Եթե գինեսեր ես կամ անգամ, եթե չես, հավանաբար գիտես գինու ամենամյա փառատոնի մասին: Գինու համահայկական փառատոնը ավանդաբար անց է կացվում հոկտեմբերի առաջին շաբաթ օրը «գինու երկրում»՝ Արենի գյուղում: Տոնը սկսվում է գյուղի մի ծայրից ու ավարտվում մյուսում: Չնայած, երևի, չի էլ ավարտվում, գիտե՞ս:

Եթե փառատոնի մասին շատ ուրիշ հստակ տեղեկություններ են հետաքրքրում, ուրեմն ասեմ, որ ես դրա համար չեմ այստեղ: Նման պաշտոնական բաները ուրիշ աղբյուրներից էլ կարող ես իմանալ, իսկ այ, ես եկել եմ՝ քեզ պատմեմ, թե ինչ եմ զգացել մայրաքաղաքից 120 կմ հեռավորության վրա:

Իրականում, ընտիր հնարավորություն է Վայոց Ձորի բնությամբ հիանալու, քաղաքի միապաղաղությունից կտրվելու, օրը տոն դարձնելու և ուրախանալու համար: Փառատոնի ծրագրում ներառված են լինում գինու պատրաստումը, համտեսը, հյուրասիրությունը և իհարկե, վաճառքը: Վաճառքից չեմ ուզում խոսել, մենակ ասեմ, որ ընտիր մարքեթինգ է կատարվում: Ուզում եմ ուշադրությունդ հրավիրել նախավերջին երկուսի՝ գինու համտեսի ու հյուրասիրության վրա: Ասեմ, որ արենիցիները (վստահ չեմ, որ էսպես են ասում, բայց ուրիշ բան չգտա) հրաշալի կերպով են անցկացնում: Գինու ընտրությունը մեծ է՝ կարմիրից մինչև սպիտակ, չորից մինչև կիսաքաղցր, ու համտեսելու ցանկությունը՝ ավելի: Տաղավարներին մոտենալն ու ժպիտներ ու ջերմություն չստանալն անհնար բան է: Իհարկե, ջերմություն ստանալու հարցում գինին իր գործն անում է ու այն էլ ինչ պատվով, բայց դե: Ու, միանշանակ, պատահական բան էլ չկա, ընտիր խաղողից ընտիր գինի են ստանում, ու դա անհերքելի փաստ է: Էնպես որ, հստակ խորհուրդ կտամ գոնե մի անգամ ներկա գտնվել տոնին: Թե բա՝ Save water, drink Karas:

-Սոսե, դու որտեղի՞ց էիր։

-Սիսիանից։

-Հա, էն ցուրտ տեղից, ո՞նց եք դիմանում։

Համարյա այսպես է լինում ամեն անգամ, երբ նոր ծանոթներս իմանում են, թե ես որտեղից եմ։ Ամեն անգամ այսպիսի խոսակցությունների ժամանակ ցավում էի․

-Ախր, ինչո՞ւ Սիսիան ասելուց չեք ասում Շաքիի ջրվեժի կամ էլ Զորաց քարերի մասին, կամ գոնե Համո Սահյանի, որ ամեն անգամ ցուրտն եք հիշատակում: Ու ես որոշեցի, որ ամբողջ ամառային արձակուրդս նվիրեմ Սիսիանը բացահայտելուն։

Դե սկսենք միասին բացահայտել Սիսիանը։ Ի՞նչ եք կարծում, ո՞ր պատմամշակութային վայրից սկսենք։ Դե լավ, եթե չեք կողմնորոշվում, ուրեմն սկսենք Զորաց քարերից։

Զորաց քարեր կամ Քարահունջ.  նախապատմական մեգալիթյան կառույց է, ըստ որոշ հեղինակների՝ աշխարհի հնագույն աստղադիտարան, պատմամշակութային արգելոցի կարգավիճակ ունեցող և պետության կողմից պահպանվող հատուկ տարածք է։ Քարահունջը 7500 տարեկան է։

Հաջորդը կխոսենք Թանահատի վանքի մասին։ Պատմիչ Ստեփանոս արքեպիսկոպոս Օրբելյանը Թանահատի վանքը համարել է իր նշանակությամբ երկրորդը (Տաթևի վանքից հետո) Սյունիքի վանքերի շարքում: Վանքը կառուցվել է հեթանոսական մեհյանի տեղում, որը նվիրված է եղել հայոց աստվածուհի Անահիտին: 5-րդ դարում այստեղ հիմնադրվել է քրիստոնեական տաճար` զարդարված գեղեցիկ շուշան ծաղիկների քանդակներով:

Իսկ հիմա հերթը Շաքիի ջրվեժինն է։ Ջրվեժն ունի 18 մետր բարձրություն։ Շաքին Հայաստանի ամենասիրված զբոսաշրջային վայրերից է։ Շաքի անվան հետ կապված մի քանի ավանդություն կա, բայց դրա մասին հիմա չեմ ասի: Երբ գաս այդ գեղեցկությունը վայելելու, անպայման կպատմեմ։

Դե լավ, եկար- բարակ չխոսեմ ֆոտոշարքի մեջ բոլորը կտեսնես։ Մի խոսքով, ե՛կ Սիսիան և վայելիր այն իր ողջ հմայքով ու ջերմությամբ։ Եթե կուզես, ես կհյուրընկալեմ քեզ, և կբացահայտենք Սիսիանը միասին։