Լիլիթ Գրիգորյանի բոլոր հրապարակումները

lilit grigoryan

Տարին տարի է

2017-ը կնքեց իր մահկանացուն, բայց ծնվեց տարիքով մեծ մեկը՝ 2018-ը: Ծնվեց, որովհետև դա սովորական բան է: Երբեք չեմ մտածել, որ Նոր տարվանն այսքան քննադատորեն կմոտենամ, որքան հիմա հոգումս եմ կռիվ տալիս ու գլուխ ջարդում:

Սովորական է, որ պիտի գար նա, քանզի մենք կապրեինք անժամանակ ու կկորցնեինք ընդհանրապես զգալու ունակությունը:

2018-ը գիտի՝ ինչ է անելու: Ինչպես  իր հարազատները, այնպես և ինքն է  7 միլիարդ բանական էակների կյանքը բաժանելու մասերի ու տիրանալու այդ մասերից գեթ մեկին: Տիրանալու է, ու վերջ: Մնացածը մենք ենք  անելու, իսկ ինքը մեր արածները վերագրելու է իրեն, թե՝ իմ օրոք եղել է սա, սա, սա: Լավ բաների դեպքում կհպարտանա, գլուխ կգովի շատ անգամ, վատերի դեպքում՝ կլռի, բայց… Բայց միշտ կհիշի:

2018-ի մասին  սովորողները իրենց տետրերում անպայման կհիշատակեն, օրացույցները նրան կկրեն իրենց վրա, մարդկանց շուրթերն իրար կփոխանցեն 2018-ը: Ամեն տեղ կնշվի նա, կհիշվի նաև: Մարդիկ հույսեր կկապեն նրա հետ, ասես երբեք այդքան հույս չեն դրել ոչնչի վրա: Շատերը նրա ծնունդի հենց առաջին վայրկյանին կաղոթեն ու երազանք կպահեն: Կարևոր է նա, զգում եմ:

Ես  կարևորում եմ միայն այն, որ անելիք ունեմ առաջիկա 365 օրվա  ընթացքում, իսկ անելիքներս ոչ ոք չգիտի: Այդ օրերն էլ կազմում են մի բազմություն, որի անունն է՝ 2018:
Պիտի խնամենք, գուրգուրենք: Թո՛ղ լավ ապրի, չունեմ ոչինչ ասելու: Նրա անունով   ուղղակի կանվանեմ 365 օրերս, կանեմ ուզածս ու հետագայում արածներս հիշելիս կասեմ.  «2018-ին էի արել, դա էլ անցավ»:

Հաղթանակ կերտելիս

Սիրո՞ւմ ես «Հայ Ասպետ» հեռուստախաղը: Ուզում եմ քեզ հետ կիսվել իմ ուրախությամբ, որովհետև սիրելի ընկերներիս թիմը երկու օր առաջ հաղթել է «Հայ Ասպետի» եզրափակիչ փուլում: Ես կասկածներ էլ չունեի, սակայն ամեն դեպքում լիովին վստահ լինելը գործին խանգարող բան է: Ընկերներս հասել են իրենց բաղձալի երազանքին, ու ամենակարևորը՝ երկարատև ու քրտնաջան աշխատանքի արդյունքում:

Մի քիչ պատմեմ, իմացի՛ր:
Թիմը Չարենցավանից է, 5 խելացի աշակերտներ են: Թիմի անդամներից երեքին լավ ճանաչում եմ ու սիրում: Ասեմ, որ «Ամենախելացիի» մասնակիցներ են եղել շատերը: Ապրիլի կեսերից սկսել են աշխատանքը, հունիսի 11-ին առաջին խաղում են հաղթել: Նրանք ասում են, թե սկզբից ամեն ինչ դժվար էր թվում, ձանձրալի էր: Թեմաները տալիս են կազմակերպիչները, իսկ իրար մեջ բաժանելու, հաջողությամբ խաղը պսակելու գործը մնում է թիմին:

Երբ առաջին խաղում հաղթանակ տարան, սկսեցին ոգևորվել, ու 15 օր դադարից հետո թիմն սկսեց պատրաստվել երկրորդ կարևոր խաղին՝ արդեն այլ թեմաներ պատրաստելով: Թիմի անդամներից Հովսեփը ինձ հետ զրույցում նշեց, որ առաջին երկու խաղերին շատ թեթև են նայել ու այդքան լավ պատրաստ չեն եղել, սակայն հավատը, առաջին երկու ամիսների ընթացքում, նրանց օգնել է հաղթել: Երրորդ խաղը տեղի է ունեցել հոկտեմբերի սկզբին, որի ժամանակ թիմը երկու միավորով պարտվել է առաջին տեղը գրաված թիմին: Չնայած դրան՝ բարձր միավորները փրկել են իրենց՝ տանելով դեպի եզրափակիչ փուլ: Իսկ եզրափակիչը իրենցից պահանջել է չափից շատ պատասխանատվություն, ժամանակի տրամադրում միմիայն տրված թեմաներին, մի փոքր կյանքից կտրված վիճակ, բայց և ձգտում դեպի հաղթանակ: Ու հաղթանակը բաժին է հասել հենց այս թիմին:
Երբ փորձեցի պարզել, թե արդյոք կա՞ր որևէ առավելություն, ուժեղ կողմ, որի շնորհիվ նրանք կերտեցին իրենց հաղթանակը, Հովսեփը նշեց, որ իրենց թիմում յուրաքանչյուր անդամ արդեն իսկ ձևավորված անհատ է՝ յուրահատուկ մտածելակերպով: Սա մեկ-մեկ թվում էր առավելություն, մեկ-մեկ էլ խանգարում էր ձևավորել միասնական և ընդհանուր կարծիք որևէ թեմայի շուրջ: Նաև եղել են փոքրիկ վեճեր կազմակերպիչների տված թեմաները իրար մեջ բաժանելու ընթացքում, որովհետև եղել են այնպիսիները, որ դուր են եկել ու հետաքրքրել են թիմի բոլոր հինգ անդամներին էլ:
Իսկ երբ փորձեցի հասկանալ, թե «Հայ Ասպետը» բացի գիտելիքներից, էլ ի՞նչ տվեց իրենց, ու ինչը կհամարեն ամենամեծ ձեռքբերումը այս երկարատև աշխատանքի ընթացքում, նրանք նշեցին երկու բան. այն, որ հաղթող թիմը հնարավորություն է ստացել մեկնելու Արևմտյան Հայաստան՝ շրջագայության, և մի քանի ամիսների ընթացքում ձևավորված կապվածությունը թիմի անդամների միջև, նաև այլ թիմերից նոր ընկերներ ձեռք բերելը:
-«Հայ ասպետը» ինքնադրսևորման հարթակ էր մեզ համար: Մեկ անգամ ևս փորձեցինք մեզ մեծ պատասխանատվություն պահանջող գործի մեջ՝ խաղալով միայն հաղթանակի համար: Դու մտնում ես սրա մեջ, չես պատկերացնում՝ քեզ ինչ է սպասվում: Միայն այն հավատը հաղթանակի նկատմամբ, որ ուներ մեզանից յուրաքանչյուրը, աշխատասիրությունը, որով լցված էինք մենք, անընդհատ աղոթքները առ Աստված մեզ օգնեցին հասնել Արևմտյան Հայաստան,- նշում է Հովսեփը:

lilit grigoryan

Ես էլ եմ հոգնում

-Դու ընդհանրապես գիտե՞ս, թե հոգնելն ինչ է:

-Էներգիադ անպակաս է, այդքան բան ես անում, ազատ գրեթե չես էլ լինում, բա չե՞ս հոգնում:
Սրանք կյանքումս ինձ ամենաշատը տրվող հարցերն են հարազատներիս ու ընկերներիս կողմից: Միշտ փորձում եմ իրարից տարբերվող պատասխաններ տալ, որ հանկարծ չկրկնվեմ, որովհետև նույն մարդը նույն հարցը արդեն հինգ-վեց անգամ տվել է: Երբ նույն պատասխանն եմ տալիս հինգ անգամն էլ, այդ մարդն ասում է.
-Ուրիշ խաբելու բան չունե՞ս:
Ու պարզվում է, որ ես իսկապես խաբում եմ, ամեն անգամ փորձ եմ անում խաբելու այլ կերպ, այլ կերպ եմ ներկայացնում իմ՝ չհոգնելու ունակությունն, ու որ ամենակարևորն է՝ ինքս ինձ էլ եմ խաբում:
Ես զգում եմ, որ խաբում եմ, երբ սենյակում մենակ եմ լինում, շուրջս ոչ մի շնչող էակ չի լինում, միայն ես ու շտեմարաններս, հագուստի պահարանը, հայելին, մահճակալը, իմ սիրելի ու ինձ գրկող չորս պատերը, բայց ոչ բանականության տեր մեկը:
Զգում եմ, որ ինձ հաճելի է մենակ լինել մի քանի ժամ, ես չեմ հոգնում մենակությունից, ես հանգիստ գլուխս դնում եմ բարձին ու հոգնում լիքը մարդկանցից. նույն ոտք ու ձեռքով, տարբեր գլուխներով էակներից: Միշտ չէ, որ առանց մարդկանց ապրելն անհնար է: Թեկուզ մի քանի րոպե, բայց, դե, որոշ ժամանակ:

Ես հոգնում եմ համացանցից, ինձ 24 ժամ օնլայն լինելը հաճելի չի թվում, երբ ես ինտերնետ չեմ ունենում ու ժամանակս ծախսում եմ ավելի կարևոր բանի վրա, քան հաղորդագրություններիս պատասխանելն է: Հոգնում եմ ֆեյսբուքյան լայքերից, մեկնաբանություններից, հոգնում եմ անընդհատ թարմացվող ինֆորմացիոն պատից, ինտերնետում որևէ բան փնտրելուց: Հա՛, հոգնում եմ, բայց այդպես պատճառաբանելով համացանցից հեռանալը ճիշտ չէ ինձ համար, քանզի կապն ընկերներիս հետ պահպանելու թերևս ամենալավ տարբերակը ֆեյսբուքն եմ համարում: Ուզում էի ուղղակի ասել, որ սրանից էլ եմ հոգնում, այնպես չէ, որ միշտ օնլայն լինելը կախվածություն է:
Ես էլ եմ սովորական մարդկանց պես հոգնում ինձ շրջապատող ամենօրյա նույն դեմքերից: Չնայած՝ պիտի ասեի սովորական հրազդանցիների պես, ոչ թե մարդկանց: Եթե դու էլ ամեն օր նույն ճանապարհով գնաս դպրոց ու տուն գաս՝ ճանապարհին տեսնելով նույն հրազդանցիներին, ովքեր ոչ մի տեղաշարժ չեն գրանցում հազար տարի է, կհոգնես և դու: Միայն թե տեսնես՝ ինչպես ենք ուրախանում, երբ նոր հարս է գալիս Հրազդան այլ քաղաքից, կամ էլ երեխա է ծնվում: Ախր, իրոք հոգնում եմ, որ բոլորս կոչվում ենք հրազդանցիներ, բոլորս հայերեն ենք խոսում, նույն մենթալիտետի տեր ենք, գրեթե նույնաոճ հագուստ ենք հագնում, նույն խանութներից գնված նույն ապրանքների նույն տոպրակներն են մեր ձեռքերում, նույն կրոնն ենք դավանում: Ուզում եմ ինձնից տարբերվող մարդու հանդիպել ամեն օր, որպեսզի հասկանամ, թե ես ինչով եմ մյուսներից տարբերվում, թե չէ այսպես կարծես թե լինենք նույն տեսակի կոնֆետներ, որոնց մեջ չգիտես, թե որին ավելի ուշադիր նայել, որը վերցնել, որն է մյուսից տարբեր: Է՜հ, լավ:
Հոգնում եմ շատ խոսելուց, այդ պատճառով էլ վերջերս շատ եմ լռում:
Հոգնում եմ շնչելուց մեկ-մեկ էլ, թեև չշնչելու տարբերակը բացառված է լիովին:

Կարևորը, որ կյանքից դեռ չեմ հոգնել, որովհետև ինձ համար յուրաքանչյուր բան, թեկուզ՝ քիչ հեռու գտնվող սեղանի փոշին պատճառ է հանդիսանում ապրելու ու արարելու: Հոգնում եմ մի բանից, իսկ նույն ժամանակահատվածում ինձ հաճույք է պատճառում մեկ այլ բան:

Ասածս ի՞նչ էր: Չգիտեմ, բայց էլ չեմ խաբելու, ես հոգնելու ունակություն վաղուց ունեմ: Ու թեև բոլորին է շնորհված այս ունակությունը, ինձ հաճույք է պատճառում նաև հոգնելու իմ տարբերակը:

Ինչպես անցկացրեցին աշնանային արձակուրդները Հայաստանի դպրոցականները

Երևան

-Ո՞նց թե՝ «անցկացրել», արդեն վերջացա՞ն արձակուրդները։ Լո՞ւրջ։ Հըմ, ախր, ի՞նչ ասեմ: Ասեմ, որ ժամը երկուսին հազիվ արթնանում էի, որովհետև ամբողջ գիշեր չէի քնո՞ւմ: Ասեմ, որ մինչև ուզում էի վեր կենալ, լինում էր ժամը հի՞նգը, էլ վեր կենալու իմաստը ո՞րն էր, եթե պիտի մի քանի ժամից քնեի էլի։ Ու ասեմ, որ հերիք չի, ամբողջ շաբաթն էսպես անցկացրեցի, մի բան էլ հիմա շոկի մեջ եմ, որովհետև ֆիզիկայիս գործնական աշխատանքը չեմ արել (Մարիամ Կարապետյան, 15տ, Եղեգնաձոր):

-Արթնանում էի, շնչում, ասում՝ լավ, մի հատ էլ արտաշնչեմ։ Վեր էի կենում, հաց ուտում, դուրս էի գալիս բակ՝ մի քիչ թարմանալու, լուծվող սուրճ էի պատրաստում, նստում «կոմպի» առաջ, կինո նայում, հետո գրավորներս էի գրում, հաց ուտում ու պառկում քնելու։ Շաբաթվա բոլոր օրերը… (Կարապետ Բաղդասարյան, 15տ, Եղեգնաձոր):

-Դե ոնց մյուս շաբաթները՝ ամեն օր գնացել եմ երաժշտական դպրոց, եկել տուն՝ պարապել։ Ոչ մի օր նորմալ տանը չեմ մնացել՝ հանգստանալու (Էլեն Գասպարյան, 15տ, Եղեգնաձոր):

-Աշնանային արձակուրդս վատնել եմ «ուժեղացուցիչ», «դրոնի վահանակ» սարքելով, մի հատ էլ ժապավենով ձայնագրիչ եմ սարքել՝ հեռախոսի համար։ Մի խոսքով՝ չեմ հանգստացել (Նարեկ Հարությունյան, 15տ, Եղեգնաձոր):

-Շատ խառը: Սովորականի պես արձակուրդից բան չհասկացա։ Արձակուրդը սկսվեց հետաքրքիր էքսկուրսիաներով, ավարտվեց վերջին օրով գրքերը «քրքրելով» (Ժորա Անդրեասյան, 16տ, Եղեգնաձոր):

-Հասցրել եմ կիսատ թողած մի սերիալ նայել ու վերանայել կյանքիս իմաստ դարձած «Teen wolf» սերիալը։ Հա, համ էլ՝ հասցրել եմ ամեն օր պլանավորել, որ հաջորդ օրը պատմությունը կպարապեմ։ Կիրակի օրով բնականաբար մի «ծով» դաս եմ արել։ Հասցրել եմ մի լա՜վ քնել ու առանց հոգս ու ցավի կանգնել վառարանի կողքին, մինչև այնքան այրվեմ, որ էլի բարկանան վրաս։ Թե չէ, որ դասերի ժամանակ վառարանը գրկելու ժամանակ հազիվ եմ կարողանում պեղել ծանր ու հոգնեցուցիչ դպրոցական առօրյայիցս (Աստղիկ Հունանյան, Եղեգնաձոր, 15տ):

-Դե, ես էնքան զբաղված էի ֆիլմեր նայելով, որ բացի դրանից ուրիշ ոչինչ չեմ արել։ Հա, ու մեկ էլ՝ շնչել եմ (Քնարիկ Սմբատյան, 15տ, ք. Երևան):

-Գնացել էի Դիլիջան։ Օրը մի երեք ժամ զբոսնում էի: Մի օր էլ ընկերուհուս հետ եմ գնացել զբոսանքի։ Ու էս ամենը համատեղել եմ գիրք կարդալու հետ։ Հա՜, մեկ էլ՝ նոր սերիալ եմ սկսել նայել (Ժենյա Կարապետյան, 15տ, Բյուրական):

-Ինչպես միշտ՝ բազմոց վարելով (Մելինե Քարամյան, 15տ, Երևան):

-Չեմ անցկացրել (Վահե Յավրումյան, 15տ, Երևան):

-Ոնց մնացած օրերը՝ պարապմունքներով, բայց մի քիչ հանգստացած (Հովհաննես Աբրահամյան, 16տ, Եղեգնաձոր):

-Շատ հետաքրքիր և հաճելի օրեր անցկացրեցի։ Այս աշնանային արձակուրդներին այցելեցի թանգարաններ (ժամանակակից արվեստների և Երկրաբանական)։ Զբաղված էի իտալերենիս իմացությունը խորացնելով և ընթերցանությամբ (կարդացի «Հարրի Փոթթերը և հրե գավաթը» ու շուտով կավարտեմ Դեն Բրաունի «Ինֆեռնոն»։ Ըկներներիս հետ հաճախ էի դուրս գալիս զբոսնելու և վայելում էի մեր քաղաքի չքնաղ աշնանային տեսարանները։ Իսկ այժմ պատրաստվում եմ դասերիս, քանի որ վաղը երկուշաբթի է, եւ վերսկսվում են հոգնեցուցիչ դասերը (Զառա Սարգսյան, 15տ, Երևան):

Աստղիկ Հունանյան, Եղեգնաձոր, 15տ.

***

Կոտայքի մարզ, ք.Հրազդան

-Իրականում պետք է յուրաքանչյուր օրը լիարժեք և ճիշտ օգտագործել, անկախ արձակուրդներից: Հիանալի օրեր եմ ունեցել, տանը գրեթե չեմ եղել: Սիրում եմ աշունը, այն թույլ է տալիս մտորել, ստեղծագործել և մի փոքր խաղաղվել, շուտով կունենամ նոր աշնանային ֆոտոշարք (Մարիամ Հովհաննիսյան,18 տ):

-Արձակուրդի ընթացքում անընդհատ երեկույթների եմ մասնակցել: Շատ հրաշալի անցավ (Ռաֆայել Խաչատրյան,16 տ.):

-Դասերով, գործերով ծանրաբեռնված էի, բայց հասցրի ընկերներիս հետ ժամանակ անցկացնել: Մեկ շաբաթը քիչ է լավ հանգստանալու համար, բայց փորձեցի (Միշել Ոսկանյան, 15 տ):

-Արձակուրդս տատիկիս տանն եմ անցկացրել, տիպիկ հայ թոռնիկի նման (Էլեն Գրիգորյան, 15 տ):

-Աշնանային արձակուրդներս անցկացրեցի ինտերնետում (Էրիկ Եղյան,15 տ):

-Արձակուրդին գնացել եմ մայրական գյուղ, հետս վերցրել եմ երկու գիրք ու ամեն օր կարդացել եմ: Արձակուրդն օգտագործել եմ գերհոգնածությունից ազատվելու համար (կատու եմ սիրել…), բացի այդ, գյուղում ունեմ լավագույն ընկերներ, հանդիպել եմ նրանց հետ, հավաքվել ենք ու լավ ժամանակ անցկացրել։ Արձակուրդը գյուղում ավելի լավ է անցնում, քանի որ մաքուր օդ եմ շնչում ամեն առավոտ, կտրվում առօրյա հոգսերից, մոռանում դասերի մասին։ Չեմ սիրում արձակուրդին դաս անել, վերջին օրն եմ անում, փոխարենը՝ կարդում եմ այն, ինչ ինձ հետաքրքիր է (Նարե Վարդումյան, 17տ):

-Ամբողջ շաբաթ ՖԼԵՔՍ-ի հայտադիմումն եմ լրացրել (Վահե Բաղդասարյան, 16 տ):

-Էքսկուրսիա ենք գնացել: «Հայ Ասպետի» խմբով ենք պարապել, պիտի կիրակի չորս օրով տանեին Արցախ, էն էլ չտարան (Հովսեփ Հովսեփյան, 16 տ):

-Դե պարապմունքներով, էլի: Ֆոտոսեսիայի պատվերներով եմ զբաղվել մեկ էլ (Դավիթ Շառյան, 17 տ):

-Արձակուրդս անցկացրել եմ հարսանիքի պատրաստվելով (Ռոզա Հարությունյան,15 տ):

-ԱԿԿ- Հանրային ռադիո – պար, կիթառ-տուն- UWC հայտադիմում: Այսպես (Արմինե Գևորգյան,16 տ):

-Աշնան գրկում էի հինգ օր, հինգ օրերիցս ոչ մեկն էլ անկապ չի անցել: Ընկերներիս հետ եմ եղել, նախընտրեցի իրենց հետ անցկացնել արձակուրդս, քան թե գնալ շոփինգի կամ այդպիսի մի բան: Այս հինգ օրվա մեջ լավ երջանկացա, լիքը ֆոտոներ արեցի, մասնակցել եմ Հելոուինին, որը այդքան էլ չեմ ընդունում, բայց կարևորը ընկերներիս հետ էի, ու դա ինձ հերիք է երջանիկ դառնալու համար (Մարիամ Հովհաննիսյան,16 տ):

-Արձակուրդ չունեի: Այս մեկ շաբաթվա ընթացքում հասկացա, թե ինչքան հարազատ են դարձել մետրոյից օգտվող աշակերտները, առանց իրենց մետրոն դատարկ էր, չկային էն չարթնացած կամ հոգնած աշակերտների դեմքերը: Կարոտով սպասում եմ երկուշաբթի օրվան (Իռեն Գևորգյան):

-Էս շաբաթվա մեջ ավելի շատ անհանգստացա, քան թե հանգստացա: Անընդհատ մրցույթներ, պարապմունքներ (Մարիետա Մինասյան):

 Լիլիթ Գրիգորյան, Հրազդան

***

Արագածոտնի մարզ

-Ես արձակուրդների ընթացքում իջել եմ բակ, խաղացել եմ։ Գնացել եմ «Փարքինգ» ու հոդ-դոգ եմ կերել (Գառնիկ Աբրահամյան, 9տ):

-Երգել եմ, պարել եմ ու դասերս եմ սովորել (Ժենյա Խորշորյան 8տ.):

- Անունները չեմ հիշում, բայց շատ տեղեր եմ գնացել։ Կարդացել եմ, առաջադրանքներս եմ արել, բայց առաջադրանքներս էդքան շատ չէին: Գիրք եմ կարդացել, երգ եմ պարապել

(Մարիամ Մանասյան, 10տ.):

-Շատ են հանձնարարություններ տվել։ Տասնհինգ հեղինակ պետք ա կարդանք (Անահիտ Դանիելյան, 11տ.):

-Ուղղակի հանգստացել եմ։ Զբաղվել եմ նկարչությամբ, երգել եմ, շատ պարել եմ։ Շատ հանձնարարություններ եմ ունեցել։ Շատ գրքեր են տվել կարդալու (Անուշ Խորշորյան 11տ):

-Արձակուրդների ընթացքում սպորտային խաղեր եմ խաղացել, դասերս եմ սովորել և երեկոյան համակարգչային խաղեր եմ խաղացել (Հրաչ Մկրտչյան, 12տ):

-Մեր արձակուրդները շատ դուրս եկան, որովհետև էլ դասի չէի, ազատվել էի էս դասերի հոգսերից։ Բայց ընդամենը մի շաբաթ էր, է… Հա, էդ մի շաբաթն էլ ա էլի բան։ Մի շաբաթվա ընթացքում ընկերներիս հետ եմ խաղացել։ Տատին ասում էր՝ դասերդ արա, բայց չէի ուզում անել (Անդրանիկ Աբրահամյան, 12տ):

-Արձակուրդներն անկապ անցան: Համակարգիչ, հեռախոս։ Երևան եմ եկել էս ընթացքում (Վահե Ավետիսյան, 14տ.):

-Արձակուրդներին զվաղվել եմ առօրյա գործերով։ Գնացել եմ պատմության մրցույթի փորձերին։ Չեք հավատա, 2-3 օր միայն մուլտ եմ նայել

(Ժորա Հովհաննիսյան, 15տ.):

-Ես իմ աշնանային արձակուրդները անցկացրել եմ տանը ու ֆեյսբուքում (Արմինե Հովհաննիսյան, 16տ):

Անուշիկ Մկրտչյան, Արագածոտնի մարզ, գ.Արագած

***

Կոտայքի մարզ, գ.Արզական

-Մինչև արձակուրդները շատ էի ուզում հագստանալ, իսկ հիմա կարոտել եմ դպրոցը, դասընկերներիս, ուսուցիչներիս (Դիանա Երանոսյան, 14 տ.):

- Շտեմարաններ գրելով ու պարապմունքներ անելով, բայց դրա հետ մեկտեղ կարողացա նոր հոդվածներ գրել վիքիպեդիայում (Տաթև Գաբրիելյան, 17 տ):

-Հանգստանալուց բացի գիրք եմ կարդացել ու հիմա էլ կարդում եմ: Տանը մնալուց հոգնել եմ (Վաչե Համբարձումյան, 14 տ):

-Արձակուրդներn անցան շատ վատ: Մի շաբաթ էլ տային, լավ կլիներ (Անժելա Համբարձումյան, 16 տ):

Էլադա Պետրոսյան, Կոտայքի մարզ, գ.Արզական

Մնացականը

Լուսանկարը՝ Մնացական Եփրիկյանի

Լուսանկարը՝ Մնացական Եփրիկյանի

Դու շատ սովորական մարդ ես մինչև այն պահը, երբ հասկանում ես, որ ինքնուրույն հասել ես որևէ բանի և ունես ուժ՝ փոխելու աշխարհը:

Հենց այս խոսքով եմ ուզում սկսել այն ամենը, ինչի մասին խոսելն ուղղակի զգացումներով կիսվելու չափ անկեղծ ու պարզ է: Նախ, ուզում եմ մի հարց տալ քեզ: Քո կարծիքով՝ ո՞վ է լավ լուսանկարիչը: Նա, ով որևէ ստուդիայում է սովորել կամ մասնագիտացված կենտրոնո՞ւմ, կարճ ասած՝ մեկն, ում օգնել են սովորել ու ուղղորդե՞լ են: Այս տեսակետին հակառակվելով՝ կպատմեմ մեկի մասին, որին նոր եմ բացահայտել:

«Սևան Ստարտափ Սամիթ 2017»-ին մասնակցում էին նաև լուսանկարիչներ ու լրագրողներ: Սամիթի առաջին օրը մեդիա թիմի հավաք տեղի ունեցավ, որի ժամանակ ծանոթացանք թիմի ղեկավարների հետ: Զգացվում էր, որ երկուսն էլ իրենց գործում շատ լավ մասնագիտացած են, որովհետև ինչ-որ թիմ ղեկավարելու համար բարձր մակարդակի գիտելիքներ են պետք: Իսկ մասնագետ լինելը մեզ մոտ միշտ կապվում է մեծ տարիքի հետ:
Մնացականը լուսանկարիչների ղեկավարն էր: Նրա հետ շփման ընթացքում իմացա, որ դեռ ավագ դպրոցում է սովորում: Լուսանկարչությամբ վաղուց է զբաղվում և, որ ամենակարևորն է, Մնացականն ինքնուս է լուսանկարչության մեջ: Սովորել է ինքնուրույն, նպատակասլացությամբ աշխատել ինքն իր վրա և հասել այն ամենին, ինչին կարող է և չհասնել երկար տարիներ լուսանկարչությամբ զբաղվող մեկը: Մնացականն այժմ աշխատում է ASI Media Agency-ի և Startup Armenia Foundation-ի մեդիա ոլորտում: Որակյալ ու գեղեցիկ լուսանկարներով աչքի է ընկել դեռ անցյալ տարվա Սամիթից, և սա հնարավորություն է տվել նրան սկսելու իր կարիերան: Լուսանկարիչները շատ-շատ են, այս ոլորտում անհրաժեշտ է լինել տարբերվող՝ ունենալով լուսանկարչության ուրույն ոճ, տեխնիկա, գունային համադրում: Հիմա, երբ խոսում եմ նրա հետ, անընդհատ զբաղված է, աշխատանքի է, պատվերներ է ընդունում: Այսինքն՝ արդեն սկսել է ձևավորել իր ոճը, և մեծ պահանջարկ ունի: Սակայն հասցնում է դպրոց հաճախել ու կատարել տնային աշխատանքները բոլորիս նման:
Երբ ավելի շատ շփվեցի նրա հետ, աշխարհայացքս լիովին փոխվեց: Սկսեցի այլ աչքերով նայել ամեն ինչին: Ինչպես նա է ասում՝ սիրելով այն ամենն, ինչն անում ես ժամանակիդ որոշ մասը դրան հատկացնելով, նպատակասլացությամբ ու համառությամբ անընդհատ աշխատելով՝ յուրաքանչյուրն էլ կարող է մեծ հաջողություններ ունենալ: Հաջողություններ, որոնց հիմքը մեր՝ ինքնուրույն ձեռք բերած գիտելիքներն են:
Նրա օրինակն ունենալով իմ կյանքում՝ հասկացա, որ ամենևին էլ պետք չէ ինչ-որ անհասանելի մեկով ոգեշնչվել, ում չես էլ տեսել: Ուղղակի անհրաժեշտ է ուշադիր շուրջդ նայել, արդյոք չկա՞ մեկը քո շրջապատում, որ դառնա քո ոգեշնչման աղբյուրը թեկուզ փոքրիկ գործով:
Կյանքի հետաքրքրությունը կայանում է հենց այսպիսի մարդկանց բացահայտելով: Նրանք հաստատ կան ու արժանի են գնահատվելու ու սիրվելու:

EducationUSA Fair 2017-ը Երևանում

Լուսանկարը՝ Լիլիթ Գրիգորյանի

Լուսանկարը՝ Լիլիթ Գրիգորյանի

Հոկտեմբերի 26-ին Երևանի Best Western Congress հյուրանոցում միջազգային կրթության Ամերիկյան Խորհուրդների EducationUSA հայաստանյան գրասենյակի գլխավորությամբ տեղի ունեցավ EducationUSA ամենամյա կրթական ցուցահանդեսը:
Այն մեծ հնարավորություններ ընձեռեց մասնակիցներին՝ հանդիպելու ԱՄՆ տարբեր համալսարանների ներկայացուցիչների հետ և ստանալու իրենց հուզող հարցերի պատասխանը:
Ցուցահանդեսը ընդգրկում էր բազմաթիվ թեմատիկ դասախոսություններ ԱՄՆ համալսարաններ դիմելու գործընթացի, կրթական համակարգի, համայնքային քոլեջների, ուսանողական վիզաների և ԱՄՆ կրթությանը վերաբերող այլ բաղադրիչների մասին, առանձին հանդիպումներ ԱՄՆ-ի հետևյալ համալսարանների ներկայացուցիչների հետ՝ Central Penn College, New York University, San Diego State University Georgia, South Seattle College, University of Colorado Boulder, University of Wisconsin-River Falls, Upper Iowa:

Լուսանկարը՝ Լիլիթ Գրիգորյանի

Լուսանկարը՝ Լիլիթ Գրիգորյանի

Ցուցահանդեսի ընթացքում տեղեկատվություն հաղորդվեց ամերիկյան համայնքային քոլեջների մասին: Միացյալ Նահանգներում համայնքային քոլեջները հիմնականում երկու տարվա պետական բարձրագույն ուսումնական հաստատություններ են: Համայնքային քոլեջն ավարտելուց հետո որոշ ուսանողներ տեղափոխվում են համալսարան՝ ավարտելու համար բակալավրիատը, իսկ մյուսներն անցնում են աշխատանքի: Համայնքային քոլեջների տարբերությունը քառամյա համալսարաններից և քոլեջներից կայանում է TOEFL/ESL (ստանդարտացված անգլերեն թեստեր) քննությունների պահանջվող ավելի ցածր գնահատականների, ուսման ավելի ցածր վարձի մեջ:
Այնուհետև դասախոսությունները ավելի շատ ծավալվեցին ամերիկյան բակալավրիական և մագիստրատուրական կրթության շուրջ:

Լուսանկարը՝ Լիլիթ Գրիգորյանի

Լուսանկարը՝ Լիլիթ Գրիգորյանի

Ամերիկյան համալսարանները իրարից տարբերովում են իրենց ընդունելության կարգով, կրթական ծրագրերով, առաջարկած մասնագիտական դասընթացներով, ուսման վարձով և այլն:
Ցուցահանդեսին մասնակից համալսարաններից մեկը՝ Կոլորադոյի համալսարանը, հետազոտության, տեխնոլոգիայի և ձեռներեցության ոլորտների կրթական ծրագրեր է առաջարկում: Այս համալսարանում սովորում է մոտավորապես 3000 միջազգային ուսանող աշխարհի 100 երկրներից: Ընդունելության համար ուսանողները լրացնում են համապատասխան հայտադիմում, ներկայացնում մի շարք անձնական փաստաթղթեր, հանձնում ACT/SAT, IETLS/ TOEFL քննություններ և այլն:

Լուսանկարը՝ Լիլիթ Գրիգորյանի

Լուսանկարը՝ Լիլիթ Գրիգորյանի

Համալսարանի պաշտոնական ներկայացուցիչն ասաց, որ իրենց համալսարանը առաջարկում է մասնագիտական կրթական բաժիններ Արվեստի և Գիտության, Տեխնիկական և Կիրառական, Հաղորդակցության Կապերի և Մեդիայի, Բիզնեսի, Երաժշտության, Իրավունքի և այլ ոլորտներում: Բացի այդ, ուսանողները հնարավորություն ունեն մասնակցել մի շարք սպորտային խմբակների, լինել մշակույթի, շրջակա միջավայրի խնդիրների և այլ հետաքրքրությունների համապատասխան կազմակերպությունների, միավորումների անդամ: Ուսման ընդհանուր վարձն այս համալսարանում կազմում է 57.772 դոլար՝ ներառելով ուսման, համալսարանի կամպուսում բնակության, առողջապահական ապահովագրման և հանձնվող գրքերի ծախսերը: Մեծ գումար է, չէ՞ հայաստանցու համար, բայց մի հուսահատվեք. ուսանողները հնարավորություն ունեն դիմելու կրթաթոշակային երկու ծրագրերի՝ լրացնելով համապատասխան հայտադիմում և հանձնելով ACT/SAT քննություններ:

Լուսանկարը՝ Լիլիթ Գրիգորյանի

Լուսանկարը՝ Լիլիթ Գրիգորյանի

Ինչ վերաբերում է Սան Դիեգոյի համալսարանի Վրաստանի մասնաճյուղին՝ այն առաջարկում է միջազգայնորեն հավատարմագրված բակալավրիական կրթություն գիտական ծրագրերի համար, որոնց շնորհիվ ուսանողները ստանում են բարձրակարգ STEM կրթություն և ձեռք են բերում ամերիկյան աստիճան: Ուսանողներն ունեն հնարավորություն նաև մեկնելու Կալիֆորնիա և ավարտելու ակադեմիական կիսամյակն այնտեղ նույն ուսման վարձով: Խոսելով համալսարանի պաշտոնական ներկայացուցչի հետ, մասնակիցներն իմացան, որ այստեղ սովորում են նաև հայ ուսանողներ Վրաստանի հայկական համայնքներից: Այս համալսարանում կրթական ծրագրերն ունեն ավելի գիտական, բնագիտական ուղղություն:
Այովայի համալսարանն առաջարկում է ութ շաբաթյա կրթական ծրագրեր Բիզնեսի, Արվեստի, Սպորտի և այլ բնագավառներում: Այստեղ ընդունելությունը նորից կապված է հայտադիմումի լրացման, դպրոցի գնահատականների փաստաթղթի, անգլերեն իմացության թեստի արդյունքների և այլ փաստաթղթերի տրամադրման հետ:
Վիսկոնսինի համալսարանի կրթական ծրագերն ընդգրկում են գրեթե 50 և ավելի բնագավառ: Այստեղ սովորում է 5958 ուսանող աշխարհի 20-ից ավելի երկրներից: Ուսման վարձը կազմում է 23.553 դոլար, սակայն տրամադրվում են նաև կրթաթոշակներ 2000-4000 դոլարի չափով: Համալսարանի ներկայացուցիչը նշեց, որ համալսարանը ցանկանում է ընդլայնել իր ուսանողների շրջանակը՝ ընդգրկելով հայ ուսանողների ևս, և նա հենց դրա համար է այստեղ՝ տրամադրելու ավելի շատ ինֆորմացիա համալսարանի մասին և առաջարկելու հենց իրենց համալսարանը՝ որակյալ կրթություն ստանալու համար:
Central Penn College-ի մասին խոսելով նշենք, որ այն առաջարկում է չորս տարվա բակալավրատի և մագիստրատուրայի մեկուկես տարվա կրթություն՝ ընդգրկելով ավելի շատ Բիզնեսի և Կառավարման բնագավառների ծրագրեր: Ընդունելությունը գրեթե նույնն է, բացառությամբ ստանդարտացված թեստերի պահանջվող անցողիկ միավորների:

Լուսանկարը՝ Լիլիթ Գրիգորյանի

Լուսանկարը՝ Լիլիթ Գրիգորյանի

Լուսանկարը՝ Լիլիթ Գրիգորյանի

Լուսանկարը՝ Լիլիթ Գրիգորյանի

South Seattle College-ի ներկայացուցիչը, խոսելով քոլեջի ընդունելության կարգի, առաջարկվող կրթական ծրագրերի մասին, հատկապես կարևոր համարեց նշել քոլեջի տեղակայվածության, Սիեթլ քաղաքի զարգացվածության և հարմարավետ միջավայրի մասին:

Ցուցադրության ժամանակ հարցերի տեղատարափ էր Նյու Յորքի համալսարանի ներկայացուցչական մասում: Ի տարբերություն այլ համալսարանների, այս համալսարանը ունի մասնաճյուղեր աշխարհի 14 քաղաքներում՝ Բեռլինում, Լոնդոնում, Փարիզում և այլն: Համալսարանն առաջարկում է 230 կրթական ծրագրեր: Համալսարանի ընդունելության կարգը գրեթե նման է մյուսներին, և այստեղ սովորում են բակալավրիատի ծրագրով 23.000-ից ավելի ուսանողներ: Նրանց մեջ, ինչպես նշեց համալսարանի պաշտոնական ներկայացուցիչը, մեծ թիվ են կազմում և հայ երիտասարդները:
Այսպիսով՝ EducationUSA Fair-ի շնորհիվ հարյուրավոր հայ երիտասարդներ իրենց հուզող տեղեկություններն ստացան ԱՄՆ-ում բարձրագույն կրթություն ստանալու մասին անմիջապես համալսարանների ներկայացուցիչներից:

Իսկ ես այսպես հանգամանալից փոխանցեցի ձեզ այս տեղեկությունները, քանի որ գիտեմ, շատ-շատերդ ցանկանում էիք, սակայն հնարավորություն չունեիք մասնակցելու այս կրթական ցուցահանդեսին:

Հուսով եմ, օգտակար եղա:

lilit grigoryan

Ինձ պետք չեն գիշերները

Առավոտյան արթնանալով հասկանում ես, որ քո գիշերը քեզ իր մթության հետ չի տարել: Հասկանում ես, որ քեզ նորից սպասում են 18-19 ժամեր, որ այսօր էլ պիտի մի քանի քայլով մոտենաս նպատակներիդ, որ պիտի այսօր էլ մի բան բացահայտես, սովորես: Բայց այն, թե ինչպես ես սկսում առավոտը, շատ կարևոր է: Շատերը զարթուցիչի օգնությանն են դիմում ու արագ պատրաստվելով՝ սկսում գործը՝ տեղի չտալով տրամադրությանը: Բայց իրականում այդ շատերից բացի կա նաև մեկ այլ խումբ, որ անպայման կիսասթափ ուղեղով օրը սկսում է աչքերը բացելուն պես ունեցած տրամադրությունից:

Հաճախ եմ տրամադրության անկմամբ սկսում առավոտը: Հաճախ չէ, միշտ է այդպես: Երբ աչքերս բաց եմ անում, առաջինն այն է մտքիս գալիս, թե ինչ կարևոր բան կա անելու այդ օրը: Գնալ դպրոց ու հետ գալ տո՞ւն միայն, թե՞ դրանից բացի մասնացնել ինչ-որ ծրագրի կամ ավելի հետաքրքիր բան ունենալ անելու: Շաբաթ ու կիրակի օրերին ավելի ցածր տրամադրություն եմ ունենում, որովհետև դրանք հանգստի օրեր են, իսկ ես ատում եմ հանգիստ կոչվածը: Հաճախ կամ ամեն առավոտ արթնանում եմ համրի պես: Ցանկություն բացառապես չի լինում խոսելու ընտանիքիս անդամների, ընկերներիս հետ: Բերանս չի բացվում, որ բառ ասեմ: Ստիպելով էլ չի լինում: Չգիտեմ, չհարցնես՝ ինչու: Բախտս բերել է, որ օրերս միօրինակ չեն, լեցուն են լավ մարդկանց հետ հանդիպումներով, ինչ-որ արտադպրոցական բաներով, ու դժգոհելու տեղ չունեմ: Բայց դա ինձ չի օգնում, որ առավոտս ուրախ սկսեմ: Իմ կարծիքով՝ սա պայմանավորված է գիշերային մտքերով, երազներով ու առավոտյան թույլ արևով, որովհետև մի ժամ հետո ամեն ինչ գլխովին փոխվում է: Ցերեկային ժամերին ինձ անգամ Հրազդանի ամենախանդավառ աղջիկը կարող եք համարել, կամ էլ՝ ամենաուրախ: Ինչպես կուզեք:
Երեկոյան, երբ հիշում եմ, որ պիտի մի քանի ժամ հետո քնեմ, էլի տրամադրությունս ընկնում է:
Ինձ պետք չեն գիշերները: Ես անընդհատ արև եմ ուզում, թեժ արև: Ես աստղեր եմ ուզում ցերեկները, ոչ թե մթության մեջ, լուսին չեմ ուզում, որովհետև ջերմություն չի տալիս: Չեմ ուզում առանց գիտակցության մտածել, երազ տեսնել: Չեմ ուզում ունենալ ժամանակ, երբ կխորանամ մտքերիս, ձախողումներիս, ձեռքբերումներիս մեջ ու կսկսեմ լաց լինել կամ երջանկությունից անկողնու վրա թռվռալ: Եվ վերջապես չեմ ուզում չորս պատի մեջ քնել, որովհետև ինչ մտածում եմ, չորս պատերից դուրս չի գալիս:
Մարդուն ու իրականությանը բնորոշ բաներ չեմ ուզում: Իսկ առավոտներս փակ բերանով սկսելն ինձ էլ դուր չի գալիս հաստատ: Բայց դրա պատճառը գիշերվա մեջ փնտրած ու չգտած արևն է: Արևից զուրկ եմ գիշերները, ու դա ինձ նյարդայնացնում է: Տեսակով էլ շատ զգայուն եմ, ուղղակի ամեն բան չէ, որ արժանանում է ատամների տակ սեղմված լինելուն: Մեկ-մեկ արժե գրել՝ թեկուզ և անհասկանալի է ստացվում ասածը:

lilit grigoryan

C. A. M. P.-ի մասին

2017 թվականի սեպտեմբերի 16-19 Աղվերանի «Կրիստալ» հյուրանոցային համալիրում տեղի ունեցավ C.A.M.P. (Cultural Awareness Migrants Program) ծրագիրը՝ հաստատված Եվրոպայի խորհրդի Եվրոպական երիտասարդական հիմնադրամի կողմից: Ծրագրի հիմնական նպատակը ինտեգրված հասարակության կառուցումն էր՝ տեղացի և սիրիահայ երիտասարդների մշակութային գիտակցության մակարդակը բարձրացնելու և նրանց միջև միջմշակութային երկխոսություն ստեղծելու միջոցով: Ծրագրին դիմել էին 300 մասնակիցներ, որոնցից միայն քառասունս հնարավորություն ստացանք մասնակցելու ճամբարին: 4-օրյա այս ծրագիրը մեզ հնարավորություն տվեց ծանոթանալու մշակութային բազմազանությանը, Եվրոպական երիտասարդական հիմնադրամի կազմակերպած ծրագրերին, մարդու իրավունքների մասին գիտելիքներ ձեռք բերելու, հասկանալու գենդերային հավասարության ճշմարիտ էությունը, մասնակցելու տարբեր թեմաներով բանավեճերի: Այս ամենից զատ՝ մասնակցեցինք ինտելեկտուալ խաղերի, ժամանցային ծրագրերի, երեկույթների: Մի խոսքով՝ ակտիվ հանգիստ ակտիվ միջավայրում:

Իսկ հիմա՝ պաշտոնական ինֆորմացիան հաղորդելուց հետո, ուզում եմ սովորությանս համաձայն կիսվել հաճելի տպավորություններով: Կթվա ինքնավստահություն, բայց դիմելիս համոզված էի, որ ընտրվելու ու մասնակցելու եմ քեմփին: Ամենը պայմանավորված է նրանով, որ ես հավատում եմ նրան, ինչ անում եմ ու չեմ սիրում պարտված դուրս գալ ինչ-որ բանից: Լավ, պատմեմ այն մասին, թե ինչքան շատ ուրախացա, երբ եկավ սեպտեմբերի 16-ն ու գնացինք «Հայ մարզային երիտասարդություն» ՀԿ-ի գրասենյակ, որպեսզի այնտեղից շարժվենք դեպի Աղվերան: Ուրախությունս ոչ այդքան այդ օրն էր, մեր այնտեղ հավաքվելը, կամ թե այլ բան, այլ 17-ի ընտանիքի անդամներից մեկին՝ Վահեին առաջին անգամ տեսնելը (երկար էինք սպասել): Դե, հետո արդեն «Sevan Startup Summit»-ի ընտանիքի ամենատպավորիչ ու առանձնահատուկ անդամներից մեկին՝ Մայային տեսա, հանդիպեցի և՛ տարօրինակ, և՛ կասկածելի, և՛ հաճելի դեմքերի ու իսկապես առաջին վայրկյանից սկսեցի մշակութային բազմազանությանը անմիջականորեն առնչվել ու մտածել այդ մասին:
Երևի երկար-բարակ չխոսեմ քեմփի ընթացքում օրակարգային իրադարձությունների մասին, որովհետև ապացուցված բան է, որ մարդկանց միշտ դուր է գալիս որևէ բանի անլուրջ ու արկածային մասը: Հա՛, իրականում մեր հրաշք սեմինարավարների և իրազեկ մասնակիցների շնորհիվ ես վերջապես հասկացա, թե ինչ է գենդերային հավասարությունը, ինչպես կարելի է ոչ ֆորմալ կրթական միջավայրում ավելի մեծ գիտելիքներ քաղել ու մարդու իրավունքներից վերցնել իմն ու պաշտպանել դրանք: Բայց, դե այսպիսի ծրագրերի ժամանակ մարդկային շփումը, նոր տեսակներ հայտնաբերելը մեկ այլ հաճույք է: Սկզբից ևեթ ինձ երջանկացրել էր այն գաղափարը, որ ժամանակս անցկացնելու եմ ոչ միայն տեղացի, այլ սիրիահայ երիտասարդների հետ, ու երբ ինձ քեմփի մասին էին հարցնում, անպայման շեշտում էի դա ու ժպտում: Ես զգում էի մարդկանց, ովքեր իրենց մեջ կեղծիքի նշույլ անգամ չունեին:
Մի քիչ էլ տիպիկ հայերիս մասին խոսեմ: Դե, իրականում այդքան խորանալու կարիք չեմ տեսնում, ուղղակի ուզում եմ ասել, որ 40-ի հետ էլ ուժեղ կապվեցի, որովհետև նրանք իրարից տարբեր էին: Նրանք ունեին տարբեր մասնագիտություններ, կարծիքներ, տարբեր ու մեկը մյուսից գեղեցիկ, աչքին հաճելի արտաքին, տարբեր էին նրանց ճաշակները, մոտեցումները, տաղանդները և այլն: «Եվ այլն»-ը իր մեջ ներառում է արտաքինի հետ կապված մի քանի բաներ ու բնավորության էլի տարբեր, շատ անգամ՝ ծայրահեղ գծեր: Հետաքրքիր է, որ խառը տեսակները մի տանիքի տակ հաշտ ու համերաշխ ապրեցին, անձնական մշակույթներով փոխանակվեցին, գտան իրար մեջ լավագույն ընկերներ, սիրեցին իրար, հետո 19-ից սկսած էլ՝ կարոտեցին: Ես երրորդ դեմքով եմ խոսում, բայց ասածներիս մեջ ինձ էլ պատկերացրեք:
Իրականում այս ամենն այսքան լավը չէր լինի, եթե չլիներ կազմակերպչական հրաշք խումբը: Ծրագրի ղեկավար Սաթեն ու կազմակերպիչներից յուրաքանչյուրը մեզ համար ստեղծեցին ապահով, գեղեցիկ, գիտելիքով լեցուն, հարգալից միջավայր, որի համար շնորհակալություն բառը օրվա մեջ մեկ քայլ անելու պես չնչին բան կթվա: Նրանք անընդհատ հետևում էին մեզ, հոգ տանում մեր մասին, աշխատում, ջանք ու եռանդ չէին խնայում, որպեսզի մենք գոհ ու երջանիկ լինենք մեր օրերից: Իսկապես, հաջողվեց: Ու, իսկապես,, շատ սիրեցինք նրանց:
Մենք սովորականի պես ապրում էինք մեր չորս օրերը՝ խաղալով մաֆիա, փարթիներ կազմակերպելով, խարույկի շուրջը հաճելի մի քանի ժամ անցկացնելով, որոնելով տարածքում թաքնված քաղցրահամ գանձերը, կիսելով մեր կյանքի փորձը, ծիծաղելի դեպքերը, պարելով տարբեր ազգային պարեր ու, նորից նշեմ, սիրելով ու հարգելով միմյանց «ես»-երը:

Տարբեր էինք մենք, ու դա էր հենց մշակութային երկխոսության գլխավոր նախապայմանը:

lilit grigoryan

Հետ եկա

Վաղուց չէի գրում: Առավոտյան վեր կենալով՝ գնում եմ դպրոց, լիքը տնայիններով բեռնավորված գալիս տուն, մինչև ժամը 18-19-ը դրանք կատարում, հետո՝ պարապում ու մի տեսակ ժամանակ չեմ գտնում սիրածս գործով զբաղվելու համար: Չգիտեմ, միգուցե գրելու ոչինչ չի լինում: Երբ ցանկություն եմ ունենում որևէ բանի մասին գրելու, պոռթկում եմ: Իսկ ես այսքան ժամանակ է՝ պոռթկում չեմ ունեցել: Շրջապատումս ոչինչ չի փոխվել: Նույն դպրոցը, որտեղ արդեն մեկ տարի սովորում եմ: Միայն նոր դեմքեր են եկել դպրոց, որը սկզբից հույս էր ներշնչում, իսկ հետո մի զգացում է լինում, որ այդ նորերն արդեն հին են դարձել: Նույն ճանապարհով ամեն օր քայլում, հասնում եմ դպրոց, նույնով հետ գալիս: Գրեթե նույն ձևաչափի տնային աշխատանքներ եմ անում: Էլի նույն մարդկանց հետ եմ անընդհատ շփվում: Գրեթե ոչ մի տարբերություն չեմ նկատում: Երևի հոգնել էի:

Ոչինչ չեմ գտել գրելու համար: Ոչինչ մտքիս չի եկել, չեմ նկատել արտառոց մի բան, չեմ զգացել մի ուրիշ զգացում, էապես չեմ փոխվել: Տխուր է եղել վիճակս, ինչ արած:
Հիմա չգիտեմ, թե ինչն է փոխվել շրջապատումս: Երբեմն, չէ, միշտ էլ որևէ բան անելիս մեկի ոգեշնչմանն եմ ապավինել, մի նոր բանով եմ ուրախացել ու ուրախությունից ինչ ասես արել եմ: Ուրախությունից մաթեմատիկայի վարժությունները մեծ սիրով եմ կատարել, հանրագիտարանները փորփրել, կարդացել գրքեր, որոնք պատահաբար են ընկել ձեռքիս տակ, անգամ հնդկական սերիալներ եմ դիտել: Ա՛յ, թե ուրախությունը ինչ կարող է անել մեզ հետ: Բայց ինչպես հասկանում եմ, որոշ ժամանակ է, չեմ գտել ուրախության այսպիսի հատիկներ:
Ինչևէ, եթե գրում եմ, ուրեմն արդեն ամեն բան նորմալ է: Պետք է որոնել այն պատճառը, թե ինչու եմ նորից սկսել գրել: Հետաքրքիր է, թե ինչից կլիներ սա:
Ինչ ասեմ, եթե կարդում եք հոդվածներս, ուրեմն սպասեք նորերին: Հետ եմ եկել:

lilit grigoryan

Անձնական դիջեյներ չե՞ք ուզի

Մտածում էի ու ուզում էի գտնել մի հաճելի բան, թե ինչով է մեր կյանքը տարբերվում հեռուստատեսությամբ ցուցադրվող հայկական սերիալներից: Դրանցից շատերը նկարահանված են իրական դեպքերի հիման վրա: Սերիալներում էլ կան դրվագներ, որտեղ մարդիկ առավոտյան վեր են կենում, փողոցով ուղղակի քայլում են, գնում են դպրոց, աշխատանքի, առևտուր են անում: Դե, մեր առօրյայի մի մասն են սրանք կազմում: Չեմ ուզում հայկական սերիալների մասին երկար խոսել, որովհետև չեմ հետևում դրանց ու երևի քննադատությամբ մոտենամ այդ հարցին:

Ձեզ դուր չե՞ն գալիս մեր հայկական սերիալները: Ինձ էլ: Ավելի ճիշտ՝ նույնատիպ սցենարներն ու դերասանական կազմը: Գիտեմ, շատ եմ լսել, որ մեկ սցենարում նույն դրվագը կարող է չորս, հինգ անգամ կրկնվել ու ձանձրացնել հեռուստադիտողին: Ասում են, որ հայկական բոլոր սերիալներում էլ գլխավոր դերում միշտ ինչ-որ սիրահար զույգ է, որի շուրջը ծավալվում են մյուս իրադարձությունները, այդ թվում՝ մշտապես մեկ-երկու ավտովթար, բարեկամների հետ տարբեր խնդիրներ, վեճեր, բաժանում ու միացում, նոր անծանոթ անձի առկայություն, որը փոխում է սցենարի ընթացքը: Նոր բան չասացի, գիտեմ: Ուզում էի չխոսել այս մասին, բայց չստացվեց:
Լավ, ինչ էի ուզում գտնել: Հա, հաճելի ու դրական բանը հայկական սերիալներում, որ չկա մեր կյանքում՝ երաժշտությունը: Ամեն դեպքի, քայլի հետ՝ երաժշտություն: Քայլում ես, ոտքդ ոլորվում է, ու հնչում է տխուր կամ տագնապալից երաժշտություն: Զվարճանում ես, վայելում օրդ՝ թեթև երաժշտություն: Հուզված ես՝ հուզիչ ու սիրտ շոյող երաժշտություն: Գեղեցիկ է: Անգամ քնած ես կամ նոր ես արթնանում, ու այդ ժամանակ՝ էլի տրամադրությանը համապատասխան երաժշտություն: Չեմ նայում սերիալներ, բայց անգամ, երբ հարևանի տանն եմ, երաժշտությունն ինձ ձգում է դեպի հեռուստացույցի էկրանն ու այնպես անում, որ այդ օրվա սերիան մինչև վերջ նայեմ ու սպասեմ հաջորդին:
Նույնը իրական կյանքում կուզեի: Դե, ես կարողանում եմ կարգավորել դա՝ քթիս տակ ինչ-որ երգեր երգելով, երբ գնում եմ խանութ, երբ տխուր եմ ու լուրջ պատճառ կա դրա համար, երբ ուրախությունից կարելի է անգամ ճչալ: Շշուկով երգում եմ, բայց ավելին եմ ուզում: Ուզում եմ, որ այդ ձայներն ավելի բարձր լինեն, ինչպես, օրինակ՝ մեր ավտոմեքենան սլանում է` ներսում ես, քամին ու Սելին Դիոնը: Ուզում եմ, որ մենք երկնքում ունենանք մեր անձնական դիջեյները:
Այս մի բանով սերիալներն ինձ ավելի հաճելի են: Ամեն բան քննադատելուց առաջ դրա մեջ լավը տեսնելը մեզ չի խանգարում, ավելին՝ դրական էներգիա է փոխանցում: