anna mesropyan vanadzor

Մեծ մարդը

Մենք նստած էինք դասին: Լեկցիան ավարտելուց հետո դասախոսը մեզ ասաց, որ այդ օրը 10 րոպե շուտ է թողնում, որպեսզի հասցնի երթուղայինին: Նա տարեց մարդ էր և դժվարությամբ էր քայլում, մինչև ինքը երթուղայինին կհասներ, այն արդեն լեփ-լեցուն էր լինում ուսանողներով, և նստելու տեղ չէր լինում:

Ես կուրսի ավագն եմ և դասախոսի այդ խոսքից հետո՝ վեր կացա, վերցրի մատյանը, և դուրս եկանք: Սովորության համաձայն, մտա դեկանատ՝ մատյանն այնտեղ դնելու: Այնտեղ նստած էր մեր ֆակուլտետի դեկանը՝ կարմրած աչքերով և ջղային հայացքով: Նա մի հայացք գցեց ինձ վրա և բարկացած տոնով ասաց.

-Դեռ դասին 10 րոպե կա, ինչո՞ւ եք շուտ դուրս եկել, ո՞ւմ մոտ եք դասի,- պատասխանի չսպասելով հարցնում էր նա:

-Ընկեր Սիմոնյանի,- վախեցած պատասխանեցի ես:

-Ուրեմն հենց հիմա հետ եք դառնում, նստում եք դասի, և մինչև զանգը չհնչի՝ դուրս չգաք: Ինձ ռեկտորը նախատում էր՝ ասելով, որ իմ ֆակուլտետից բոլորը շուտ են դուրս գալիս:

Մենք արագ հետ դարձանք և մտանք լսարան, որտեղ մեր դասախոսը զրուցում էր փոխդեկանի հետ: Մեզ տեսնելով՝ զարմացավ և հարցրեց, թե ինչու ենք հետ դարձել: Մենք ասացինք պատճառը և նստեցինք: Դասախոսս ընկճված հայացքով և տխրամած աչքերով դիմեց փոխդեկանին՝ խնդրելով, որ դեկանին փոխանցի՝ մոտենա իրեն, քանի որ ինքը դժվարությամբ է քայլում: Տիկինը գնաց, բայց նրանից հետո դեկանը չեկավ, դասախոսս հասկացավ, որ նրան ոչինչ չեն փոխանցել և ընկերուհուս խնդրեց գնալ և կանչել դեկանին: Ես ինձ այնքան մեղավոր էի զգում, չդիմացա ու ասացի.

-Թե ես ինչու մատյանը տարա, կարող էր մնալ այստեղ, վաղը կվերցնեի:

Դասախոսս ձայն չհանեց, ուղղակի ժպտաց: Այդ պահին ներս մտավ դեկանը, ու դասախոսս դիմեց նրան.

-Մարտի՛ն, ես ուսանողներին շուտ եմ թողել, որպեսզի հասցնեմ երթուղայինին:

-Ընկեր Սիմոնյան, դուք չե՞ք հասկանում, որ մեր ֆակուլտետի վրա նկատողություն է եկել դասից շուտ դուրս գալու համար, ու դուք հիմա ինձ ի՞նչ եք ասում,- ձայնի տոնը շատ բարձր, գրգռված գոռում էր նա տարեց, բայց մեծ պատմություն ունեցող, մե՛ծ մարդու վրա:

Այո՛, նա մեծ մարդ է, նա այն մարդն է, ով հիմնադրել է համալսարանը, ով 60 տարի այդ համալսարանում նվիրված աշխատել է, տվել գիտելիք, սեր և հարգանք: Նա պրոֆեսոր է, ակադեմիկոս, գիտությունների դոկտոր և միևնույն ժամանակ՝ համեստ ու հասարակ մարդ: Իսկ այսօր մեր նորաթուխ դեկանը գոռում է նրա վրա:

-Ես հասկացա քեզ, շնորհակալ եմ, որ եկար, մենք կնստենք, մինչև զանգը կհնչի,- ասաց դասախոսս, իսկ դեկանը շրջվեց և գնաց,- իրենց ինչ կա. իրենք հիմա կնստեն իրենց մեքենաները ու տաք-տաք կգնան տուն, իսկ ես պիտի սպասեմ, որ նոր երթուղային գա, որ նստելու տեղ լինի:

Մի քանի վայրկյան նա լռեց, հետո խորը հոգոց հանեց և դառնացած ասաց.

-Հիմա բոլորը իրենց մեքենաներով են գալիս, բայց իրականում իրենցից ոչինչ չեն ներկայացնում, իսկ ես կամրջի վրա կանգնած սպասում եմ երթուղայինին, ես ինձ ոչնչացված եմ զգում:

Զանգը հնչեց, և զանգը այդ պահին փրկություն էր, որովհետև եթե մի քանի րոպե էլ շարունակվեր, դասախոսիս հետ միասին լացելու էի, քանզի նրա աչքերում արցունքներ կային և անսահման թախիծ:

Մենք դուրս եկանք: Չէի պատկերացնում, որ այդքան բան կատարվեց այդ 10 րոպեի ընթացքում: Թվում էր՝ դուրս կգամ ու դռնից այն կողմ կմոռանամ կատարվածը, բայց այդպես էլ չմոռացա:

anush hovhannisyan

Իմ 2017-ը

Ի՞նչ տվեց ինձ 2017-ը: Հը՜մ, որտեղի՞ց սկսեմ, երևի ճիշտը սկզբից գալն է, դե ուրեմն գնացինք: Տարին այդքան էլ ուրախ չսկսվեց: Մեր ընտանիքում մեծ կորուստ ունեցանք, և հիմա տատիկս մեզ հետ չէ: Բայց ինչևէ, պետք չէր կոտրվել, ու ես շարունակեցի աշխատանքային տեմպով նպատակներիս իրականացմանը գնալ: Վերջապես կարողացա իմ ամենա-ամենա երազանքը իրականացնել,  և հիմա իմ անբաժան մասնիկը՝ ֆոտոապարատս, ինձ հետ է:

Ապարատը կա, ի՞նչ մնաց անելու: Դե իհարկե, անդադար նկարել, բայց մինչև դասերի սկսվելը, քանի որ ես այս տարի վերջապես հասկացա, որ ուզում եմ դառնալ լրագրող ու որոշեցի, որ արդեն պետք է սկսեմ ընդունելության քննությունների համար պարապել:

Սկսել եմ ու ասեմ, որ բավականին հաճելի է, գիտե՞ք: Քեզ շատ պատասխանատու ու լուրջ ես սկսում պահել: Դե դու պատրաստվում ես ուսանող դառնալ:  Օ՜, այո, ես պարապում եմ հայոց լեզու: Մի երկու բառ ասե՞մ՝ զարմանաք: Բայց չէ, թող մնա մի ուրրշ նյութի մեջ հետաքրքիր  բաներ կբացահայտեմ հայոց լեզվից:

Իսկ հիմա հասանք ամենակարևոր իրադարձությանը: Յուհո՜ւ… Ինձ հնարավորություն ընձեռվեց  Հայաստանից դուրս, Վրաստանում ներկայացնել իմ «Մանանա»-ն Tbilisi Sunrise միջազգային կինոփառատոնի ժամանակ: Այդ մասին ռեպորտաժների շարք եմ գրել, կարող եք կարդալ 17-ում: Հա, առիթից օգտվեմ ու ասեմ, որ «թույն» օրեր էին, որ մի օր հանդիպենք, ավելի շատ կպատմեմ: Մենք վերադարձանք սպասվածից էլ լավ արդյունքով՝ երկու գլխավոր մրցանակ երկու տարբեր անվանակարգերում: Հանդիպել աշխարհի տարբեր երկրների կինոաշխարհի ներկայացուցիչների, մեկ շաբաթ անընդհատ ապրել կինոյով, ի վերջո ոգևորվել, որ մենք էլ իրենցից պակաս չենք, նույնիսկ իրենց մեջ լավագույնն ենք, շատ ոգևորիչ էր, շատ մեծ փորձ  ու առաջ շարժվելու ևս մեկ օգնող քայլ:

2017թ-ի իմ լավագույն ձեռքբերումների համար ինձ միայն մնում է ևս մեկ անգամ շատ մեծ շնորհակալություն հայտնել  իմ միակ ու անկրկնելի և իհարկե, անփոխարինելի «Մանանա»  կենտրոնին:

sona mkhitaryan

Հասարակության գործելակերպի ու իմ դիրքորոշման մասին

Համալսարան ընդունվելուն պես դրսում շատ երևույթների եմ հանդիպել, որոնց մասին շատ եմ մտածում, մտահոգվում, քննարկում ընկերներիս հետ: Մի դեպք պատմեմ:

Ընկերուհուս հետ նստած սպասում էինք ուսանողական տրանսպորտին, երբ մեզ մոտեցավ մի կին (40-ն անց կլիներ)՝ ասելով.

-Երեխեք ջան, մի հարյուր դրամ կտա՞ք, մամաս հիվանդ ա, պիտի դեղ առնեմ:

-Դուք առողջական որևէ խնդիր ունե՞ք,- հարցրի ես:

-Չէ, մամաս ա հիվանդ:

-Իսկ ինչո՞ւ չեք աշխատում:

-Տեղ չկա:

-Գիտեք՝ դուք կարող եք ուղղակի հավաքարար աշխատել, կապ չունի՝ փողոց կավլեք, թե որևէ խանութ, կարևորը, որ դուք ձեր քրտինքով ձեր ամսական թեկուզ 30 հազարը կվաստակեք, ու ձեր մայրիկին դեղով կապահովեք: Ես կտամ ձեզ էդ գումարը, բայց իմացեք, որ այդ 100 դրամը իմ ծնողն էլ հեշտությամբ չի վաստակում:

-Հա, լավ, չես կարա՝ մի տուր,- ասաց նա ու գնաց:

Դե, հիմա եկեք քննարկենք: Մի՞թե սխալ եմ: Ախր, ինչո՞ւ են միշտ հեշտի կողմը վազում, գումար հավաքելը (առանց հաշվի առնելու՝ ուսանողի է մոտենում, թե մեկ այլ անձի), մուրացկանություն անելը արդյո՞ք պատվաբեր է: Եթե անզեն աչքով տեսանելի լիներ իր վատ առողջական վիճակը, որ կարիքից դրդված է անում մուրացկանություն, ես ոչ մի բառ չէի ասի:

Մեկ այլ դեպք էլ պատմեմ: Ընկերուհուս ու իր ընկերոջը (նա զինվոր է ու տվյալ պահին զինվորական հագուստով էր) եկեղեցու բակում նկարում էի ֆոտոխցիկով: Եկեղեցի էինք բարձրանում ու մի մոմավաճառ կին, կոպիտ ասած, կպել ու պոկ չէր գալիս զինվորից: Համոզում էր, որ 20 մոմ գնի 1200 դրամով: Դե հա, որ հաշվենք մեկ մոմը 60 դրամ՝ այդ գինն է գալիս: Այդ տղան գնեց մոմը՝ չնայած, որ մենք եկեղեցի չէինք մտնելու ու եկեղեցում էլ մոմեր վաճառում են: Հետո կինն սկսեց համոզել, որ սրբապատկեր էլ գնի: Այս երևույթին հակառակ, երթուղայիններում փակցված տողեր եմ կարդում. «Զինվորից երթուղայինի գումար չեմ վերցնում»: Դիմե՞մ այդ կնոջը: Չէ՞ որ այդ զինվորի շնորհիվ է, որ դուք հանգիստ այդ տարածքում մոմ եք վաճառում:

Հակառակ դրան՝ ևս մի բան ասեմ: Գիտեմ այնպիսի կանանց, ովքեր անծանոթ զինվորների խոսակցությունը լսելով (ասել են, որ շատ սոված են)՝ տարել և հյուրասիրել են տաք ուտելիք, տաքսիով հասցրել են զորամաս: Մարդկանց մտածելակերպն ու խղճի չափը շատ տարբեր են: Այդ նույն տարածքում մեկ այլ սրբապատկեր վաճառող կնոջ հեռախոսը iPhone 6 է: Ցավալի է շատ, որ մեր շրջապատում կան այդպիսի մարդիկ: Շատերն էլ ասում են.

-Այ մարդ, նրանք մեզնից լավ են ապրում:

Մեկ-մեկ մտածում եմ, որ ճիշտ են ասում…

lilit khlghatyan portret

405 թվականից սկսած

Ամեն ինչ սկսվեց 405 թվականին: Այդ ժամանակ էր, որ Մեսրոպ Մաշտոցը Եդեսիայում ճգնելով ստեղծեց հայոց տառերը, ու այսօր էլ առաջին դասարանցիները ճգնելով ու ծեծվելով սովորում են (խիստ չդատեք, այժմ ինձ համար այդ տարիները կյանքիս ամենավառ տարիներն են): Իրականում խնդիրը մինչև այդ էլ կար, բայց միայն 405 թվականին լուծվեց: Այդ թվից սկսած՝ շատերը՝ նեղվելով, մյուս մասը ուրախությամբ սովորում են Հայոց տառերը: Իրականում ես ինքս մինչև այսօր էլ չհասկացա՝ նեղվողների՞, թե՞ ուրախացողների մեջ էի: Բայց հաստատ գիտեմ՝ հաջորդ տարվանից տխրողների ցանկում եմ լինելու, քանի որ փակելու եմ կյանքիս ամենալուսավոր էջը: Ես փակում եմ, շատերը նոր բացում են ու պիտի բացեն: Երբ մայրերը, թողած իրենց ամենօրյա գործերը, զբաղվում են երեխային տառեր սովորեցնելով, դա ամենաբարդ գործերից մեկն է՝ շատ մեծ աշխատանք պահանջող, որովհետև հիմնաքարերը շարելիս պետք է հաշվի առնել ամեն տեսակ ճշգրտություն: Ա՜խ, գիտեմ՝ հիմքը դնելու ժամանակ երեխաների մեծամասնությունը տխրողների շարքում է, դժվար է, երբ ընկերներդ դրսում խաղում են, իսկ դու ինչ-որ տառեր ես սովորում, որով հետագայում ապագա պիտի կառուցես: Մայրիկն էլ մի փոքր բարկանում է, երբ իր ասածները մի ականջիցդ մտնում ու մյուսից դուրս են գալիս:

Այսօր էլ դպրոցում առաջին դասարանցիներ կան, շատերը չեն սիրում մենակ գալ դպրոց ու այսպես ասած՝ իրենց ծնողներին էլ իրենց հետ դարձնում են դպրոցական: Իմ բարեկամներից մեկի երեխան հենց այդպես էլ անում է՝ մի օր մայրիկին է դպրոց բերում, հաջորդ օրը՝ պապին: Մի օր էլ կրկին մոտեցա բարևելու ու հարցրի.

-Հըն, էլի չի՞ ուզում մենակ գա:

-Չէ,- պատասխանեց տատը,- մեզ դարձրել ա իր պես դպրոցական: Որ ասեմ՝ ընդունակ չի, չի սովորում, սուտ կլինի, բայց ասում ա՝ իմ հետ եկեք: Բա, Լիլո ջան, կգնաս կգրես՝ ընդունակ Սերոն մենակ դասի չի գնում…

Նման դեպքեր ամեն տեղ կհանդիպեն, այն մեկն էլ՝ չսովորող ու չարաճճի, միշտ ծնողի հետ է դասի գալիս, որովհետև ուսուցիչն է ծնող կանչել:

Իսկ ես մի քանի ամսից արդեն միայն հիշողություններ կունենամ իմ մանկության տնից՝ դպրոցից: Ժպիտով կհիշեմ դասարանս և այդ «ծանր օրերը»: Բայց ոչ մեկն էլ չի մոռանա, որ ամեն ինչ սկսվեց 405 թվականին ու կշարունակվի հավերժ: Ու կրկին կղողանջի «սովորիր» խոսքը ու կշարունակվի՝ սովորիր, որ սովորեցնես:

Ani avetisyan

Ուզում եմ

Սա սովորական տարի էր:

Սովորական, 365 կամ 366 օրից:

Չնայած, մի քիչ անսովոր էր: Փոփոխություններով, որ չգիտեմ՝ լավ է, թե վատ, բայց անտեսել կամ ուշադրություն չդարձնել սովորեցի: Իսկ այս տարի դրանք շատ էին:

Արդեն ուսանող եմ, ու այդ մասին պատմել չեմ ուզում: Ոչ մի հետաքրքիր բան: Ուղղակի ուսանող եմ ու հիմա հասկանում եմ՝ ինչ ասել է քննաշրջան: Ժուռֆակի ուսանող եմ, ուրեմն գիտեմ նաև՝ ինչ ասել է հայոց պատմություն: Չէ, ծիծաղելի չէ:

Չեմ ուզում ասել՝ 2017-ը լավն էր կամ վատը: Չեմ էլ ասի, թե եվրաասոցացումը 2017-ի ամենակարևոր քայլն էր, կամ կասեմ: Չգիտեմ:

Դասադուլի մասին էլ չեմ խոսի: Շատ են խոսել: Ու իրականում ոչինչ չեն ասել:

2017-ում էր, որ քառօրյայի հետքերն էինք փորձում ջնջել, բայց չստացվեց, իսկ տարվա վերջում տղերքի բուժման համար դեռ գումար չկա:

Պատերազմի հետքերը մնացին այս տարվա պատերին, տղերքի աչքերում ու մարմնին:

Այս տարի ես մի քիչ ավելի սիրեցի երկիրս: Չսիրողներին ու հեռացողներին հակառակ:

Ճանապարհներին գտա ու կորցրի հին ու նոր կարոտներս: Սկսեցի չմեղադրել գնացողներին ու փորձեցի հասկանալ: Չէ, չեմ ասի, թե ստացվեց, բայց գոնե ձևացնել սովորեցի:

Հաջորդ տարի ավելի շատ սիրել կփորձեմ: Եվ ուզում եմ արդարացում գտնել՝ հեռացողներին մեղադրելու ու չհասկանալու: Հետո՝ ինքս ինձ ներելու:

Ուզում եմ, որ մեր կարոտները օդանավակայանի ճամփան չիմանան, որ հրաժեշտները ավելի քիչ ցավոտ լինեն:

Որ ավելի հաճախ գտնենք ու սակավ կորցնենք:

Որ կորցնելուց հետո էլ չփնտրենք:

Ուզում եմ սովորել փոփոխություններս ճիշտ ժամանակին գնահատել:

Իսկ ամենից շատ ուզում եմ, որ 2018-ը ջնջի պատերազմի հետքերը տղերքի մարմնից ու աչքերից: Ուզում եմ, որ 2019-ին արդեն անվասայլակով կամ հենակով չքայլեն տղերքը, որ իրենց կյանքն էլ պատերազմ չլինի:

Որ Ամանորը նորի սկիզբը լինի և ոչ հնի կրկնությունը, ոչ հարևանաբարեկամական մրցավազք, այլ մի քիչ, շատ քիչ ավելի սիրուն:

Եվ ուզում եմ, որ 2018-ին 17-ի ընտանիքն էլի էսպիսին մնա…

Artyom Avetisyan

Մթությունը ստիպում է երազե՞լ, թե՞ մտածել

Ամեն ինչի մասին սկսում ես մտածել գիշերը, երբ մութ է: Բոլոր մտքերդ ու իղձերդ կատարելագործվում են գիշերը, երբ պառկած ես կամ էլ մթության մեջ ես գտնվում: Մթությունը ամբողջ գիշեր հավաքում, գտնում ու բերում է ողջ երազանքներդ և ստիպում մտածել դրանց մասին: Առանց քեզ հարցնելու, դուռը թակելու՝ մտնում է ներս, նվաճում ուղեղդ ու սիրտդ և սկսում է ծակծկել ու տանջել քեզ: Այնուհետև վարում մեքենան ու քեզ տանում է դեպի ապագա՝ երազելու, կամ էլ անցյալ՝ մտածելու: Անգամ մթության մեջ խորհում ես անհնարինի մասին, փորձում այն իրականացնել, հասանելի դարձնել ու ապացուցել բոլորին, որ այն իրագործելի է:

Մթության ծովը շատ խորն է ու անծայրածիր: Մի փոքր իրավիճակ հիշելով՝ վերհիշում ես մի հսկա պատմություն: Մի բառը մտաբերելով՝ հիշում ես ողջ անցյալին վերաբերող փաստերը: Ահա, թե ինչ է մթությունը: Մթության ծովի մեջ մարդիկ խեղդվում են երազելուց ու մտածելուց:

Մթությունն էլ ունի իր պայծառությունը, գեղեցկությունն ու լուսաշողը, որը տեսնելով՝ արագ ձեռք ենք մեկնում, որ բռնենք, բայց ավա՜ղ, նա մեզ բռնեց և գցեց հուշերի գիրկը: Նույնիսկ մթության մեջ կարելի է երջանկություն գտնել, միայն չպետք է մոռանալ լույս վառել: Բայց եկեք մտովի վառենք լույսը, որպեսզի իղձերը չփախչեն:

Մթությունն էլ ունի իր դրական կողմերը: Միայնակ ես մնում մտքերիդ հետ ու ավելի խորն ես մտածում: Երբ մթության մեջ ես լինում ու մտածում ես ինչ-որ բանի իրագործման մասին, ապա հաջորդ օրը այն արագ իրականանում է, իսկ ցերեկը հակառակն է՝ օրերով մտածում ես ու դժվարությամբ ես կարողանում իրականացնել: Չգիտեմ՝ ուրիշների մոտ ոնց, բայց ինձ մոտ հենց այդպես է: Նույնիսկ երբ փորձում եմ նյութ գրել, բոլոր մտքերս գիշերն են գալիս, գնում, փոփոխվում, իսկ ցերեկը կա՛մ անհետանում են, կա՛մ էլ դժվարությամբ եմ վերհիշում:

Գիշերն ուրիշ է: Նստում ես քո համարի ավտոբուսն ու ուղևորվում քո ուզած հասցեով: Անգամ քնելդ էլ չես հիշում՝ ոնց եղավ: Ախր, դու ողջ գիշեր երազում ու երազում, մտածում ու մտածում էիր, և մեկ էլ հոպ. արդեն առավոտ է:

Ցերեկն էլ լավն է, բարի: Մի մոռացեք, որ եթե ցերեկը չլիներ, ապա ձեր գիշերվա իղձերը չէիք կարողանա ցերեկը կատարել: Ցերեկն էլ կարող եք մտածել, հիշել, բայց գիշերվա մթության համն ու հոտն ուրիշ է: Պետք է լավ գնահատենք «գիշերվա լույսի» և «ցերեկվա մթի» արժեքը:

lilit vardanyan

Իմ 2017-ը

Այս տարի ես մասնակցեցի հայոց լեզվի և հայոց պատմության օլիմպիադաներին: Հունվարին պարապում էի հայոց պատմության օլիմպիադայի համար: Կրկնեցի 6-9-րդ դասարանների դասագրքերը: Հետագայում դա ինձ օգնեց քննությունների համար պարապել, անգիր հիշել բոլոր թվականները և չսիրել պատմությունը:

Մայիսի 28-ին ես առաջին անգամ կամավորական աշխատանք արեցի: «Բարքեմփ» Երևանի կամավորների թիմում էի: Ես ամենափոքր կամավորն էի և ամենաքիչ փորձ ունեցողը: Բայց ինձ շատ դուր եկավ այդ աշխատանքը: Հետո էլ՝ նոր մարդկանց հետ ծանոթացա:

Մայիս-հունիս ամիսներին քննություններ էի հանձնում: Հետո ավագ դպրոց կամ քոլեջ ընդունվելու հարցն էր: Միշտ սիրել եմ օտար լեզուներ սովորելը: Մտածեցի՝ կարելի է փորձել ֆրանսերեն էլ սովորել, հետո էլ կընդունվեմ Ֆրանսիական համալսարան: Հենց այդպես էլ կայացրի իմ դժվարագույն որոշումը և ընդունվեցի Ֆրանսիական քոլեջ:

Երևի 2017-ը որոշումների տարի էր, որովհետև այս տարի մենք որոշել էինք ամառային արձակուրդներին գնալ Մոնտենեգրո: Ես առաջին անգամ ինքնաթիռ նստեցի: Ինձ դուր եկավ ինքնաթիռով ճանապարհորդելը: Ինձ դուր եկան Մոնտենեգրոն, Կոտորի չափից նեղ փողոցները (ընդամենը երկու մարդ կարող էին կողք կողքի քայլել), գեղեցիկ պատուհանները, կատուներն ու կարմիր տանիքները, Մոնտենեգրոյի խաղաղ և ծույլ բնակիչները և Ադրիատիկ ծովի խաղաղ, սառը ալիքները, հատկապես՝ Սուրբ Նիկոլա կղզու ոչ մարդաշատ ափը (բացի այդ ափի հսկայական քարերից):

Արդեն 10 տարի է, ինչ տատիկը օգոստոսի վերջին, սեպտեմբերի սկզբին Դիլիջան գնալու ուղեգիր է վերցնում: Այս տարին բացառություն չէր: Ես, եղբայրս ու զարմուհիներս շատ ենք սիրում ամռան վերջին երեք օրն անցկացնել Դիլիջանում՝ առանց ծնողների (տատիկի ու պապիկի հետ): Անտառ, բնություն, գիրք, հանգստություն և ամենակարևորը՝ առանց համացանցի:

Սկսվեց սեպտեմբերը: Այս անգամ ես գնացի ոչ թե դպրոց, այլ քոլեջ: Մի ամիս սովորում էի գնալու ճանապարհն ու անցնում 63-ի խաղը:

Նոյեմբերին եկավ իմ սիրելի խորն աշունը: Հենց այդ ժամանակ է, երբ հասկանում եմ, որ իմ ծնունդն է մոտենում: Իսկ երբ իմ ծնունդն է մոտենում, հասկանում եմ, որ Նոր տարին է մոտենում, և իմ տրամադրությունը բարձրանում է:

Հուսով եմ, որ մյուս տարին ավելի հետաքրքիր և անակնկալներով լի կլինի:

laura sekoyan

Եռուզեռ է

Վերջապես իմ շրջապատում այս միապաղաղությանը փոխարինելու եկավ ամանորյա եռուզեռը։ Բոլորը տարված են նոր ցուցակներ գրելով, ծախսերը պլանավորելով։ Մարդիկ փորձում են շուտ գումար հայթայթել ու առևտուր անել, քանի դեռ թանկացումներ չեն եղել։ Թոշակ ու նպաստ ստանալուց հետո դժվար է երթուղայիններում գոնե կանգնելու տեղ գտնել։ Գյուղում այն մարդիկ, ովքեր խոզեր են պահում, խանութներով շրջելիս անպայման հարցնում են մսի գինը։ Շատերը գումար ձեռք բերելու համար վաճառում են ընկույզի միջուկ, որը այս շրջանում բավականին թանկ է։ Չնայած որ նախորդ տարիների համեմատ այս տարի ընկույզի միջուկը էժան է, միևնույնն է՝ դա գյուղացիների համար հույսի աղբյուր է։ Պարզապես այս շրջանում գյուղացիների համար մի փոքր դժվար է, քանի որ տան աշխատողները ձմեռային արձակուրդ են ստանում և հաջորդ ամսվա կարիքները հոգալու համար գումար չեն ունենում։ Եվ այդ խնդրի առաջ չկանգնելու համար կանայք մի փոքր գումար են պահում նախորդ ամիսների աշխատավարձերից, և սովորաբար, այդ գումարի մասին տան մյուս անդամները տեղյակ չեն լինում։ Առավել դժվար է այն ընտանիքներում, որտեղ երեխաներ կան, որովհետև տարեցտարի նրանց պահանջներն ու ցանկությունները շատանում են։

Գյուղում շատ հետաքրքիր է բնական տոնածառ ձեռք բերելու գործընթացը։ Մի քանի ջահել տղաներ պայմանավորվում են, օր որոշում ու գնում են անտառ։ Դա, իհարկե, վտանգավոր է։ Այս տարի իմ եղբայրը ևս գնացել էր տոնածառի։ Եղբայրս ու իր ընկերները առավոտյան հավաքվել էին, հաց կերել, տաք հագնվել, վերցրել կացինն ու սղոցը և ուղևորվել անտառ։

Այս ֆինանսական բարդությունների մեջ, միևնույնն է, մարդիկ երջանիկ են։ Ամեն դեպքում, գյուղում երջանկությունը մարդիկ ստեղծում են իրենց ձեռքերով՝ դեմ գնալով ամեն տեսակ դժվարություններին։

Վերջապես շուրջս եռուզեռ է։

Anush margaryan

Չուղարկված նամակ

Ողջո՜ւյն, ես Անուշն եմ: Ապրում եմ Երկիր մոլորակում: Հարյուրավոր գալակտիկաներից, միլիոնավոր աստղերից ու ինը մոլորակներից այն կողմ գտնվում է իմ աշխարհը: Այն լի է ուրախությամբ ու տխրությամբ, սիրով ու ջերմությամբ, հոգսերով ու խնդիրներով, հույսերով ու երազներով: Կարծում եմ՝ արդեն հասկացար, որ այն նման չէ Ալիսայի հրաշքների աշխարհին: Բայց ես սիրում եմ իմ փոքրիկ աշխարհն այնպես, ինչպես դու սիրում ես շոկոլադե պաղպաղակ:

Գիտե՞ս, թե որքան եմ փորձել ուղարկել քեզ այս նամակը, բայց հաջորդ վայրկյանին մտածել եմ, որ քեզ հետաքրքիր չի լինի կարդալ այնպիսի աշխարհի մասին, որտեղ հրաշքներ չեն լինում: Ո՛չ, չմտածես, որ ես հեքիաթային աշխարհներ չեմ սիրում: Անկեղծ ասած՝ եթե ինձ մնար, կուզեի, որ անունս Սպիտակաձյունիկ լիներ, իսկ աշխարհս՝ թզուկներինը:

Լսի՛ր, ես քեզ կպատմեմ մեր աշխարհի մասին: Ուզում եմ այն ներկայացնել իրական գույներով, այնպիսին, ինչպիսին կա: Քո բարության մոլորակից այն շատ է տարբերվում: Կարծում եմ՝ լսել ես, որ մեր աշխարհում կեղծիքն ու չարությունը երբեմն բույն են դնում. նրանք նման են թռչունների: Լսե՞լ ես կետուսի մասին: Նրա մարմնի գարշահոտ ճարպի մեջ գտնվում է անուշաբույր համպարը, որից ստանում են օծանելիք: Այդպիսին է նաև մեր աշխարհը: Այն արտաքինից կարող է վատը թվալ, բայց որքա՜ն բարություն կա ներսում: Քեզ ուզում եմ հրավիրել մեր աշխարհ, կարող ես գալ ընկերներիդ հետ:

Օ՜, մայրս է կանչում…

-Գալի՜ս եմ, մայրի՛կ:

Կներես, ընկեր, նամակս անավարտ մնաց: Ես այն էլի չուղարկեցի քեզ…

Mari Baghdasaryan malishka

Ռեփն իմ տրամադրությունն է, զգացածս և ապրումներս

phptomՀարցազրույց ռեփեր Տիգրան Մովսիսյանի հետ: 

-Պատմեք Ձեր մասին, որտե՞ղ եք սովորել մինչ ռեփի աշխարհ մուտք գործելը, ինչո՞վ եք զբաղվել: 

-Մինչ երգել սկսելը սովորել եմ Երևանի Էստրադային և ջազային արվեստի պետական քոլեջում՝ դաշնամուրի բաժնում: Քոլեջն ավարտելուց հետո հինգ տարի սիրողական ֆուտբոլ եմ պարապել: Հետո սկսեցի երգել, զգացի, որ դա է իմը և շարունակեցի այդ ուղղությամբ:

-Ձեր առաջին երգը համացանցում հայտնվեց 2015 թվականին, հետո համագործակցեցիք այլ կատարողների հետ: Կպատմե՞ք դրա մասին: Հե՞շտ է համագործակցել, թե՞ առաջանում են դժվարություններ

-Ես 2015 թվականին առաջին անգամ որոշեցի ձայնագրել իմ առաջին երգը՝ «Սեր չկար» վերնագրով: Ի զարմանս ինձ՝ ստացա բավականին լավ արձագանքներ: Հետո տարբեր մարդկանցից ստացա համագործակցության առաջարկներ և համաձայնեցի: Համագործակցել եմ Հայկ Ասատրյանի, «RapBrat Label» խմբի տղաների և տարբեր ժանրերի կատարող շատ երգիչների հետ:

- Դուք ռեփ գրելուց բացի՝ այլ ոճի ստեղծագործություններ գրո՞ւմ եք: Ի՞նչը կամ ո՞վ է Ձեզ ոգեշնչում ստեղծագործելուց

-Ես հիմնականում փորձում եմ աշխատել R&B (ռիթմ և բլյուզ) ոճում: Այս ոճն է ինձ ավելի շատ գրավում, և երգերիս մեծամասնությունը սիրո թեմայով է: Ռեփը հիմա մարդիկ տարբեր ձևով են հասկանում և ընկալում: Երբեմն ոգեշնչում են տրամադրությունը, զգացմունքները, ընկերներս և ինձ հարազատ բոլոր մարդիկ: Երբեմն էլ երկրպագուների դրական արձագանքներն են ոգեշնչում:

-Երգերը youtube-ում տեղադրելուց բացի՝ մտածե՞լ եք համերգ ունենալու մասին: Եվ հայտնի ռեփերներից կա՞ մեկն, ում հետ կցանկանայիք դուետ ունենալ

-Որպես անհատ կատարող՝ համերգ ունենալու համար դեռ շուտ է, բայց հետագայի համար այդպիսի պլաններ կան: Այս տարի «RapBrat Label» խմբի համերգին ունեցել եմ իմ մասնակցությունը:

-Ձեր կարծիքով՝ միայն ռեփեր լինելով հնարավո՞ր է գումար վաստակել, թե՞ անհրաժեշտ է ևս մեկ մասնագիտություն ունենալ: Եվ եթե չլիներ ռեփը Ձեր կյանքում, ինչո՞վ կլցնեիք այդ բացը

-Իմ կարծիքով՝ հնարավոր է գումար վաստակել ռեփեր լինելով: Բայց Հայաստանում, ռեփեր լինելուց բացի, պետք է ևս մեկ մասնագիտություն ունենալ: Չեմ կարող ասել՝ ինչով կլցնեի այդ բացը, չգիտեմ, երբևէ չեմ մտածել այդ հարցի շուրջ:

-Ո՞ւմ մտքերն եք օգտագործում Ձեր երգերում: Կնշե՞ք Ձեր երգերից մեկը, որի վրա ամենաշատ աշխատանքն եք կատարել: Եվ մոտ ժամանակներս պատրաստվո՞ւմ եք Ձեր լսարանի դատին նոր երգ-տեսահոլովակ ներկայացնել

-Իմ երգերում ես օգտագործում եմ իմ մտքերը, իմ տեսածը և զգացածը: Ամենամեծ աշխատանքը կատարել եմ «Ես գնում եմ» վերնագրով երգիս ժամանակ: Պատրաստվում եմ ընկերներիցս մեկի հետ նոր երգ ձայնագրել, նկարահանել տեսահոլովակ և մոտ ժամանակներս հանձնել իմ լսարանի դատին:

-Կարծիք կա, որ յուրաքանչյուր ռեփեր ինքը պետք է գրի իր երգի բառերը, Դո՞ւք էլ եք այդպես կարծում, թե՞ հնարավոր է կարդաք ինչ-որ մեկի գրած տեքստը, հավանեք և երգեք

-Ես նույնպես կարծում եմ, որ յուրաքանչյուր ռեփեր ինքը պետք է գրի իր երգի բառերը, բայց եթե լինի ինչ-որ մեկը, որի գրածը կարդամ և ինձ դուր գա, հնարավոր է՝ կատարեմ որոշ փոփոխություններ, հետո նոր երգեմ: