Մարի Բաղդասարյանի բոլոր հրապարակումները

Mari Baghdasaryan malishka

Ուզում եմ ներկայացնել Հայկին

Հարցազրույց Հայկ Ասատրյանի հետ

 Երիտասարդ երգիչ, որն արդեն երկու տարի է, ինչ ստեղծագործում է հիփ հոփ ժանրում: Նա ընդամենը քսան տարեկան է, և արդեն հասցրել է սիրվել շատերի կողմից: Իմ օրն է անցնում նրա երգերի ներքո։ Վստահ եմ, որ շատերի համար նույնպես նրա երգերը առօրյայի մի մասն են կազմում: Լսում էի երգն ու ցանկություն առաջացավ հարցազրույց ունենալ երգի հեղինակ, կատարող Հայկ Ասատրյանի հետ:

-Ինչպե՞ս եղավ մուտքը դեպի երաժշտական ասպարեզ:

-Փոքր տարիքից ցանկություն է եղել այդ ասպարեզ մուտք գործել, և արդեն երկու տարի է, ինչ ստեղծագործում և կատարում եմ հիփ հոփ ժանրում:

՞րն էր Ձեր առաջին երգը:

-«Մի հեռացիր» երգն էր:

-Ասում են՝ պետք չէ չարչարել մտքերն ինչ-որ բան գրելու համար, տողերը պետք է սրտից գան։ Դուք, երբ սկսում եք գրել, խոսքերը գալիս են Ձեր սրտի՞ց, գրում եք այն, ինչ զգո՞ւմ եք:

-Փորձում եմ ամեն գրածս երգի մեջ անկեղծ տողեր մտցնել, ու հենց այդ պատճառով է, որ որոշ երգեր շատ հոգեհարազատ են մարդկանց:

-Վերջերս դուք բացեցիք ձայնագրման ստուդիա՝ «Moog Records»-ը, հե՞շտ է ստուդիայում աշխատելը:

-Ճիշտն ասած՝ ես ավելի շատ զբաղված եմ ադմինիստրատիվ աշխատանքներով, ստեղծագործական մասով զբաղվում են այլ մարդիկ: Ինչպես ցանկացած ձայնագրման ստուդիա Հայաստանում, սկզբում կան դժվարություններ, բայց վստա՛հ եմ, որ ամեն բան լավ կլինի:

-Ձեր «Թե աչերս քեզ որոնեն» երգը մեծ արձագանք գտավ համացանցում և շատ սիրվեց։ Ինչո՞վ էր այն տարբերվում Ձեր մյուս երգերից:

-Ինձ համար սպասելի էր, որ այդ երգը նման արձագանք կունենա։ Երբ առաջին անգամ լսեցի այդ երգը, պատկերացնում էի, թե ինչպես կներկայացնեմ այն իմ տարբերակով:

-Ձեր վերջին համագործակցությունը եղել է Մարիշա Միրզոյանի հետ: Հե՞շտ էր նրա հետ համագործակցելը, ինչ-որ դժվարություններ առաջացե՞լ են տեսահոլովակի նկարահանման ժամանակ:

-Մարիշայի հետ համագործակցելը հեշտ ստացվեց, տեսահոլովակի նկարահանման ժամանակ շատ հաճելի մթնոլորտ է եղել՝ առանց խնդիրների և դժվարությունների:

-Ձեր երգերից կարո՞ղ եք առանձնացնել այն մեկը, որ տարբերվում է բոլորից:

-«Թաց աչքեր»-ը: Երևի թե մեկ տարի աշխատանք է տարվել երգի ու տեսահոլովակի վրա, դժվար էր սպասելը:

-Իսկ մոտակա ժամանակներս պատրաստո՞ւմ եք նոր երգ:

-Իհարկե, աշխատանքներ տարվում են:

-Երբևէ մտածե՞լ եք մեծ բեմերի մասին, հնարավո՞ր է մի օր Ձեր ընկերների հետ համերգ ունենաք։

-Իհարկե, ոչ թե հնարավոր է, այլ այդպես լինելու է մոտակա ժամանակներս:

Մալիշկայի տարեգիրը

Լուսանկարը՝ Մուշեղ Կուրեխյանի

Լուսանկարը՝ Մուշեղ Կուրեխյանի

Այս պատմության հեղինակը պատերազմի վետերան Գրիշա Հովհաննիսյանն է: Նրա 90-ամյա կինը՝ Օվսաննան, ամուսնու գրածի հիման վրա պատմում է Մալիշկա գյուղի պատմությունը: Բայց մինչ պատմությանն անցնելը տիկին Օվսաննան պատմում է ամուսնու մասին:

-Ամուսինս բանակ է գնացել 1939 թվականին: 1941 թվականին պետք է վերադառնար, բայց հայրենական պատերազմի սկսելու պատճառով մնաց այնտեղ վեց տարի: Այդ տարիների ընթացքում նա տեսել է Լենինգրադի շրջափակումը: 1945 թվականին ձախ թևի վիրավորմամբ վերադարձել է տուն: Գրիշայի հետ պատերազմ գնացածներից շատ քչերը հետ եկան: Իսկ նա գալուց հետո նշանակվեց ռազմագիտության ուսուցիչ, հետո ռայկոմի բաժնի վարիչ: Երկու տարի անց ազատման դիմում գրեց ու ազատվեց վարիչի պաշտոնից, որից հետո սովորեց և ավարտեց պատմության հեռակա բաժինը ու 40 տարի աշխատեց որպես պատմության ուսուցիչ: Այդ տարիների ընթացքում նա շատ է գրել, իր գրած մի հոդվածի համար արժանացել է մրցանակի:

Գրիշա Հովհաննիսյանը իր գրածը վերնագրել է «Մալիշկան անցյալում»:

«735 թվական: Ողբերգական մի տարեթիվ Եղեգյաց գավառի համար: Օգոստոսի կեսերին՝ ուշ երեկոյան, ժայթքեց Դալիթափան, ու լավան իր կրակե բոցերի մեջ առավ տասը հազար բնակչություն ունեցող Մոզ ավանը: Բնակչության գերակշռող մասը մնաց քարե կառկառների տակ, միայն շատ քիչ ընտանիքների հաջողվեց փրկվել: Փրկվածները բնակություն հաստատեցին Մոզից հյուսիս-արևմուտք ընկած բլրի լանջին: Բնակիչները շաբաթներով, ամիսներով ահ ու սարսափի մեջ էին: Եվ մեկը մյուսին հանդիպելիս, հրաբխի թողած սարսափի հետևանքով, ձեռքը մեկնելով հրաբխից ավերված Մոզ ավանին, ասում էին. «մե-ել-իշկա»: Եվ այդ բառը հաճախ էր կրկնվում:

Հեռու-մոտիկ գյուղերից գալիս էին փրկված բնակիչների մոտ՝ տեսնելու ողբերգական վիճակը: Նրանք նույնպես լսում էին բազմիցս կրկնված բառը և արտասանում էին Մալիշկա: Այդ օրվանից նոր բնակավայրը անվանում են Մալիշկա:

Անցնում են տարիներ, ավելանում է բնակչությունը: Կառուցվում են երկհարկանի շինություններ: Բնակիչները փորձում են ամեն ինչ նմանեցնել Մոզ ավանին:

Գյուղի անվանակոչման մասին կան շատ կարծիքներ: Ըստ դրանցից մեկի՝ Մալիշկա անունը դրվել է 1828 թվականից հետո, այսինքն՝ բնակչության՝ այնտեղ հաստատվելուց հետո: Այդ կարծիքը ճիշտ չէ: Մալիշկա անունը եկել է դարերի խորքից, նորեկները այն իրենց հետ բերել են Պարսկաստանից: Զարմանալի ոչինչ չկա: Մեզ, մեր որդիներին հայտնի է, որ մեր պապերը գաղթել են Սավրայից, Սալմաստից, Արդաբիլից, որ մեր պապերի նախնիներին Շահ Աբասը գաղթեցրել է հարևան գյուղերից:

1832 թվականին Արևմտյան Հայաստանից Մալիշկա է գաղթել Մխոն իր եղբոր՝ Սերգեյի հետ: Սկզբում նրան չեն ընդունել, իսկ հետո, Ռոսափի միջամտությամբ, որը ազդեցիկ մարդ էր ու մեծ հարգանք ուներ բնակիչների շրջանում, թույլատրում են մշտական բնակություն հաստատել:

1903 թվականին Մալիշկա է գալիս Խաչատուր անունով մի անձնավորություն: Ամեն գիշեր նա գիշերում էր մեկի տանը և տվյալ տանը եղած երեխաներին սովորեցնում էր այբուբենը: Նրանից գրաճանաչություն սովորեցին Վարդան Նազարյանը, Սուրեն Սարգսյանը, Գրիգոր Ղազարյանը, Սուրեն Արզումանյանը և այլք»…

Լուսանկարը՝ Մարի Բաղդասարյանի

Լուսանկարը՝ Մարի Բաղդասարյանի

Ամուսնու գրածը կարդալիս Օվսաննա տատիկի աչքերը լցվեցին արցունքներով: Թերթելով ամուսնու գրածները՝ նա շատ հուզվեց: Նաև ասաց, որ իր վեց թոռները այժմ ծառայում են բանակում:

-Իմ թոռներին և մնացած զինվորներին առողջություն, հաջողություն, անփորձանք ծառայություն և խաղաղություն եմ մաղթում:

Տիկին Օվսաննան երկար նայում էր ամուսնու՝ Գրիշա Հովհաննիսյանի գրածներին և հազիվ շարժելով շուրթերը՝ կարծես փորձում էր կարդալ ու վերհիշել ամուսնու ձեռագիրը:

Mari Baghdasaryan malishka

Մելինեն

Զրուցակիցս Մելինե Հունանյանն է՝ հայրենասեր մի աղջիկ, ով ծնվել է Վայքում, սակայն երկար տարիներ ապրել է Ղազախստանում


-Ինչո՞ւ վերադարձաք Հայաստան:

-Ես կարծում եմ, որ յուրաքանչյուր հայ, ապրելով օտար երկրում, միշտ երազում է հայրենիք վերադառնալու մասին: Չհարմարվեցի Ղազախստանի կյանքին, քանի որ միշտ ցանկացել եմ ապրել Հայաստանում, հայերի մեջ և ունենալ հայ ընկերներ: Հայաստանն ինձ համար ամենահոգեհարազատ բնակավայրն է, որտեղ ես ինձ շատ ազատ եմ զգում, որտեղ ցանկանում եմ ապրել ողջ կյանքս: Եվ ուզում եմ, որ հենց այստեղ ծնվեն և մեծանան իմ երեխաները:

-Ղազախստանը համարո՞ւմ եք Ձեր երկրորդ հայրենիքը:

-Մեկ հայրենիք է լինում, և դա ինձ համար Հայաստանն է:

-Ձեր ծնողներն ու հարազատները ապրում եմ Ձեզանից հեռու, ինչպե՞ս եք համակերպվում:
-Շատ դժվար է ընտանիքից հեռու ապրելը, չնայած նրան, որ մենք հաճախակի ենք հանդիպում: Այնուամենայնիվ, շատ կցանկանայի, որ հարազատներս նույնպես վերադառնան Հայաստան:

-Ավարտելով տուրիզմի բաժինը՝ պատրաստվո՞ւմ եք աշխատել Ձեր սովորած մասնագիտությամբ:

-Շատ հեռու ապագայում նման ծրագրեր ունեմ:

-Հաճա՞խ ե՞ք ճամփորդում:

-Բավականին հաճախ: Եղել եմ Չինաստանում, Ռուսաստանում, Վրաստանում, Պաղեստինում, Մոնտենեգրոյում, Իտալիայում, Հունաստանում, Հորդանանում…

-Իսկ Հայատանում ո՞րն է Ձեր ամենասիրելի վայրը:

-Սիրելի վայրեր Հայաստանում շատ ունեմ, բայց ամենասիրելի վայրերը Ջերմուկն ու Պարզ լիճն են:

-Եղել ե՞ք Ղարաբաղում:

-Հաճախ եմ լինում Ղարաբաղում և հպարտ եմ, որ մեր ազատամարտիկները իրենց արյան գնով պաշտպանել են մեր հողը, իսկ մեր զինվորները՝ մինչև այսօր շարունակում են նրանց գործը:

Ես նրանց մաղթում եմ, որ միշտ լինեն առողջ, ծառայեն անփորձանք և վերադառնան տուն։

«Շատ էգոիստ եմ՝ ինձ գրելուց զրկելու համար»

Զրուցակիցս գրող, բլոգեր,  լրագրող Սյունե Սևադան է: 

-Վաղո՞ւց եք ստեղծագործում: 

-Պաշտոնապես՝ վեց տարի: Փորձեր վաղուց եմ արել՝ յոթ-ութ տարեկանից սկսած:

-Ո՞րն է եղել Ձեր առաջին ստեղծագործությունը:

-Եթե էլի պաշտոնապես, բլոգիս առաջին գրառումը եղել է «Ավել» վերնագրով, որտեղ ես տունը սրբող ավելի մտքերն էի գրել, փոքրիկ գրառում էր: Բայց իմ մեջ շատ տպավորվել է փոքր տարիքում գրած իմ հեքիաթը մի նապաստակի մասին, որի անունը Ձյունիկ էր:

-Ի՞նչն է ոգեշնչում Ձեզ ստեղծագործելիս: 

-Ես չունեմ ոգեշնչում: Որևէ պահի ինչ-որ բան կարող է մեծ ազդեցություն թողնել վրաս, բայց դա ոգեշնչում չէ: Մեկի ձեռքը, մյուսի բառախաղը, երրորդի թարթիչները, հաջորդի թարթիչները, մեկ ուրիշի կոշիկները: Դետալներ, որոնք ուղղակի ինձ դուր կգան: Սրանք ուղղակի վառ կետեր են դառնում պատմվածքներիս մեջ, բայց ես կարիք չունեմ գլոբալ ոգեշնչումների, որովհետև գրելը ևս աշխատանք է՝ տեխնիկական առումով: Իսկ ասելիքը սպառվել չի կարող: Կարծում եմ՝ ինձ մոտ նման խնդիր չի լինում, ես միշտ գրելու բան գտնում եմ: Գուցե չլինի լավագույն գրածը, թույլ ստացվի, հետո ջնջեմ, բայց հնարավոր չէ նստել բլոկնոտի կամ համակարգչի առաջ ու ոչինչ չգրել: Առհասարակ կարծում եմ, որ քո սիրելի գործերը պիտի հասցնես այն մակարդակի, որ ոգեշնչումներից կախված չլինեն: Պիտի կառավարես նրանց, որքանով հնարավոր է:

-Ինչո՞ւ ընտրեցիք հենց լրագրողի մասնագիտությունը: 

-Ժառանգական է: Մայրս, մորաքույրս լրագրողներ են եղել, հայրս՝ օպերատոր, երեք տարեկանից խմբագրությունների պատերի տակ եմ մեծացել, յոթից՝ հաղորդումներ եմ վարել: Հինգ տարեկանից վարել եմ նաև այն համերգները, որտեղ ինքս երգել եմ, բայց երգչուհի դառնալու ճանապարհով չգնացի՝ չնայած ուղիղ տասը տարի բավականին պրոֆեսիոնալ երգել եմ: Ձայնիս լայն դիապազոնը կորցրի, «զոռը» տվեցի գրելուն: Ժուռնալիստիկան ինձ հարազատ մասնագիտություն է, ինձ լավ եմ զգում աշխատանքիս մեջ: Հենց դրա համար էլ ընտրել եմ:

-Իսկ ի՞նչ է գրելը Ձեզ համար: 

-Երևի պաթետիկ մի բան պիտի ասեմ, ինչպես, օրինակ, գրելն իմ կյանքն է, գրում եմ, որովհետև չեմ կարողանում չգրել: Չէ, գրելն ուղղակի մտքերիս մարմնացումն է՝ թղթերի վրա կամ համակարգչում: Ինձ համար շատ կարևոր ու ինձ իսկապես երջանկացնող գործողություն:

-Հաճա՞խ եք վերընթերցում Ձեր գրածները: 

-Շատ քիչ եմ կարդում սեփական գրածներս, դրանք մեծամասամբ չեմ հավանում: Ուղղակի, երբ դրանք հրապարակվում են, այլևս իրավունք չունեմ որևէ բան փոխելու, քանի որ գրվածքներս դադարում են ինձ պատկանել, ընթերցողը դրանց մեջ իր պատկերացումներն է դնում: Դրա համար սեղմում եմ ատամներս ու ձեռքով ճակատիս խփում՝ «էս ինչ էշություն եմ գրել» վանկարկելով: Ասում եմ, բայց շարունակում եմ գրել, որովհետև շատ սիրելի «էշություն» են պատմվածքներս, չափազանց շատ: «Էշությունները» ևս սիրվելու կարիք ունեն, այդ ծանր գործն ինձ վրա եմ վերցրել:

-Ո՞րն է Ձեր ամենասիրելի գիրքը, որ հաճախ եք ընթերցում: 

-Հիմա ինչ-որ փոփոխական վիճակում եմ: Մեկ ամիս առաջ կասեի, որ ամենասիրելի գրողս Չաք Փոլանիքն է: Հիմա չեմ ասի: Ոչ թե որովհետև էլ չեմ սիրում, այլ որովհետև այդ փուլն էլ անցավ: Բրոդսկի եմ հաճախ թերթում, դեռ իր փուլը չի անցել: Հիմա «իմոնքական» նոր գրողներ եմ փնտրում, հուսամ ինձ երկար մենակ չեն թողնի ու կհայտնվեն կյանքումս: Լավ գրքերն ինձ գտնելու սովորություն ունեն՝ ընկերներիս օգնությամբ, ուրիշների գրառումների շնորհիվ, գրախանութների դարակներից աչք ծակելու տարբերակով: Նշանների եմ սպասում:

-Ձեր մասնագիտություններից ո՞րն եք համարում ավելի դժվար: 

-Ոչ մեկը: Ե՛վ պատմվածքներս, և՛ հոդվածներս երգելով եմ գրում: Ավելի դժվար չեն, որովհետև երկուսն էլ իրենց դժվարություններն ունեն, բայց դա ինձ դուր է գալիս: Հեշտ լինեին՝ չէի ընտրի:

-Եթե կանգնած լինեիք ընտրության առաջ, կընտրեք լրագրությո՞ւնը, թե՞ գրելը: 

-Իհարկե գրելը, դա չի քննարկվում: Լրագրությունը իմ շատ-շատ սիրելի մասնագիտությունն է, բայց եթե անկեղծ, առանց դրա էլ կապրեմ: Սկզբում մի քիչ տարօրինակ կլինի, դատարկ կլինի, բայց ամենաուշը մեկ տարուց փոխարինող մի բան կգտնեմ: Ավելին ասեմ, հիմա հանրային կապերն եմ ուսումնասիրում, հանրային կապերի մասնագետ եմ ուզում դառնալ: Լրագրությունը թողնելը հեշտ չէ, բայց հնարավոր է: Շատ էգոիստ եմ՝ ինձ գրելուց զրկելու համար, չի ստացվի, իսկապես ծանր կտանեմ՝ պաթետիզմի ու դրամատիզմի բոլոր մուգ երանգների կիրառությամբ: Բայց նման բան չի լինի, չեմ տեսնում պատճառ, որի համար առհասարակ դադարեցնեմ գրելը:

-Արվեստի ո՞ր ճյուղն եք համարում Ձեզ հոգեհարազատ և ինչո՞ւ: 

-Նոր-նոր սկսել եմ արվեստի պատմություն ուսումնասիրել: Դեռ շատ խակ եմ՝ այս հարցին պատասխանելու համար: Ամեն ոլորտում էլ ունեմ սիրելի գործեր, ճյուղեր, բայց դա քիչ է: Գուցե որևէ մեկը ժամանակի ընթացքում ինձ համար առանձնահատուկ կդառնա, տեսնենք:

-Ինչպիսի՞ բնավորությամբ մարդիկ են Ձեզ դուր գալիս: 

-Ինքնաստեղծ մարդկանց եմ սիրում: Որոնք հատիկ-հատիկ կառուցում են իրենց: Ճաշակից բռնած մինչև սիրելի երաժշտություն, բնավորությունից մինչև արտաքին տեսք: Ուժեղ, ձգտող, քայլեր անող մարդկանց եմ սիրում: Քիչ հանդիպող տեսակ է, բայց ինձ համար՝ անսահման սիրելի:

-Կա՞ ինչ-որ մեկը, ում կցանկանայիք նմանվել: 

-Նմանվել՝ չէ, բայց շատերից եմ սովորում:

-Ո՞րն է Ձեր կարգախոսը: 

-Per aspera ad astra (փշերի միջով դեպի աստղեր):

Հարցազրույցը վարեց` Մարի Բաղդասարյանը

Վերնաշենում

Բացվեց սովորական մի առավոտ, ու ես որոշեցի գնալ Վայոց ձորի մարզի Վերնաշեն գյուղի դպրոց: Հետաքրքիր էր իմանալ, թե երեխաներն ի՞նչ գրքեր են կարդում, ի՞նչ երազանքներ ու նպատակներ ունեն:

Հաճելի էր նաև հարցազրույց ունենալ դպրոցի տնօրեն ընկեր Հարությունյանի հետ:

-Դժվա՞ր է գյուղական դպրոցում տնօրեն լինելը:
-Ոչ միայն գյուղում, առհասարակ, դժվար է տնօրեն լինելը:

-Իսկ դասարաններում սովորող երեխաների քանակը մե՞ծ է:
-Ամբողջ դպրոցում կա 83 աշակերտ, իսկ դասարաններում աշակերտների քանակը 5-11 է:

-Ուսուցիչները գո՞հ են երեխաների սովորելու մակարդակից:

Լուսանկարը` Մարի Բաղդասարյանի

Լուսանկարը` Մարի Բաղդասարյանի

-Դե, միջինից բարձր մակարդակ ապահովում են: Ամեն դասարանում 1-2 գերազանց սովորող աշակերտ կա:

-Ի՞նչ խնդիրներ կան դպրոցում:
-Միայն ֆինանսական խնդիրներ կան:

-Իսկ երեխաների ծնողները օգնո՞ւմ են Ձեզ ինչ-որ հարցերում:
-Այո՛, շատ պատրաստակամ են և հիմնականում շատ են օգնում: Նաև ֆինանսական օգնություն են ցույց տալիս՝ կապված երեխաների սննդի հետ:

-Ի՞նչ միջոցառումներ են կազմակերպվում դպրոցում:
-Տոնական բոլոր օրերը նշվում են, և երեխաների ծնողներն էլ ամեն հարցում աջակցում են:

Լուսանկարը` Մարի Բաղդասարյանի

Լուսանկարը` Մարի Բաղդասարյանի

-Իսկ խմբակներ կա՞ն դպրոցում:
-Դպրոցում առաջ տարբեր խմբակներ են եղել, բայց հիմա միայն ֆիզիկայի ու շախմատի խմբակներն են մնացել:

Տնօրենի հետ զրույցս վերջացնելուց հետո ուսումասվարի` Կարինե Ստեփանյանի ուղեկցությամբ մտա 9-րդ, 11-րդ և 12-րդ դասարաններ: Դասարաններում էլ մի փոքր հարցազրույց ունեցա երեխաների հետ: Երբ հարցրի, թե ո՞ր առարկան են սիրում և ի՞նչ մասնագիտություն են ընտրել, Լիլիթն ասաց.

-Ես սիրում եմ կենսաբանություն առարկան և ընտրել եմ դեղագործի մասնագիտությունը:

Հայկուշիկն ասաց.
-Ես էլ ապագա տնտեսագետ եմ:

-Իսկ ընթերցասերներ կա՞ն դասարանում, և եթե այո, ո՞ր հեղինակների գրքերն եք կարդում:
-Կարդում ենք տարբեր գրքեր, բայց բոլորիս համար սիրելի է դարձել Պարույր Սևակի բանաստեղծությունների ժողովածուն:

-Իսկ տղանե՞րն ինչ մասնագիտություն են ընտրել:
-Մասնագիտությունը մի կողմ, առաջին հերթին մենք ցանկանում ենք ծառայել հայկական բանակում և պաշտպանել մեր հայրենիքը:
Այս խոսքերը ես լսեցի բոլոր տղաներից…

Mari Baghdasaryan malishka

Գրադարանում

Եղեգնաձորի մարդաշատ փողոցներում անձրևոտ աշուն է: Մարդիկ քայլում են անձրևանոցով կամ առանց անձրևանոցի: Ու ես էլ շատ մարդկանց նման քայլում եմ առանց անձրևանոցի, անցնելով ծանոթ մայթերով` տեսնում եմ ջրափոսերում իրենց գեղեցկությունը կորցրած տերևներ: Ցանկություն է առաջանում գրադարան մտնելու: Մտնում եմ ու դուռը բացելուն պես իրենց ջերմ ժպիտով ինձ ողջունում են գրադարանավարուհիները: Հետո հարցնում են, թե այս անգամ ի՞նչ գիրք եմ ուզում կարդալ:

-Դե, այս անգամ որոշել եմ կարդալ Ալեքսանդր Դյումայի «Սև կակաչ» վեպը:

Գրքի անունը լսելուց անմիջապես հետո բերում և ինձ են տալիս:
Իսկ հետո մտքովս անցնում է հարցազրույց վերցնել գրադարանավարուհիներից:

-Վաղո՞ւց եք աշխատում գրադարանում:

-Եթե տարիներով հետ գնամ ու փորձեմ հիշել, կասեմ, որ 1989 թվականից աշխատում եմ գրադարանում, արդեն քսանյոթ տարի,- պատասխանում է ընկեր Կարինեն:

-Շա՞տ ընթերցողներ ունեք:

-Այո, չենք դժգոհում:

-Կա՞ն գրքեր, որ երիտասարդներն ավելի շատ են ընթերցում:

-Այո, իհարկե կան, օրինակ՝ Ջեյն Օսթինի «Հպարտություն և նախապաշարմունք» վեպը կամ Հերման Հեսսեի «Տափաստանի գայլը»:
Լսելով գրքերի անունները` հանկարծ հիշեցի այս տողերը, որ կարդացել էի Հեսսեի «Տափաստանի գայլը» գրքում. «Հավերժության մեջ ժամանակ չկա, հավերժությունը սոսկ մի ակնթարթ է, որը բավական է հենց մի կատակի համար»:
Հետո շարունակեցի հարցերս:

-Իսկ ո՞րն է Ձեր ամենասիրելի գիրքը, որ խորհուրդ կտայիք կարդալ:

-Սոմերսեթ Մոեմի «Լուսին և վեցպենսանոց»-ը:

-Ի՞նչ նոր գրքեր ունեք, և հեղինակներն ովքե՞ր են:

-Վերջերս նոր հեղինակների գրքեր ենք ստացել. Էլիֆ Սաֆակ «Ստամբուլի ընկեցիկը», Կիմ Բակշի «Արցախի հոգևոր գանձերը»:

-Գիտեմ, որ գրադարանը միշտ հետաքրքիր միջոցառումներ է կազմակերպում, մոտ ժամանակներս ի՞նչ է սպասվում:

-Պատրաստվում ենք Վայոց Ձորի Քարագլուխ համայնքի բնակիչ, գրող Ֆոլիկ Հակոբյանի «Քարագլուխ» գրքի շնորհանդեսին, բայց ամսաթիվը դեռ որոշված չէ:

-Այլ գրողներ ներկա լինելո՞ւ են այդ շնորհանդեսին:

-Այո, ներկա են լինելու մեր մարզի գրողները՝ Նորիկ Առաքելյանը, Լուսիկ Մկրտչյանը և հենց ինքը` գրքի հեղինակ Ֆոլիկ Հակոբյանը:
Մի քիչ էլ զրուցեցինք, և երբ դուրս եկա, առաջինը, որ նկատեցի, արևն էր:
Սիրում եմ նոյեմբերյան աշնան արևը:

Կապույտ գյուղ

Լուսանկարը՝ Մարի Բաղդասարյանի

Լուսանկարը՝ Մարի Բաղդասարյանի

Կապույտը Վայքի գյուղերից է: Այն սկզբնական շրջանում կոչվել է Դարաքանդ:

Գյուղը 70 տարի շարունակ եղել է թուրքերի տիրապետության տակ: 1989 թվականից սկսած հայ ընտանիքներ են տեղափոխվել գյուղ: Տեսնելով այդտեղ կապույտ ծաղիկներ, գյուղն անվանակոչել են Կապույտ:
Գյուղի բնակիչները զբաղվում են անասնապահությամբ:
Գյուղում եղել է նաև եկեղեցի, որը փլուզվել է 80-ական թվականներին: Եկեղեցուն կից կա նաև մի բարձր ժայռ, որն ամբողջությամբ պատված է խաչքարերով: Գյուղում կա նաև Կամարի Ձոր: Այդպես են անվանում կամուրջը, որը կապում է մի սարը մյուսին, իսկ կամարի ներքևում ջրվեժն է:

Լուսանկարը՝ Մարի Բաղդասարյանի

Լուսանկարը՝ Մարի Բաղդասարյանի

Այժմ գյուղը համարվում է զբոսաշրջային կենտրոն: Եվ ես տեսա, որ մեծ թվով զբոսաշրջիկներ են գալիս Կապույտ գյուղ` տեսնելու խաչքարերը, հիանալու այդ գյուղի բնությամբ…
Երբ գյուղին նայում եմ ինչ-որ բարձր տեղից, տեսնում եմ կանաչապատ այգիներ ու ծառեր, և դրանց արանքներում գտնվող փոքրիկ տներ…

Mari Baghdasaryan malishka

Շատ կարճ զրույց

Անդրեյ Վարդումյանը ապրիլյան քառօրյա պատերազմի մասնակից է: Նա ծառայում էր Մարտակերտում: Քառօրյա պատերազմի ժամանակ վիրավորվել էր և երկար ժամանակ բուժվում էր:Անդրեյը չէր կարող անգամ պատկերացնել, որ նման վնասվածք ստանալուց հետո կարող է քայլել: Բայց բժիշկների ցուցաբերած ուշադրության և մեծ աշխատանքի շնորհիվ Անդրեյը սկսել է քայլել՝ առայժմ հենակների օգնությամբ:

-Անդրեյ, Դուք սպասում էի՞ք թշնամու կողմից նման հարձակման:

-Մենք չգիտեինք թշնամու հարձակման մասին, բայց միշտ պատրաստ ենք եղել թշնամու բոլոր ոտնձգություններին դիմադրելու:

-Բոլորն էլ ունենում են երազանքներ ու նպատակներ, և գիտեմ, որ Դուք էլ շատ նպատակներ ու երազանքներ եք ունեցել, քառօրյա պատերազմը ինչ-որ բան փոխե՞ց Ձեր մեջ:

-Ունեցել եմ և մինչև հիմա էլ ունեմ երազանքներ, ոչինչ չի փոխվել: Ես ձգտում եմ հասնել իմ բոլոր երազանքներին, ուղղակի դրանց ավելացավ ևս մեկը՝ քայլել և ամուր կանգնել ոտքերիս վրա:

-Մենք` երիտասարդներս, գիտենք. միշտ չէ, որ մեր երազանքի ճանապարհը կարող է լինել սահուն և առանց խոչընդոտների: Ուստի, ասացեք, խնդրե՛մ, լավատեսորե՞ն եք տրամադրված վաղվա օրվա հանդեպ:

-Այո իհարկե, և արդյունքներն էլ տեսնում եմ…

-Ես Ձեզ առողջություն եմ ցանկանում, և Աստված տա, հասնեք Ձեր բոլոր երազանքներին: Ես հավատում եմ, որ մի օր անպայման ամուր կկանգնեք Ձեր ոտքերի վրա…