես» էլ սկսեցի, ու իմ մեջ սեր առաջացավ նյութ գրելու՝ հատկապես իմ քաղաքի պատմության, քաղաքի մարդկանց, մշակույթի մասին:

 -Ի՞նչ արձագանքներ եղան առաջին նյութից հետո, երբ հայտնվեց համացանցում:

 -Համացանցում հայտնվելուց հետո մարդիկ տեսնում, կարդում, share էին անում: Հիմնականում այգին մոռացված էր՝ պատմության առումով ու մարդկանց շրջանում: Նյութը գրավեց նրանց ուշադրությունը: Այդ ժամանակ դպրոցում էի սովորում, և ուսուցիչները անընդհատ դրվատանքի խոսքեր էին ասում: Հետո այն տպագրվեց նաև «Խաբարբզիկում» ու «Խաբարբզիկները» ստանալուց հետո բաժանում էի մեր դպրոցի դասարաններին, գրադարանին: Տարել եմ նաև էն գրադարանը, որտեղից այգու մասին տեղեկություններ էի ստացել ու կարդալուց հետո ասում էին.

-Չէ՛, լա՛վ է, հույսեր կան, որ հետո գրելը կշարունակես:

-Ներկայացրու քեզ 17.am-ից առաջ և 17. am-ից հետո:

 -17.am-ից առաջ: Դե, գրելու հանդեպ սերը միշտ էլ եղել է, պարզապես, մարդիկ ցանկանում են գրել «բան»` իրենց սովորած դժվար բառերով՝ եսի~մ, որ գրքից պեղած: Նախքան «Մանանային» թղթակցելը ես ամեն ինչ փորձում էի էդ ձևով գրել, հիմնականում շարադրության տեսքով: Կարդալ ստացվում էր, բայց, իմ կարծիքով, էդքան էլ հետաքրքիր չէր: Եթե ինչ որ բան ես գրում, էնպես պիտի գրես՝ մեր գրողներից մեկն է ասում, կարծեմ Թումանյանը, որ թե՛ փոքր երեխային հետաքրքրի, թե՛ մեծին, հասանելի լինի տարբեր տարիքի ընթերցողի համար: «Մանանային» թղթակցելուց հետո ես ավելի ազատ եմ մտածում, կարող եմ օգտագործել և՛ գրական հայերենը, և՛ մեր Գյումրվա բարբառը, որը միշտ էլ համ ու հոտ է տալիս խոսքին: Էդպես, պատմությունը հարազատ է դառնում ոչ միայն քեզ, այլ նաև էն մարդուն, ով կարդում է, որովհետև ընթերցողը պատկերացնում է իրավիճակը: «Մանանային» թղթակցելուց հետո ես, իրոք, զգում եմ էդ փոփոխությունն իմ կյանքում: Շարադրություններս էլ սկսեցի գրել նույն ոճով, և տարբերությունը բավականին լավ էր: Մրցույթներին արդեն զբաղեցնում էի բավականին բարձր տեղեր:

-Հետաքրքիր դեպքեր եղ՞ել են, կապված քո նյութերի հետ:

-Օրինակ՝ կարող եմ պատմել, որ Գյումրիում ես ու ընկերուհիս, որի հետ, ի դեպ, անվանակիցներ ենք, ծանոթացել էինք 60 տարեկան դիջեյ տատիկի հետ, որը հիմա էլ ողջ-առողջ է, ու նրա հետ հարցազրույց էինք անում: Ինքը մեզ չէր թողնում, որ նկարեինք ռեպորտաժի համար, պատճառաբանելով, թե սպիներս կերևան: Հետաքրքիր բաներ միշտ լինում են, որովհետև ինչ-որ նյութ գրելիս, ես պետք է ամեն ինչ պարզեմ, նոր գրեմ: Մարդիկ շատ տեղեկություն են տալիս, սպասվածից ավելի շատ:

 -Ո՞րն է քո ամենասիրելի նյութը՝ քո գրածներից կամ ուրիշի: 

-Տատիկիս մասին էի նյութ գրել: Ու հիմա, երբ կորցրել եմ իրեն, ամեն անգամ կարդալիս` իմ մեջ ամեն ինչ փոխվում է, ալեկոծվում: Կային մարդիկ, որ կարդում ու ասում էին. «Վ՜այ, ինչ լավ ես գրել, ինչ լավ ես ներկայացրել»: Բայց նյութը իրական էր, ու ես հիշում եմ ամեն մի պահը, էդ ամեն ինչը զգացել եմ:

Իսկ բացի իմ նյութից՝ շատ կան, ընկերներս հոդվածներ են գրում, օրինակ՝ Մարիամը Նալբանդյան, Շուշանիկը Հարությունյան, Լիլին Նալբանդյան, Լուսինեն Կարապետյան…շա՜տ կան: Լավ նյութ ասածը՝ ամեն մարդու համար կարող է տարբեր լինել: Օրինակ ինձ համար, եթե նյութի մեջ ինչ-որ մի օգտակար նախադասություն կա, ինչ-որ մաս պիտանի է ընթերցողի համար, լավ է:

 -Ո՞ր ոլորտի մարդկանց հետ ես նախընտրում հարցազրույց վարել: 

-Մարդկանց հետ խոսելը հետաքրքիր է, եթե լրագրող ես, պիտի կարողանաս մարդկանց մեջ ինչ-որ հետաքրքիր բան գտնել: Օրինակ, եթե դու խոսում ես նկարչի հետ, դու պետք է իր աշխարհը մտնես, եթե գրողի հետ ես խոսում, բառերը կամ փիլիսոփայությունը վերցնես, այսինքն, ամեն մարդ ասելիք ունի, և դու պիտի կարողանաս ճիշտ բան քաղել մարդուց:

-Ամենից շատ ո՞ր նյութերդ են քննարկվել:

-Գյումրու մասին էի գրել` կոլորիտով նյութ էր: Ներկայացրել էի Գյումրու մշակույթը և բարբառը: Ֆեյսբուքում շա՜տ մեծ արձագանք ունեցավ, մարդիկ անընդհատ մեկնաբանություններ էին թողնում, share էին անում, ու նյութը բավականին շատ տարածվեց: Իսկ երբ սովորելու էի գնացել Միացյալ Նահանգներ, էնտեղ նյութ գրեցի հայրենասիրության մասին, որ հայերը չպիտի թողնեն Հայաստանը ու գնան, ու եթե գնան էլ ՝ հետ գալու պայմանով: Էլի մեծ արձագանք գտավ, որովհետև խառը ժամանակներ էին, ու մարդիկ կարդում էին ու ասում. «Հա՛, էս մեկը ճիշտ է»:

 -Ի՞նչ որ բան կա, որ կցանկանայիր ավելացնել:

-Քեզ, որպես 17.am-ին նոր միացած թղթակցի ցանկանում եմ, որ միշտ կարողանաս գրել, նկարել ինչ-որ բաներ, ու իրենք քեզ համար դառնան սիրելի, սա լինի սիրածդ գործը: Հայաստանում միշտ էլ քննարկվող նյութեր, երևույթներ կան: Կարևորը, որ սիրես գործը ու արժանի շարունակողը լինես: Թող, որ միշտ, ես ու դու գրելու բաներ ունենանք, և թող, որ միշտ, թեկուզ էն ամենա անհետաքրքիր բանը կարողանաս հետաքրքիր կերպով վերլուծել: