Վերջապես Վեդին էլ սպիտակեց

Ապրելով Արարատի մարզում, ձմռան ամիսներին մի տեսակ նախանձում եմ Կոտայքի, Գեղարքունիքի, Շիրակի ու այն մարզերի երեխաներին, որտեղ ձյունն ավելի շուտ ու առատ է գալիս, քան մեզ մոտ:

Նոյեմբեր ամսից սկսում եմ ամեն օր հետևել եղանակի տեսությանը, ամեն օր էլ ձյան սպասումով: Արդեն մեկ ամիս է` պարապմունքի գնալուց մտածում եմ. «Երանի տուն գալուց ճանապարհը սպիտակ լինի»:

Երեկ էլ սովորականի պես գնացի պարապմունքի, բայց երբ դուրս եկա, վերջապես մեր Վեդին էլ ծածկվեց ձմռան տաք վերմակով:

Մեծերն ասում են, որ ձյունը չեն սիրում: Երբ փոքր էի, մտածում էի, որ էդպես են ասում, որպեսզի դուրս չգնանք խաղալու, բայց հիմա արդեն հասկանում եմ, որ ձյունն իրոք մեծերին բերում է մի շարք խնդիրներ: Սակայն սիրելի տատիկ-պապիկներ, մայրիկներ ու հայրիկներ մեզ էլ հասկացեք, մենք ձմեռն առանց ձյուն չենք սիրում:

Եվ վերջապես, յուրաքանչյուր եղանակ ունի իր կանոնները. եկեք ձյունն ընդունենք բարով, որպեսզի նա մաքրի ու տանի 2016-ի բոլոր անհաջողությունները, և 2017-ը սկսենք այնքան մաքրությամբ, ինչպիսին է ամբողջ գիշեր տեղացած ձյան սպիտակ շերտը:

Ողջու՜յն ձյուն, ես քեզ շատ էի սպասել:

lilit manukyan

Եղբայրս

2016թ. ապրիլի երկուս: Գիշերվա ժամը երկուսին թշնամու արկերը  ռմբակոծում են Լեռնային Ղարաբաղի Մարտունու շրջանի երրորդ պաշտպանկան գիծը, որտեղ ծառայում էր տասնիննամյա զինվոր եղբայրս: Հենց այդ պահին նա կանգնած էր առաջնագծում, բայց երբևէ չէր պատկերացրել, որ իր դիմաց են դուրս եկել թշնամու բազմահազարանոց բանակն ու վարձու ահաբեկիչները: Թշնամու առաջին արկի պայթելուց հետո խրամատը ամբողջ երկայնքով ծածկվել էր հաստ հողի շերտով: Եղբայրս և իր զինակից ընկերները, հետևելով հրամանատարի հրամանին, նահանջում եւ թաքնվում են իրենց թաքստոցներում: Այդ ընթացքում թշնամին ոչ մի րոպե չի դադարում ռմբակոծության տակ պահել մեր առաջնագիծն ամբողջ երկայնքով: Լուսադեմին նրանք չունեին խմելու ջուր և անհրաժեշտ սնունդ: Բոլորը մնացել էին փլատակների տակ, հրամանատարը զգում է, որ զորքը կարող է հայտնվել սովի և ծարավի ճիրաններում և տղաներին ասում է.

-Ո՞վ է ձեզանից ամենախիզախը, որ կարողանա մոտենալ հաց բերող մեքենային, որպեսզի զորքի համար հաց բերի, քանի որ մեքենան չի կարողանում մոտենալ: Թշնամին կարող է նկատել և պայթեցնել այն:

lilitmanukyan2Եղբայրս անմիջապես արձագանքում է հրամանատարին, որ ինքը կփորձի գնալ և հաց բերել: Եղբայրս սողալով գնում է դեպի պայմանավորված վայրը, նրա գլխի վրայով անցնում էին թշնամու փամփուշտները: Վերջապես եղբայրս մոտենում է մեքենային, վարորդը պարկով հացը կապում է եղբորս թիկունքին, և եղբայրս նորից հետ է վերադառնոմ ընկերների մոտ` չվախենալով թշնամու գնդակներից: Սողալու պատճառով նրա ծնկներն ու արմունկները վերքոտվում ու արյունահոսում են, բայց նա հանուն իր ընկերների դիմանում էր այդ բոլոր դժվարություններին և ցավերին:

Ես հպարտ եմ, որ ունեմ այդպիսի քաջ եղբայր:

seda harutynyan-2

Մինչև լույսը կբացվի

Մտքիս եկավ գրել մահվան մասին։ Շատ վատ ու մռայլ թեմա է։ Իսկ դու կարո՞ղ ես ասել, թե ինչ է մահը։ Լա՛վ, անցանք։

Ամեն օր մենք վիճում ենք, սիրահարվում, ատում, հիասթափվում, նոր շունչ առնում, և ամեն օր նոր մտքեր են ծագում հաջորդ օրվա համար։ Նոր պլաններ, նոր համարձակ քայլեր և այլն։ Իսկ դու երբևէ մտածե՞լ ես, որ կարող է առավոտյան չարթնանաս։ Գլուխս ամեն գիշեր լցված է այդ հիմար մտքերով, և նրանով, թե ինչ կլինի, եթե հաջորդ առավոտս չլինի։ Սարսափելի է։

Երբ կռվում եմ մեկի հետ, և այդ մեկը ինձ հարազատ մարդ է, գիշերը՝ քնելուց, մտածում եմ, իսկ եթե վաղը նա չլինի՞, կամ չլինեմ ե՞ս։ Եվ այդ միտքը գլխումս, որոշում եմ մի կողմ դնել հպարտություն կոչվածը, և ներողություն խնդրել հենց գիշերը, հենց այդ պահին։ Եվ կապ չունի` ես եմ մեղավոր եղել, թե դիմացինս, այդ բառը գրելուց կամ ասելուց հետո սիրտս թեթևանում է։
Հաճախ կարծում եմ, որ հաջորդ օրը արթնանալուս հույսերը ավելի մեծ են այն ժամանակ, երբ գիշերը աղոթում եմ։
Կար ժամանակ, երբ Աստծուց միայն պահանջում և խնդրում էի, իսկ հիմա ամեն գիշեր պատուհանի մոտ կանգնած նայում եմ երկնքին, և շուրթերս ինքնաբերաբար արտասանում են․շնորհակալ եմ։
Իսկ ինչի՞ համար եմ շնորհակալ։ Շնորհակալ եմ, որ արթնացա, տեսա ինձ շրջապատող հիասքանչ աշխարհը, ապրեցի և վայելեցի անգամ այսօրվա սպիտակ թերթիկիս վրայի սև բծերը։

Եկեք պատկերացնենք, որ կա մեկը, որ գրում է մանրամասնորեն մեր այդ օրվա բոլոր մտածածներն ու կատարածները։ Ու մի օր, շա՜տ տարիներ հետո, մեզ են հանձնելու այդ գիրքը։ Եկեք ապրենք այնպես, որ գիրքը կարդալու ընթացքում չամաչենք և չհիասթափվենք ինքներս մեզանից։ Իսկ եթե արդեն ինքներս մեր ձեռքով սևացրել ենք այդ էջերը, ի՞նչ ենք անելու։ Երբ գիրքը դեռ չնթերցած, այդքանը գիտակցում ենք, պետք է ուղղակի վեր կենալ, պատռել այդ գիրքը և սկսել նորից։ Այո՛, պատռել։
Շատերը վախենում են մահից, շատերը մահացածներից, իսկ ես վախենում եմ միայն հոգեվոր մահից։ Ի՞նչ է դա։ Ես չգիտեմ` դա ինչ է, բայց գիտեմ, որ այդ մահվան ժամանակ դու ապրում ես այնտեղ, որտեղ ապրել ես միշտ, միայն շուրջդ ամեն ինչ մութ է ու մռայլ։

Եկեք ապրենք մաքուր, ապրենք ազնիվ, քանի որ մենք չգիտենք` որն է լինելու մեր վերջին օրը։ Ապրենք այնպես, որ երկար, շատ երկար տարիներ մեզ հիշեն ու գովեն։ Եկեք ապրենք` կողմ դնելով հպարտություն, գոռոզություն, եսասիրություն ասվածները։ Եկեք ապրենք զգացումով, որ ապրում ենք վերջին անգամ։

Ինքս էլ ինձ չեմ հասկանում, բայց զգում եմ, որ դուք էլ խորհելու ժամանակ կունենաք և կկազմեք լավ ապրելու ձեր բանաձևը:

diana karapetyan

Իմ կորեացիները

-Չինացին դու ես, էյ… Իրենք կորեացի են:

Ու նորից ես ասացի այս խոսքերը: Ճիշտն ասած, արդեն չեմ հիշում, թե քանի անգամ եմ այս արտահայտությունը ասել:
Հոգնել եմ արդեն բոլորին բացատրելով, որ կորեացին ուրիշ է, չինացին` ուրիշ, ճապոնացին էլ ընդհանրապես ուրիշ: Չէ, իրենց համար բոլորը նույնն են, բայց դե ես հո իրենց տարբերո՞ւմ եմ:

Պատճառն այն էր, որ երեք տարի առաջ սկսեցի նայել դոռամաներ, անիմեներ և լսել քեյ-փոփ: Տարվելով Հարավային Կորեայով, ես կառուցեցի իմ փոքրիկ աշխարհը:
Եվ այսպես, իմ փոքրիկ աշխարհի դռները բացում է քեյ-փոփը (K-pop): Հիմա կհարցնեք, թե դա ինչ է: Քեյ-փոփը կորեական երաժշտությունն է: Ես արդեն երեք տարի է քեյփոփեռ եմ (քեյփոփեռ` քեյ-փոփ լսող): Հիշում եմ, երբ առաջին անգամ լսեցի քեյ-փոփ, մի տեսակ տարօրինակ զգացողություն ունեի, չգիտեի` հավանո՞ւմ եմ, թե` չէ: Մի խումբ ասիացի տղաներ երգում և պարում էին: Հետաքրքիրն այն է, որ նրանք մի 10-ը հոգի կլինեին, բայց այնքան հավասարաչափ էին շարժվում, կարծես ռոբոտներ լինեին, բայց միաժամանակ այնքան գեղեցիկ էր նայվում:

Հետո` մեկ, երկու, և ես ինքս չգիտեի, թե ինչպես սկսեցի ամեն օր լսել այդ երաժշտությունը: Իմ երգացանկից անհետացան բոլոր ռուսական և ամերիկյան երգերը, այն լցված էր ամբողջովին քեյ-փոփով: BTS (ԲիԹիԷս), EXO (ԷՔՍՈ), BIG BANG (ԲԻԳ ԲԵՆԳ), BAP (ԲԷՓ), GOT7 (ԳԱԹ ՍԵՎՆ), 2PM (ԹՈՒ ՓիԷմ) այս խմբերը դարձան իմ անբաժան ուղեկիցները: Սկսեցի բոլորին տարբերել, և մի բան կասեմ. իրենք բոլորովին էլ իրար նման չեն: Հիմա անգամ ձայներով եմ տարբերում, թե երգում որ հատվածը ով է երգում:

Հայրս

arxivՎերջերս «Գործընկեր» ամսագրում լույս տեսավ հարցազրույց Լևոն Ջավախյանի հետ: Ամսագրի ընթերցողներին հետաքրքրեց, թե ով է Լևոն Ջավախյանը: Նախ ասեմ, որ նա իմ հայրն է: Երբեմն անում է այնպիսի բաներ, որ առաջացնում է իմ և ընտանիքիս մյուս անդամների զայրույթը: Օրինակ` իր գլխավոր հերոսների դերերը վերագրում է մեզ:

Հիշում եմ, թե ինչպես մի անգամ հայրս որոշեց պատկերել մի սովորական հանգստյան առավոտ մեր ընտանիքում: Երբ նա գրեց իր պատմվածքի առաջին էջը, ինձ հետաքրքրեց, թե ինչ է նա այդպիսի ջանասիրությամբ գրում: Խնդրեցի նրան կարդալ իր գրածը: Սկզբից հայրիկն ասաց, որ չի կարող կարդալ չվերջացրած պատմվածքը: Ես կարդալուց հետո հասկացա, թե ինչու էր նա հակառակվում: Պատմվածքում ես օրն սկսում էի լաց լինելով և ինչ-որ բան պահանջելով: Եղբայրս հավանեց պատմվածքի սկիզբը և պահանջեց, որ գրվի նաև շարունակությունը: Բայց երկար պայքարից հետո ես հասա իմ նպատակին, և պատմվածքը մնաց անավարտ:

Հայրս շատ ցրված է: Երևի այդպիսին են բոլոր գրողները: Նա շատ է սիրում հարցեր տալ, բայց պատասխանները, չգիտես ինչու, նրան այնքան էլ չեն հետաքրքրում:

Մանկությունից հիշողությանս մեջ է մնացել նաև մեկ այլ դրվագ: Քնելուց առաջ եղբայրս համոզում էր հայրիկին` կարդալ Թումանյանի «Գիքորը»: Դա մեր ամենասիրած ստեղծագործությունն էր: Հայրս ոգևորված սկսում էր կարդալ, և ամեն անգամ, երբ հասնում էինք պատմվածքի այն հատվածին, երբ հայրը գալիս է հիվանդ որդու մոտ, ես սկսում էի լաց լինել:

Ինձ հաճախ են հարցնում, թե արդյո՞ք ես կցանկանայի, որ հայրս ունենար ուրիշ մասնագիտություն: Ես չեմ կողմնորոշվում` այո՞ պատասխանել, թե՞ ոչ, որովհետև համոզված եմ. լիներ նա պատմաբան թե հաշվապահ, միևնույն է, էլի գրելու էր…

Աննա Ջավախյան, 17տ., 1998թ.

Astghik Ghazaryan

Ապրես, կարդացինք, շատ լավն էր

-Ի՜նչ լավն էր նյութդ, ապրե՛ս, Աստղի՛կ ջան,-ոգևորում են ինձ համագյուղացիներս, երբ 17.am-ում տեղադրվում են իմ նոր նյութերը: Իսկ ես չեմ կարողանում համեստությամբ թաքցնել ժպիտս, որն արտահայտում է իմ մեծ ուրախությունը: Ի՞նչ էի անելու ես, եթե չլիներ 17.am-ը. չէ՞ որ մեր գյուղում ոչ ոք չէր կարողանա կարդալ նյութերս և ընդհանրապես չէր իմանա, որ կարողանում եմ ստեղծագործել:

Չծիծաղես, բայց ինքս էլ չգիտեի, որ ստեղծագործելու ընդունակություն ունեմ մինչև «Մանանա» կենտրոնի՝ Իջևանում դասընթաց անցկացնելը: Դա երեք տարի առաջ էր, և այդ ժամանակից սկսեցի ինձ բացահայտել: Կենտրոնում սովորեցրին ստեղծագործելու արվեստի նրբությունները: Այնտեղի սան դառնալուց հետո սկսվեցին իմ հաջողությունները. կենտրոնի և նրա մի քանի սաների օգնությամբ ես իրականացրի երազանքս. նկարեցի ֆիլմ տասնհինգ հոգանոց ընտանիքիս մասին: «Մանանան» ինձ օգնեց նաև մասնագիտական կողմնորոշման հարցում. չէ՞ որ բանասիրությունը ինչ-որ չափով առնչվում է լիագրության հետ: Կարծում եմ՝ լրագրողը պարտավոր է անթերի իմանալ մայրենի լեզուն, ուստի ես՝ որպես պատանի լրագրող, ձգտում եմ հայոց լեզվի իմացությունս կատարելագոծել, և դա կարծես ինձ հաջողվում է. այս տարի հայոց լեզվի օլիմպիադայում 2-րդ կարգի դիպլոմ եմ ստացել, գերազանց հանձնել եմ հայոց լեզվի քննություններս և ընդունվել համալսարան: Հուսով եմ, որ հաջողություններիս այս շարքը դեռ պիտի երկարի:

Անչափ երախտապարտ եմ «Մանանա» կենտրոնին և 17.am-ին, որ սկիզբ դրին իմ հաջողություններին և ինձ պարգևեցին հաճախ լսել մի անսպասելի արտահայտություն, որին ամեն մի ստեղծագործող իր մտքի մի փոքրիկ անկյունում միշտ էլ անհամբեր սպասել է.

-Ապրե՛ս, շատ լավն էր…

Տաթև

Լուսանկարը` Նարեկ Դավթյանի

Լուսանկարը` Նարեկ Դավթյանի

Ըստ ավանդույթի Լենկ Թեմուրը կամեցել է հիմնահատակ կործանել Տաթևի վանքը և արմատախիլ անել նրա մոտ գտնվող շարժական Գավազան սյունը։

Լուսանկարը` Նարեկ Դավթյանի

Լուսանկարը` Նարեկ Դավթյանի

Դրա համար նա հրամայել է իր հրոսակներին լծել զույգ գոմեշ, գութանի շղթայով կապել սյունը և ձգել։ Հենց որ գոմեշները սկսում են ձգել, շղթան կտրվում է, և նրանք գահավիժում են ձորը։ Տեսնելով այդ, Լենկ Թեմուրը հեռանում է Տաթևից:

Լուսանկարը` Նարեկ Դավթյանի

Լուսանկարը` Նարեկ Դավթյանի

Սուրբ տեղը երբեք ավերակ չի դառնա:

artyom safaryan

Մեր ժամանակի հերոսները

Հաճախ փողոցով քայլելիս ճանապարհս հետաքրքիր դարձնելու համար փորձում եմ կռահել մարդկանց մտքերը, որոնց նկատում եմ ճանապարհին: Նայում եմ ու անընդհատ նկատում, որ մարդիկ դեմքի նույն տխուր ու մտախոհ արտահայտությամբ են քայլում, և դա հաստատ բարեկեցիկ կյանքից չէ, որ այդպես է:

Այս հոդվածս առավել պարզ եմ գրելու, քանի որ միտքը, որ պետք է առաջ քաշեմ, բոլորիս էլ պարզ է, բայց ոչ ոք չի բարձրաձայնում այդ մասին:

Մարդկային դեմքի այդ տխուր այլայլումը պայմանավորված է սոցիալական վատ պայմաններով, որոնք կարծես անվերջ դարձել են մեր ճակատագրի մի մասը: Եվ ինչպե՞ս կարելի է դուրս գալ այս իրավիճակից:

Տարբեր ժամանակներում մարդիկ ստեղծել են հերոսներ, որոնք երբեմն գերմարդկային ուժով, իսկ երբեմն մտքի անբնական զորությամբ կարողացել են լուծել այդ խնդիրները: Բայց նրանք դա արել են մարդկային երևակայության մեջ, իսկ մարդիկ ամեն անգամ ավելի ու ավելի են հավատացել իրենց երևակայությանը և ստեղծել են նոր հերոսներ, որոնք մեկ հպումով վերականգնում էին արդարությունը, վերացնում սովը և հիվանդությունները: Հին աշխարհում դրանք հեթանոսական աստվածներն էին, միջնադարում քաջ ասպետները, իսկ ներկայումս դրանք սուպերհերոսներն են, ինչպես Բեթմենը, Սուպերմենը և շատ ու շատ ուրիշ «տրիկոյակիրներ»: Ու ամեն անգամ մարդկությունը ոգեշնչվելով այս հորինված կերպարներով, մոռանում է, որ հենց իր մեջ կան իրական հերոսներ, որոնցով պետք է ոգեշնչվել և որոնցով պետք է հպարտանալ:

Հիվանդ ու միայնակ մայրը, որը աշխատում է երկու տեղ, որպեսզի կարողանա պահի իր երեխաներին, մի՞թե հերոս չէ: Բժիշկը, որը 12 ժամ առանց մի վայրկյան ընդմիջելու, վիրահատություն է կատարում, հերոս չէ՞: Լրագրողը, որը կյանքի գնով լուսաբանում է թեժ կետերը, բացահայտում սուտն ու կեղծիքը, մի՞թե հերոս չէ: Մարզիկը, որը մարզվելով հետնախորշերում, դառնում է աշխարհի չեմպիոն, մի՞թե նա հերոս չէ: Գրողը, որ իր ստեղծագործություններով մի ամբողջ սերունդ է դաստիարակում, հերոս չէ՞: Քահանան, որ Պատարագ է մատուցում անգամ լքված եկեղեցում, մխիթարության խոսք բերում սգավորին, հաճախ իր վիշտը անտեսելով, արդյո՞ք նա հերոս չէ: Մեծահարուստը, որն իր գումարն ուղղորդում է բարեգործության, մի՞թե հերոս չէ: Եվ վերջապես զինվորը, որն իր կյանքը վտանգելով, օր ու գիշեր հսկում է սահմանը, մի՞թե հերոս չէ: Իսկ մարդիկ ընկել են այդ «տրիկոյակիրների» հետևից, մոռանալով, որ հերոսները իրենց կողքին են, նույն քաղաքում, նույնիսկ նույն շենքում: Ահա մերօրյա հերոսները, որոնք հետ են մղել ամենադաժան «բռնցքամարտիկի»` կյանքի հարվածները: Նրանցով մենք պետք է հպարտանանք և ոգեշնչվենք:

serine harutyunyan

Կարոտս

Ժամը չգիտեմ էլ քանիսն է. դրսում մութ է, իսկ սենյակիս լույսն ինչպես միշտ վառ է: Աչքս գցում եմ ժամացույցին. ուշ է, պետք է գոնե մի քիչ քնել: Անջատում եմ լույսն ու պառկում: Խավարի մեջ մի լույս էլի վառ է մնում: Հեռախոսս է: Արդեն կարծես մեխանիկորեն վերցնում եմ, հավաքում կոդը, բացում նկարներն ու երկա՜ր նայում, հիշում, կարոտում, ժպտում ու տխրում… Համատարած խավարի մեջ հազիվ նշմարելի լույսը դեռ երկար վառ է մնում:

Դուռը թակում են, համոզված եմ՝ էլի նա է: Ամեն անգամ անկոչ հյուրի նման գալիս է, թակում սենյակիս դուռը ու բացվելուն պես ինքն իրեն ներս է գցում, անգամ առանց հարցնելու կարելի է, թե՞ ոչ: Նստում է մահճակալիս մի անկյունում, հետևում, թե ինչպես եմ շարունակում նայել նկարին: Հետո մի արհամարհական հայացք է գցում վրաս ու քմծիծաղ տալիս, առաջ է գալիս, թուլացած ձեռքերիս միջից հեշտութամբ վերցնում հեռախոսս ու մի կողմ գցում: Հետո բռնում է ձեռքս ու տանում իր հետևից: Չեմ էլ հասկանում, թե ինչպես, առանց առարկելու գնում եմ նրա հետ: Իսկ նա ստիպում է հիշել այսօրը, երեկը, մի քանի օր, մի քանի շաբաթ ու մի քանի ամիս առաջը: Հետո էլի նույն արհամարհական ժպիտով ինձ է նայում, երևի ուզում է ասել, որ ինքն այս անգամ էլ ինձնից ուժեղ գտնվեց ու ինձ կարողացավ գցել հիշողութունների գիրկը: Կարծես անզգայացած, լուռ ենթարկվում եմ նրան, իսկ նա շարունակում է ձեռքս բռնած ինձ իր հետևից տանել, խճճելով ինձ հիշողություններիս անեզր ծովում: Դեռ երկար քայլում ենք: Շուտով կլուսանա: Նստում ենք մի նստարանի՝ մի փոքր շունչ քաշելու: Շատ եմ հոգնել, գլուխս հենում եմ նրա ուսին ու անմիջապես քնում: Զգում եմ, ինչպես է գրկում ինձ, տանում տուն, մի կերպ բացում սենյակիս դուռն ու ինձ պարկեցնում մահճակալիս վրա: Հետո, էլի լուռ նստում է կողքիս ու էլի, ինքն իրենից գոհացած երկա՜ր նայում ինձ:

Արևի լուսավոր շողերն աչքերիս են ընկնում, ձեռքս տանում եմ դեպի աչքերս, ու էլի դժգոհում, որ ինչ-որ մեկը հերթական անգամ հետ է քաշել սենյակիս վարագույրը: Վեր եմ կենում տեղիցս, գնում դեպի դուռը: Ինչ-որ անծանոթ, թրջած թաշկինակ է ընկած: Արդեն պարզ է, էլի նա է եկել` կարոտս, էլի ստիպել կարոտել, լացել: Հետո մաքրել արցունքներս ու լուռ հեռացել: Թաշկինակն էլ երևի պատահական է գրպանից ընկել, չնայած, ի՞նչ իմանաս, գուցե կրկին անգամ ինձ այցի գալու առիթ ունենալու համար է:
Կարոտս` էլի նա էր եկել: Երևի էլի կգա, կարոտս…

Ani Ghulinyan

Առանց շրջապատի մարդն ո՞ւմ է պետք

Դեռ փոքր տարիքից ես մեծացել եմ մի ընտանիքում, որը մի մեծ շրջապատի մասն է կազմում: Ես էլ իմ կամքից անկախ դարձել եմ այդ շրջապատի բաղկացուցիչ մասը: Այնպես է ստացվել, որ մայրիկիս մորաքրոջ ու հորաքրոջ աղջիկները և հայրիկիս ընկերները իրար հետ են ամուսնացել, ու այս մեծ շրջապատի մեջ շփումը հիմնված է ոչ միայն ընկերական, այլև բարեկամական կապերի վրա:

Ես այդ շրջապատի ամենամեծ երեխան եմ, մնացածները ինձնից ամենաքիչը՝ երեք տարով փոքր են, ու ես շատ հաճախ ինձ իրավունք եմ վերապահում նրանց վրա բարկանալու: Նաև խորհուրդներ եմ տալիս, մի խոսքով՝ ավագ ընկեր եմ:
Ինձ միշտ հիացրել է հայրիկիս ընկերական շրջապատի պարտաստակամությունը ու կազմակերպվածությունը: Ամեն տարի պարտադիր նրանք, այսպես կոչված, «քեֆ» են անում Ամանորին, մարտի ութին, ապրիլի յոթին, մայիսի իննին, հունիսի մեկին: Ավելացված նաև ամռան ընթացքում հանդը (բնության գիրկը) կամ գետ գնալը:

Ամառային մի արևոտ օր, զանգահարում է հայրիկիս ընկերներից մեկը.
-էսօր մի կողմի վրա չգնա՞նք:
-Գնա՛նք:
Այս գնանքից ամենաքիչը երեսուն րոպե հետո ամեն ինչ պատրաստ է, ու մենք` մեքենաների մեջ տեղավորված: Հիմնականում երեխաների հորդորով, գնում ենք Դեբեդ գետի մաս կազմող և մեր գյուղին մոտ գտնվող Մարց գետը:
Ընտանիքիս անդամների ծննդյան օրերին մեր տունը սովորաբար մարդաշատ է լինում, կեսօրին երեխաներն են գալիս, երեկոյան՝ մեծահասակները: Դե, քանի որ մեր տանը մեծահասակներ (տատիկներ, պապիկներ) չկան, ավելի հարմար է «քեֆ» անելը, չէ որ բարձր ձայներով ոչ ոքի չենք խանգարում: Չգիտեմ՝ ինչի՞ց է, որ վերջերս այդ «շախ» ասվածը փոքր ինչ պակասել է: Առաջ, ավելի շատ էին պարում: Ինչևէ: Միշտ, նայելով այս ամենին, մտածել եմ, որ երբ մեծանամ, ես էլ պիտի այսպիսի շրջապատ ստեղծեմ. մի վստահության շրջանակ, որտեղ մեկը մյուսին մինչև վերջ նվիրված կլինի:
Ամեն տարի իմ ծննդյան օրը, երբ ընկերներս գալիս են (նրանք էլ իմ փոքր շրջապատն են), ծնողներս հորդորում են.
-Միշտ էսպես հավեսով լինեք, շուտ-շուտ հավաքվեք, դպրոցն ավարտելուց հետո էլ ձեր ընկերությունը պահեք: Թե չէ, առանց ընկերների, առանց շրջապատի՝ մարդն ո՞ւմ է պետք: