Ազատ տարածք խորագրի արխիվներ

arman baghdasaryan

Բռնոցի

-Ապե, հիմա գնում ենք օֆիս, թրեյնինգին կմասնակցես ու կորոշես՝ ուզում ես աշխատել, թե չէ:

-Դե, գնացինք կանգառ:

Ես և Կոստը (անունը Սամվել է, «ածականն» է Կոստ) նստեցինք ավտոբուս և հինգ րոպե հետո սկսեցինք զրուցել մեր կողքի աթոռին նստած պապիկի հետ:

-Պապի ջան, ո՞ւր ես բա գնում:

-Սոչի,- ասաց նա զվարճալի դեմքով:

Մնացած մասը մեր խոսակցության, այսպես ասած, «ոչ եթերային» էր:

Օֆիսում Կոստը մասնակցեց թրեյնինգի, որից հետո մենք դուրս եկանք, ինչ-որ անծանոթ բակում նստեցինք, որպեսզի ես Կոստին ևս մեկ անգամ բացատրեմ հարցման թղթերը լրացնելու ձևը:

Այդ պահին մի կին անցավ՝ տարիքով, սև երկար զգեստով, տարօրինակ աչքերով, հետաքրքիր ոսկեգույն մեծ վզնոցով և, ինչպես ասաց հետո Կոստը, կարմիր «դուբից» պատրաստված ձեռնափայտով:

Քանի որ Կոստը միստիկ և անհավանական բաներին շատ է հավատում, ասաց.

-Արմ, հանկարծ էս կնգա աչքերի մեջ չնայես:

-Կոստիկ, թարգի, եքա մարդ ես,- ասացի ես և ուշադիր նայեցի այդ կնոջ աչքերի մեջ:

-Արմ, դու տեսա՞ր էդ կնգա վիճակը: Ինքը մի հատ միստիկ կերպարի ա նման, ես կարդացել եմ, որ իրա աչքերի մեջ նայելուց հետո վատ բան ա լինում:

-Կոստ, քեզ բուժվել ա պետք, տեսա՞ր դրա վզնոցը, լրիվ Թուփակ էր:

Մենք նստեցինք այդ բակում, որպեսզի մի քիչ հանգստանանք, և այդ պահին լսեցինք կնոջ ձայն.

-Վայ, վայ, բռնեք, փախավ:

Հիմա դարակի մութ անկյունից հանեք ձեր երևակայությունը և պատկերացրեք՝ վազում է մի տղա՝ պայուսակով, ականջները ձեռքերով փակած:

«Կարո՞ղ ա պայթուցիկ ա դրել ու փախչում ա»:

Կոստը միանգամից վազեց նրա հետևից, իսկ ես՝ Կոստի հետևից:

Կոստը բռնեց տղայի ձեռքից, ես վազեցի, որ հարվածեմ տղային, բայց մի տարիքով մարդ, ով նույնպես այդ տղայի հետևից էր վազում, ասաց.

-Չէ, չէ, ապեր, չխփես:

Տղան Կոստին հրեց և շարունակեց վազել:

Ես անցա Կոստին, հետո Կոստը հավասարվեց ինձ, թվում էր, թե ուղղակի մրցավազք է:

Տղան վազեց մի փակ շքամուտքով շենքի մոտ, որտեղ մենք բռնեցինք նրան:

-Ի՞նչ ես արել, արա, խոսա, թե չէ․․․

-Չէ, ախպերս, բան չի արել, չխփես,- վերջապես հասնելով մեզ՝ ասաց տարիքով մարդը:

-Ապեր, բաց թող՝ փախնեմ, էլի, խնդրում եմ բաց թող, իրանք ինձ ուզում են բռնեն:

-Արմ, աուտիստ ա, բան մի արա, թող էդ մարդը հանգստացնի,- ինձ մի կողմ տանելով՝ շշուկով ասաց Կոստը:

Նստեցինք, որ շունչներս կարգավորենք, մեկ էլ Կոստն ասաց.

-Բա որ ասում էի՝ էդ կնգա աչքերի մեջ չնայե՞ս:

Anna mkhitaryan

Անկախության տոնը Աշոցքում

Աշոցքում արդեն ավանդական երևույթ է դարձել ամեն տարի Անկախության տոնին ընդառաջ արշավի գնալ: Այս տարին ևս բացառություն չեղավ: Բայց հրաշալի օր սկսվեց նախքան արշավի մեկնելը: Մեր դպրոցականները միջոցառում էին կազմակերպել Անկախության 27-րդ տարելիցի կապակցությամբ: Միջոցառումն այնքան տպավորիչ էր, որ անգամ չէինք ուզում դասարան գնալ և դասը շարունակել: Միջոցառման ավարտին ամբողջ դպրոցով մեծ շուրջպար բռնեցինք և սկսեցինք պարել: Ես կողքից այնքան ուշադիր և զարմացած էի նայում, որ ուղղակի ամբողջ մարմինս փշաքաղվում էր: Այնքան մեծ ոգևորությամբ էին պարում, որ մի պահ վախեցել էի շրջանի մեծությունից, չէ, չէ սխալվեցի, երևի զարմացել էի՝ ինչպես կարող են այսպես մի մարդու նման պարել:

Միջոցառումն ավարտված էր, բոլորն արդեն դասարաններում էին, երբ հանկարծ ներս եկավ մեր դասղեկը և ասաց, որ ժամը 2-ին գնում ենք: Մի տեսակ այլ կերպ էին հնչում այդ խոսքերը, մեծ ոգևորություն տեսա բոլորի աչքերում: Դասերն արագ ավարտելուց հետո վազեցինք տուն, վերցնելով համապատասխան պարագաները՝ շտապեցինք դպրոցի բակ: Արդեն դուրս էինք եկել, քայլերիս հետ նայում էի շուրջ բոլորս․ մանուկ, թե ծեր, խինդով էին մեզ նայում, և բոլորին հետաքրքիր էր մեր ուղղությունը: Համարյա մեկ ժամ անց արդեն անտառում էինք, ամբողջ ճանապարհին երգել էինք: Անտառում էլ ավելի մեծ ոգևորություն էի նկատում: Բոլորը վազում էին, խաղում, և այնքան մեծ ջերմություն կար, որ չէինք մրսում: Ուսուցիչների հետ էլ շփումն այլ հունով էր ընթանում: Ավելի ազատ, ավելի ընկերական, մեզ հետ էր նաև ոստիկանության մանկական բաժնի տեսուչը: Այնքան լավ էր ամեն բան, անգամ խարույկ վառեցինք և մի լավ ուրախացանք: Խարույկի շուրջը սկսեցինք երգել, և գիտեք՝ ամենահետաքրքիրն ինչն էր, երգի բառերը մոռանում էինք, բայց էլի նույն ոգով հիշում և երգում էինք: Այնքան մեծ էներգիա ստացա այդ օրվանից, որ տուն գալու ճանապարհին, չնայած մրսած էի, չէի ուզում բաժանվել ուսուցիչներիցս և ընկերներիցս:

Շնորհակալ եմ իմ դպրոցի ողջ անձնակազմից այս հնարավորությունը մեզ ընձեռելու համար: Ուրախ եմ, որ հնարավորություն ստացանք մեր ընկերներին ավելի լավ ճանաչելու: Չէ՞ որ մարդկանց հետ ճանապարհորդելիս ես նրանց ճանաչում: Ճանաչեցի նաև ինքս ինձ, դե ես էլ էի փոխվել: Ուզում եմ այս ավանդույթը շարունակական լինի, և մեր դպրոցի բոլոր սերունդները զգան այդ հրաշալի պահը իրենց կյանքում:

Lili Davtyan

Կարոտած գրում եմ

Օգոստոսի 9-29-ը մասնակցում էի եվրոպական ճամբարի Վրաստանում: Սկզբում մտածում էի, որ կարող է չհարմարվեմ կամ ձանձրալի անցնի, չէ որ 20 օրը բավականին շատ էր:

Բայց հենց առաջին օրը, երբ ծանոթացա ճամբարականներից մի քանիսի հետ, զգացի, որ առաջիկա 20 օրերը կյանքիս լավագույն օրերն են լինելու: Հենց այդպես էլ եղավ 20 օրվա ընթացքում։ Հասցրի ծանոթանալ 12 երկրներից եկած 100 մարդու հետ:

Առավոտյան մի կերպ էի արթնանում, իսկ ժամը 9-ին մարզանքն էր: Չնայած, որ բոլորս ատում էինք առավոտյան մարզանքները, մեկ է՝ կարոտում եմ նույնիսկ դրանք: Հետո մասնակցում էինք բազմաթիվ սեմինարների, խաղերի, մշակութային երեկոների… Մի խոսքով, օրերս շատ հետաքրքիր էին անցնում, և օր օրի էլ ավելի էի սիրում ճամբարը։ Ի ուրախություն ինձ, ծննդյանս օրը համընկել էր ճամբարի օրերից մեկի հետ, և ընկերներս այդ օրը լավագույններից մեկը դարձրին։

Ճամբարում ամենից շատ կապվեցի հենց հայերի հետ, ձեռք բերեցի շատ ընկերներ։ Ամենահիշարժան օրերիցս մեկն էլ հենց մեր՝ հայերիս ելույթի օրն էր: 2 օր անընդմեջ պատրաստվում էինք ելույթին, Հայաստանից տարել էինք ազգային սնունդ, հագուստ և այլ բաներ: Եվ իրոք, վստահաբար կարող եմ ասել, որ մեր ելույթը լավագույններից մեկն էր: Բոլորը հավանել էին ամեն ինչ, բայց հատկապես՝ հայկական կերակրատեսակները:

Ճամբարի ընթացքում երեք անգամ գնացինք նաև էքսկուրսիաների դեպի Թբիլիսի, Մցխեթա և Սիղնաղի: Չնայած շատ շոգ էր, այնուամենայնիվ լավագույն տպավորություններով վերադարձանք:

Եվ արդեն վերջին օրը թվում էր, թե մի ողջ կյանք ես ապրել այդ մարդկանց հետ, կապվել ես բոլորի հետ: Դժվար էր պատկերացնել, որ առավոտյան քեզ առաջնորդդ չի արթնացնելու, որ չես լսելու քո «Դեղին» թիմի նշանաբանը, հետաքրքրաշարժ պատմություններն ու կատակները:

Բայց ճամբարի ավարտով մեր բոլորի ընկերությունը չավարտվեց, այն շարունակվում է և դեռ շարունակվելու է շատ երկար ժամանակ։

Ազգայինը թրենդում

Լուսանկարը` Լաուրա Սահակյանի

Լուսանկարը` Լաուրա Սահակյանի

Դեռ մանկուց իմ մեջ ձևավորված էր ազգային ոգին։ Հիշում եմ՝ ոնց էի երազում էդքան սիրուն պարելու մասին։ Պարի խմբակ հաճախելը ոչ մի կերպ չազդեց մտածելակերպիս կամ երազանքիս իրագործման վրա։ Հասկացա, որ երազանքը նպատակ դարձնողն ու իրագործողը մենակ ես եմ։

-Ախր, դու աղջիկ ես:

-Ո՞նց ես պատկերացնում էդ ամենը:

-Վերջացրու, լավ:

-Ժամանակի հետ քայլիր:

Կներե՞ք։

Ամեն անգամ, երբ դրսում ականջակալները ականջներիս քայլում էի ու հանկարծ հանդիպում ծանոթի, ով հարցնում էր՝ ինչ եմ լսում, ձգտում էի չպատասխանել։
Ականջակալներում միշտ հնչում էր միայն հայ ազգային երաժշտություն։ Իսկ իմ պատասխանը կարող էր դառնալ դրոշակ, որը մոդայիկ մարդիկ անխնա կթափահարեին։

Հիմա անցել են շատ ժամանակներ։ Անիմաստ, թյուր կարծիքները կարելի է ուղարկել գրողի ծոցը։

Հիմա ազգայինը իմ հոգու մի մասն է դարձել։ Ծանր օրվա ցանկալի ավարտը դառնում է էլ ավելի հաճելի հենց ազգային նոտաների ու շարժումների հետ։

Ազգայինը նոր շունչ է առել։
Ազգայինը թրենդում է։

seda mkhitaryan

Խավարից to խավար

Հեռախոսիդ մարտկոցը նստեց։ Հիմա դուք ավելի եք իրար նման։ Նրան մի լար է հարկավոր, իսկ քեզ` մի գիշեր։ Առավոտյան դուք լիցքավորված կշարունակեք ձեր անբաժան կյանքը։

Մեքենան կընթանա մթի միջով` գնալով դեպի լույսը, եթերային ու անիրական լույսը, որը երբեք էլ չի բացվում։

Ու արևն էլ այն բացել չի կարողանալու։

Խավար ճանապարհին՝ ամեն 100 մետրի վրա, դուք մետաղական խաչերի կհանդիպեք։ Էլեկտրական լույսով լուսավորված։ Գոնե ձևի համար թողեք, որ դրանք գիշերը սեփական լույսն արձակեն, որը չունեն։

Մետաղական խաչեր զոդող վարպետներից ոչ մեկի աչքերը Աստված չի բուժել։

Դուք կանցնեք անտառի ու ամպի կողքով։ Ձեզ կթվա, թե լույսը ուր որ է կբացվի։ Երկինքը կսկսի գունաթափ լինել։ Բայց լուսանալուն դեռ շատ կմնա։

Վերջապես առարկաները կվերագտնեն իրենց ստվերը, դուք` ձեր հոգին, ու կհասկանաք, որ անվճար բուլկու համար ուրախանալը երեխայություն է։

Կերազեք ձեր ճանապարհին հանդիպել մի մեքենա, որի մեջ գուցե…

Կիսատ թողնված նախադասությունը կստիպի համոզվել, որ համարձակության պակաս այնուամենայնիվ կա։

Ամեն ինչ աստիճանաբար է լինում։

Դուք քիչ-քիչ կմտերմանաք։ Լույսը քիչ-քիչ կբացվի։ Բայց հավատացնում եմ` համարձակությունդ երբեք (և ոչ էլ աստիճանաբար) չի ավելանա։

Կյանքում համարձակ ապրելուց վախենալը ամենամեծ համարձակությունը կթվա։

Ես գիտեմ, մենք երբեք այնքան անբաժան չենք ապրի, ինչպես ես և հեռախոսս։

Ես կնայեմ ապակու հետևում դրված թանկարժեք թեյին, ու կհագենա ծարավս։

Կյանքի նպատակներից մեկն այնքան հարստանալը կդառնա, որ գնես ուզածիդ չափ թանկ թեյ ու օրիգինալ արծաթյա զարդ։ Ասենք՝ ապարանջան՝ ծառի սիմվոլով։ Ծառը ճիշտ էր։ Բայրոն։ Դու գիտեիր՝ ինչ կլինի, ու Կայենը ինձ գտավ տխուր պահին, ինչպես նրան գտավ Լյուցիֆերը։

Իսկ մեքենան կշարունակի գլորել իր անիվները խավար ճանապարհի վրայով։ Ամեն փոքրիկ լույսը քո ու հեռախոսիդ սրտում հույս կարթնացնի։ Բայց դա կլինի հերթական մետաղական խաչի էլեկտրական լույսը։

mariam hayrapetyan

Երկու քարի արանքում

Մի անգամ մի առիթով հասկացա, որ կյանքը կորուստների մի մեծ շղթա է։ Մենք պետք է մեզանից պոկենք և տանք այն, ինչ սիրելի է, որպեսզի ստանանք այն, ինչ պետք է։ Ասել, թե այն, ինչ կստանանք, կենսական նշանակություն ունի նրա համեմատ, ինչ կտանք, սխալ է։ Ես երբեք չեմ մոռանում այն «երկու քարի արանք» իրադրությունները։ Որովհետև հենց այդտեղ է, որ որոշում ենք՝ ինչ կորցնել և ինչ ստանալ։ Պետք է որոշել, այլ ելք չկա։ Հավանաբար արդեն գլուխներդ տանում եմ սեփական կյանքիս պատմություններով, բայց դե, ես դրանց հիման վրա եմ իմաստնանում և փորձ հավաքում, որ էլի չասեն՝ աշխատանքային փորձ չունես։

Հիմա ապագան հասկանալու համար շարում ենք ներկայի պատը և հետ հայացք գցում անցյալին։ Կար ժամանակ, երբ անհոգ էինք։ Հետո լքեցինք ընտանիքը, որպեսզի կայանանք, հասկացաք՝ ինչը ինչով փոխարինեցինք։ Հետո սովորելու անվերջանալի տարիներին չկար ժամանակ համարյա ոչ մի այլ բանի համար։ Մեկ էլ հասկացանք, որ մեզ պետք է ֆինանսական անկախություն։ Դրա ձեռք բերումը մեզ զրկեց ամիսը մեկ անգամ ընտանիքին գրկելու հնարավորությունից, դարձավ մի քանի ամիսը մեկ միմյանց տեսնելը։ Շատ մեծ ընտանիքս ցրիվ է եղած ողջ աշխարհով։ Իսկ շատ փոքր ընտանիքս՝ ամբողջ երկրով։

Ամեն անհաջողության հետ բախվելիս կրկին ինձ համոզում եմ, որ անհոգ տարիները շուտ են անցել, պայքարել է պետք, ոչ առաջինն եմ, ոչ էլ վերջինը։

Դադարել եմ գրել․ մի քանի բան կիսատ եմ թողել և անգամ չեմ բացում հասկանալու համար, թե վերջինն ինչ եմ ուզում, որ լինի։ Հիմա նման բաների համար մտածելու ժամանակ ունեմ միայն երթուղայինում՝ ճանապարհների խորդուբորդությունների վրա։ Բայց ինչպես մտածում եմ՝ այնպես էլ մոռանում եմ երթուղայինից իջնելիս: Վազել է պետք, որ հասցնենք։ Իսկ վազում ենք օրական մի քանի ժամ, միշտ ունենք չհասցրած և կիսատ գործեր, որովհետև օրն ունի ընդամենը 24 ժամ։ Ինչ-որ կերպ գրելն ու ստեղծագործելը արդեն փոխարինում ենք, այսպես ասած, կենսական կարևորության եսիմ ինչերով։ Հետո էլ ասում են՝ ոնց ա ստացվում, որ մարդը փոխվում ա։ Ասեմ՝ ո՞նց։ Ինչքան էլ փորձես քո իսկ աուրայով լցված շրջանակդ պահել ու դրանով քայլել, միևնույնն է, օրերից մի օր հասկանալու ես, որ շրջանակդ մաշվել, հալից ընկել է, որովհետև դու ժամանակ չունեիր այն վերանորոգելու, ու որովհետև զբաղված էիր «ավելի կարևոր» գործերով՝ փող էիր աշխատում, սովորում, վազվզում պարզապես ու շփվում մարդկանց հետ։

Ընտրությունների մեծ շղթա։

Ախր, ձեզանից քչերն են պատկերացնում, երբ ներսումդ ինչ-որ բան կա կուտակված, ու դու դրան էություն չես տալիս՝ հանձնում թղթին, ինչքան է դա ծանրանում, սկսում խանգարել, խաղալ տրամադրությանդ հետ։ Իսկ կգա մի օր, որ պարզապես ամենաթեթև ու պարզ բառերով էլ չես կարողանա դրանց էություն տալ․ այ, դա էլ դու չես լինի։ Հասկացա՞ք։

Ինչևէ, փակենք վարագույրները ու նորից անցնենք գործի։ Ցտեսություն։

mariam tonoyan

Մտորումներ

Յուրաքանչյուր երկրի պետական սահմանն անառիկ պահողը տվյալ երկրի զինվորն է։ Բայց միայն մի զինվորը երբեք չի կարող թշնամու մի ամբողջ զորքի դիմակայել, եթե չունենա զինակից ընկերներ, իսկ զորքը պարտություն կկրի, եթե միասնականությունն ու հավատարմությունը բացակայեն։

Հիշենք հայերի դարավոր պատմությունը, ճանապարհորդենք բոլոր ժամանակներում արյունալի պատերազմներ տեսած մեր ազգի հոգեբանության մեջ ու հանգենք մի անխուսափելի եզրահանգման, որ հայերի նման հաղթական ազգի պարտության պատճառը միայն փառասեր ու դավաճան մարդիկ են եղել։ Մեզ մշտապես պակասել է միասնականության ու հավատարմության գաղափարը, մինչ վերջին հայաստանյան իրադարձությունները։

Բայց արի ու տես, որ ի տարբերություն Հայաստանի, Ճապոնիան դեռևս հին ժամանակներից ճապոնացի զինվորներին ավելի հաստատուն էր կանգնեցնում հայրենի հողին։ Ճապոնիան ուներ ռազմական առանձին դասի կազմավորում։ Պատճառն անընդհատ տեղի ունեցող պատերազմներն էին, որոնց դիմակայելու համար խոշոր ավատատերերը ոչ թե զինվորի հասանելիք սնունդն էին գողանում, այլ մտածում էին առանձին զինված ուժեր ստեղծելու մասին, որոնք կոչվում էին սամուրայներ։ Սամուրայն իր ծառայության դիմաց պարգևատրվում էր հողաբաժնով։
Զարմանալի չէ, որ սամուրայներն ունեին հատուկ զինվորական վարվելակերպի կանոններ, որոնցից գլխավորը տիրոջ նկատմամբ հավատարմությունն էր։ Նրանք մշակել էին ինքնասպանության ազգային ձև, այլ կերպ ասած՝ սեպպուկա, երբ սամուրայն անհավատարմության համար կամ տիրոջ մահից հետո ինքնասպան էր լինում։ Կարելի է պատկերացնել, թե որքան ստորացուցիչ արարք է համարվել անհավատարմությունը Ճապոնիայում։
Գուցե կանոնակարգի այդ կետը խոշոր ավատատերերի կողմից մշակված խորամանկ քաղաքականություն էր, բայց, այնուամենայնիվ, կարևորվում էր հավատարմության գաղափարը, և մարդկանց գիտակցությունից սղվում էր «դավաճանություն» բառը։ Իսկ տիրոջը հավատարիմ զինվորը հավատարիմ կլինի նաև զինակից ընկերոջը, ընտանիքին, հայրենիքին, հավատին, ինքն իրեն…
Գուցե պատճառը միջնադարյան Ճապոնիայի ինքնամեկուսացումն էր արտաքին աշխարհից, որը մտածելու, ճիշտ ելքեր գտնելու հնարավորություն ու միասնականության ու հավատարմության գաղափար է ծնել։

Մի կողմից էլ մենք՝ հայերս, չէ՞ որ միատարր ազգ ենք և նույնպես ունենք այդ հնարավորությունը, բայց ո՞ւր է մեր հավատարմությունը, երբ մարտի մեկեր են լինում, երբ հայը կարող է իրեն ոչ միայն դավաճանություն թույլ տալ, այլև անգթորեն ձեռք բարձրացնել իր իսկ ազգակցի վրա։

bella araqelyan

Արցախ

Արցախ. վայր, որտեղ ամենավտանգավորն է, բայց ես այնտեղ ինձ ամենաապահովն եմ զգում, երբ տեսնում եմ մարդկանց, որոնք բոլոր վախերը հաղթահարելով՝ իրենց մեջ ուժ են գտել ժպտալու: Եվ մի ամիս առաջ, երբ ես առաջին անգամ ոտքս դրեցի Արցախի հողի վրա, ինձ այնքան հոգեհարազատ թվաց ամեն ինչ, կարծես ես այնտեղ մի ամբողջ հավերժություն եմ ապրել:

Դա իմ երազանքների երկիրն էր: Այնտեղ մարդիկ այնքան խաղաղ էին թվում, որ անծանոթ մեկը չէր պատկերացնի, թե այդ նույն խաղաղ վայրը բոլորովին այնպիսին չէր, ինչպիսին երևում էր:

Չկար մի տարածք, որտեղ չլիներ պատերազմից մնացած հետք, գրեթե չկար մի տուն, որի կտուրը կիսաքանդ չլիներ, կամ տարածքում նմանատիպ մի փլատակ չհանդիպեր: Սակայն ադ ամենի հետ մեկտեղ, երբ մարդկանց հարցուփորձ էինք անում, թե ինչպես գտնենք այն տունը, որը փնտրում ենք, նրանք մեծ հաճույքով էին պատասխանում: Եվ երբ վերջում իրենց հարցնում էինք, թե ինչպե՞ս է կյանքը, նրանք առանց երկմտելու միանգամից պատասխանում էին․ «Լյավ ա լոխ, մատաղ ինիմ, փառք Աստծուն, սենց էլ վեր մինա, լավ կինի», և այնքան դրական լիցքեր էին հաղորդում, չնայած իրենք ունեին այդ էներգիայի կարիքը:

Իսկ ինչ վերաբերում է զինվորականներին, նրանք այնպիսի մեծ եռանդով էին խոսում ծառայությունից, որ դրանից հետո, թե ինձ թույլ տային, կգնայի ու ինքս կպաշտպանեի մեր հայրենիքը:

Երբ խոսում էի փոքրիկների հետ, այնքան էլ լավ չէի հասկանում բարբառը, սակայն մի բան պարզ էր, որ նրանց մեջ կար այդ չարաբաստիկ վախը, մեծերն էլ կատակելով ասում էին, թե անգամ հրավառության ձայն լսելուն պես արդեն լարված, անձնագրերը պատրաստած սպասում են, որ կարող է` փախչելու կարիք լինի:

Եվ այդքանից հետո նրանք շարունակում էին ինքնավստահ քայլել Արցախի փողոցներով:

Արցախցիների միակ երազանքն է` ապրել իրենց երկրում խաղաղ ու երջանիկ, և մանուկների աչքերում ես տեսնում էի այդ պայծառ ապագայի լուսավոր կայծերը: