Էլի մթով գնում եմ տուն, էլի նստում եմ 10 կամ 9 համարի տրոլեյբուսը (այսօր չեմ հիշում, թե որ մեկն էր), քանի որ ալարում եմ մեկ կանգառ քայլել, այդ մեկ րոպեի ընթացքում հասցնում եմ տաքանալ տրոլեյբուսում ու նորից դեմքով բախվել սառը օդին, որն այդքան հաճելի է, հատկապես, երբ հազիվ ես քեզ պահում, որ կանգնած չքնես: Մի կերպ ինձ գցում եմ տուն ու հանելով բաճկոնն ու կոշիկներս, պառկում հատակին: Պառկում եմ ճաշասենյակի չոր հատակին, պառկում, որ մեջքիս ցավը թեթևանա: Իրոք օգնում է, խորհուրդ եմ տալիս:

Երբ կես տարի առաջ քսանս լրացավ, առաջին հարցը, որ հնչեց, «Դե՞, ի՞նչ զգացողություններ կան»: Այդ պահին, դե իհարկե, ոչ մի արտասովոր զգացողություն էլ չկար, 20 տարեկան է էլի, 19-ի ու 18-ի պես: Անունս դեռ Անետա էր, մի ն-ով, մի տ-ով, հասակս` 1,75, ոտքիս չափսը` 38:

Հետաքրքիրն այն է, որ երբ տարիքս հարցնում են, ճիշտ պատասխան հնչեցնելուց առաջ ուղեղս մի քանի վայրկյան կախում է, ցանկանալով ասել 18: 18, 19 թե՞ 20: Ի՞նչ տարբերություն, եթե միևնույնն է, այս տարի էլ ես կորցնելու Compréhension orale-ի գիրքը, իսկ սեղանիդ վրա ինչ ասես կա, բացի ինձ այս պահին հարկավոր հենց այն միակ սիրուն գրող գրչից, կամ էլ ամեն առավոտ տանջվում ես կյանքիդ ամենակարևոր այլընտրանքից` հասցնել նախաճաշե՞լ, թե՞ սիրուն արդուկած բլուզով գնալ դասի: Այն պահին, երբ ձեռքդ տանում ես գրպանդ, որ հանես կամ 50 կամ 100 դրամ, ու սխալմամբ 50-ը տալիս ես ավտոբուսի վարորդին, ով գլխովդ է տալիս այդ 50-ը, հանում ես 100-ը` նույնն է անում, մտքումդ ասում ես. «Դե լավ էլի, մի քիչ ուշադիր է պետք լինել»: Հասկանում ես, որ չես էլ մեծացել, երբ նույն ֆիլմը 1000-րդ անգամը նայելիս, միևնույնն է, լացում կամ լիաթոք ծիծաղում ես, չնայած անգիր գիտես դրա յուրաքանչյուր կադրը:

Ու բոլոր օրերդ սկսվում ու ավարտվում են ուսանողականիդ «ծընգոցով», որին այնքան ես սովորել, որ երբ հասնում ես շենքիդ, տան կոդը հավաքելու փոխարեն հանում ես քարտդ, որ ճտտացնես: Շնչակտուր բարձրանալով երեք հարկ, մի կերպ քեզ գցում ես տուն, հանում բաճկոնն ու կոշիկներն ու պառկում հատակին, որովհետև մեջքդ ցավում է:

-Հը՞, Հայկ, ո՞ւր հասար,- հարցրեց «Ֆլեքսի վկա» անուժ Անուշը:

-Ուֆ, հյուրընկալող ընտանիքիս նամակը գրեցի վերջացրեցի, մնաց մանր-մունր մի քանի բան: Դո՞ւ,- անքուն ու վերջնաժամկետի նախորդ գիշերը տառապած ձայնով պատասխանեցի ես:

-Ես վերջացրել եմ:

Ի՞նչ, ինչի՞ են միշտ բոլորը ամեն ինչ հասցնում, իսկ ես անհաջողակի նման, չնայած ինչո՞ւ նման, ես` անհաջողակս, ամեն ինչ վերջին վայրկյանին թողնում ու շատ լավ գիտակցելով, որ ես էլ կարող էի ճիշտ ժամանակին ամեն ինչ անել, ու հետո, ինչպես սիրում են ուսուցիչներն ասել, «բարի» նախանձով նայել ուրիշներին:

Իրականում, ստում եմ, բարի նախանձ չկա, տաք շոկոլադ խմեք, ու ես ավելի շատ ուրախ եմ նրանց համար, ովքեր չեն անցնում դժոխքի 7 շրջաններով ու  կյանքն են վայելում, նայելով «Րիերդեյլի» նոր սերիան, իսկ ինձ նման ոստրեները  թող տառապեն ու զգան այն, ինչ Միջնադարում զգացել են գիտնականները ինկվիզիցիայի պատճառով: Մտածեցի ես: Հա, հիմա կզարմանաք, թե ո՞նց էդքան շատ բան մտածեցի, ինձ էլ է հետաքրքիր:

-Մեկ էլ, չմոռանաս: Վաղը հանրահաշվի պարապմունքի ենք,- շարունակեց «չարչարաճիչ» (սա իմ հորինած բառն է, չջնջեք խնդրում եմ) Անուշը:

-Տիեզերք իմ, լրիվ էի մոռացել… Ու մենք ունենք աշխարհի տնայինների խորանարդ տնայիններ…

Արդեն կեսգիշեր է, կարծես թե Ֆլեքսիս թղթերը վերջացնում եմ: «Վերջ, առավոտյան մի հատ էլ կստուգեմ ու կգնամ Երևան»,- մտածում էի ես, երբ մոտենալով անկողնուս, լսեցի մկան ծվծվոց: Բոլորովին զարմանալի չէ, այս անմոռանալի ու շքեղազարդ կրծողները իրենց  դինաստիայով հաստատվել են մեր տանը, ու ոնց հասկանալի է, Արքունիքը իմ զգեստապահարանի տակ է:  Երևի թե, այսօր էլ նրանց Արքայադստեր նշանադրությունն  է: Օ՜, ոչ, միայն թե` ոչ այսօր: Ես այսօր արդեն բավականաչափ սթրես եմ ապրել. միայն մկների ծվծվոցի պատճառով անքուն գիշերն էր պակաս` օրս լիարժեք ու բազմաբովանդակ համարելու համար:

Ինչևէ, առանց վարանելու գործի ենք դնում «Փըշտ» ճչալու կոպիտ ավեստը ու տան հեծելազորով` ավելով, խափանում մկների հարսանիքը:

Հիմա կարելի է և քնել:

Դեռ փոքր տարիքից մեզ սովորեցնում են, որ աշխարհում յուրաքանչյուր մարդ ունի իր մատնահետքը, որը չի կարող ունենալ մեկ ուրիշը։

«Վայ, քո»,- մտածեցի ես։
Հիմնականում դա միակ արտահայտությունն է, որը ես կարողանում եմ արտասանել ցանկացած շոկային լուր լսելուց։
Ինչպես կասեր ենթագիտակցությունս…
«Վայ քո-ն հոգեվիճակ է»,- ըհն, ինձանից առաջ ընկավ։
Լավ, բա սենց մինչև ե՞րբ։
Նյութ վաղնջական ժամանակներից չեմ գրել, չգիտեմ էլ ինչ գրեմ։ Ֆոտո անելու համար աչքերս չափից դուրս խավար են։

Ես ու իմ ցնորային մտքերը ժամը 3։09-ին

Ես դռելը վեկալ ձեռիցս:
-Չեմ կարա, տաշում եմ:
-Լավ է, տաշի, տաշի:
Հիմա էս ժամին, որ գործ եմ անում, բա հարևանները չե՞ն բողոքի։ Չնայած, ո՞ր մի իրան հարգող-սիրող «ռեմոնտ» անողն ա տենց մտածում, որ մի հատ էլ ես մտածեմ։
Ես դռելն ի՞նչ անեմ, է․..

Մեր կողքի հարևաններն ու նրանց դռելը ժամը 3։09-ին:

Փափագս շատ մեծ է այս գիրքը կարդալու։
Ի՞նչ։ Մոռանում եմ, որ տանը մենակ եմ՝ ոնց ուզեմ, տենց էլ կխոսեմ; Թե չէ` փափագ, եսիմ ինչ։
Ես գրական բառերս էլ մենակ 5-րդ հարկում ապրող երեխան է հասկանում։ Միշտ ուղղում է։ Թե ասա ուսանող ես՝ դասերովդ զբաղվի, էլի, ի՞նչ ես դրել աջ ու ձախ բոլորին ուղղում։

-Մեր առաջին հարկի հարևանը, ով 1 տարի ապրեց Ֆրանսիայում, և հիմա իրեն սփյուռքահայ է զգում, ժամը 3։09-ին (5-րդ հարկի ուսանողն էլ ես էի):

Ըհըն, երեխեքին մի աշխարհ դաս եմ տվել։ Լեկցիաներս ուզած-չուզած պիտի սովորեն։
Նյութն արդեն ուղարկել եմ կուրսի ավագին, ով, իհարկե, մոռացել է ուղարկի մնացած երեխեքին, ու վաղը ոչ մեկն էլ պատրաստ չի լինելու։
Ճաշը եփել եմ, տունը մաքրել, շորերս արդուկել եմ։ Վերջ։
Հանգիստ խղճով կարող եմ քնել:

Դասախոսս ժամը 3։09-ին

Հիմա ես էսքան դաս ո՞նց սովորեմ։ Ախր, լավ էլի, ինչքան կարելի ա։ Հետո էլ ասում էին, թե հեշտ է ուսանողական կյանքը։ Հետաքրքիր է։
Ինձանից շատ դաս ունեցող չկա ողջ աշխարհում։

Առաջին կուրսի ուսանողը ժամը 3։09-ին

-Իսկ եթե գրես կիթառների մասի՞ն:
-Շաբլոն ա:
-Ուտելիքի:
-Չէ:
-Մեր աշխարհի խնդիրների մասին:
-Ինչի՞, դրանք ինչ-որ մեկին հետաքրքի՞ր են:
-Գոնե փիսիկների:
-Հը՞…
-Մարդ չդառար:

Ընկերուհիս ժամը 3։09-ին ինձ խորհուրդներ տալիս

Հանգիստ կգնաս, կկանգնես, կսկսես խոսել։ Կարևորը, որ ոչ մեկի աչքերին չնայես։
Թե չէ` կխառնվես։ Ոչ մեկի աչքերին, լսո՞ւմ ես։
Դիմացիդ պատին մի հատ մեծ անցք կա՝ դրան կնայես։ Հա, շատ լավ ա, հենց դրան էլ կնայես։
Մի րոպե։ Բա որ խոսքերդ մոռանա՞ս․․․

Մեր դիմացի շենքում ապրող, ավարտական կուրսի ուսանողը ժամը 3։09-ին դիպլոմայինի պաշտպանելու փորձեր անելիս:

Եթե մարդկային աչքը լիներ թվային ֆոտոխցիկ, ապա այն կգնահատվեր 576 մեգապիքսել:

«Դե, դժվար քոնը տենց լիներ»,- ենթագիտակցությանս անուն պետք է որոշեմ․․․

Ես ու ենթագիտակցությունս ժամը 3։10-ին:

Ես դանդաղ բացում եմ Microsoft word-ը, մկնիկը սահեցնում եմ, որ ստեղծեմ նոր էջ, ու սկսում եմ գրել։ Մինչ օրս բոլոր գրածս հոդվածները էս ձևով էին առաջանում։ Էս մեկն էլ բացառություն չէ, բայց էս անգամ մի բան փոխվել է։ Դեռ ոչ մի լավ խոսք չէի ասել համալսարանիս մասին, հիմա ուզում եմ։ Փորձում եմ։

Ուֆառն էն տեղը չէ, ուր կուզեի տեսնել ինձ։ Բայց եթե նորից ու նորից ասեն՝ ընտրի՛ր, նույն տեղն եմ գալու։ Ինչքան էլ ասեմ, որ էս բուհը ինձ ոչ մի հնարավորություն չի տալիս, ոչ մի կրթական կամ այլ առաջարկ չի անում, տեղ չի ուղարկում, ազատ ժամանակս ուտում է, որ ուրիշ բանով չզբաղվեմ, արդեն հասկանում եմ, որ սխալ եմ։

Եթե ամեն ինչը մի կողմ դնենք, բոլոր մասնագիտական հմտություններն անտեսենք, տակը կմնա ֆրանսերենը։ Գիտեմ, բոլորիդ կյանքը կերել ենք արդեն, ծեծել-սպանել ենք էս թեման, բայց ախր, լրիվ լուրջ եմ ասում, կյանքս ֆրանսերենի շուրջ է պտտվում։

Մի քիչ հետ գնանք։ Ցույցերի ժամանակ էր, Ցիտադելի մոտ էինք, փողոց էինք փակում։ Ընկերուհուս հետ կանգնած էի, որ մոտեցան ինձ․

-Ա՛ն, դու ֆրանսերեն գիտես, չէ՞։ Արի՛ հլը, չենք հասկանում՝ ինչ ա ասում։

Ցիտադելի խաչմերուկին մեքենա էր կանգնած, չէին թողնում՝ առաջ գնա (դե, փողոց ենք փակում, բնական է)։ Ղեկին ֆրանսիացի մի տղա էր, կողքին էլ մայրն էր նստած, ոնց հետո պարզվեց։ Մոտեցա բաց պատուհանին, ասացի՝ bonjour։ Էդ մի բառն էր, ազնիվ խոսք, ու դրանից հետո պիտի տեսնեիք, թե ոնց փոխվեց էդ մարդու դեմքը։ Ձեռքերը վերև է պարզել, Աստծուն շնորհակալություն է ասում, որ իրեն հասկացող կա էստեղ։ Իրավիճակը բացատրեց, ես էլ իրեն բացատրեցի, որ մինչև ժամը հինգը փակ ենք պահելու փողոցը, չի կարող անցնել։ Հասկացանք իրար, մեքենան թողեց էդ տարածքում, ոտքով գնաց մոր հետ։ Էս մեկ։

Ուրիշ բան պատմեմ։ Էնպես է ստացվել, որ բարեկամներիցս մեկի ամուսինը ֆրանսիացի է։ Արդեն հասկանում եք երևի, որ ոնց որ ամեն ընտանիքում, մեր տանն էլ են ասում․«Մի քիչ ֆրանսերեն խոսի՛ր հետը, լավ էլի»։ Առաջին հանդիպմանը դեռ մի տարի էր, ինչ ֆրանսերեն էի սովորում։ Ամենավատ շրջանն էր, բերանս չէր բացվում, ահավոր էր։ Մի տարի հետո, երբ գնացի Բելգիա, արդեն ցանկություն կար խոսելու։ Ինձանից գոհ մի երկու բան ասել եմ, չեմ էլ հիշում ճիշտ, թե սխալ։ Էս երկու։

Հաջորդ դեպքը Ֆրանկոֆոնիան էր։ Էլ ինչ բացատրեմ։ Էսպես ասեմ, ֆրանսերենի իմացությամբ էին ընտրում։ Ես էի էդպես մտածում, համենայն դեպս։ Վստահ էի, որ եթե չտիրապետեիր լեզվին, քեզ չէին ընտրի։ Էդտեղ էլ պետք եկավ։

Եթե շատ փոքր բաները չպատմեմ, ուղղակի ասեմ, որ Վերնիսաժում երկու ֆրանսիացիների էինք օգնել, ում հետ հարցազրույց ենք ունենալու շուտով։ Էս էլ ձեզ չորս։

-Անո՛ւշ, մեր լեզվով են խոսում,- ասաց Անետան։ Հա, արդեն մեր լեզուն է։ Մեղսի քեզ, ուֆաղ։ «Ղ» եմ ասում, որովհետև էդպես է ձևը։

Բայց էսքան որ խոսեցի, լեզվի մասին չէի ասում, Ուֆառից էի պատմում։ Ինչքան էլ չընդունեմ, բայց էս հնարավորությունները հենց ֆրանսիականն է տվել ինձ։ Էլի եմ դժգոհելու էս բուհից ամեն անգամ, որ նոր դասացուցակ ստանամ, ամեն անգամ, որ մոտենա քննաշրջանը, հենց վերջանա, հենց շաբաթ դասի կանչեն, հենց մեռելոցը հաշիվ չլինի։ Ինչքան ուժ ունեմ` բողոքելու եմ։ Ու ինչքան կարող եմ, նոր հնարավորություններ եմ ման գալու, որ արդարացնեմ էս չորս տարին, որ նվիրել եմ քեզ։

Վերջ, հա՞, ոնց որ թե։ Ասելիքս ասացի, նորից կարդացի գրածս։ Ուրեմն․․․

Ես դանդաղ սահեցնում եմ մկնիկը, պահպանում եմ գրածս, փակում եմ Microsoft word-ը ու ուղարկում էս ամեն ինչը ձեզ։

Նոյեմբերի 10-ին Արագած գյուղում եկել էին «Էպիկենտրոնի» լրագրողները` նկարահանելու Արագածում գործող հէկ-երը: Բոլորի պահանջը մեկն էր: Նրանք պահանջում էին դադարեցնել հէկ-երի շահագործումը: Գյուղացիները լրագրողներին ցույց տվեցին վարակված կարտոֆիլները, նրանց հետ բարձրացան դեպի հէկ-երը: Ցույց տվեցին ժանգոտված ջրերը, ցույց տվեցին, որ հէկ-երի պատճառով ժանգոտել են նաև քարերը: Արդեն 7 օր է, ինչ Ապարանի տարածաշրջանի 7 գյուղերի գյուղացիները բողոքի ցույց են անում` փակելով Ապարան-Երևան կենտրոնական ճանապարհը:

Գյուղացիները ասում են, որ հոգնել են անիմաստ տանջվելուց ու ոչինչ չվաստակելուց: Գյուղացիներից մեկը` Սամվել Գասպարյանը, հէկ-երի դեմ պայքարում է դեռ շատ վաղուց: Երբ իմացա, որ գյուղում լրագրողներ են եկել և նկարահանել են հէկ-երը, որոշեցի գնալ և զրուցել Սամվել Գասպարյանի հետ: Ուզում էի հասկանալ, թե ինչո՞ւ են թույլ տվել կառուցել հէկ-երը, եթե հիմա բողոքի ցույցեր են անում և ուզում են անպայման դադարեցնել շահագործումը:
-Ո՞րն էր գլխավոր պատճառը որ համաձայնվեցիք կառուցմանը:
-Հէկ-երի կառուցմանը համաձայնեցինք, որովհետև մեզ «ոսկե սարեր» էին խոստացել:
-Իսկ ի՞նչ էին խոստացել:
-Մեզ խոստացել էին, որ ջուրը ֆիլտրման կենթարկվի, խոստացել էին, որ խմելու ջուրը իր բնական հունով կհոսի 60%, բայց իրականում հոսում է ընդամենը 30%:
Դե, էդքան բան խոստացան, ամեն մի նախադասություն ասելուց շեշտում էին, որ ինչ անում են` մեր գյուղի համար են անում: Ու համաձայնվեցինք, որովհետև մտածում էինք` գյուղացիներից շատերը աշխատանք կունենան: Հիմա արդեն, երբ բացվեց գյուղացիների աչքերը, հասկացանք, որ ինչ անում են` իրենց համար են անում, չեն էլ մտածում մեր և մեր ապագայի, մեր երեխաների մասին: Չեն մտածում, որ հէկ-երի պատճառով թունավորում ենք հենց մեզ` ուտելով վարակված ուտելիքը: Նշեմ նաև, որ թունավորվում են ոչ միայն բերքը, մենք, այլ նաև անասունները:
-Եթե ձեր այսքան պայքարելը անիմաստ լինի և ոչ մի լուծում չլինի, հէկ-երն էլ չդադարեն շահագործվել, ինձ հետաքրքիր է, ինչի՞ են պատրաստ գյուղացիները:
-Գյուղացիները ամեն ինչի էլ պատրաստ են հանուն իրենց հետագա կյանքի, հանուն իրենց զավակների: Անգամ կանենք անհնարինը: Եթե մեր համբերությունը հատի, անգամ մենք մեր ձեռքով ամեն ինչ հողին կհավասարեցնենք: Ես չեմ պատրաստվում գյուղից գնալ ու հաստատ իմ ու իմ երեխաների կյանքը չեմ պատրաստվում կործանել: Ամեն ինչ մեր ձեռքերում է, ու մենք հաստատ կանենք այն ամենը, ինչը կօգնի այս հարցի լուծմանը:
Հասկացա, որ գյուղացիները շատ լուրջ են տրամադրված: Նրա հետ խոսելուց հետո դուրս եկա տանից: Ճանապարհին նկատեցի, որ երկու պապիկ քննարկում էին հէկ-երը: Որոշեցի նրանց էլ հարցնել, թե ինչո՞ւ են թույլ տվել, որ կառուցեն այդ հէկ-երը:
-Բալա ջան, մենք չիք իմացե, որ ետ հէկ-երը բդի սարքին: Եդրա տերն մինագ խոսացեր ա մեր նախկին գյուղապետի` Գագիկ Պողոսյանի հետ: Գյուղապետն էլ ամբողջ գյուղին չտեղեկացրե, ըսեր ա` մինագ էն ակտիվ մարդկանց, ովքեր կերթան ետ ժողովներին: Մենք բանից անտեղյակ ինք եղե: Գյուղապետն ու ետ կառուցողն լվացեր ին ետ մարդկանց ուղեղն: Մինչև սաղ խելքի եգան, արդեն ուշ էր: Մըգա էլ ելե` ցույց ա կենին: Են վախտ, օր մըզի էլ սեն, մեծի խոսքն լսեն, մըգա սօր ես օրին չեղնեն:
Հէկ-երը չեն թողնում մարդիկ հանգիստ ապրեն և իրենց տանջանքի դիմաց փոխատուցում ստանան:
Հ.Գ. Ուզում եմ նշել, որ արդեն մի քանի  օր է` մեր լույսերը անջատել են: Եվ դա արել են, որպեսզի գյուղացիները հետ կանգնեն իրենց որոշումից և չխոչընդոտեն հէկ-երի շահագործմանը:

Բարև։ Էսօրվա նյութս երևի լավ կստացվի, որովետև ես լավ եմ գրում միայն խորը դեպրեսիաների ժամանակ, իսկ հիմա տրամադրությունս հենց այն է, ինչ պետք է։ Գիտե՞ք, առաջին անգամ եմ Գերմանիայում, ու սա այն երկիրն է, որը միշտ իմ երազանքների ճանապարհորդությունների ցուցակում առաջինն է եղել։ Իսկ հիմա ես ամեն անգամ միայն վատ հիշողություններ կարող եմ ունենալ Բեռլինի հետ կապված՝ հիշելով, որ այստեղ կորցրել եմ մի բան, որի մեջ այս պահի կյանքս էր։ Միայն այս, շատ բաներ չեմ պատմի, բայց 19 տարեկան մի քիչ «դեբիլոտ» Մարիամը էդ անտեր հեռախոսի մեջ էր։ Ինչպես Սիրանն է ասում՝ մեր կյանքը ինչ-որ առարկաների մեջ չէ, բայց երբ զզվանքով պայուսակդ գցես գետնին, երբ գուգլին հրամայես իսպառ ջնջել ամեն ինչ քո հեռախոսի մեջից, երբ այն երբևէ նորից կմիացվի, երբ մուրազով առած հարիփոթերյան պայուսակդ էլ աչքիդ չի գա, երևի մի քիչ կհասկանանք իրար։ Բեռլինի տրանպորտից ավելի խառը բան կյանքումս չեմ տեսել, նույնիսկ իմ գլխում ամեն ինչ էդքան խառը չի, ինչքան էդ անտեր ու-բան ու էս-բանների մեջ։ Բայց հարցը դա չէր։ Հարցն այն էր, որ ես երբեք շատ ուշադիր չեմ իմ անձնական իրերի հանդեպ, միշտ «արխային» եմ։ Ու էդպես ես 19 տարի 11 ամիս ոչինչ չեմ կորցրել․ երբեք։ Ու այս ճամփորդության ժամանակ Սիրանը անընդհատ պատմում էր, ինչպես են Ֆրանսիայում լիքը գողություններ արել իրենցից, ինչքան ուշադիր է պետք լինել, որ ես էլ էսօր երևի առաջին անգամ ուշադիր եղա։ Ու յոթ տրանսպորտ փոխելով մի կերպ տուն գալիս, արդեն մեր կանգառում, որտեղից հոսթել էինք գալիս, նկատեցի, որ հեռախոսս չկա։ Կյանքում առաջին անգամ ուշադիր էի։ Իսկ հույս ունենալ, որ Բեռլինի կայարանում կամ գնացքում ինչ-որ բան կգտնես, հավասար է, որ հույս ունենաս անմահ լինել։ Մինչ ես տուն հասա, հեռախոսս արդեն անջատած էր, գուգլը դա պարզելու հնարավորություն է տալիս։ Իսկ հեռախոսիս պնակի մեջ ընկերուհուս հինգ տարի առաջ նկարած Ռամշթայնն էր, որ բոլոր հեռախոսներիս պնակների մեջ եղել է։

Ես երբեք, 19 տարի 11ամիս ոչինչ չեմ կորցրել, բայց միշտ ինքս իմ վրա կատակներ եմ արել, թե ցրված եմ՝ երբեք այդպիսին չլինելով։ Էսօր աղջիկներով գնում էինք իմ երազանքների պայուսակն առնելու, ու ես ասում էի, որ իմ մասին շատ տիպիկ էտյուդ կլինի, եթե գնանք ու պայուսակն այլևս այնտեղ չլինի։ Բայց իրականում իմ մասին էտյուդ դարձավ այն, որ պայուսակն առա ու կորցրի հեռախոսս։ Ես, որ միշտ կոնկրետ գիտեմ՝ հեռախոսս աջ գրպանումս է, դրամապանակումս երեսունհինգ եվրո յոթանասուն ցենտ ու հինգ հազար դրամ կա, տանն էլ հին օծանելիքի տուփիս մեջ էլ՝ համալսարանի վարձս, հիմա հանկարծ չգիտեմ, թե առհասարակ հեռախոսս ուր է։ Իմ հեռախոսը, որի մասին էդքան գրել եմ, որը գիտեր իմ դեղ խմելու ժամերն ու քննություններիս օրերը, որը գիտեր, թե ինչ եմ մտածել ես հոկտեմբերի 17-ին՝ իրիկունը ժամը 10-ին։

Լուսանկարը` Սիրան Մանուկյանի

Գուցե մի քիչ մեծացա, չգիտեմ, գուցե պետք էր, որովհետև շուտով 20 տարեկանս կխփի, գուցե մի բան կսովորեմ ու այլևս երբեք ուշադիր չեմ լինի իմ իրերի նկատմամբ, այլ առաջվա պես, գուցե ընդհակառակը, կհիշեմ այս դեպքն ու ուշադիր կլինեմ։ Գուցե շատ բաների մասին էի մտածում, քիչ առաջ՝ ցնցուղի տակ, ու գուցե, առհասարակ, հիմա ավելի լայն եմ մտածում, քան մի քանի ժամ առաջ։ Գուցե սա մի օր պետք է լիներ, որ խրատվեի, իսկ գուցե պարզապես պետք էլ չէր հին ձևերս փոխել։ Գուցե պետք չէր էդքան վստահ լինել, որ ես երբեք ոչինչ չեմ կորցնում, իսկ գուցե պետք չէր էդ վստահությունը կորցնել։

Գուցե, չգիտեմ։

Իսկ դուք կներեք, բայց ոչինչ, էսօրվա օրագիրը էսպես կարդացեք։ Որովհետև համարյա բան էլ չենք արել, ամբողջ օրն ազատ էինք մեր ծրագրերի վրա աշխատելու համար։ Աշխատեցինք ու գնացինք ման գալու, որովհետև դեռ երբեք էսքան շատ ժամանակ չեմ ունեցել մի բանի վրա աշխատելու համար։ Վաղը կվերջացնենք, իսկ Անին մարդավարի կպատմի։ Աշխատում ենք, ազնիվ խոսք, գլուխ չենք պահում։

Իսկ ե՞ս, հա, ոնց որ Ջոզեի are you okay-ին ասացի՝ I will be, այնպես էլ ձեզ կասեմ։ Հա, հեռախոս էր, կյանքս չէր։ Կյանքում ավելի վատ բաներ են լինում։ Գուցե։

Իսկ էս քաղաքից ուզեմ էլ, ինձ հիշողություն չի մնա, որովհետև բոլոր նկարներս անտեր հեռախոսիս հետ գնացին գրողի ծոցը։