Լոռի բերդը

Ստեփանավանը հայտնի է ոչ միայն իր գեղատեսիլ բնությամբ: Այստեղ շատ են նաև պատմական վայրերը: Ամենից նշանակալիցներից է Լոռի կամ Լոռե բերդը: Լոռի կամ Լոռե բերդը գտնվում է Ստեփանավանից մոտ 5 կմ հյուսիս-արևելք`  Ձորագետի ձախ ափին։ Հիմնադրել է Դավիթ Անհողինը հավանաբար՝ 1005 – 1020 թթ.։ Լոռի բերդը ընդգրկում է 35 հա տարածություն։ Փռված են ընդարձակ, հրվանդանանման, ծովի մակարդակից 1490 մ բարձր սարահարթի վրա, Ձորագետի և դրա վտակ Միսխանայի միջև, որոնց խորը կիրճերը երեք կողմից անմատչելի են դարձրել ամրոցը: Հիմա բերդաքաղաքը վերանորոգումների մեջ է գտնվում: Աշոտ Երկաթը այդ բերդաքաղաքում մեկ օր է անցկացրել, և դրա համար էլ կոչվում է նաև Աշոտ Երկաթ: Պահպանվել են արքայական բաղնիքն ու թագավորանիստ պալատի ավերակները: Համեմատաբար լավ են պահպանված քաղաքի պարիսպներն ու միակ դարպասը: Կիրճի մեջ գտնվող քարե կամարակապ կամուրջը միացրել է քաղաքի աջ ու ձախ ափերը:

Բերդաքաղաքում կա փոքրիկ եկեղեցի: Այնտեղ շատ հանգիստ և հաճելի վայր է: Բերդաքաղաքում եղել է նաև ընդհանուր բաղնիք, և մինչև հիմա նաև պահպանվում են տաք և սառը ջրի խողովակների տեղերը: Հաճախակի մեր դպրոցի երեխաներին տանում են էքսկուրսիա, և երեխաներին շատ է դուր գալիս բերդաքաղաքը:

Աշոտ Երկաթի բերդ բավականին զբոսաշրջիկներ են այցելում, այցելում են նաև ստեփանավանցիները, գալիս են Երևանից,Վանաձորից: Շրջակայքը մաքուր է և  գեղեցիկ:

Մենք այնքան են սովորել բերդաքաղաքին, որ արտառոց ոչ մի բան չենք տեսնում, իսկ զբոսաշրջիկները միշտ հիացած ու ոգևորված են հեռանում, երբ շփվում են մեր պատմական անցյալի հետ: Այս անգամ ես էլ այցելեցի Լոռի բերդ զբոսաշրջիկի նման ու փորձեցի ուրիշ աչքով նայել մեր հարստությանը և լուսանկարել:

Տատիկիս տան դարպասներից ներս

Իմ հայրենի գյուղը Աղավնաձորն է: Այնտեղ ամեն ինչ այնքան հանգիստ ու խաղաղ է, և դա միգուցե գալիս է անունից, քանի որ աղավնին խաղաղության խորհրդանիշն է: Կյանքիս առաջին տարիները այնտեղ եմ անցկացրել: Չնայած նրան, որ հետագայում մենք տեղափոխվել ենք քաղաք, սակայն դրանից հետո էլ այն շարունակել է մնալ շատ հարազատ: Դա գալիս է նաև նրանից, որ հայրս երբեք էլ թույլ չի տվել, որ մենք հեռանանք մեր արմատներից: Այնտեղ ամեն ինչ ինձ հիշեցնում է իմ մանկությունը: Ամեն անգամ, երբ գնում ենք տատիկիս տուն և դարպասներից ներս ենք մտնում, ես հիշում եմ, թե ինչպես էի փոքր ժամանակ բոլորից գաղտնի թաքնվում դրանց ետևում, որ երբ տատիկս դուրս գար ինչ-որ տեղ գնալու, նրա հետ գնայի. նա ինձ չէր կարողանում մերժել: Իսկ պապիկիս արդեն բավականին ծեր բեռնատար մեքենան ինձ հիշեցնում է, թե ինչպես էր մեր մեծ ընտանիքը բարձրանում դրա թափքը և խոսելով ու ծիծաղելով սար բարձրանում: Երբ մտնում եմ տատիկիս մառանը, ինձ թվում է, լսում եմ հին օրերից ինձ հասնող այդ ծիծաղը, երգը, ուրախ ճիչերը:  Այն ժամանակ մեր տանը բոլորը երջանիկ էին:

Ամռան մի օր Մեծամորում