-Մարիա՛մ, տո՛ւն արի, հերիք է խաղաս:
-Մա՛մ, դեռ չի մթնել, մի քիչ էլ խաղամ, նոր տուն կգամ:

Կամ.
-Մարիա՛մ, արի հա՛ց կեր, հետո էլի կխաղաս:
-Մա՛մ, սպասիր Նարինեին էլ գտնենք, նոր կգամ:

Մանկությանս տարիներին իմ և մայրիկիս միջև հաճախ էին այսպիսի կարճ խոսակցություններ լինում: Ամեն անգամ մի նոր պատճառ գտնելով՝ ես խուսափում էի տուն գնալուց: Միայն մութը կարող էր ինձ և բակի մյուս երեխաներին ստիպել տուն գնալ: Իսկ տուն մտնելուց հետո էլ նստում ու մտածում էի, թե ինչ սխալ քայլ եմ արել այդ օրվա բակային խաղերում, որ էլ այդպես չխաղամ, որ կատարելագործվեմ: Եվ այսպես, բակային խաղերից դեռ չկտրված՝ նորից մտածում էի դրանց մասին:

Թեև դեռ այնքան էլ մեծ չեմ, բայց արդեն կարոտում եմ բակային խաղերը: Հատկապես, երբ տեսնում եմ, որ այսօր արդեն շատ քիչ փոքրիկներ են բակում խաղում: Մեր բակն այդ առումով կարծես դատարկվում է: Եվ զարմանում եմ, թե փոքրիկները որտեղ և ինչպես են ծախսում իրենց մեջ կուտակված էներգիան: Օրերն ամռանը երկարում են, տաքանում, բայց բակում այդպես էլ փոքրիկներ չեն երևում: Երբ ինձ հարցնում էին, թե ինչ նվեր կուզենայի ստանալ ծննդյանս օրվա կապակցությամբ, անմիջապես պատասխանում էի՝ գնդակ, պարան, օղակ, տիկնիկ: Ու չէի հոգնում միշտ նույնը խնդրելուց, որովհետև անընդհատ դրանց նորերն էի ուզում:
Իսկ հիմա, երբ յուրաքանչյուր փոքրիկի հարցնում ես, թե ինչ կցանկանար ունենալ, պատասխանում է՝ փող, Iphone, մեքենա, համակարգիչ: Նրանք չունեն մանկական այլ հետաքրքրություններ:
Կարծում եք անհնա՞ր է պատկերացնել կյանքն առանց համակարգչի, հեռախոսի ու ինտերնետի: Այնուամենայնիվ, դժվար է պատկերացնել: Բայց այսօր դեռ կան այնպիսի երեխաներ, որոնք գիտեն, թե ինչ է իսկական մանկությունը: Երբ նայում եմ այսօրվա երեխաներին, որոնցից շատերն իրենց օրն անցկացնում են համակարգչի առջև նստած և նրանում եղած զանազան խաղերով տարված, աչքիս առաջ են գալիս այն պահերը, երբ չէի ուզում բակից տուն գալ, երբ անվերջ խաղում էի ու խաղում: Այսօր բակային խաղերին փոխարինելու են եկել վիրտուալ խաղերը, սակայն, իմ կարծիքով դա ամենևին էլ համարժեք փոխարինում չէ: Իհարկե, ես միանգամայն դեմ չեմ համակարգչային խաղերին: Կան խաղեր, որոնք զարգացնում են տրամաբանությունը, բայց ժամանակակից երեխաները քիչ-քիչ կտրվում են բակային խաղերից, ինչը կարող է վատ անդրադառնալ ապագա սերնդի առողջության վրա: Նրանք այժմ չեն գիտակցում, բայց հետո կհասկանան, որ բաց են թողել մանկության ամենակարևոր էջերից մեկը:
Իսկ Չարլզ Չապլինն ասել է. «Նա, ով երբեք երեխա չի եղել, երբեք հասուն մարդ չի դառնա»:

Կարծում եմ, որ յուրաքանչյուր մարդ արվեստի որևէ ճյուղի նկատմամբ հակում ունի, և աշխատելու դեպքում այն կարող է զարգացնել: Երջանիկ է նա, ում հաջողվում է գտնել արվեստի իր ճյուղը և ապրել դրանով: Եթե նա իր ամբողջ էությամբ նվիրվում է այդ արվեստին, ապա դառնում է հաջողված և սիրված արվեստագետ: Արվեստի ցանկացած գործ պետք է ծնվի ինքնաբերաբար, սրտի թրթիռով, ոչ թե մտադրված: Ճիշտ է այն գաղափարը, որ արվեստն արտահայտում է մարդու բնավորությունը:

Մի ընտանիքի երկու տարբեր բևեռներ՝ ես և քույրս, և արվեստի մի ոլորտ՝ նկարչությունը: Եթե քույրս պատկերը նկարում է վրձնով, հատ-հատ, գծանկարելով, ավելի դանդաղ, ապա ես դա անում եմ ֆոտոխցիկի կոճակի մի հպումով՝ թեև ունենում եմ նույն էմոցիան, ինչ քույրս՝ վրձնով նկարելիս:

Երբ հասկացա, որ ինձ հարազատ է լուսանկարչությունը, սկսեցի ամեն մի երևույթի նայել այլ աչքերով և տեսածս մի այլ ձևով ընկալելով՝ լուսանկարել: Սկզբից չէր ստացվում, բայց հետո ֆոտոխցիկս տեսնում էր այն, ինչը գեղեցիկ է և ինչը յուրահատուկ է: Լուսանկարներում արտացոլում էի բնության գեղեցկությունը: Բայց որքան շատ պատկերներ էի սկսում լուսանկարել, այնքան ավելի էի հասկանում, որ լուսանկարչությունը շատ ու շատ բարդ է: Պետք է լուսանկարել այնպիսի երևույթներ, որոնք տեսնելիս մարդկանց մոտ կառաջանա մի այլ, առանձնահատուկ զգացմունք: Լուսանկարչությունը ինձ համար արվեստի այն ոլորտն է, որտեղ շարունակում եմ փնտրել ինձ և կարծես թե գտնում եմ այդտեղ դրսևորվելու իմ ուղին: Արվեստն այդ կերպ է արտացոլվում իմ մեջ:
Քույրիկս ևս արվեստասեր է: Նա իրեն գտել է նկարչության ոլորտում: Թեև դեռ 11 տարեկան է, բայց ձգտում է իր աչքով տեսած գեղեցիկը, իր ցանկությունները, երբեմն իր զգացողությունները հանձնել թղթին: Նա ամեն ինչ տեսնում է երրորդ աչքով: Նրա վրձինը արդեն թղթին է տալիս այն, ինչը կամենում է: Նա նկարում է մանկական պատկերներ, կենդանիներ, թռչուններ, բնություն, անտառ, ծաղիկներ… Նկարների մեջ կա մանկական ոգի: Վրձինը և քույրս դարձել են հարազատներ: Վրձինը կյանք է տալիս նրա ամեն մի զգացմունքին, նրա ամեն մի տեսածը պատկերում է թղթին: Քույրս արդեն իրեն չի պատկերացնում առանց վրձնի: Չնայած իր փոքր տարիքին՝ նա կարողանում է պատկերել իր հոգեվիճակը այնքան իրական, որ ոչ ոք չի կարողանում անտարբեր նայել:

Քույրիկիս նկարները, թեև դեռ այնքան էլ հաջողված չեն, բայց կարծում եմ, նա դեռ նկարելու է եզակի և տարբերվող նկարներ: Չէ՞ որ նա արվեստի հետ է: