Լուսանկարը՝ Սեդա Մխիթարյանի

Իրեն թողնես՝ մազերդ կպոկի, վերարկուդ հագիցդ կհանի ու պտտեցնելով կտանի օդում: Գլխարկիդ հետքը կկորցնես, այտերդ նրա ապտակներից կկարմրեն, իսկ աչքերդ փոշուց կփակվեն… Այո, քամին ընդունակ է այս ամենին։

Իսկ այս մեկը իր սպիտակ փաթիլները կլցնի մազերիդ, կհալվի` հենց կպչի ձեռքիդ, վերևից այնպես կթափվի կարծես առաջ երբեք չի թափվել… Այո, ձյունն էլ այս ամենին է ընդունակ։

Լուսանկարը՝ Սեդա Մխիթարյանի

Բայց կարծում եմ, արդեն ժամանակն է, որ քամին իր հետ ձյուն բերի։

Ժամանակն է, որ արևը վաստակած հանգստի գնա։

Ժամանակն է, որ աշնան վերջին տերևը պոկվի։

Ժամանակն է, որ ձյունը գա ու մաքրի ամեն բան, տանի իր հետ վատ հիշողությունները ու հիշեցնի, որ աշխարհը միշտ պիտի սպիտակ լինի, ոչ թե միայն ձմռանը, և այլն էլ միայն արտաքուստ։

Ժամանակն է, որ ձմեռը թակի քո պատուհանը։

Լուսանկարը՝ Սեդա Մխիթարյանի

Լուսանկարը՝ Իզա Ասծատրյանի

Նոյեմբերի 29-ին Գորիսի մամուլի ակումբում Խտրականության դեմ պայքարի և հանուն հավասարության կոալիցիան անցկացրեց «Ապահով տարածքներ. կարևորություն ու անհրաժեշտ չափանիշներ» թեմայով աշխատանքային հանդիպում-դասընթաց, որն անցկացրեցին Անեթ Շամիրյանը և Ռոբերտ Կարապետյանը: Հանդիպումը կազմակերպվել էր Գորիսի տարածաշրջանի ՀԿ-երի համար, հանդիպմանը ներկա էին նաև ուսանողներ:

Հանդիպման սկզբում մասնակիցները ներկայացան` ծանոթանալով միմյանց հետ: Ապա դասընթացի սկզբին քննարկվեց, թե ինչ է «ապահով տարածք» հասկացությունը, և ո՞րն է դրա անհրաժեշտությունը:

Այսպիսով` ապահով տարածք ասելով, հասկանում ենք այն միջավայրը, որտեղ չկա կրոնի, սեռի, տարիքի, ռասսայի և գենդերային անհավասարության խնդիրը: Ապահով տարածքում յուրաքանչյուրը, անկախ վերը նշված պատկանելիության, կարող է մասնակցել տարբեր միջոցառումների: Այսինքն` ապահով տարածքը մի միջավայր է, որտեղ ցանկացածը կարող է աջակցություն ստանալ ժամանակի անցկացման, կրթության և շփման ոլորտում:
Ապահով տարածք հասկացությունը առաջին անգամ գործածել են 20-րդ դարում, Հարվարդի համալսարանում:

Այնուհետև անդրադարձան ապահով տարածքներին բնորոշ հատկանիշներին, որոնցից կարևորագույնները հետևյալն են.

-Մատչելի և անվտանգ վայր,
-Համագործակցություն և հաշվետվություն,
-Հարգանք և արժանապատվություն,
-Լիակատար ներառում,
-Համընդհանուր մոտեցում,
-Վստահության կառուցում,
-Ճշգրիտ և հավաստի տեղեկատվություն,
-Առաջնորդություն և մասնակցություն:

Լուսանկարը՝ Իզա Ասծատրյանի

Նաև նշվեցին այն կետերը, թե ինչը չի հանդուրժվում ապահով տարածքում. խտրականության որևէ ձև կամ արտահայտում:
-Ռասիզմը,
-Հոմոֆոբիան,
-Բիֆոբիան,
-Տրանսֆոբիան, ինչպես նաև հաշմանդամության,
-Տարիքի,
-Էթնիկ ծագման,
-Ազգային պատկանելիության,
-Գենդերային պատկանելիության,
-Իմիգրացիոն կարգավիճակի,
-և այլ հատկանիշների վրա հիմնված խտրականություն:

Մի փոքր ընդմիջումից հետո, շարունակեցին ներկայացնել տարբեր ներկայացուցիչների համար ապահով տարածքների բնորոշիչները:

Իսկ վերջում ներկայացրեցին, թե ինչպես կարող է կազմակերպությունը ապահով տարածքների ապահովման պլան կազմել, ներկայացնել հետագա համագործակցության նախագծում:

Դասընթացի ընթացքում մասնակիցները ակտիվորեն ներառվում էին քննարկման մեջ, առաջարկներ անում, համաձայնվում կամ առարկում: Հուսով ենք, որ նոր գիտելիքները էլ ավելի ապահով կդարձնեն մեր տարածքը:

Լուսանկարը՝ Էլյանորա Բալյանի

Կալավանում արդեն եկել է առաջին ձյունը, գեղեցկացրել առատ բնությունն ու իր հետ բերել բազում խնդիրներ ու հոգսեր: Ամենամեծ խնդիրը վառելիքն է, որը շատ ընտանիքներ չեն հասցրել հայթայթել: Ծառահատումներն արգելված են, իսկ անտառից չորացած ճյուղեր ու փտած կոճղեր հավաքելը բավականին դժվար է, և ոչ բոլորի համար հասանելի: Առաջին ձյան հետ միշտ սկսվում են նմանատիպ խոսակցություններ գյուղացիների մեջ.

-Հը՞ն, հասցրի՞ք ձմեռվա փետ պիրեք:

-Է՜, եսիմ, մի հնարով իրար ենք արել…

Մարդիկ, ովքեր բեռնատար մեքենա ունեն, մի կերպ հավաքում են անտառից, մյուսները գնում են բավականին թանկ գնով, իսկ նրանք, ովքեր ո՛չ բավականին գումար ունեն, ո՛չ էլ մեքենա, հավաքած փայտը ավանակով կամ ձիով են բերում: Ու այսպես, մի կերպ ծայրը ծայրին հասցնելով, ցրտի դեմ պայքարելով անցկացնում են ողջ ձմեռը:

Կարևորը հոգու ջերմությունն է, որը կալավանցին երբեք չի կորցնում:

Լուսանկարը՝ Իզա Ասծատրյանի

Արդեն նոյեմբեր ամիսն է, կարծես ձյան պակաս էր զգացվում, բայց այն մեզ երկար սպասել չտվեց, մեկ-երկու, ու ձյան փաթիլները դանդաղ իջնում են կտուրին: Ինչ խոսք, երկար եմ սպասել ձմռանը, Նոր տարուն ու նվեր բերած կոնֆետներին:

Միայն այն, որ ձմռանը ընկերներով ձնագնդի ենք խաղում, սահնակով սահում ենք և ձնեմարդ ենք պատրաստում, մի ողջ աշխարհ է: Իրոք, ձմռանը ավելի հաճույքով եմ դպրոց հաճախում, որովհետև երկար դասամիջոցներին մի լավ խաղում ենք: Երբեմն ոչ բոլորի բախտն է բերում, որովհետև ընկերները ձյուն են հյուրասիրում, բայց, դե, կողքից զվարճալի կադրեր են:
Մեկ-մեկ էլ դասերից հետո դասարանով էնպես ենք խաղում, որ հենց որոշում ենք ուշքի գալ, մեկ էլ տեսնում ենք՝ դասընկերոջ բակ հասանք:

Լուսանկարը՝ Իզա Ասծատրյանի

Մի անգամ էլ ձմռանը՝ դասերից հետո, գնում էի տուն, մեկ էլ երկու զբոսաշրջիկի հանդիպեցի: Ամուսինը ռուսախոս էր, կինը՝ իտալախոս, դե, երևի ընդհանուր լեզուն անգլերենն էր: Հետո բարևեցին և հարցրին, թե որտեղ է «Տաթևեր» ճոպանուղին: Երկար ճանապարհ կար միասին անցնելու: Բացատրեցի, ճանապարհը ցույց տվեցի, հետո ծանոթացանք, էնքան հաճելի մարդիկ էին, որ դեռ լավ չէի ճանաչում, բայց մի քիչ հուզմունքով հրաժեշտ տվեցի:

Այո, ձմեռը հաճելի է, հատկապես՝ երբ կարող ես սպիտակ ֆոնի վրա նկարվել, ձմռան նկարները շատ հավես են ստացվում:

Գուցե ես մի քիչ խենթ մարդու տպավորություն թողնեմ, բայց մի անգամ որոշեցի ձնեմարդ պատրաստել: Որոշեցի ու միայնակ գնացի պատրաստելու: Մենակ ձնեմարդ պատրաստելու միակ դրական կողմն այն է, որ ձնեմարդու դիզայնը մնում է միայն ու միայն քո պատկերացմանը:

Լուսանկարը՝ Իզա Ասծատրյանի

Ձմռանը, երբ դրսում խաղում ես, մի լավ մրսում, ուրիշ ելք չի մնում, քան ձեռքերը բերանին մոտեցնել և տաքացնելով տուն շտապել: Իսկ երբ դու տանն ես, չկա ավելի հաճելի բան, քան վառարանի մոտ նստելն ու տաք թեյ խմելը:

Դասընկերս, ով հաճախում է ֆուտբոլի պարապմունքների, մեկ ամիս է, ինչ գնում էր Երևան՝ խաղերի: Դասարանով շատ էինք ցանկանում գնալ և նրան ոգևորել, սակայն չէինք կարողանում: Մի քանի օր առաջ եկավ և ասաց, որ Սիսիանում ֆուտբոլի դաշտի բացումն է լինելու, և Երևանից թիմ է գալու՝ իրենց հետ խաղալու: Մենք շատ ուրախացանք, քանի որ կարող էինք գնալ և նայել խաղերից գոնե մեկը:

Որոշեցինք, որ պետք է գնանք: Գումար հավաքեցինք, գյուղի տաքսիստներից մեկի հետ պայմանավորվեցինք ու դասերից հետո գնացինք Սիսիան: Ճիշտն ասած՝ աղջիկներով շատ հեռու ենք ֆուտբոլից, բայց քանի որ մեր դասընկերն էր խաղալու, գնացինք: Շատ հետաքրքիր էր իրականում ֆուտբոլ նայելը: Խաղում էին «Սիսիան» ու «Բանանց» թիմերը: Խաղն ավարտվեց 4: 0 հաշվով՝ հօգուտ Սիսիանի թիմի:

Խաղից հետո բոլորս էլ քաղցած էինք, բլիթներ գնեցինք ու վերադարձանք գյուղ շատ լավ տրամադրությամբ, իսկ տղաներին քաղաքապետը հրավիրեց ռեստորան՝ այդպես նրանց խրախուսելով: