-Երեխեք, գիտեք չէ, մի հատ պատանի թղթակիցների ցանց կա, մեզ մոտ եկել ա դասընթացների, կայքի անունն էլ 17 ա,- ասաց Մանեն, հազիվ հասնելով մեզ մոտ ու սկսելով խոսել:
-Հա, ինչ հավես ա, ափսոս, ես Երևանից եմ,- հույսս կտրած պատասխանում եմ ես:
Ինձ համար ամեն ինչ սկսվեց այսպես:
Ոչ մի դպրոցի տնօրեն, ոչ մի ուսմասվար էլ չեկավ ու չասաց, որ 17-ը մեզ մոտ է եկել (չնայած այնքան կուզեի), այլ հենց շատերիս համար ծանոթ Մանեն ինձ պատմեց 17-ի մասին: Դե նա այն տեսակներից է, որ ոչ մի նոր ծանոթություն ու հնարավորություն բաց չի թողնում:
Օրեր անցան, ու օրերի անցնելու հետ մեկտեղ հետզհետե շատանում էր Մանեի ինֆորմացիան: Ասում էր` կինո ենք նկարում, լուսանկարում ենք, պիտի ճամբար գնանք: Ու մի օր էլ գայթակղությունը համակեց ինձ, ու ես հարցրի:
-Ես էլ եմ ուզում, իսկ ես չեմ կարո՞ղ թղթակցել:
-Դե գրի իրենց, հարցրու, Ամ,- ամեն անգամ ասում էր Մանեն:
Ու ամեն անգամ նա լսում էր նույն պատասխանը:
-Ախր, ամոթ ա, ո՞նց գրեմ, ի՞նչ գրեմ, ի՞նչ ասեմ: Ինձ չեն ճանաչում, երևի չեն թողնի:
Ու չնայած Մանեն ինձ ուղիղ մի ամիս համոզում էր, ես մեկ է` ամաչում էի ու չէի փոխում կարծիքս:
Բայց արի ու տես, որ ամեն ինչ շատ ավելի ուրիշ ստացվեց:
Մի օր էլ նորից թերթում էի 17-ի էջերը ու արդեն հաշիվս կորցրել էի, թե որերորդ անգամ, երբ ես էլ չհասկացա՝ ինչպես ձեռքերս բացեցին հաղորդագրության հատվածն ու գրեցին, որ ուզում եմ թղթակցել:
Գրելուց հետո երկար րոպեներ բարկանում էի ինձ վրա, որոշում, որ այդ բառը հարմար չէր, ստորակետն այդտեղ չպետք է դնեի, ուրիշ ձև պետք է շարադրեի միտքս: Բայց արդեն ուշ էր, նամակս ուղարկել էի:
Ու երբ ինձ պատասխանեցին, որ ես կարող եմ թղթակցել, աշխարհով մեկ եղած գրեցի նյութս ու ուղարկեցի:
Հետո իմ անջատված բնավորության համաձայն 13 օր շարունակ չստոգեցի մեյլս ու չգիտեի, որ նյութս ցանկանում են տեղադրել, մինչև որ էլի Մանեի շնորհիվ գտան ու ինձ տեղեկացրին:
Հիշում եմ` 19-ն էր օգոստոսի, բացեցի ֆեյսբուքը ու տեսա նյութս:
Այդ օրը մխրճվել է հիշողությանս մեջ, կարծիքներ, մեկնաբանություններ այնքան շատ լսեցի, բոլորն էնպես ոգևորեցին, որ այդ օրը դարձավ այն 10 ամսվա առաջին ու կարևորագույն օրը:
Այս ամիսների ընթացքում 17-ը մեծ փոփոխություններ բերեց կյանքումս:
Ճիշտ է, ես ստացա ճամբարի հրավեր, որը ստիպված բաց թողեցի, և որի համար էլ լաց եղա շաբաթներով: Ես փորձեցի փախչել Ապարան` բարեկամներիս մոտ, երբ իմացա, որ 17-ը պատրաստվում է դասընթացներ կազմակերպել էնտեղ, սակայն դա էլ չստացվեց, եղան շաբաթներ, երբ ես չուղարկեցի նյութեր, բայց այն մեծ ընտանիքը ու ջերմությունը, որ տվեց 17-ը, աննկարագրելի է:
Աշուն էր, երբ նորից քայլում էի Մանեի հետ դրսում ու մեզ մոտեցան երեք աղջիկներ: Ու նրանցից մեկն ասաց,
-Վայ դու ես չէ՞ այն աղջիկը, Ամալյան, մենք ճամբարում քո նյութը կարդացինք ու հուզվեցինք, ափսոս չեկար:
Ու ինչքան քիչ բան է ինձ պետք երջանկանալու համար, 2 բառ, ու ես նորից սավառնում եմ երկնքում:
Ու էսպես ամեն մի արձագանքից ու նույնիսկ ամեն մի թղթակցի ընկերանալու հայտից ես երջանկանում եմ ու զգում ինձ լիարժեք անդամ այդ մեծ ընտանիքում:
Ես 17-ում գտա էնպիսի մեկին, առանց ում հիմա ես իմ կյանքը չեմ պատկերացնում, ես պատմեցի ու խոսեցի էնպիսի բաներից, որ դեռ ոչ ոքի այդպես անկեղծ չէի պատմել:
Ու երբ հասավ ապրիլը, Մանեն ինձ ասաց, որ իրեն զանգել են մրցանակաբաշխության համար, հարցնում էր` արդյոք ինձ չե՞ն զանգել:
Ու ինչպես կասեին մեծերը, ես էլի նույն երգն էի երգում:
-Ման, իրենք ինձ նույնիսկ չեն տեսել, ես չեմ հասցրել ծանոթանալ իրենց հետ, մեկ-մեկ պասիվ եմ եղել, ինչո՞ւ պիտի ինձ կանչեն, չէ, դե ինձ երևի չեն կանչի, ոչինչ:
Գնալու ցանկությունս մեջս սպանելով որոշում եմ, որ ինձ հաստատ չեն կանչի, բայց ցանկությունը հաղթանակ է տանում, ու ես համոզվելու համար բացում եմ մեյլս: Ու ի ուրախություն ինձ` նամակ էր 17-ից, հենց մրցանակաբաշխության մասին, մյուս օրն արդեն զանգահարում են, ու վերջ, ես սկսում եմ հաշվել օրերը, երբ պետք է տեսնեմ այն մարդկանց, ում հետ կիսում եմ մտքերս:
Միայն էնտեղ գտնվելն ինձ համար արդեն ուրախություն էր, բայց այն եռապատկվեց ու քառապատկվեց, երբ ես իմ լուսանկարն ու անունը լսեցի 100 ամենաակտիվ ճանաչված թղթակիցների մեջ ու հնգապատկվեց, երբ տեսա նյութս «Խաբարբզիկի» հատուկ համարում: Ու վեցապատկվեց, երբ տեսա ամբողջ «Մանանայի» թիմին, երբ կարողացա գրկել նրանց, ու փոքրիկ երեխայի նման ցանկանում էի ամեն անգամ ստուգել` արդյո՞ք այս ամենը երազ չէ:
Ու այդ նույն ուրախությունը բազմապատկվեց, երբ տեսա Միլենա Խաչիկյանի նյութում այն երեք տողերը, որ չճանաչելով ինձ էր հատկացրել:
Ու ես սիրեցի իմ կյանքի այս 10 ամիսը, շատ-շատ սիրեցի:
Ու ես ցանկանում եմ, որ իրար հետևից 10 ամիսները 10 և ավելի անգամ շարունակվեն, ու ես ունենամ հնարավորություններ ու ոչ մի դեպքում բաց չթողնեմ դրանք:
Հ.Գ. Եթե դու թղթակից ես ու հիմա սա կարդացիր, ուրեմն մի երկմտիր, արի ծանոթանանք: Իմ ցանկությունը շատ մեծ է, ուղղակի ամաչկոտությունս էլ ավելի շատ է: Ու ինչպես հասկացար, նորից նույն երգն եմ երգում:
-Ինձ չեն ճանաչում, ինձ հետ չեն խոսի, ես ամաչում եմ գրել…
Ու այդպես:
Խմբագրության կողմից. Ամալյա, ճանաչելու համար պարտադիր չէ տեսնելը, ինչպես ասում է ձեր սիրած հերոսը, ամենակարևորը սրտով տեսնելն է: Քեզ սիրում ենք:
Սոնան ասում է, որ քաղաքի գարունը սկսվում է այն ժամանակ, երբ նա նայում է իր տատի զմրուխտե, կանաչ աչքերին: Ինչքան մեծ կարոտ կա սրանում, չէ՞: Այ, նման մի կարոտ էլ մենք՝ տասնյոթցիներս, ունենք, որ հաճախ իրար հենց այստեղ էլ գտնում ենք՝ պարզ ու անկեղծ պատմությունների, ուրախ ու տխուր նյութերի էջերում:
Դվժար թե մտածեի այս մասին, եթե չլիներ Անահիտը, որ, ինձ տեսնելով, ամեն անգամ վազում է ընդառաջ՝ մոռանալով փողոցը, մեքենաներն ու մարդկանց: Դժվար թե մտածեի այս մասին, եթե չլինեին Լիդուշի ու Լուսոյի ամուր գրկերը, Միլենի խաղաղությունն ու Դիանի ժպիտը: Դժվար թե մտածեի այս մասին, եթե չլինեին Սոֆին, Զարան, Աստղիկը, Սոնան, Մանեն ու Անին՝ ճամբարային մեր ուրախ հուշերով: Եվ դժվար թե մտածեի, եթե չկարդայի տիկին Ռուզանի գրածը այն մասին, որ ինքն օրվա լռության մեջ լսում է միշտ քչքչոցը հարյուրավոր աղբյուրների, որոնք հենց մենք ենք՝ մեր հոգսերով ու երազանքներով:
Ապրիլի 28-ին Կոմիտասի անվան կամերային երաժշտության տանը տեղի ունեցավ Հայաստանի պատանի թղթակիցների ցանցի առաջին մրցանակաբաշխությունը եւ ֆոտոցուցահանդեսը, որին ներկա էին ավելի քան երկու հարյուր պատանի թղթակիցներ Հայաստանի բոլոր մարզերից և Երևանից:
Միջոցառման ընթացքում ամփոփվեցին Եվրոպական միության կողմից ֆինանսավորվող եւ «Մանանա» կենտրոնի կողմից իրականացված «Երիտասարդների արտահայտման ազատության խթանումը քաղաքացիական լրագրության միջոցով» ծրագրի արդյունքները:
Մրցանակներ հանձնվեցին առավել ակտիվ եւ աչքի ընկած պատանի թղթակիցներին, որոնք հրապարակվում են www.17.am կայքում, տարբեր անվանակարգերում, ինչպես օրինակ, «Լավագույն ակնարկագիր», «Լավագույն հրապարակախոս», «Ամենահուզիչ նյութի հեղինակ», «Ամենաստեղծագործ թիմ» և այլն:
Ծրագրի հարյուրավոր մասնակիցները՝ 14-ից 24 տարեկան պատանիներն ու երիտասարդները Հայաստանի բոլոր մարզերից եւ Երեւանից, մարդակենտրոն պատմությունների միջոցով ներկայացնում են իրենց ոգեշնչող մարդկանց, պատմում են, թե ինչ է նշանակում ապրել սահմանամերձ գյուղում ամենօրյա կրակոցների տակ, կամ էլ ընտանիքում, որտեղ երկու ծնողներն էլ արտագնա աշխատանքի են մեկնել, գրում են հասարակ մարդկանց հոգսերի եւ ուրախություներրի մասին, ուսման մեջ իրենց հանդիպող խնդիրների եւ շատ ու շատ այլ թեմաներով, ինչպես իրենք են ասում՝ գրում, լուսանկարում, նկարահանում են իրական պատմություններ իրական մարդկանց, նրանց խնդիրների, ուրախությունների և հոգսերի մասին:
Մրցանակաբաշխության ժամանակ հարյուրից ավելի պատանի թղթակիցներ ստացան խրախուսական մրցանակներ, իսկ 25 պատանի թղթակիցներ ճանաչվեցին լավագույնը և պարգևատրվեցին մրցանակներով, որոնք տարբեր տեխնիկայի միջոցներ էին՝ համակարգիչներ, ֆոտոխցիկներ, թաբլեթներ, տեսախցիկներ և այլն: Պատանիներին մրցանակներ շնորհեցին նաև Թուֆենկյան, «Փարոս» հիմնադրամները, «Թեքնոլոջի ընդ Սայնս դայնամիքս» ընկերությունը, «Արփի Սոլար» ընկերությունը, Փաստաբանների պալատը, «Կողբ» կրթության, մշակույթի և սպորտի զարգացման հիմնադրամը, «Մանանաֆիլմս» կինոստուդիան, կանադահայ երիտասարդների «Առագաստ» միությունը, բազմաթիվ անհատներ, որոնք կարևորում են Պատանի թղթակիցների ցանցի աշխատանքը:
«Մանանա» կենտրոնը նպատակ ունի շարունակել աշխատանքը ծրագրի շահառուների հետ եւ մրցանակաբաշխությունը դարձնել ամենամյա։
Այս և հետագա նյութերը նվիրված են Հայաստանի պատանի թղթակիցների առաջին մրցանակաբաշխությանը:
Խուլ եմ, խուլ մշակույթից, որտեղ ամենը անկեղծ է ու մաքուր, պարզ ու շիտակ: Խուլ եմ, ով ժեստերի աշխարհում ազատ է ու անկաշկանդ, ով ճանաչում է մարդուն շատ արագ, ով արդեն հաղթահարել է լսողների անտարբերությունը, ով ունի ներքին հզոր լսողություն, ով լսում է այն, ինչ տեսնում է: Չեմ ամաչում իմ խլությունից, հակառակը՝ հպարտ եմ: Հպարտ եմ, որ ունեմ մայրենի հրաշք լեզուս, ժեստերը՝ իմ Աստծո պարգևը, որի շնորհիվ քայլում եմ լսողների կողքին, բայց ոչ նրանց հետ… Դա իմ աշխարհն է, որից դուք՝ լսողներդ, վախենում եք: Իսկ ես լսում եմ երկնքից եկող ձայնը՝ մի վախեցիր, միայն հավատա:
