Լուսանկարը` Սերինե Հարությունյանի
Արձակուրդ բառը ամենասիրելին է բոլոր երեխաների համար: Դե իհարկե, միայն ու միայն շոկոլադից հետո: Արձակուրդը յուրաքանչյուր երեխայի պատկերացումներում տարբեր է, յուրովի: Ինչ-որ մեկը արձակուրդ ասելիս հասկանոմ է ծով, մի ուրիշ երկիր, նոր միջավայր: Ոմանց համար դա քաղաքից գյուղ գնալն է, տատիկի ու պապիկի հետ մնալու համար: Իսկ իմ նման բախտավորների պատկերացմամբ արձակուրդ բառը ասոցացվում է սար բառի հետ:
Լուսանկարը` Սերինե Հարությունյանի
Շատ մարդիկ սար բառը լսելիս անմիջապես ինչ-որ լեռ են պատկերացնում: Բայց չէ, դա բոլորովին սխալ կարծիք է: Սարն ուղղակի այնպիսի վայր է, որտեղ եղանակը համեմատաբար հով է արոտավայրերն էլ՝ շատ: Սա է պատճառը, որ հնուց ի վեր մարդիկ եղանակները տաքանալուն պես սար են գնում: Հին ժամանակներում սարում կարող էիր տեսնել բացառապես փայտաշեն տներ: Հիմա էլ դրանք մեծամասնություն են կազմում, բայց այսօր տեղ-տեղ դրանց կողքին հայտնվել են նաև քարաշեն տներ, կամ մետաղյա վագոններ, ինչպիսին մերն է:
Սարում հիմա շատ բան է փոխվել: Առաջին հերթին սար գնացողները պակասել են, շատ են պակասել, փոխարենը շատացել են լքված տներն ու ավերակները:
Լուսանկարը` Մայա Հարությունյանի
Լուսանկարը` Սերինե Հարությունյանի
Սարում առանձին տարածքները ո՛չ գյուղի անունով են ճանաչում, ոչ էլ՝ առավել ևս քաղաքի: Դրանց փոխարեն սարում առանձին բաժանումները ուրթեր են կոչվում: Ամեն ուրթ ունի իր անվանումը: Չնայած, ես էդպես էլ մինչև հիմա չեմ հասկացել մեր ուրթի իսկական անունը «Չիտչոնց ո՞ւրթ» է, թե՞«Չիկչոնց ուրթ», բայց հույս ունեմ մի օր կիմանամ:
Սարի մի շարք փոփոխություններին զուգահեռ, նաև աշխուժությունն է պակասել: Բայց այժմ էլ սար գնացող երեխաները հաստատ չեն թողնի, որ սարվորների ուրախությունը պակասի, էսպես ասած, երեխաները սարվորի «ականջը դինջ չեն թողնի»:
Լուսանկարը` Սերինե Հարությունյանի
Երեխաներով հաճախ ենք գնում անտառ զբոսնելու և երեկոյան «դոռոնջ (խարույկ)» վառելու համար փայտ հավաքելու, որն էլ երեխաների և ուրթի մեծահասակների հիմնական կռվի թեման է հանդիսանում, բայց դե, բնական է, 21-րդ դարի երեխաները «խոսքի տակ մնալ» և «պարտվող» լինել չեն կարող: Միշտ էլ մեծերի սայլը տեղից շարժվում է, փոքրերն էլ փայտն են տեղից շարժում: Հետագայում սարում անցկացրած օրերը, առավել ևս՝ Վարդավառը, որն ամենամյա տոնակատարություն է համարվում հատկապես սարվորների համար, կարոտով ենք հիշելու: Հնարավոր է ինչ-որ մեկի համար գյուղում կամ քաղաքում լավ անցնի, բայց չէ, միևնույնն է, ես մնում եմ իմ կարծիքին, որ սարում Վարդավառը լավագույնս է անցնում, այդ օրը բոլորը կրակ են վառում: Կրակ վառելու համար փայտ ենք բերում անտառից, երբեմն ոտքով, երբեմն էլ՝ մեքենայով: Մի խոսքով, Վարդավառը սարում նշում ենք մի յուրահատուկ ձևով:
Հ.Գ. Ուզում եմ բոլորս գիտակցենք, որ մեր յուրաքանչյուր օրվա ու անկեղծ ժպիտի համար պարտական ենք հայ զինվորին, նամանավանդ այստեղ` Տավուշի մարզի գյուղերում: